كالا قاچاق اصلي علت
:اقتصادي كارشناسان
است يارانه پرداخت
يادداشت
قيمتهاي
:اصفهان دانشگاه اقتصاد استاد
يافت خواهد كاهش جهاني
كالا قاچاق اصلي علت
:اقتصادي كارشناسان
است يارانه پرداخت
حيدري خليل *************چراغي داوود
كالاها قيمت داشتن نگاه پايين براي دولت پرداختي يارانه
سوي از و شده كشورها ساير به ايران از كالا قاچاق سبب
و حقوق بالاي نرخ يا كالا واردات رسمي ممنوعيت ديگر
به كشورها ساير از را كالا قاچاق زمينه نيز گمركي عوارض
.است آورده فراهم ايران
خبرنگار با گفتوگو در اقتصاد ارشد كارشناس چراغي ، داوود
موجب يارانه پرداخت ايران در حاضر ، حال در:افزود ما
خريد غيررسمي بازار ايجاد و سو يك از قيمت اختلاف ايجاد
از سود كسب براي فرصتي و شده ديگر سويي از كالا فروش و
.است آمده وجود به طريق اين
را كشور داخل به كالا قاچاق بر موثر عوامل عمدهترين وي
قانوني محدوديتهاي يا ممنوعيت:برد نام زير شرح به
بازرگاني سود و گمركي عوارض و حقوق بودن بالا واردات ،
كالاها از بعضي واردات انحصار كالاها ، گونه اين واردات
مراحل و دولتي بروكراسي مانند عوامل ساير و دولت توسط
.كالا قانوني بودنواردات بر زمان و متعدد
بعضي براي تقاضا وجود كه طور همان است معتقد چراغي
به موجب آن واردات محدوديت و ممنوعيت با همراه كالاها
و خارج و داخل بازار در كالاها آن قيمت تفاوت آمدن وجود
ممنوعيتها ميشود ، داخل به خارج از كالا قاچاق نتيجه در
نيز كالاها از بعضي صادرات براي قانوني محدوديتهاي و
خارج به داخل از كالاها اين قاچاق به افراد گرايش موجب
ديگر دلايل جمله از:داشت اظهار زمينه اين در وي.ميشود
عوارض و حقوق بودن بالا به ميتوان ايران ، از كالا قاچاق
(پنهان و آشكار)يارانه اعطاي كالا ، صادرات گمركي
تفاوت و اساسي كالاهاي توزيع و تدارك تهيه ، دولتجهت
كشور از خارج با داخل بازار در كالاها گونه اين قيمت
.كرد اشاره
بيكاري و فقر هرچه كه توجهاين قابل نكته:كرد تصريح وي
قاچاق باشد بيشتر مرزي مناطق در خصوصا كشور در
موانع چه هر و ميشود بيشتر (واردات و صادرات)كالا
موانع وگسترش ايجاد مانند قاچاق صورت به كالا واردات
نيروي سختگيري انتظامي ، پاسگاههاي گسترش فيزيكي ،
كالا قاچاق با مبارزه متولي دستگاههاي ساير و انتظامي
كاهش كالا قاچاق نتيجه در و افزايش قاچاق ريسك شود بيشتر
.مييابد
دو يارانه پرداخت چرا كه پرسش اين به پاسخ در چراغي
از يارانهاي كالاهاي برخي و است داشته متفاوت نتيجه
كالاها برخي و (وشكر گندم) ميشوند قاچاق خارج به داخل
همان:گفت (چاي برنج ، )ميشوند قاچاق داخل به خارج از
از حمايت براي جهان كشورهاي اكثر در ميدانيد كه گونه
كشاورزي اساسي محصولات توليدكنندگان خصوصا توليدكنندگان
درآمد ، كم اقشار خصوصا مصرفكنندگان از حمايت همچنين و
كالا مصرف افزايش درواقع.ميپردازند يارانه دولتها
كشور در كالاها آن توليد افزايش و درآمد كم اقشار توسط
در اما يارانههاست پرداخت در دولت اهداف عمدهترين از
پنهان و آشكار صورت دو به دولت اعطايي يارانه ايران
