درويشي محمدرضا با گفتگو
موسيقي ، پژوهشگر
...آخرين‌خنياگران
شد پخش آماده حبشي بلال
برنامه در بعدي سه فيلم
آينده سينماي
درويشي محمدرضا با گفتگو
موسيقي ، پژوهشگر
...آخرين‌خنياگران
مناطق موسيقي در پژوهشي برنامه سومين پيش ، چندي:اشاره
و "صحرا تركمن"موسيقي بررسي به كه -ققنوس -ايران
در داشت ، اختصاص "محجوبي نظرلي خليفه"استاد بزرگداشت
.شد برگزار هنري ، حوزه انديشه تالار
و حوزه موسيقي نظرواحد زير كه "ققنوس" برنامه‌هاي سلسله
برگزار -موسيقي‌دان و پژوهشگر -"درويشي محمدرضا" همت به
آخرين ديدار نيز و دريافت براي است مناسبي فرصت مي‌شود ،
ميراث زمان ، بستر در كه ايران شفاهي فرهنگ خنياگران
كوچ اينك و كشيده‌اند دوش بر را خويش eساله هزاران
..گويا اما خموش ، ناظرند ، بستر اين از را ايل باور ناگزير
گنج دنبال به موسيقي پژوهشگر "درويشي محمدرضا".
گوشه گوشه ايران ، فرهنگ از بخشي eشده فراموش خانه‌هاي
بهانه‌اي ققنوس برنامه سومين است ، پوييده را سرزمين اين
eدرباره گفتي و گپ و او با ديگر ديداري براي بود ديگر
!زده مه دشت موسيقي و تركمن ايل ميراث
وهنر ادب گروه
....ديار آن تاريخي ريشه و بگوييد "صحرا تركمن" از *
سال هزارواندي كه (Oguz-اغوزها) تركمن تيره‌هاي اسلاف *
دست به تركستان در رودسيحون سواحل در زيستن هنگام به پيش
بعد سال ششصد بودند ، گرويده اسلام دين به ساماني امراي
"صحرا تركمن"امروزه كه سكناگزيدند جغرافيايي محدوده‌اي در
.مي‌شود خوانده
(گلستان استان) مازندران شرق منتهي‌اليه در كه منطقه اين
است وسيعي ناحيه است ، واقع خراسان شمال از قسمتي و
شهرستان شمال ، از تركمنستان جمهوري مرزهاي به محدود
از البرز جبال سلسله و غرب از خزر درياي شرق ، از بجنورد
....جنوب
نزد آنان و مي‌نامند چه را تركمن خنياگران *
دارند؟ جايگاهي چه "صحرا تركمن"مردمان
شرقي تركان جزو ترك‌نژادان رده‌بندي در كه ها"اغوز" *
جنوب و چين غرب از حركت هنگام به مي‌آيند ، حساب به
به را دوره‌گردي خنياگران ميانه ، آسياي سوي به مغولستان
.مي‌شدند ناميده Ozan"اوزان" كه داشتند همراه
خود مردم مشقت‌هاي و رنج‌ها راوي و گويا زبان ها"اوزان"
"شامانيسم"آيين در عميقي ريشه كارشان كه ها"اوزان".بودند
در و مي‌سرودند حماسه‌ها ايل ، قهرمانان شان در داشت ،
ها"اوزان".بودند برخوردار ويژه‌اي احترام از مردم ، ميان
موسيقي بنيادي آثار تمامي پايه‌گذار و خالق مي‌توان را
بودند گذشته قرون سرايان تركي آنها ، .دانست ترك‌زبانان
كلماتي درقالب را انسانها بزم و رزم و شادي و سوگ كه
.مي‌داشتند بيان موزون آهنگ‌هايي و ساده
تركمن شفاهي فرهنگ شالوده ها"اوزان" ديگر عبارتي به *
جايگاهي بايد بنابراين.سرزمين آن عواطف راوي و هستند
