بازيگر و كارگردان معجوني حسن با گفت‌وگو
زبان دنبال به "توتون مضار در" نمايش
بودم اجرا در جديدي
نمايش كارگردان جواهري زهرا با گفتگو
"خود ميل علي‌رغم تراژدي بازيگر" عروسكي
ندارد خوبي جايگاه ايران در عروسكي نمايش
بازيگر و كارگردان معجوني حسن با گفت‌وگو
زبان دنبال به "مضارتوتون در" نمايش
بودم اجرا در جديدي
;اشاره
سال 63 از را تئاتر كار و است سال 47 متولد معجوني حسن
در و شد تئاتر سينما دانشكده وارد سال 67 در و كرده آغاز
كار ويشد فارغ‌التحصيل آنجا از نمايشي ادبيات رشته
.است كرده آغاز سال 70 از را تئاتر در خود حرفه‌اي
،"شن سالهاي يادگار" نمايشهاي معجوني حسن كاري كارنامه در
،"خون عروسي"،"وو دانشمند براي خاطره‌انگيز روز يك"
با.مي‌شود ديده "مكبث" و "آوينيون شبهاي" ،"رمئووژوليت"
گفت‌وگويي "توتون مضار در" كارش تازه‌ترين درباره وي
.مي‌خوانيد كه است شده انجام
دليلي چه است ، داشته وجود متن اين از مختلفي اجراهاي *
گيريد؟ دست به اجرا براي را متن اين شما كه شد باعث
خوانده گذشته سالهاي كه بود متنهايي زمره در متن اين -
جذاب به‌نظرم كه بود متعددي ويژگيهاي داراي و بودم
تكرار ذهنم در متن اين مدام دانشجويي دوران از.مي‌رسيد
راحتي به كردم احساس كه رسيد فرا زماني بالاخره تا مي‌شد
مختلف اجراهاي خصوص در اما.بدهم ارائه را آن مي‌توانم
هر در و است جهاني متوني چخوف متنهاي كه بگويم بايد
مي‌تواند دارد ، كه تحليلي فراخور به كارگرداني هر زمان ،
يك از كه نيست مهم اين و كند كارگرداني را نمايش
كه است اين مهم باشد ، داشته وجود اجرا چند نمايشنامه
يك دنبال به من.باشد داشته تفاوت هم با اجراها زبان
به كه ديگر نوع يك از زبان يك.بودم اجرا در جديد زبان
به نباشد ، نزديك است داشته رواج تاكنون كه شكلي آن
گفتن چگونه بلكه نيست ، چيزي گفتن پي در امروز هنر عبارتي
.است مهم كه است
بيشتر نمايشنامه اين كرديد؟ استفاده جديد ترجمه از چرا *
است؟ معروف "دخانيات مضرات در" نام با
را بود شده ترجمه نمايشنامه اين از كه متنهايي اكثر -
استپانيان سرژ آقاي كه است عنواني توتون مضار در. خواندم
متنهاي اكثر.پسنديدم را آن بسيار من و بودند كرده ترجمه
اين اما شده ، ترجمه فارسي به انگليسي زبان از همه قبلي ،
فكر و شده ترجمه فارسي به روسي زبان از كه بود متني
ذهني‌ام هواي و حال با كه است خوب بسيار ترجمه‌اي مي‌كنم
.است نزديك بسيار
ارتباط تماشاچيان با طريقي به مي‌كنيد سعي اجرا طول در *
هستيد؟ چه دنبال به ارتباط اين در شما كنيد ، برقرار
را فردي نقش من.مي‌كند ايجاب را ارتباط اين موقعيت -
سخنراني كه براي.است سخنراني حال در كه مي‌كنم بازي
اين.است نمايش اين ديگر "پارتنر" مخاطب نظرم به مي‌كند؟
حال در كه فردي آن يكي.است دوكاراكتر داراي نمايش
قرار سخنران مقابل طرف كه تماشاچيان ديگر و است سخنراني
.دارند
زيرا.نيستيد موفق ارتباط اين در مي‌رسد نظر به اما *
تماشاچيان كه حالي در مي‌كنيد ، بازي را خارجي يك نقش شما
هستند؟ ايراني شما
ارتباط من با تماشاچيان.مخالفم شما نظر اين با من -
در من كه پانسيوني بروشور چندين حتي و مي‌كنند برقرار
