تبيين و هويت خواني باز ;دانشجويي جنبش
كردي كار و هاي‌ساختاري شاخص
شوراهاي و اجتماعي امور معاون مبلغ مرتضي سيد سخنان
سراسر دانشجويان اسلامي هاي انجمن همايش در كشور وزارت
كشور
:اشاره
آيا چيست؟ دانشجويي هويت بازخواني يا بازسازي از منظور
نه؟ يا است تعريف قابل و روشن هويت يك واجد دانشجويي جنبش
اعتراضات و اقدامها است؟ كدام جنبش اين مشخصه‌هاي
ماهيت عقبماندگيها ، و كمبودها مشكلات ، قبال در دانشجويي
استراتژي مهمترين برانداز؟ و راديكال يا دارد اصلاحي
است سازوكاري چه بر مبتني معاصر دوران در دانشجويي جنبش
سخنراني موضوع دست ، اين از مهمي پرسش‌هاي و اينها...و
و اجتماعي امور در كشور معاون‌وزير مبلغ مرتضي سيد
اسلامي انجمن‌هاي روزه دو همايش در كه است شوراها
.است شده ايراد كشور سراسر دانشجويان
آن در كه است سخنراني اين شده وتلخيص ويراسته حاضر گفتار
و دانشجويي جنبش مشخصات و شاخصها تبيين ضمن سخنران
تشكيلات فقدان به ابتدا كاركردي ، و ساختاري شاخصهاي
ساختار در بودن اي حرفه غير و آرمان‌خواهي حزبي ،
شاخصهاي تبيين و تشريح به سپس كرده ، اشاره دانشجويي
از سخنران است گفتني.است پرداخته جنبش اين كاركردي
بيش كه است انقلاب از بعد و قبل در دانشجويي جنبش فعالان
.است بوده ارتباط در دانشجويي جنبش با نزديك از سال از 20
انديشه گروه
همايش برگزاري دست‌اندركاران كنم‌از تشكر مي‌دانم لازم
همايش در كشور سراسر از كه عزيزاني به بگويم خيرمقدم و
دانشجويي ، جنبش ما بحث موضوع.كرده‌اند شركت خودشان
.است جديد تحولات بستر در بازسازي‌هويت ، و بازخواني
معلوم تا كنم عرض عزيزان خدمت را مقدماتي مي‌دانم لازم
دانشجويي جنبش در هويت بازخواني يا بازسازي از منظور شود
چيست؟
به را فراواني نشيبهاي و فراز ايران در دانشجويي جنبش
شكل زماني چه از دانشجويي جنبش اينكه در و ديده خود
از بعد سالهاي از في‌الواقع اما هست اختلاف‌نظر مي‌گيرد
به دانشجويي جنبش دهه 20 ، اواسط از يعني دوم جهاني جنگ
هم ملي نهضت مبارزات در و مي‌گيرد شكل كشور در تدريج
توجهي قابل نقش و مي‌آورد بدست را موفقي نسبتا جايگاه
جدي شكل به دانشجويي جنبش كه آن‌است از پس مي‌كند ايفا
كشور در را مختلفي نشيبهاي و فراز و مي‌شود مطرح كشور در
از پس جنبش اين انقلاب ، دوران به مي‌رسد تا مي‌كند طي
را چشمگيري حركتهاي خود از جديدي تعريف با انقلاب دوران
از بعد انقلابي نهادهاي تاسيس در هم كه كرد شروع كشور در
انقلاب ، اول سالهاي مشكلات فصل و حل در هم انقلاب ، پيروزي
هم مردم ، استقلال‌طلبانه و آزاديخواهانه مبارزات در هم
الان من.كرد ايفا را موثري نقشهاي مقدس دفاع مساله در
نشيبها و فراز اين به بخواهم كه نيستم بحث اين مقام در
آن به بايد اينجا اساسي نكته عنوان به آنچه اما بپردازم
هر اصولادر دانشجويي جنبش كه است اين كرد دقت
موجود امكانات و نيازها و شرايط با متناسب مرحله‌اي
هر در و مي‌زده هويت بازيابي و بازسازي به دست ضرورتا
فرود و نشيب دوران بكند ، را كار اين نتوانسته كه مقطعي