كالاهاي از برخي ميشود امرموجب اين كه مييابد تخصيص
.شود توزيع مصرفكنندگان بين ارزانتر قيمت به اساسي
يارانه عمده بخش تدارك و تهيه فعلي نظام در:افزود وي
معافيت و واردات جهت ارزان قيمت به ارز تخصيص نظير)پنهان
محل از خريد به (سفارش ثبت حق و گمركي عوارض و حقوق از
از خريد كه آنجا ازمييابد تخصيص كالاها اين واردات
داخل از خريد به نسبت كار اين متوليان براي واردات محل
كالا اين خريد تضميني قيمت تا ميشود موجب است صرفه به
نظر در بدون خارج از شده تمام قيمت براساس معمولا نيز
حال در:گفت همچنين چراغي.شود تعيين پنهان يارانه گرفتن
عدم موجب دولت اعطايي يارانه هستيم شاهد حاضر ،
مقدار اگر.است شده اساسي توليدكالاهاي در سرمايهگذاري
كل ميزان به كالايي تدارك و تهيه براي اعطايي يارانه
كالا قيمت تفاوت به توجه با حالت اين در باشد كشور نياز
قاچاق ايران از كالا همجوار ، وكشورهاي داخل بازار در
.گندم براي تخصيصي پنهان و آشكار يارانه مانند ميشود
تهيه جهت تخصيصي يارانه اگر:افزود اقتصاد ، ارشد كارشناس
همچنين و باشد جامعه نياز ميزان از كمتر كالايي تدارك و
يارانهاي ، مصوب نرخ) چندگانه نرخ داراي كالا اين بازار
تفاوت به توجه با حالت اين در باشد (آزاد بازار و تعادلي
از كالا اين قاچاق همجوار ، كشورهاي در قيمت و آزاد نرخ
.(ايران به برنج قاچاق) ميگيرد صورت ايران به كشورها ساير
سالهاي در كنم ، اضافه بايد چاي درخصوص:گفت همچنين وي
ديگر عبارتي به يا چاي توزيع و تدارك تهيه ، نظام گذشته
نظر در بدون) مصوب قيمت به كشاورزان از سبز برگ خريد
خشك چاي كارخانههاي به آن سپردن و (سبز برگ كيفيت گرفتن
گرفتن نظر در بدون) كارمزدي صورت به آن فرآوري جهت كني
توليد افزايش موجب چه اگر ،(خشك چاي فرآوري مطلوب كيفيت
تا شد موجب پايين كيفيت دليل به ولي شد ايران در خشك چاي
با اينكه ضمن يابد افزايش خارجي چاي مصرف براي تقاضا
به گرايش قانوني ، صورت به چاي واردات محدوديت به توجه
.يافت افزايش چاي قاچاق واردات سمت
به چاي قاچاق واردات بر نظارت و كنترل عدم از چراغي
:داشت اظهار و برد نام زمينه اين در اساسي مشكل عنوان
وارد تقلبي چاي زيادي مقدار تا ميشود موجب كنترل عدم
استانداردهاي و اصول رعايت عدم علت به و شود كشور
داخلي ، چاي يا وارداتي تقلبي چاي توليد در بهداشتي
.شوند بيماري دچار مصرفكنندگان
در خارج به داخل از روغننباتي قاچاق زمينه در چراغي
:گفت ديگر سالهاي برخي در داخل به خارج از و سالها برخي
و روغنخام واردات محل از كشور روغننباتي اعظم بخش
.ميشود تامين كشور توليدي واحدهاي در آن تصفيه
ميزان از كمتر روغنخام واردات مقدار كه سالهايي در
آزاد بازار قيمت و تقاضا از كمتر عرضه يعني كشور نياز
است ، بوده همجوار كشورهاي قيمت از بالاتر روغننباتي
در اما است گرفته صورت ايران به روغننباتي قاچاق
نياز ميزان از بيشتر روغنخام واردات مقدار كه سالهايي
از كمتر آزاد بازار قيمت و تقاضا از بيشتر عرضه يعني