در البته.مي‌خرند من از را هستم آنجا براي تبليغ حال
تمام كردم سعي.(باخنده) برمي‌گردانم را پولشان آخر
پول ، واحد مثل برگردانم فارسي به را متن خارجي نمادهاي
مخاطب و گردد تهي روسي واژه‌هاي از متن تا...و اسمها
بين ارتباط ارتباط ، اين هرحال به امانكند غربت احساس
عشق ، مانند موارد از بسياري در كه انساني است ، انسان دو
جهتي از اين‌ها البته.هستند مشترك...و زندگي مرگ ،
فارسي زبان به هم روسي كاراكتر همين زيرا.نيست بي‌معنا
كار اين ايراني حساسيت با ايراني بازيگر يك و مي‌زند حرف
.مي‌دانم منتفي را ايراني و روسي ماجراي پسميكند را
نمايشنامه از سالن همين در ديگري اجراي شما ، با همزمان *
گونه اين فضاي بين نزديكي چه است ، صحنه روي به چخوف
مي‌بينيد؟ ما امروزي جامعه با نمايشنامه‌ها
همخواني ديگر تعبير به يا نزديكي اين به اعتقادي من -
مي‌كند انتخاب را متني عمد به هنرمند زماني زيرا ندارم ،
را خاص پيامي بخواهد كه مي‌برد صحنه روي به را آن و
داشته را اصلاح‌گر و مصلح نقش ديگر عبارتي به.كند ارائه
است براين سعي‌ام بيشتر و نيستم اين دنبال به من.باشد
آن و برسم تماشاچي و اجرا بين ارتباط يك به بتوانم تا
اگر تا مي‌گذارم تماشاچي عهده به را شماست مدنظر كه قسمت
جستجوگر تماشاچي ذهن.بيابد را آن هست ، چيزي دنبال به
چيزي آن بالاخره و رابطه‌هاست كردن پيدا دنبال به و است
مورد دلالت‌هاي تماشاگر هميشه.مي‌يابد مي‌خواهد كه را
.ناپذير گريز است امري اين و مي‌كند پيدا را خود نظر
انتخاب كار براي را متنهايي چه علاقه‌منديد معمولا *
خارجي؟ يا ايراني كنيد؟
در متن آن باشد ، جذاب متني‌كه هر.نمي‌كند فرق برايم -
كه كنم انتخاب را متني دارم دوست.مي‌گيرد قرار اولويت
نهايت در و باشد پخته تكنيكي لحاظ به و داشته نو شكل
.برانگيزاند مرا حساسيت
چه بوده‌ايم ، شاهد را مختلفي بازي‌هاي تاكنون شما از *
را كارگرداني هم و بازي هم اجرا اين در تا شد باعث امري
بگيريد؟ عهده به
به خودم رابطه كردم احساس.بود انتخاب يك امر اين -
خوب خيلي بازيگر عنوان به خودم رابطه با كارگردان عنوان
فقط يا مي‌توانستم البته.هستم راحت‌تر خودم با و است
با را دو هر دادم ترجيح ولي كارگرداني ، فقط يا كنم بازي
يك و بود خطر نوع يك حقيقت در.باشم داشته هم كنار در هم
.هستم راضي اما كردم ، بزرگ خطر
قديمي مشكلات از يكي اجرا و تمرين براي سالن مشكل *
كرديد؟ برخورد چگونه مشكل اين با شما است ، شهر تئاتر
.دارم تعلق جامعه اين به كه هستم آدمهايي از يكي نيز من -
وجود نيز من براي باشد داشته وجود اگرمشكلي اين بنابر
از يعني كردم شروع را تئاتر كار كه زماني از من.دارد
اجرا اين و متن اين به منحصر و داشته‌ام مشكل سال 63 ،
.نيست
چيست؟ از ناشي مشكلات اين مي‌كنيد فكر *
آن كه مي‌كنيم صحبت مشكل از زماني بخواهيد ، را راستش -
اين كه دارم اعتقاد من اما.نشود ديده و باشد پنهان مشكل
است اين مي‌شود ديده آنچه اما.است واضح كاملا مشكلات
گردد ، مطرح مشكلات اين اگر تا ندارد وجود شنوايي گوش كه
مشكلات اين همه.داشته‌باشد وجود آن حل براي روزنه‌اي
مطرح سخنراني‌ها و صحبت‌ها در تئاتر اهل كه سالهاست را