از بعد سال چند ماطي كمااينكه است ، بوده دانشجويي جنبش
اگر.بوديم نشيبي چنين يك با مواجه تحميلي جنگ پايان
با دانشجويي جنبش سالها آن طي در بياورند به‌ياد دوستان
نكته امااست عديده آن دلايل كه مي‌شود مواجه ركود
چشمگير حدي در ركود كه بود مي‌افتداين اتفاق كه جالبي
دانشجويان از مصرانه دولتي و حكومتي مقامات حتي كه بود
.بكنند نقش ايفاي و شوند حاضر صحنه در كه مي‌خواستند
نقش يا مختلف كشورهاي در دولتي و حكومتي مقامات عموما
يك در يا و دارند را دانشجويي جنبش كنترل و متعادل‌كننده
ايفا را دانشجويي جنبش با مخالفت هم‌نقش جدي‌تر سطح
يعني.دارند بينابين حالت يك حداكثر اينكه يا و مي‌كنند
خاطر به شرايط آن در ولي نيستند معني آن به تشويق‌كننده
بالاترين كه كرديم شدمشاهده پيدا كه ركودي و افت آن
كه مي‌كنند تشويق را دانشجويان مصرانه كشور مقامات سطوح
دانشجويي جنبش اهميت دهنده نشان اين و شوند صحنه وارد
آسيبپذير را نظام مي‌تواند جنبش اين ركود حتي كه است
شكل‌گيري جوانه‌هاي به‌تدريج سال 73 از خوشبختانه.بكند
تدريج به و مي‌شود زده كشور در جنبش‌دانشجويي هويت مجدد
است خرداد 76 دوم در آن عطف نقطه اينكه تا مي‌گيرد اوج
تعريف با جديد بستر يك دانشجويي‌وارد جنبش آن از پس كه
به مي‌خواهيم امروز ما كه مي‌شود جديد هويت با و جديد ،
شاخصهاي‌جنبش به بپردازيم بايد آن از قبل.بپردازيم آن
كرده طي را مراحلي چه اينكه از مستقل كشور ، در دانشجويي
دانشجويي جنبش براي مي‌توانيم آيا اينكه البته.است
.است مهمي مساله نه ، يا بكنيم روشني تعريف
هم محتوا يك است‌يا لفظ صرفايك جنبش‌دانشجويي آيا
شاخصهاي مي‌توانيم ما آيا زبان‌ديگر بههست
بگوييم و كنيم دانشجويي‌بيان جنبش براي متمايزكننده‌اي
مشخصات اين اگر و است مشخصات اين حاوي دانشجويي جنبش
به نمي‌آيدو حساب به دانشجويي جنبش باشد نداشته را
قابل و روشن هويت يك واجد دانشجويي جنبش دليل‌هم همين
مشخصات حاوي دانشجويي جنبش مي‌رسد نظر است؟به تعريف
عرض را ازآن بخشي است‌كه وتعريفي قابل‌بيان و روشن
-كرد10 تقسيم دونوع بر مي‌توان را شاخصها اين.مي‌كنم
في‌الواقع‌اگر.شاخصهاي‌كاركردي -ساختاري ، 2 شاخصهاي
است‌كه طبيعي باشد شاخصها اين فاقد دانشجويي جنبش
در.دهد درستي‌انجام به را خود رسالت نمي‌تواند
روبه‌رو مشخصات اين با جنبش‌دانشجويي شاخصهاي‌ساختاري ،
:است
دليل به دانشجويي جنبش است ، حزبي تشكيلات فقدان اول شاخص
تشكيلات.شود تشكيلات‌حزبي واجد بودن‌نمي‌تواند سيال
و تعريف قابل و منضبط و منظم پايدارو تشكيلات حزبي
چنين دانشجويي‌فاقد است‌اماجنبش پيش‌بيني قابل
وارد دانشجويان دانشجويي‌چون تشكل.تشكيلاتي‌است
.منسجم‌باشد حزبي تشكل يك نمي‌تواند مي‌شوند ، وخارج
فاقد انسجام‌اما تشكيلات‌و واجد دانشجويي البته‌جنبش
دقيقي امرمعني اين.است كلمه حزبي معني به تشكيلات
.مي‌كنم اشاره آن نتيجه‌گيري‌به بعدادر كه دارد
سياسي‌به كاركرداحزاب فاقد جنبش‌دانشجويي همچنين
يا حزب مهمترين‌كاركرديك.است سياسي كسبقدرت معني
