دريابيم را فردا دنياي اول صنعت
(پاياني بخش) ايران اقتصاد گمشده نگين گردشگري صنعت
از بازديد و ايران در گردشگري كه آنچه همه ما كشور در
نيمه نهادي ، دولتي ، بخش چهار در مي‌سازد ممكن را ايران
.است شده جمع خصوصي و دولتي
اكوتوريسم -
ديناميك و ارگانيك صنعت از سامانه‌اي زير اكوتوريسم ،
بسيار سوددهي داراي سامانه اين‌زير كه است توريسم
و مي‌باشد توريسم قسمتهاي ساير از چشمگيرتر و بالاتر
به شتابانتر سرعتي با را كشوري هر مي‌تواند دليل به‌همين
تنها نه توريسم عظيم جزء اين.دهد سوق پايدار توسعه سوي
بلكه مي‌پردازد رسوم و آداب و فرهنگها تبادل و اشاعه به
كنجكاو ، روحهاي خدمتگزاري به را زيست محيط و طبيعت
و سفر در كه درمي‌آورد انسانهايي پوياي و جستجوگر
خاطرات از پر و هدفدار هيجان‌آور ، لذت‌بخش ، سفرهايي
متعدد و فراوان ناشناخته‌هاي و مجهولات كشف به رنگين
و آرامش در شدن غوطه‌ور با و مي‌يازند دست هستي جهان
جسم سيرآفاقي طبيعت جاذبه‌هاي فرحبخش و روح‌افزا لطافت
.مي‌دهد عروج انسان روح انفسي سير به را
قانونمند و شده مطالعه برنامه‌ريزيهاي شرط به اكوتوريسم
سه كه مي‌شود تلقي جوامع استراتژيك سامانه‌هاي از يكي
جامعه و مي‌پيوندد هم به را آينده و حال گذشته ، نسل
ديگر با بخش آرامش و عادلانه همزيستي به را انساني
.مي‌كند دعوت زمين زيست‌كره زنده موجودات
گردشگري صنعت عمومي رشد كه حالي در كارشناسان باور به
تا 7/6 بين 3/4 (20102000)پيش‌رو دهه نخستين براي
كه است آن بيانگر موجود يافته‌هاي مي‌شود ، پيش‌بيني درصد
وقوع به اكوتوريسم بخش در رشد اين از قسمت بيشترين
درصد تا 30 بين 10 بخش اين رشد كلي طور به و پيوسته
ديگر دهه يك تا مي‌رود انتظار ترتيب اين به.بود خواهد
جهان مسافران كل از درصد هفت اكنون كه گردان طبيعت شمار
.برسد درصد بيست از بيش به مي‌شود شامل را
خود سفر هر در طبيعت‌گردان كه است داده نشان تحقيقات
ميزان اينميكنند خرج دلار پانصد و هزار تا هزار معادل
عنوان به صرفا طبيعت‌گرد يك كه است هزينه‌اي مقدار مبين
با بين‌المللي گردان طبيعت و مي‌شود متحمل خود سفر مخارج
و حيوانات سوغات‌تاكسيدرمي خريد به علاقه‌مندي به توجه
و پوشاك تهيه براي اضافي هزينه پرداخت شده ، شكار پرندگان
رو ، هر به.مي‌كنند خرج پول بيشتر خيلي..و محلي غذاهاي
ديگر از بيشتر طبيعت‌گردان كه دارد وجود قطعيت اين
تاثير امر اين كه مي‌كنند خرج پول مسافران گروههاي
.مي‌كند ايجاد توريسم از ناشي اقتصاد پويايي در بسزايي
است 80 كرده برآورد سال 1995 در "كنيا حيات‌وحش آژانس"
.است آن وحش حيات به متكي كشور اين گردشگري بازار درصد
توريست‌هاي را كنيا كشور ارزي درآمد كل سوم يك به‌واقع
اين‌كشور شده محافظت پاركهاي از ديدار به علاقه‌مند
وجه هيچ به كنيا اقليمي تنوع كه است گفتني.مي‌پردازند
انواع ميان از كشور اين و نيست مقايسه قابل ايران با
كم جنگلهاي با ساوان چند داراي صرفا طبيعي جاذبه‌هاي
اسب شيرآفريقايي ، فيل ، همچون گونه‌هايي آن در كه است پشت
موفقيت.مي‌كنند زيست ديگر كمياب گونه‌هاي برخي و آبي
حفظ اول:است داشته بستگي عامل دو به كنيا در گردشگري
حيات‌وحش زيستگاههاي از دقيق مراقبت و جانوري گونه‌هاي
وحش حيات با ما نامناسب رفتار با شود مقايسه) كشور ، اين