.مي‌كردم مطرح هم من شده ، رفع مشكلات آن اگر.كرده‌اند
بهتر لذا نمي‌شود ، ديده وادي اين در روزنه‌اي اين بنابر
.نكنيم را صحبتش و بگذريم آن از است
بنان مژگان
نمايش كارگردان جواهري زهرا با گفتگو
"خود ميل علي‌رغم تراژدي
بازيگر" عروسكي
ندارد خوبي جايگاه درايران عروسكي نمايش
به شيرين دنياي مجموعه در بازي با كه جواهري زهرا:اشاره
شد ، تبديل نوجوانان و كودكان براي شده شناخته چهره‌اي
در را "خود ميل علي‌رغم تراژدي بازيگر" نمايش هم‌اينك
صحنه روي به عروسكي صورت به شهر تئاتر دو شماره سالن
نمايش كارگرداني فارغ‌التحصيل و متولد 1356 وي.است برده
مجموعه‌هاي در تاكنون جواهري.است دانشگاهي جهاد از
بازي ستاره باغ و خاطره‌ها جشن خنده ، سيب شيرين ، دنياي
.است بوده دودوتا و خونه به خونه مسابقات نويسنده و كرده
كارگرداني به "كارگشا عصاي عصا ، " نمايشهاي در همچنين وي
مقصودلو سوسن كارگرداني به"ابرآدمك دختر" و بزدوده عادل
.است داشته نقش ايفاي
ميل علي‌رغم تراژدي بازيگر" متن و بگوييد چخوف درباره *
؟"خود
پيدا چخوف متنهاي با خاصي ارتباط دانشگاه اول سال از -
بسيار نويسنده ، اين نوشته‌هاي مي‌كردم احساس زيرا كردم ،
و خواندم را چخوف نوشته‌هاي اكثر.است نزديك ما فرهنگ به
.دادم انجام بسياري تحقيقات نويسندگي‌اش سبك و او درباره
تصميم و كرد جلب را نظرم متن اين مختلف متنهاي بين از
دلايل از ديگر يكي.كنم كار را آن پايان‌نامه براي گرفتم
متوجه بعد البته كه بود آن بودن پرسوناژ كم انتخاب اين
بيشتري پرسوناژ چخوف نمايشهاي از ديگر بسياري از كه شدم
.پرسوناژ دوازده حدود چيزي.دارد
كنيد؟ كار عروسكي را آن گرفتيد تصميم كه شد چه *
از و داشتم عروسكي كارهاي به خاصي شخصي علاقه ابتدا از -
.داشت شدن عروسكي براي خوبي قابليت متن اين ديگر طرفي
كار "نه گفت كه آن آري ، گفت كه آن" تئاتر اتفاق برحسب
بسيار و ديدم بود شده كار عروسكي كه را روشن روشنك خانم
استفاده سبك اين از كه كردم فكر خاطر همين به.آمد خوشم
با و كردم استفاده كار در مشاور عنوان به ايشان از و كنم
سعي اما ندارم ، عروسكي كار درباره تحصيلاتي كه اين وجود
استفاده دارند ، تحصيلاتي رشته اين در كه كساني از كردم
.بدهم ارائه قبولي قابل كار بتوانم تا كنم
فكر خوانده‌ايد ، كارگرداني شما گفتيد كه گونه همان *
شايد كه دارد وجود عروسكي كارهاي در ويژگي چه مي‌كنيد
باشد؟ نداشته غيرعروسكي كارهاي
كردم احساس.است كار بودن فانتزي ويژگيها اين از يكي -
از.بدهم نشان تيپيك‌تر را شخصيت‌ها تا است باز دستم
كه داشتم لازم بازيگر دوازده نمايشي چنين براي ديگر طرفي
شده تبديل بازيگر چهار يا سه به تعداد اين عروسكي كار در
قصه شخصيت نفر دو كه بود اين ذهنيتم ابتدا در البته.است
ببرم ، پيش اشياء با را داستان بقيه و بدهم نشان عروسكي را
آن به و نيست مقدور كار اين كه شدم متوجه بعد اما
تعداد شدم مجبور سپس.نرسيدم داشتم مدنظر كه نتيجه‌اي
.كنم نمايش وارد را بيشتري شخصيتهاي
براي عروسكي نمايشهاي معمولا كه اين به توجه با *
سني محدوده نمايش اين اجراي در آيا مي‌شود ، اجرا كودكان
داشتيد؟ نظر در را خاصي