روغننباتي قاچاق حالت اين در بوده همجوار كشورهاي قيمت
.است گرفته صورت همجوار كشورهاي به ايران از
نيز دانشگاه مدرس و اقتصاد ارشد كارشناس حيدري ، خليل
زمينههاي بروز در مهم دلايل از يكي:گفت باره دراين
عبارت به.نيست دليل تنها اما است يارانه كالا ، قاچاق
فراهم را كالا قاچاق بروز زمينه متعددي عوامل ديگر
شده ايجاد موانع و محدوديتها از ناشي عمدتا ميكنندكه
.است دولت وسيله به
يا و خارج به داخل از كالا قاچاق طبيعتا است معتقد وي
اين در وي.ضعفدارد و شدت مرزي استانهاي در برعكس
مرز در تنوع داشتن با مرزي استانهاي:داشت اظهار زمينه
مثال براي.متفاوتند كالايقاچاق نوع آبياز و خاكي
مرزي استانهاي و كردستان مرزهاي از عمدتا چاي قاچاق
بنزين قاچاق حاليكه ميگيرددر صورت پاكستان همجوار
استان و غربي آذربايجان استان مرزي شهرهاي از عمدتا
"عمدتا پارچه قاچاق يا و ميگيرد صورت بلوچستان و سيستان
و شدت اساس براين و ميگيرد صورت داخل به خسروي مرز از
كشور و كالا نوع به بستگي مرزي استانهاي در قاچاق ضعف
.دارد همجوار
يادداشت
برنامه مرحلهاي ارزيابي
بايد رئيسجمهور سوم برنامه قانون ماده 198 موجب به
حداكثر را برنامه سال هر پيشرفت ارزيابي و نظارت گزارش
.كند ارائه اسلامي شوراي مجلس به بعد سال ماه شهريور تا
برنامه ، قانوني مواد عملكرد بررسي شامل بايد ارزيابي اين
:جمله از بخشي ، و كلان عمده متغيرهاي و اجرايي سياستهاي
پرداختها ، تراز خارجي ، تجارت سرمايهگذاري ، توليد ،
برنامههاي ارزيابي.باشد بيكاري و اشتغال بودجه ،
و مسوولان عمده مسووليتهاي و وظايف از يكي اقتصادي
كه است فرآيندي برنامهريزي اساسا.است كشور هر مديران
حاكم ارزشهاي اقتصادي ، و اجتماعي واقعيات چون عواملي به
ممكن.دارد ارتباط دولت از عمومي انتظارات و جامعه بر
جامعه اجتماعي و اقتصادي ساختارهاي با برنامهاي است
اجرا مرحله به عمل در آن مفاد صورت اين در نباشد منطبق
با غيرمرتبط و بيروح و خشك متوني صورت به و نميآيد در
تدوين در است ممكن.ميماند باقي جامعه اقتصادي سازوكار
در باشد نشده صحيحي برآورد جامعه واقعي منابع از برنامه
در شده پيشبيني طرحهاي و پروژهها از بسياري صورت اين
در اجرا از پس يا و نميشود اجرا برنامه
برآوردها است ممكن.درميآيد توقف حالت به كوتاهي مدت
و اجتماعي ساختار با نيز برنامه اهداف و باشد صحيح
ضعيف اجرايي دستگاههاي اما باشد منطبق كشور اقتصادي
.باشند نداشته هماهنگي برنامه اهداف اجراي براي يا باشند
برخي و بمانند عقب برنامه از دستگاهها از برخي نتيجه در
حالت دو هر كه بيافتند جلو برنامه پيشبينيهاي از نيز
عدم و ناهماهنگي از بدتر چيز هيچ زيرااست جامعه ضرر به
مختلف دستگاههاي در طرحها اجراي و اعتبار جذب در تعادل
عملكرد كه ميكند ايجاب موارد اين همه.نيست اجرايي
شناخت از پس زيرا شود ارزيابي منظم و دقيق طور به برنامه
اجراي براي را مناسب راهكار ميتوان فوق عوامل از يك هر
معمولا برنامهاي هر ارزيابي اما كرد پيدا برنامه كامل
حال در ارزيابي مرحله يكميشود انجام مرحله دو در