وحش حيات درباره كافي تبليغ دوم ،(اخير دهه‌هاي طي كشور
نه ما كشور به نسبت كنيا در وحش حيات شمار).كشور اين
حتي كه نيست روزي وجود اين با متنوع‌تر ، نه و است بيشتر
كه "بقا راز" فيلمهاي از يكي پخش شاهد ايران تلويزيون در
اين با.نباشيم مي‌شود ، داده نشان كنيا وحش حيات آن در
پخش قابليت با فيلم چند تاكنون مي‌كنيم گمان وجود ،
(!است؟ شده تهيه ايران وحش حيات درباره بين‌المللي
ايران در اكوتوريسم -
شرايط از ناشي نخست وهله در ايران اكوتوريستي موقعيت
طور بهاست حاره جنب پرفشار منطقه جدار در آن توپوگرافي
پرفشار حوزه اين در كه كشورهايي مي‌رود انتظار معمول
و خشك نيمه و خشك اقليم از برخوردار دارند قرار
اما.باشند اقليمي پديده اين از ناشي زيستي چشم‌انداز
از مجموعه‌اي شامل كه تكتونيكي عوامل مجموعه‌اي‌از
موجب است زمين‌شناسي سوم و دوم اول ، دوران چين‌خوردگيهاي
تبديل دنيا فلاتهاي بلندترين از يكي به ايران است شده
.شود
تحت كشور خاك درصد پنج حدود چيزي ما پهناور كشور در
آمار كه مي‌باشد زيست محيط حفاظت سازمان نظارت و حفاظت
پاركهاي از اعم مناطق اين.است دقتي شايان و توجه خور در
حفاظت مناطق و وحش حيات پناهگاههاي ملي ، طبيعي آثار ملي ،
.مي‌باشند...و وبين‌المللي ملي شده
خط كشور ، شمال در جهان درياچه بزرگترين وجود آن ، جز
در درياچه وجود 50 فارس ، خليج با كيلومتري ساحلي 1200
پهنابهاي شمار در درياچه آنها 18 ميان از كه كشور داخل
درياچه نيز و دارند قرار رامسر بين‌المللي كنوانسيون
از يكي و شورجهان درياچه بزرگترين عنوان به كه اروميه
انبوه جنگلهاي است ، شده شناخته زمين كره زيستي ذخاير 59
جنگل‌ها اينگونه بازمانده آخرين كه مازندران غرب و شمال
شمار به باستاني نظرجنگل‌هايي اين از و بوده جهان در
بيابان‌هايي و (كوير دشت)كويردنيا بزرگترين مي‌آيند ،
وزش قبيل از بياباني مولفه‌هاي اغلب آنها در كه وسيع
در گرماي‌هوا بيشينه و روان ماسه‌هاي حجم و بادها
طيف هستند ، جهان بياباني مناطق شده ثبت حد بالاترين
ساله چندهزار معيشتي وشيوه‌هاي ورسوم آداب از متنوعي
،(نشيني كوچ معيشت جمله از)ايران اقليمي شرايط با منطبق
كيلومتر از 500 بيش تقريبي مساحت با كوهستاني پهنه دو
جنگلي ، پهنه‌هاي كيلومتر هزار صد يك به نزديك مربع ،
روز يك و فصل يك در كوهستاني و آبي ورزشهاي انجام امكان
متر ، تا 5671 از 26 ارتفاع تغييرات دامنه ايران ، در
از يكي وجود درجه ، +تا 50 -از 35 دمايي تغييرات دامنه
بهترين ،(هامون)دنيا شيرين آب درياچه‌هاي بزرگترين
قابل برفي پوشش ماه از 7 بيش با دنيا برفي اسكي پيستهاي
كه شده شناخته پرنده گونه وجود 495 اسكي ، براي استفاده
پرندگان جز به اروپا پرندگان كل تقريبا با است برابر
گونه از 250 بيش وجود پستاندار ، گونه وجود 148 قطبي ،
گونه هزار هشت از بيش وجود وهمچنين شده شناخته ماهي
معادل تقريبا تعداد اين كه ايران در گياهي شده شناخته
ايران برابر چهار تقريبا كه -اروپا قاره سراسر گياهان
بركه‌ها ، استخرها ، مردابها ، وجود مي‌باشد ، -دارد وسعت
باغستانها ، چشم‌اندازها ، و ييلاقات درياچه‌ها ، آبشارها ،
و چشمه‌ها شكارگاهها ، گلزارها ، دشتها ، شاليزارها ،
جزيره‌ها ، شبه جزيره‌ها ، سردوگرم ، معدني چشمه‌هاي
