دست دور در سرپناهي خانه ،
تقاضاي و عرضه مشكلات و ساز و ساخت سياستهاي بر مروري
مسكن
روزهاي واپسين در آمد يادش به.بود نو سال آغاز...
گذاشت سپرده به مسكن بانك در را پس‌اندازش تمام پارسال
بتواند نيز او بانك تسهيلات از استفاده با چندي از پس تا
!شود صاحبخانه
در هنوز او و گذاشته پايان به رو نيز پاييز اكنون
.بيارامد دمي شايد تا است صميمي اما كوچك جستجوي‌خانه‌اي
و دراز خيابانهاي از است گشته را محله‌ها بسياري‌از
شهر ، ميانه در بن‌بست‌ها و كوچه‌ها توي هزار تا پرازدحام
هر واز است كشيده سر مي‌شد كه جا هر به غرب تا شرق از
دفاتر تا روزنامه‌ها آگهي از شد ، فراهم كه امكاني و راه
جستجوي در شهر خيابانهاي و كوچه به سركشي و املاك مشاور
شايد است ، يافته كمتر گشته ، بيشتر چه هر اما.است خانه
.است دشوار و سخت اندكي او شرطهاي پيش كه دليل اين به
پايان تا اكنون و...!اول دست سند با نوساز خانه‌اي خريد
بانك الحسنه قرض پس‌انداز حساب طريق از مسكن خريد مهلت
دارد فرصت ماه يك تنها او و است نمانده باقي چيزي مسكن
!...وگرنه كند ، "انتخاب" خانه‌اي تا
طرحهاي به مربوط اخبار پي‌گيري متقاضيان روزها اين
نرخ به توجه با كه سياستهايي.نيستند كم شدن خانه‌دار
مسكن تهيه و تامين براي آن جواني و جمعيت بالاي رشد
.است شده اتخاذ
مسكن "است شهرسازي‌گفته و مسكن وزير عبدالعلي‌زاده
خريداري را آن بايد مردم درصد كه 90 است كالايي گرانترين
تامين و تهيه به خانوار هزينه سبد سوم دو از بيش و كنند
".است يافته اختصاص كالا اين
اجتماعي نياز يك عنوان به مسكن تامين و ساخت وضعيت اكنون
توجه ديگر سوي از اقتصادي مهم كالاي يك و سو يك از
.است كرده جلب خود به را اجتماعي و اقتصادي كارشناسان
بوده تورم عمومي نرخ از بيش كه مسكن ساخت هزينه افزايش
توليدكنندگان انتظار مورد معاملاتي سود قيمت كاهش دركنار
كاهش همچنين و بوده محسوس‌تر تهران در البته كه مسكن
سرمايه‌گذاري به كمتر تمايل و ساختمان‌سازي مجوزهاي صدور
بازارهاي وجود دليل به ساختمان و مسكن بخش در
از بادوام كالاهاي و ارز سكه ، مانند رقيب سرمايه‌گذاري
در مسكن تامين و ساز و كه‌ساخت است شده موجب خودرو جمله
بين نابرابري و شود مواجه بيشتري مشكلات با اخير سالهاي
.گردد افزون‌تر سال هر تقاضا و عرضه
تحقيقات و مطالعات مركز اقتصاد بخش سرپرست رفيعي مينو
خاطرنشان مورد اين در گزارشي طي ايران معماري و شهرسازي
حدود 7 جمعيتي با شهري خانوار ميليون حدود 5/1:مي‌كند
تعداد اين از.مواجه‌اند مسكن تامين مشكل با نفر ميليون
تحت نفر ميليون به 4 نزديك جمعيتي با خانوار هزار 840
خود درآمد درصد از 30 بيش و بوده مسكن تامين شديد فشار
مسكن مالكيت همچنيندادهاند اختصاص مسكن هزينه به را
تا يك دهكهاي در كه اجاره‌نشين خانوار هزار براي 425
فعلي ، سياستهاي به توجه با دارند قرار جامعه درآمدي چهار
.نيست متصور
اجاره‌نشيني
تهران استان ساكن خانوارهاي براي مسكن تامين مشكلات اما
ميليون يك داشتن با استان اين و مي‌آيد چشم به بيشتر
.داراست استانها ميان در را نخست مقام اجاره‌نشين خانوار
ساكنان مشكلات:مي‌گويد مورد اين در جمعيت كارشناس يك