است؟ اينگونه آيا باشند ، داشته ويژه
از بعد زبانان تركي فرهنگ در "اوزان" شاخص‌ترين بله ، *
دده -غورقوت داده)"آتا غورقوت"نام به شخصيتي اسلام ،
با "قورقود دده" كتاب در است ، (باباقورقود -قورقود
مذهبي ، رهبر پيشگو ، او ، كه است آمده "لوئيس جفري"مقدمه
قرن اوايل در اغوزها نقال و گرد دوره eخواننده اوزان ،
.است بوده هجري سوم
"گوسان"eواژه با مفهومي و لفظي تشابهي در "اوزان" واژه
و پارتي واژه‌اي "گوسان" كه مي‌دانيم و مي‌گيرد قرار
-پهلوي اصطلاح "هنياگر"-كهن فارسي در -"خنياگر" با مترادف
اصطلاح -"نواگر" -مانوي ميانه فارسي اصطلاح -"هنيواز"
دو تشابه.است بوده "چامه‌گو" و "رامشگر" و -ساساني متون
نظر از زبانان ترك "اوزان".است "گوسان" و "اوزان" واژه
و ارمني و پارتي"گوسان" مانند به هنري ، و اجتماعي عملكرد
خنياگراني گوسانها ، و اوزان‌ها.است بوده گرجي"مگوسني"
نوازي بداهه نوازندگي ، قدرت ;ويژه خصوصياتي با بوده‌اند
شعر سرودن در توانايي خواني ، بداهه و خوانندگي نيز و
و ملي اسطوره‌هاي نقال و گذشته افسانه‌هاي راوي بداهه ،
هدايت كل ، ودر برجمع رواني و معنوي نفوذ قدرت مذهبي ،
.است خصوصيات اين جمله از جامعه ، هنري و معنوي روحي ،
اهميتي آنان به كه بود خنياگران عملكرد از درجه همين
.مي‌بخشيد وصف غيرقابل
كجا از صحرا تركمن خنياگران براي "بخشي" eواژه اطلاق *
مي‌گيرد؟ نشات
"باغشي" يا "بخشي" صحرا تركمن در را ها"اوزان" امروزه *
آسياي در "گوسان" واژه كه پنداشت چنين مي‌توان.مي‌نامند
"اوسان" به محلي ، گويش‌هاي تاثير تحت و تدريج به مركزي ،
-مختلف دلايل به قرن‌ها از پس و شد تبديل "اوزان" سپس و
در خنياگر مفهومي و كاربردي اعتبار و كاركرد جمله از
به ارمني در ،"عاشيق" به تركي فرهنگ در واژه اين -جامعه
.است داده شكل تغيير "بخشي"به تركمني در و "آشوق"
بخشي‌ها ، پيدايش و اوزان‌ها نسل انقراض از پس "ظاهرا
عملكرد و يافت تفاوت حدودي تا هم كار محتواي و شيوه
بنيادي جنبه‌هاي اما محدودتر ، اوزان‌ها به نسبت بخشي‌ها
گمان.شد آنهامنتقل به زيادي حدود تا خنياگري ، سنت
سال تا 300 از 250 بيش عمري "بخشي" واژه كه مي‌رود
و شاعر) "فراغي مختومقلي" زمان در زيرا.باشد نداشته
دريك و معني يك به و معمول واژه دو هر (تركمن شهير عارف
صحرا ، تركمن بخشي‌هاي بنابراين.است مي‌رفته كار به شان
قومي گرچه كه هستند اوزان‌ها خنياگري سنت دهندگان ادامه
منطقه در اقامت قرن‌ها از پس اما مي‌آيند ، حساب به مهاجر
فارسي‌زبانان كنار در زندگي و تركمنستان و صحرا تركمن
ويژگي‌هاي قاطع حفظ با ايران ، و افغانستان تاجيكستان ،
فارسي فرهنگ‌هاي با تبادل و ستد و داد از خود ، موسيقي
.نماندند دور به زبانان ،