همچنين و..و ييلاقي روستاهاي غارها ، مجمع‌الجزاير ،
به همگان كه است شده باعث برنشمرديم كه ديگر مزيت هزاران
و آورده ايمان اكوتوريسم عرصه در ايران اعجابانگيز قدرت
واقع‌بينانه را"مرز يك در دنيا همه:ايران" كوتاه جمله
.كنند پيدا راسخ اعتقادي آن به و پذيرفته
ايران در گردشگري سامانه ضعف‌هاي -
ايران در گردشگري نظام عمده ضعف‌هاي اجمال طور به
:از عبارتند
دلايل به خارجي و داخلي سرمايه‌هاي جذب در ناتواني -الف
اجتماعي و سياسي قانوني ، اقتصادي ، گوناگون
آگاه و ماهر علاقه‌مند ، توانمند ، انساني نيروهاي نبود -ب
ايران گردشگري در
قديمي و كهنه امكانات و تاسيسات تجهيزات ، وجود -ج
در كارتوريسم به مرتبط مختلف سازمان‌هاي تكنوازي‌هاي -د
آنها همنوازي جاي به ايران
روي جدي نكردن حساب و صنعت اين اهميت صحيح درك عدم -و
آن درآمدهاي
در ساختارگردشگري به سياسي مخاصمه‌هاي كشاندن-ه
ايران
ايران در توريسم توسعه راهكارهاي -
در نگارنده كه را نكاتي و پيشنهادات راهكارها ، عمده‌ترين
مي‌تواند ايران در اكوتوريسم و توريسم توسعه راستاي
:از عبارتند دهد پيشنهاد
امنيت ايجاد -1
سفر ايران به كه جهانگرداني تعداد سال 1367 در
اتباع نفر مقابل 667979 در.است بوده نفر كرده‌اند70740
.شده‌اند خارج كشور از مذكور سال در ايراني
كشور از جهانگردي قصد به كه ايرانياني ديگر عبارت به
نيت با كه است كساني برابر ده تقريبا شده‌اند خارج
تعداد سال ، ده گذشت از پسآمدهاند ايران به جهانگردي
حدود 764092 به درسال 1376 ايران به شده وارد جهانگردان
از شده خارج ايرانيان كه‌تعداد حالي در است ، رسيده نفر
از يكي.است افزايش‌يافته نفر به 1433367 نيز كشور
و كشور از ايرانيان خروج رشد بودن پايين علتهاي مهمترين
مذكور سالهاي طي ايران به جهانگردان ورود رشد افزايش
بوده كشور به آرامش و امنيت وبازگشت تحميلي جنگ خاتمه
.است
به ورودي جهانگردان تعداد سال 1370 در كه اين بعد مثال
با و يافت كاهش توجهي قابل ميزان به كويت و عراق كشورهاي
افزايش به رو مجددا بعد سال در منطقه به بازگشت‌آرامش
.گذاشت
به صرفا امنيت عدم يا امنيت مساله كه است ذكر به لازم
به بلكه نمي‌شود محدود بحران و آشوب جنگ ، نبودن يا بودن
رفتن بين از در وجود درصورت مي‌تواند كه موضوعاتي كليه
نبودن صورت در و باشد موثر فرد خاطر وآرامش اعتماد حس
اطلاق گردد كننده بازديد اعتماد جلب باعث است قادر
عدم توريست ، با خشن برخورد موارد ، اين جمله از.مي‌شود
اقامت محل نظر از پذيرايي استاندارد فقدان بهداشت ، رعايت
مناسب سيستم‌هاي فقدان حقوقي ، امنيت نبودن غذا ، ونوع
ارز تبديل نحوه و نرخ نبودن مشخص جهانگردي ، راهنماهاي
قبيل اين ميزبان‌و كشور محلي پول واحد به جهانگردان
توريست...و فرهنگ مليت ، رنگ ، نژاد ، حتي گاه كه است مسايل
!است موثر اين‌مسائل در
خروج و ورود سهولت ايجاد -2
يا "ويزا"اخذ ايران به جهانگردان سفر براي گام نخستين
.است ايران اسلامي جمهوري سياسي نمايندگي‌هاي از "رواديد"
جهانگردان و گردشگري صنعت بين‌المللي محافل هم هنوز
مراتب به ايران به ورود براي رواديد اخذ هستندكه مدعي
كارشناسان ، گفته به.كشورهاست ساير رواديد اخذ از دشوارتر
راه در گام نخستين ويزا ، صدور براي منطقي تسهيلات ايجاد
.است گردشگري صنعت به رونق‌بخشي