.سياسي‌است قدرت كسب دنبال كه است گروه‌سياسي‌اين يك
دست به قدرت و سياسي‌بكند مبارزه تشكيل‌مي‌شودكه حزب
باشد ، كند ، كانديداداشته انتخابات‌شركت در بياورد
ومجلس‌و دولت در بتواند كه دست‌بياورد به بيشتري راي
طبيعت‌احزاب اينباشد بيشتري نفرات صاحب قواي‌ديگر
شايد حالا.است مشخصه فاقداين دانشجويي جنبش اما.است
انجمن يا تحكيم‌وحدت دانشجويان كه بيايد شما ذهن به
.مي‌كنند معرفي انتخابات‌كانديدا در موجود اسلامي‌هاي
چون.نيست ذاتي فرايند يك اين كه داشت توجه بايد
مي‌كند معرفي تحكيم‌وحدت دفتر مثلا كانديداهايي‌كه
تحكيم‌نيستند ، دفتر مربوطبه آنها اولابسياري‌از
نيز آنها بعضي‌از و هستند سياسي شخصيتهاي و بلكه‌افراد
فارغ‌التحصيل و مي‌شوند انتخاب اين‌تشكلندوقتي عضو كه
تشكل‌دانشجويي عضو عنوان به آنها رابطه ديگر مي‌شوند
اما مي‌شود قطع رابطه اجبارا الزاماو.مي‌شود قطع
نمي‌شودبلكه قطع تنها نه حزبي‌رابطه يك‌تشكيلات در
دانشجويي جنبش بنابراين مستمرترمي‌شودو مستحكمترو
نيست ، گرچه كلمه حزبي معني به سياسي كسبقدرت دنبال به
نقش و باشد داشته نقش قدرت‌سياسي‌مي‌تواند درتعيين
از مستقل همواره دانشجويي جنبش لحاظ همين به و دارد
شاخه‌اي مثابه به كه دانشجويي تشكل هر و است بوده احزاب
اين.است شده مواجه شكست است‌با كرده عمل احزاب از
نتيجه مي‌خواهيم جا همين از.مهمي‌است تفكيك‌نكته
راستاي در را دانشجويي بخواهيم‌جنبش اگر كه‌ما بگيريم
بدهيم‌نمي‌توانيم قرار درجامعه تحولات‌مشخص از يكي
معني به سياسي تحولات مجموعه زير عنوان به مستقيما
راستاي در بايد را جنبش‌دانشجويي.دهيم قرار كلمه خاص
طبعا قراردادكه كلمه عام معني به اجتماعي تحولات
معني به البته‌نه و است ازآن بخشي هم سياسي تحولات
.خاص به‌معني سياسي تحولات
خواه دانشجويي‌اصولاآرمان جنبش كه است آن دوم شاخص
تا يعني‌ما است ، موجود وضع تغيير است ، دنبال ومعترض
وضع از بخشي به معترض نداشته‌ايم‌كه دانشجويي حالاجنبش
دانشجويي جنبش خصيصه جزو اين.نباشد آن همه موجوديا
در دانشجويي جنبش حيات طول در گفت‌كه مي‌توان حتي است
دانشجويي‌به جنبش كه كشورهاي‌دنيا همه در وحتي كشور
ياحركتهاي روانه داشته‌اندحركتهاي‌راست معني اين
مطرح گاهي هم اگر جايي‌نداشته‌اندويا يا محافظه‌كارانه
جنبشهاي.نداشته‌اند واستمرار بوده موقتي شده‌اند ،
ونفي‌وضع اعتراض از بانوعي دانشجويي‌هميشه‌همراه
از بعد سالهاي طول در كه است جالب.بوده‌اند موجود
سعي كشور در ومحافظه‌كار راست مختلف گروههاي هم انقلاب
نفوذدانشجويي و دانشگاههاپايگاه در كردندكه زيادي
و جريانات‌چپ نبوده‌اندو موفق اما.باشند داشته
نكته‌را اينبودهاند فرآيندموفق اين در اصلاح‌طلب
در دانشجويي گرچه‌جنبشهاي است‌تذكردهم‌كه لازم نيز
استقلال اين اما بوده‌اند احزاب از مستقل جنبشهاي كشور
رابطه احزاب با دانشجويي جنبش كه است نبوده معني بدان
اما است داشته احزاب از استقلال.است نداشته وتبادل
برخي‌از با و نيزداشته احزاب تبادل‌با درعين‌حال