روز به روز خارجي و داخلي مهاجران انبوه با تهران شهر
هزار به 917 نزديك اخير دهه در تنها.مي‌شود پيچيده‌تر
فقط 487 مقابل در و شده‌اند وارد تهران استان به نفر
روندي چنين وجود با.گفته‌اند ترك را استان اين نفر هزار
.يافت خواهد ادامه همچنان مسكن مشكلات
سال مسكن و نفوس عمومي سرشماري قطعي نتايج به نگاهي با
استان خانوارهاي درصد كه 13/62 مي‌شود مشخص چنين نيز 75
درصد مقابل 68/24 در و هستند مسكن داراي تهران
تهران جمعيت چهارم يك معادل درصد اين.اجاره‌نشين‌اند
يك تهراني خانوار هر 13/1 ازاي به ترتيب اين به و است
.دارد وجود تهران استان در مسكوني واحد
ساكن خانوارهاي كل از حاضر حال در آمار همين پايه بر
مسكوني واحدهاي كل از و هستند اجاره‌نشين درصد كشور 9/20
به نسبت كه مي‌شود ساخته اجاره براي درصد فقط 2 نيز ملكي
.دارد زيادي فاصله است ، درصد تا 13 كه 12 آن مطلوب رقم
ساخت وضعيتي چنين در كه باورند اين بر اقتصادي كارشناسان
مشكلات اين حدي تا اجاره براي مسكوني واحدهاي از درصد 10
.كرد خواهد رفع را
است افزايش روبه مسكن كمبود
ارائه متفاوتي آمار تاكنون مسكن كمبود و نيازها مورد در
آبان سرشماري در موجود آمار تازه‌ترين از اما.است شده
در شهري خانوارهاي تعداد كه حالي در برمي‌آيد چنين 1375
مسكوني واحدهاي تعداد ، خانوار ميليون معادل 9/7 سال 75
.است بوده واحد ميليون موجود 9/6
در با را مطلوب تراكم چنانچه:مي‌گويد مورد اين در رفيعي
با 1/1 برابر شهري خانوارهاي در رايج سنت‌هاي داشتن نظر
هزار حدود 310 شهري مسكن كمبود بدانيم مسكن در خانوار
وتقاضا عرضه تعادل نبود نيز ديگر مساله.است مسكوني واحد
و جديد نيازهاي پاسخگوي مسكن كنوني توليد.است مسكن براي
گذشته دهه در البته وي گفته به.نيست گذشته كمبودهاي
به است داشته خانوارها از بيش رشدي شهري ، مسكن توليد
شهري مسكوني واحدهاي سالانه رشد تا 75 دهه 65 در كه طوري
/سالانه 38 رشد از شهري خانوارهاي شمار و درصد معادل 64/3
.است بوده درصد 3
مورد دراين ساختماني شركتهاي انجمن دبير عطارديان &
به نسبت سال هر در مسكن توليد حاضر شرايط در:مي‌گويد
و ساخت دربخش سالانه‌كشور نياز.مي‌ماند عقب تقاضا
تاكنون اما است واحد هزار تا 600 حدود 560 مسكوني سازهاي
واحد هزار حداكثر 300 تا رقم 250 به وساز ساخت ميزان
سالانه اگر كه است آن آمار اين معني واست مانده محدوده
كمبود بود خواهيم قادر ما شود ساخته مسكوني هزارواحد 600
.داريم نگه ثابت كنوني حد در را مسكن
حدود 3 مسكوني واحد هزار ساخت 600 براي گزارش همين بنابه
رقم اين با كه است نياز مورد هزينه تومان ميليارد هزار
كار تومان ميليارد يك سالي ساختماني شركت هزار براي 3
نياز از بخشي ساختمان‌سازي رونق با و مي‌شود ايجاد
وي گفته به.مي‌شود رفع قبولي قابل حد در جوانان اشتغال
:است تقسيم قابل بخش در 2 مسكن ساز و ساخت كلي به‌طور
كه سازان ، انبوه يعني كوچكتر بخش دوم و سازها شخصي ابتدا
بازار زيرا.هستند روبه‌رو زيادي مشكلات با بخش دو هر
قوه دليل به نيز مردم و ندارد رونقي بخش اين در سرمايه
.نيستند خود نياز رفع به قادر خرد پس‌انداز و محدود خريد
.است بوده عرضه از بيش تقاضا همواره كه آن ضمن