بخشي‌هاي هنر مي‌توان كه است ارتباطاتي چنين بستر بر
مرتبط ايران ، خنياگري سنت دهندگان ، ادامه با را تركمن
ايران ، خنياگري سنت وصف غيرقابل اهميت به توجه با و دانست
.مي‌شود روشن ميان اين در تركمن بخشي‌هاي اهميت و نقش
نظرلي"استاد از ققنوس ، پژوهشي برنامه سومين در شما *
آخرين و تركمني موسيقي "بخشي" بزرگترين عنوان به "محجوبي
منزلت و جايگاه از.كرديد ياد سرزمين آن موسيقي راوي
تركمن‌صحرا موسيقي در را او ويژگي‌هاي بگوييد "نظرلي"
.كنيد تبيين
مردم طرف از كه است عنواني خليفه و است خليفه "نظرلي" *
نورديده‌اند ، در را كمال مراحل كه هايي"بخشي"به تركمن
.مي‌شود اطلاق
و است ايران صحراي تركمن "بخشي" بزرگترين حاضر ، درحال او
و تركمنستان جمهوري در كه ايران در تنها نه او شهرت
.است پيچيده سالهاست مركزي ، آسياي
روشن هم به مرتبط نگاه دو با "محجوبي نظرلي خليفه" اهميت
:مي‌شود
ايران در تركمني سنتي موسيقي راوي آخرين و مهمترين نظرلي
تاريخي اسطوره‌هاي و حماسه‌ها بيانگر او ، گرم نفس كه است
فرهنگ در خنياگري سنت بازمانده تنها و تركمن‌ها فرهنگي و
قرون هاي"اوزان" گرم نفس كننده تداعي و ايران تركمني
شفا را ديده خلل انسانهاي جسم و روان كه است گذشته
.مي‌بخشيدند
و شخصيتي فردي ، خصوصيات زاويه از "نظرلي" به ديگر نگاه
معنويت همان eكننده تداعي طرفي ، از كه اوست دروني
در گرچه كه است گذشته قرون اوزان‌هاي معنوي وراهبري
محملي تركمن‌ها ، امروز eباخته رنگ و شده متجدد eجامعه
جنبه‌هاي به هنوز كه آنهايي چشم از اما ندارد ، تجلي براي
نگاهي انساني ، روح ويژه جنبه‌هاي و پديده‌ها آنچناني
و بيانگر ديگر طرف از و نيست پوشيده دارند ، جستجوگر
خصوصيات ايناست "آسيايي انسان" خصوصيات eكننده تداعي
چه هر وضوح با صحرا ، تركمن آخرين خليفه ،"نظرلي" در
.مي‌شود ديده بيشتر ،
بگيري انس او با و باشي او با را روزهايي كافيست
هيچ از حاكي كه را ساله مردي 70 بازيگوشي‌هاي تابتواني
eروزمره و متداول مظاهر از بسياري نگرفتن جدي و گرفتن
.ببيني عيان به او در است ، جهان
را رضا و تسليم تا شوي بهره‌مند او اعتماد از كه كافيست
نيز و كني روءيت او در تصوري ، غيرقابل بي‌نيازي صورت به
-انساني معنوي زندگي از جنبه‌هايي به را ايمان و اعتماد
.!ندارد خريداري امروزه البته كه
نيز شمرديم بر وآنچه هستند "محجوبي نظرلي" جملگي اينها
بر و برساز فني تسلطهاي مرز از كه كسي.است"نظرلي"كدام هر
و متداول انسانهاي مرز از كه كسي و گذشته خود eحنجره
روستاي در "نظرلي".است كرده عبور روزمره ، هاي"بخشي"
زندگي امكانات كليه از محروم "قوشان چاي" eدورافتاده
.است مشغول "بازي نظر" به آسيايي يك باآرامش اما امروز ،
شهرنازدار محسن