نزديكي و دوري ميزان ميكند كمك كه است برنامه اجراي
مشخص آن از مهمتر و شود روشن برنامه اهداف از عملكردها
يا است برنامه ساختاري اشكالات كاستيها ، علت آيا كه شود
پس ارزيابي دوم مرحله و اجرايي دستگاههاي ضعيف عملكرد
دقت با بعدي برنامه ميكند كمك كه است برنامه اجراي از
از پس ارزيابي مرحله تاكنون متاسفانه.شود تدوين بيشتري
صورت به دوم و اول برنامههاي مورد در برنامه اجراي
تجارب نتيجه در و است نشده انجام همهجانبه و سيستماتيك
مورد بعدي برنامه تدوين براي برنامه هر اجراي از حاصله
عدم مساله اين اصلي علت.است نگرفته قرار استفاده
زيرا است برنامه هر اجراي طول در برنامهها ارزيابي
مرحلهاي ارزيابي برنامه اجراي طول در اگر است طبيعي
به نيز برنامه اجراي از پس نهايي ارزيابي نگيرد صورت
پيشبيني به توجه با بنابراين.شد نخواهد انجام راحتي
نظر به برنامه اجراي حين ارزيابي مورد در سوم برنامه
اجراي زمينههاي هم ميتواند ارزيابي اين انجام ميرسد
را سوم برنامه احتمالي ضعفهاي تكميل و تصحيح كاملو
چهارم برنامه تدوين براي را مفيدي تجارب هم و كند فراهم
.دهد قرار مسوولان اختيار در كشور
قيمتهاي
:اصفهان دانشگاه اقتصاد استاد
يافت خواهد كاهش جهاني
و مختلف پيشبينيهاي آمريكا ، در اخير تحولات دنبال به
گرفته جهانصورت اقتصاد آينده مورد در ضدونقيضي بعضا
خواهد مواجه فراگير ركودي با جهان معتقدندكه عدهاياست
است قوي قدري به آمريكا اقتصاد ميگويند نيز عدهاي و شد
خواهد سر پشت ركود ، به شدن منجر بدون را بحران اين كه
استاد اديب ، حسين محمد دكتر ديگر ، منظر از اما گذاشت
فعلي اقتصادي شرايط است معتقد اصفهان دانشگاه اقتصاد
برجسته را بلندمدت روند يك از نشانههايي تنها آمريكا
براي شركتها اجبار و اقتصاد شدن جهاني از ناشي كه كرد
كه است رقابت تشديد نيز و سرمايهگذاريها در تجديدنظر
شدن كند و سود كاهش قيمتها ، كاهش به منجر مدت كوتاه در
ما خبرنگار با گفتوگويي در وي.ميشود اقتصادي رشد سرعت
بقيه از (WTO)جهاني تجارت سازمان پيشبيني:گفت
دكتر گذشته ، سال.است نزديكتر واقعيت به پيشبينيها
پيشبيني جهاني تجارت سازمان تحقيق گروه سابق رئيس مگنت ،
جهان سطح در كالاها قيمت متوسط سال 2005 ، تا كه بود كرده
بورسهاي در سهام ارزش متوسط و درصد اندازه 30 به
اين عامل مهمترين.مييابد كاهش درصد بينالمللي 35
واقع در كه است جهاني اقتصاد در رقابت تشديد نيز كاهشها
حدود ميكنم فكر.است اقتصاد شدن جهاني روند از متاثر
گذشته سال يك در تنها مگنت دكتر پيشبينيهاي از نيمي
به) جهاني بازار در خام مواد قيمت مثلا.است يافته تحقق
حدود 30 الكترونيك صنايع توليدات وقيمت درصد نفت17 جز
جهاني فعلي روند با ديگر عبارت به.است داشته كاهش درصد
.است راه در كالاها ارزاني جديد موج كه گفت ميتوان شدن
بايد شود محقق كامل طور به مگنت دكتر پيشبيني اگر
كالاها قيمت درصد حدود 5 ماهانه كه باشيم داشته انتظار
جديد موج با ديگر عبارت به.يابد كاهش جهاني بازارهاي در