.است بوده مخالف وحتي غيرهمسو ديگر برخي با و همسو آنها
جنبش.است بودن غيرحرفه‌اي ساختاري‌سوم ، شاخص
به شود ، حرفه‌اي توانست نخواهد و نتوانسته هرگز دانشجويي
فرهنگي سياسي حركت‌اجتماعي اين و تشكل كه‌اين معني اين
.بكند بتواند حرفه‌اي كار كه بشود فازي وارد بتواند
است ، تشكلهاي‌پايدار كار احزاباست ، كار حرفه‌اي كار
پايدارمي‌توانند سياسي احزاب و مدني‌پايدار نهادهاي
شدن‌چيزي حرفه‌اي سازوكارهاي.بشوند حرفه‌اي كار وارد
نه چون بگيرد شكل نمي‌تواند دانشجويي جنبش در كه است
جنبش نشودكه فراموشدارند را آن امكان نه فرصت‌و
دانشجوياني به بالاخره‌وابسته است‌يعني سيال دانشجويي
دانشگاه‌خارج از بعد سال چند و وارد روزي يك كه است
جنبش آن با آنها رابطه الزاما خروج محض به و مي‌شوند
باشند ، همفكر باشند ، است‌همگرا ممكن.شد خواهد قطع
رابطه ديگر ولي باشند آمدداشته و رفت و دوستي روابط
دانشجويي ساختاري مشخصات اينها.داشت نخواهند تشكيلاتي
بيان را دانشجويي شاخصهاي‌كاركردي‌جنبش وحالا بود
:مي‌كنيم
و نخبگان بين واسطه حلقه مثابه به دانشجويي جنبش -1
جنبش.است مي‌كرده عمل توده‌هاي‌مردم روشنفكران‌با
بلكه نيست و اجتماعي‌نبوده نظريه مولد هيچگاه دانشجويي
يك عنوان دانشجويي‌به جنبش.است آن توليد در موثر عامل
با سو يك از.مي‌كند ايفا دوسويه‌اي نقش واسطه عامل
برجسته نابسامانيها ، طرح با مشكلات‌و و مسائل ارائه
كه مي‌كند فراهم بستري‌را آن ، كردن مطرح مستمرا و كردن
نظريه‌پردازي به آنها به توجه جامعه‌با نخبگان
سوي واز بكنند وتئوري‌انشا كنند فكر توليد و بپردازند
اجتماعي نظريه‌هاي دادن نفوذ و توسعه ، گسترش ديگردر
روشنفكران‌جامعه و نخبگان جديد وايده‌هاي وانديشه‌ها
.مي‌كنند ايفا را برجسته‌اي نقش مردم دربين‌توده‌هاي
.مي‌كند عمل روشنفكري بدنه مثابه به دانشجويي جنبش -2
دانشجو چون نيست كلمه خاص معني به روشنفكر دانشجويي جنبش
حركت اما است ، روشنفكر گفت نمي‌توان كه است مرحله‌اي در
روشنفكري بدنه مثابه به و است روشنفكري تفكرش ماهيت و
اين يعني.اول‌است شاخص شاخص ، مكمل اين.مي‌كند عمل
سياسي ، ايده‌هاي‌فرهنگي ، جديدترين و موثرترين جنبش ،
مطرح جامعه نيازهاي متناسببا كشور در كه اجتماعي
.مي‌كند درون‌ساز را مي‌شود
عمل اجتماعي تحولات در پيشتاز عنوان به دانشجويي جنبش -3
مشاهده كنيم نگاهي گذشته دهه چند به اگر.است مي‌كرده
اتفاق اجتماعي سازنده و مثبت تحول يك جا هر مي‌شود
در و بوده اتفاق لبه‌آن در عملي بطور افتاده‌دانشجويان
مختلفي تحولات و قيامها در ببينيد شما داشته‌اند ، نقش آن
از بعد حوادث و نهضت‌ملي در بوده ، انقلاب از قبل كه
در يا و خرداد 42 قيام 15 در و مرداد 32 كودتاي 28
خط در دانشجويان جا همه انقلاب ، از قبل سالهاي تحولات
در كه مي‌بينيم ما هم انقلاب خود در.داشتند قرار اول
مردم توده‌هاي حضور بسترساز كه حركت‌هايي و ماجراها شروع
و خطاول به‌عنوان و هستند حمله لبه در دانشجويان شد ،
.مي‌كردند عمل پيشتاز
دارد ادامه
|