شد پخش آماده حبشي بلال
فعاليت همدان مركز سيماي و صدا:همشهري خبرنگار -همدان
نمايشي مجموعه‌هاي و فيلم تهيه در را گسترده‌اي
نمايشي مجموعه تهيه جمله ، ازآن كه كرده آغاز تلويزيوني
.است "حبشي بلال" تلويزيوني
زندگي از فرازهايي بيان كه مجموعه اين تصويربرداري مرحله
.رسيد به‌پايان است ، (ص)اكرم رسول حضرت موءذن "حبشي بلال"
براي مردم كه مي‌شود آغاز زماني از مجموعه اين داستان
با و دارند "را اذان گفتن" درخواست بلال از خاطره تجديد
....اينكه تا مي‌شود زنده بلال براي خاطره‌ها درخواست اين
و شده تهيه دقيقه‌اي قسمت 30 در 5 نمايشي برنامه اين
و نويسندگان از "عاشور صادق" آن كارگردان و نويسنده
جشنواره چندين در كه است كشور تئاتر صاحبنام كارگردانان
كرده كسب را عناويني فجر جشنواره ازجمله تئاتر سراسري
افغانيان مهدي محمد را مجموعه اين تهيه‌كنندگي.است
اين كارگرداني و تدوين زنده‌نام محمود و دارد برعهده
تصويربرداري و نورپردازي عاشوري ايرج و تلويزيوني مجموعه
ايراني فيلم با "اخيرا دو هر كه مي‌دهند انجام آن‌را
چين شانگهاي تلويزيون بين‌المللي جشنواره در "نقشينه"
.شدند "مگنوليا" جايزه دريافت به موفق
و دارد برعهده را مجموعه اين صدابرداري كار مددي وحيدرضا
در سنندج و كرمانشاه همدان ، استانهاي بازيگران چنداز تني
.مي‌پردازند نقش به‌ايفاي تلويزيوني مجموعه اين
برنامه در بعدي سه فيلم
آينده سينماي
-آينده سينماي برنامه در سه‌بعدي فيلم بار اولين براي
، فلسطين سينما در -كوتاه فيلم نمايش ويژه برنامه بيستمين
.درآمد نمايش به هفته اين
فرامرز از است كاري "رونما" عنوان با فيلم اين
شده ساخته ايران جوانان سينماي انجمن توسط كه قهرماني‌فر
.است
از فيلم اين كارگردان قهرماني‌فر فرامرز است گفتني
صورت به كه است كساني نخستين از و كشور جوان هنرمندان
.كرد اقدام ايران در سه‌بعدي تصاوير توليد به عملي
بين‌المللي انجمن عضو عنوان به سال 1997 از نامبرده
بهترين از نفر پانزده جزو و شده پذيرفته استريواسكوپيك
.است شده معرفي آسيا در SSU استريواسكوپيك عكاسان
آمده ايران جوانان سينماي انجمن عمومي روابط گزارش در
از گونه‌اي سه‌بعدي تصاوير ، "اساسا سه‌بعدي سينماي:است
و جذابتر واقعي‌تر ، صورت به تصاوير آن در كه است هنر
تكنولوژي كه آنجايي از بي‌ترديد ، .مي‌شود ارائه ملموس‌تر
به جدي توجه است دگرگوني حال در زمان مرور به تصويري
تلويزيون ، چون مختلفي سيستم‌هاي در بعدي سه تكنولوژي
انسان.درمي‌آيد ضرورت صورت به فيلم و كتاب تصاوير
دو به "مونو" صداي و كرد كامل را خودش صوتي تكنولوژي
تصويري تكنولوژي در و شد تبديل "استريو" صورت به و باند
.پرداخت خواهد بعدي سه تصوير به جهشي با بعدي دو تصوير از
|