ايران ناكارآمد صنايع بينالمللي ، بازارهاي در ارزاني
.ميشوند ورشكست
اقتصاد بر آمريكا اخير انفجارهاي اثر مورد در اديب دكتر
ميگذرد ، آمريكا اقتصاد بر آنچه واقع در:ميگويد جهاني
اين بلكه نيست ، كشور اين در اخير انفجارهاي از ناشي
.است كرده تشديد را مدت كوتاه عكسالعملهاي برخي واقعه ،
به بينالمللي بورسهاي در سهام ارزش كه است اين واقعيت
اين شدن ، جهاني روند وجود با.بود بالا غيرضروري شكل
آمريكا جهاني تجارت مركز انفجار.ميكرد سقوط بايد سهام
كه است اين من ارزيابي.كرد فراهم را سقوط اين زمينه
نميتوان را جهان و آمريكا اقتصاد براي آمده پيش وضعيت
.است رقابت تشديد از ناشي حالت اين بلكه گذاشت نام ركود
سود خود به خود اقتصاد ، شدن جهاني روند با كه چرا
از ناچار سرمايهگذاران و ميشود كم توليدي واحدهاي
هستند خود سرمايه بازدهي و توليد سازمان مجدد ارزيابي
سختتر شرايط نيافته توسعه كشورهاي براي مطمئنا اما
از حجم اين با را خود نيستند قادر آنها كه چرا ميشود
وضعيت مورد در اقتصادي كارشناس اين.دهند انطباق رقابت
مواد چون:ميگويد اقتصاد شدن جهاني شرايط در نفت قيمت
در 2 نيستند ، (WTO)جهاني تجارت سازمان ضوابط مشمول خام
انتظار در بايد و است ديده را آسيب بيشترين گذشته سال
چشمانداز من.باشيم اوليه و خام مواد قيمت بيشتر كاهش
مثبت نيستند WTO ضوابط مشمول كه را كالاهايي قيمت
،WTO عملكرد دايره وسعت بازنده بزرگترين.نميكنم ارزيابي
اين قوانين در كه چرا هستند خام مواد صادركننده كشورهاي
طي كه است معتقد وي.نميشود حمايت كالاها اين از سازمان
يافت خواهد كاهش غربي كشورهاي اقتصادي رشد آينده سال چند
.بود خواهيم شاهد را قيمتها و سهام ارزش كاهش كه چرا
آمريكا اخير انفجارهاي كه اين بر تاكيد با اديب دكتر
و تدريجي صورت به بود قرار كه پديدهاي شد باعث تنها
اتفاق هفته طي 2 بيافتد ، اتفاق سال مدت 5/1 ظرف مثلا
منتظر بايد ما دكترمگنت پيشبيني طبق:داشت اظهار افتد ،
طي بينالمللي بورسهاي در سهام ارزش كاهش دوم موج
بزرگ شركتهاي تنها شرايطي چنين در.باشيم آينده سالهاي
شركت هزار سهام ارزش جهان ، سطح در.ميآورند دوام قوي و
است ، دلار ميليارد و 500 هزار حدود 10 بينالمللي بزرگ
بورس عضو شركت اندي و سيصد تمام سهام ارزش كه حالي در
يك ارزش متوسط ديگر عبارت به.است دلار ميليارد تهران 9
تمام ارزش از (دلار ميليارد 5/10)بينالمللي بزرگ شركت
كوچك مقياس نشاندهنده كه است بيشتر تهران بورس شركتهاي
به.است چندمليتي شركتهاي با مقايسه در ايراني شركتهاي
تاسيس شركت يك بايد دلار ، ميليارد با 10 ما ديگر ، عبارت
كه است اين من پيشبيني بنابراين.شركت نه 300 ميكرديم ،
بزرگ ، شركتهاي جهاني ، تحولات دنبال به آينده سال در 3
حذف جهاني بازار عرصه از را كوچك و نحيف شركتهاي
از كوچكتر تهران بورس عضو شركتهاي از بسياري و ميكنند
تنها و آورند دوام آينده سالهاي طي بتوانند كه هستند آن
ميتوانند هستند قوي مديريت ، عرصه در كه بزرگي شركتهاي
.بمانند باقي جهاني رقابت در
|