تقاضاي مورد در خود گزارش تازه‌ترين در نيز مركزي بانك
ركود امسال بهار در:است افزوده كشور در خانه ساخت
.است شده نيز تشديد و بوده موجود ساختمان بخش در همچنان
و هزار براي 28 كشور شهري مناطق در گزارش مورد زمان در
به نسبت كه شده صادر احداث پروانه ساختمان دستگاه 933
كل از.مي‌دهد نشان كاهش درصد قبل 3/14 سال مشابه دوره
گانه مناطق 20 به مربوط درصد شده 8/4 صادر پروانه‌هاي
ساير به درصد و 7/65 بزرگ شهرهاي به درصد و 7/29 تهران
زيربناي كل سطح همچنين.است داشته اختصاص شهري مناطق
درصد شده 6/20 صادر مجوز آنها احداث براي كه ساختمانها
ساخت درصد مجموع 21 در و.است قبل سال بهار فصل از كمتر
نشان كاهش پارسال مشابه دوره به نسبت مسكوني واحدهاي
صدور ميزان تهران درشهر امسال بهار در همچنين.مي‌دهد
از و درصد پارسال 9/41 مشابه زمان به نسبت ساخت پروانه
.مي‌دهد نشان كاهش درصد طبقات 3/60 زيربناي كل سطح نظر
سازها و ساخت كاهش و رويه‌اي چنين با كارشناسان باور به
ويژه به اجتماعي سياسي ، مسائل تاثير تحت پروانه صدور و
اين در ساز و ساخت ميزان بيشترين كه تهران شهرداري براي
و كاهش وجود با مسكن قيمت كه شد موجب مي‌شود اجرا شهر
زيادي نوسانات با و نكند تغيير ساختماني فعاليتهاي ركود
.شود روبه‌رو
و بوده روبه‌رو زيادي نوسانات با اخير دهه در مسكن قيمت
درصد مسكن 5/43 قيمت سال 74 به نسبت سال 75 در فقط
سال 70 در همچنين گفته پيش گزارش بنابه.يافت افزايش
حدود خانوارها سالانه درآمد متوسط به مسكن قيمت ميانگين
افزايش برابر به 11 سال 74 در رقم اين.بود برابر 10
خريد براي نيز تقاضا مسكن قيمت افزايش با همراه و يافت
عرضه برابر در.يافت افزايش اجاره‌اي مسكن براي و محدود
.گرفت صعودي سير نيز اجاره‌بها اجاره‌اي ، خانه‌هاي محدود
از بسياري مالي توان از بيش مسكن تامين ديگر سوي از
شهري خانوار هزار حدود 840 سال 73 در فقط و خانوارهاست
تامين براي كه داشتند قرار درآمدي پايين درصد گروه 40 در
تاكيد همچنين وي.بوده‌اند فشار تحت شديد به‌طور مسكن
بهاي اجاره و مسكن قيمت تحولات روند بررسي در كه دارد
نخست:بگيرد قرار توجه مورد همواره بايد نكته دو مسكوني
سهم نيز و مسكن تامين براي نياز مورد سرمايه حجم كه آن
اساسي نقش خانوار هزينه‌هاي كل در مسكوني واحدهاي اجاره
اثرات اجاره يا و مسكن بهاي در افزايشي هرگونه و دارد
و سكونتي نيازهاي تامين در خانوار مالي برتوان وسيعي
هر مانند كه آن دوم و مي‌گذارد نيازها ساير بر آن اولويت
قيمت به تام بستگي اجاره و مسكن قيمت ديگر ، خدمات و كالا
.دارد قيمتها عمومي سطح و توليد عوامل
كشور در سازي ساختمان صنعت
توليد ، يعني ملي اقتصاد اصلي جزء بر 3 مسكن بخش توليد
حال عين در و دارد عمده‌اي تاثير اشتغال و سرمايه تشكيل
.مي‌گيرد تاثير نيز ملي اقتصاد از
گزارشي طي زمينه اين در مسكن اقتصاد و برنامه‌ريزي دفتر
مسكن توليد براي سرمايه تامين اصلي منبع مي‌كند اعلام
و اساسي كالاي يك عنوان به مسكن و خانوارهاست پس‌انداز
خانوارها در پس‌انداز براي را انگيزه بيشترين پرهزينه
.مي‌كند ايجاد
توليد از درصد تا 7 حدود 5 همواره اخير دردهه مسكن بخش