نوشته متنبودم نكرده فكر بچه‌ها به ذهنم در اصلا -
بچه‌ها و است بزرگسال فرد يك مشكلات درباره و است چخوف
من كه قشري.كنند برقرار ارتباط موضوع اين با نمي‌توانند
اين البته.بود دانشجو خصوص به جوان ، قشر داشتم ، نظر در
اجراي و پايان‌نامه براي را كار كه بود زماني تا
عموم اجراي شد ، قرار كه بعد.داشتم نظر در جشنواره‌اي
اضافه مخاطبان جمع به نيز را نوجوانان باشيم ، داشته
كه نماند ناگفته.نبودند مدنظر كودكان اصلا ولي كرديم ،
وجود تماشاچيان جمع در كودك تعدادي كه اجراها از بعضي در
دستكشي و عروسكها كوچكي لحاظ به كه شدم متوجه داشتند
ارتباط نمايش با بچه‌ها دكور ، و رنگ تنوع و آنها بودن
درنيافته را نمايش اصلي موضوع ولي.كرده‌اند برقرار
.بودند
طرف از كه بداهه‌اي لحاظ به نمايش اجراي هر *
آيا است ، تفاوتهايي داراي مي‌پذيرد ، صورت عروسك‌گردانها
خير؟ يا باشد شكل اين به نمايش بود بنا ابتدا از
تماشاچيان حال و حس به بنا اجرا در بداهه‌ها اين اكثر -
با و موافق آنها از بعضي با من البته.مي‌آيد وجود به
كار كليت به مي‌كنم احساس زيرا هستم ، مخالف اكثريتشان
را اجرا نوع اين تماشاچي شايد ولي.مي‌شود وارد لطمه
فكر.بوده‌ايم شاهد را خوبي استقبال زيرا مي‌پسندد ،
اصلي شخصيت شدن گم باعث طريقي به بداهه‌ها اين مي‌كنم
كسي به نمي‌تواند كه است فردي اصلي شخصيتميشود نمايش
و ندارد را گفتن "نه" نفس به اعتماد و بگويد "نه"
را كارهايي است قرار جاهايي در.دارد شديدي رودربايستي
.نباشد انرژيك كه است لازم موارد بسياري در و دهد انجام
"تولكاچف" مي‌بينيم ابتدا همان در مهماني صحنه در مثلا
متوجه عروسك‌گردان بودن انرژيك خاطر به اما.است خواب
موارد اين.مي‌رقصد عروسكها ديگر از بهتر او كه مي‌شويم
اين.دارد وجود متاسفانه اما باشد ، نبايد كار در
از بسياري در و كمك‌كننده جاها از بعضي در بداهه‌ها
.مي‌سازد وارد لطمه نمايش كلي محور به موارد
كرديد؟ استفاده دستكشي عروسك شيوه از چرا *
نوع اين با بيشتر زيرا.بود حس يك بيشتر مي‌كنم فكر -
كوچك و ظرافت خاطر به مي‌كنم ، شايد برقرار ارتباط عروسكها
.عروسك‌گردانها نبودن پيدا همچنين و عروسكها بودن
شيوه در بگيريد نظر در مثلا فني ، دلايل به همينطور
ايران در كه است جدي بسيار نورپردازي بحث "ين‌راكو"
نخي شيوه در مثلا يا.اندكند بسيار شيوه اين فن اصحاب
عروسك‌گردانهايي به احتياج كار روش بودن مشكل خاطر به
را اشخاصي چنين من حداقل كه دارد وجود ماهر بسيار
.نمي‌شناسم
ايران در را عروسكي نمايش جايگاه سوال ، آخرين عنوان به *
مي‌بينيد؟ چگونه
وجود حتي.ندارد جايگاهي هيچ ايران در عروسكي نمايش -
و عروسك‌سازان انجمن‌هاي و جلسات و يونيما جشنواره
جمع هم دور بار يك وقت چند هر كه..و عروسك‌گردانان
نمايش همين مثلا.است نداده جوابي هيچ عملا مي‌شوند ،
آن با را هنر تالار.شود اجرا هنر تالار در بود قرار
كوچك اندازه‌هاي اين با عروسكي كار براي بزرگ ، فضاي
از و دارد كور نقطه آنجا كه حالي بودند ، در كرده انتخاب
سالن و امكانات نظر از حتي.است پرت بسيار نيز مكاني نظر
.مي‌شود ظلم عروسكي نمايشهاي حق در اجرا
اصغر پور عليرضا: از گو و گفت
|