خارج ايران از مي‌تواند گردشگر يك آنچه فعلي شرايط در
حتي مواردي در و است تفسير قابل بياورد ايران به ويا كند
مبناي بر شي‌ء يك خروج يا ورود از جلوگيري تشخيص
از بسياري دليل همين به !مي‌باشد شخصي سليقه‌هاي
همراه ارز و كرده انصراف‌حاصل كالا خريد از توريست‌ها
توسعه براي.بازمي‌گردانند كشورشان به رادوباره خود
در گمركي قوانين بازنگري مطمئنا اكوتوريسم و توريسم
.شود پيگيري جدي طور به بايد ايران
اختصاصي و همگاني صورت به آموزش -3
دولت ، ماموران)دست‌اندركاران همه براي اختصاصي آموزش
ترابري وسايل ، ميهمانسراها ، دفاترجهانگردي راهنمايان ،
مربيان جدي‌با و رسمي كلاسهاي تشكيل صورت به (..و
.نيست پوشيده كسي بر جهان كنوني موقعيت به آگاه و كاردان
همه كه جايي تا مردم همه براي همگاني آموزش ديگر سوي از
خود زندگي و اقتصاد در مثبت عاملهاي از را گردشگري آنها ،
سهم به آن پيشرفت و پيروزي وبراي آورند حساب به ديگران و
لبخند يك حتي و كردن اخم يك.نمايند وهمدلي همراهي خود
سرزمين هر ميهمان كه جهانگردان و گردشگران به بي‌جا
.باشد برداشته در ناگواري آثار مي‌تواند هستند
تلويزيون و راديو بويژه جمعي رسانه‌هاي خصوص اين در
صميميت با بايستي و دارند عهده بر سنگيني بسيار وظيفه
به كمك در را همگي و سازند فراهم را مردم آگاهي زمينه
.كنند دعوت صميمانه ياري به منظور اين
وجابجايي نقل و حمل مناسب خدمات -4
برخورد نحوه پروازها ، در تاخير و پرواز ساعت تغيير عدم
به كه زميني ونقل حمل در رانندگي و راهنمايي ماموران
دارد ، اهميت فرودگاه پليس و گمرك ماموران برخورد اندازه
جاده‌ها ، و خيابان‌ها در گردشگران و جهانگردان نكردن معطل
ريلي جديد خطوط احداث كشور ، جاده‌هاي به دادن سروسامان
زميني هوايي ، مسافرتهاي در گسترده رفاهي امكانات ايجاد و
خدمات اين عوامل مهمترين از گردشگران براي دريايي و
.مي‌باشند
سخن فرجام -
داده‌اند ، لقب فردا دنياي اول صنعت بدان كه جهانگردي صنعت
سرمايه‌ها ، انداختن جريان به همچون مثبتي پيامدهاي موجب
افزايش رفاهي ، و اقتصادي پيشرفتهاي و شكوفايي و گشايش
انديشه‌ها و رسم ديدگاهها ، تبادل ارزآوري ، اشتغال ،
مثبت هنجارهاي گسترش ،(تمدنها و فرهنگها گفت‌وگوي)
انسان سالاري ، مردم ملي ، وفاق همدلي ، مهرباني ، ) اجتماعي
وجهه زيبايي افزايش و گسترش ،(...و نوع‌خواهي دوستي ،
و سياسي دشمنان منفي تبليغات كردن بي‌اثر و كشور سياسي
در و..و كشور سياسي كلي چهره شدن مخدوش از جلوگيري
.مي‌گردد ملي پايدار توسعه نهايت
در مناطقي جست‌وجوي در بيشتر پيش‌رو قرن اولين جهانگرد
هنري ، فرهنگي ، طبيعي ، عوارض و آثار هنوز كه است جهان
گردشگري چنين.ست پابرجا و باقي جا آن در..و اجتماعي
علاوه كه مي‌كند مناطقي از ديدار صرف را خود هزينه و وقت
بار افزايش و نشاط ايجاد باعث او فراغت اوقات كردن پر بر
.گردد وي علمي
و توريسم صنعت توسعه در و بياييم خود به كه است آن وقت
طلب را بسياري تسهيلات و امكانات كه خويشتن اكوتوريسم
طبيعي منابع بهينه حفظ ضمن و باشيم كوشا و ساعي نمي‌كند ،
اجتماعي ، اقتصادي ، زياد بسيار ثمرات از خود طبيعي غير و
صنعت در را درخور جايگاهي و شده منتفع آن سياسي و فرهنگي
.بيابيم خود براي دنيا جهانگردي
مكي‌آبادي محمد
زيست محيط رشته دانشجوي
|