درصد تا 12 و 10 سرمايه‌گذاري از درصد از 30 بيش و ملي
.است داده اختصاص خود به را اشتغال كل از
مانند دولتي خدمات فعاليتهاي از بعد مسكن بخش واقع به
اشتغال‌زايي ميزان بيشترين زراعت و دفاع بهداشت ، آموزش ،
هزار حدود 714 مسكن بخش اشتغال‌زايي توان.است داشته را
در اشتغال‌زايي توان و است غيرمستقيم و مستقيم شغلي فرصت
و مستقيم شغلي فرصت هزار غيرمسكوني 716 ساختمانهاي
براي زيادي شغلي فرصتهاي مسكن توليد.مي‌باشد غيرمستقيم
متخصصان ، مهندسان ، از اعم كار نيروي از گسترده‌اي طيف
ساده و ماهر نيمه ماهر ، كارگران ويژه به و تكنيسين‌ها
فعاليتهاي ارزبري كه است حالي در اين.مي‌كند ايجاد
اندك توليدي -اقتصادي فعاليتهاي ساير به نسبت ساختماني
مربع متر هر ازاي به ساختماني ارزبري هزينه همواره و است
.است نكرده تجاوز آن ايجاد هزينه كل درصد از 19 زيربنا
توجهي قابل كاهش با ارزي درآمدهاي كه زماني دليل همين به
فشار كمترين ساختماني فعاليتهاي در تحرك ايجاد روبه‌روست
.مي‌كند وارد دولت بودجه و ارزي درآمدهاي به را تقاضا
آتي وچشم‌انداز ايران در شهري بررسي‌مسكن در رفيعي مينو
صنعت بي‌ترديد:سازد مي نشان خاطر پايدار توسعه و
وجود با و كشور اقتصادي فعاليتهاي در ساختمان‌سازي
بخش ، اين كيفي و كمي بهبود جهت در اخير دهه دستاوردهاي
در بسيار راه پيشرو و منسجم صنعت يك موقعيت به رسيدن تا
.دارد پيش
عمده به‌طور غيرمسكوني و مسكوني از اعم سازها و ساخت
مركزي بانك آمار.مي‌شود انجام غيرحرفه‌اي افراد توسط
دهه در را شخصي استفاده قصد به مسكوني سازهاي و ساخت
قصد به ساخت درصد ، تا 92 بين 90 سالانه همواره گذشته
را اجاره منظور به ساز و ساخت و درصد تا 8 بين 5 را فروش
ضعف بيانگر ارقام اين.مي‌دهد نشان درصد تا 3 بين 5/1
و ساختمان‌سازي صنعت در حرفه‌اي و سازنده خصوصي بخش
كشور در ساختمان‌سازي صنعت آسيبپذيري و پايين كارايي
پس‌اندازهاي به اتكاء و انفرادي ساز و ساخت دليل به.است
كلان تغييرات فعاليتها ، اين در اقتصادي مقياس نبود و خرد
بر ژرفي آثار قيمتها عمومي سطح افزايش مانند اقتصادي
گذاشته برجاي مسكوني ساختمانهاي ويژه به ساختمان توليد
.است
قلمرو و معدود ساختمان حرفه‌اي سازندگان:است افزوده وي
مالي استقلال و كم تعداد.است محدود فعاليتشان جغرافيايي
به آنها واكنشهاي كه است شده موجب سازندگان اين نسبي
مداخله‌اي سياستهاي واقع درباشد كم دولت سياستهاي
مقابل در و داشته بخش براين محدودي تاثير دولت مستقيم
پس‌اندازها و درآمدها توليد ، عوامل قيمت در كه سياستهايي
و پردامنه پي‌آمدهاي بخش اين عملكرد در بوده اثرگذار
در منطقي سودآوري و رقابت تشكل ، وجود.است داشته ماندگار
برروي مكرر معاملات در نه البته) ساختمان‌سازي
بازار نهايت در (زمين معامله در نه و موجود ساختمانهاي
تعديل را قيمتها و وامي‌دارد تحرك به را ساختمان توليد
همين از.مي‌دهد پاسخ را تقاضا از وسيع‌تري طيف و مي‌كند
هدايت كنوني شرايط در مسكن بخش اساسي سياست كه روست
دسترسي قابل و كوچك ارزان ، مسكن توليد سوي به مسكن بازار
.است اجاره‌نشين و جوان و درآمد كم خانوارهاي براي
دارد ادامه
|
