پايدار توسعه در سياسي عوامل نقش
مهمترين و اصلي اهداف از يكي پايدار توسعه امروزه:اشاره
محسوب سوم جهان خصوص به جهان مختلف كشورهاي آرمان
رشد نرخ بين رابطه است شده سعي مقاله اين در.مي‌گردد
قرار آزمون مورد كشور يك در سياسي رژيم ماهيت و اقتصادي
اقتصاددانان مطالعات نتايج از منظور اين براي گيرد ،
به نيز مقاله انتهاي در و شده استفاده مختلف كشورهاي
را خارجي سرمايه‌گذار كه كشورهايي در فعاليت ريسك ميزان
به همچنين و مي‌طلبد اقتصادي توسعه و سرمايه‌گذاري جهت
تصميمات بر كه سرمايه‌گذاري ريسك در موثر عوامل نقش
.است شده اشاره دارند قاطع تاثير سرمايه‌گذاري و اقتصادي
انديشه و فرهنگ گروه
كشورها سياسي احوال و اوضاع و شرايط در موجود تفاوتهاي
پرسش ، اين مي‌گذارد؟ تاثير آنها اقتصادي عملكرد بر چگونه
كه ليبرالها ، مثلا.است همراه پيش‌داوري‌هايي با اغلب
مي‌دانند ، گرانقدر هدفي في‌نفسه را دموكراسي برقراري
مي‌تواند دموكراسي حاكميت نشان‌دهند كه نمي‌آيد بدشان
ديگر ، سوي از.شود كشورها اقتصادي رشد روند تسريع موجب
معجزه‌آساي اقتصادي پيشرفت كه مي‌كنند ادعا نيز برخي
آنها مثال‌زدني سياسي ثبات سايه در جز آسيايي كشورهاي
مستبد دولتهاي وجود از ناشي غالبا هم آن كه نبوده ميسر
.سرزمين‌هاست اين در ديكتاتوري و
سياسي عوامل و اقتصادي رشد رابطه
درآمد ميزان نظر از زماني كه كشور دو كه شنيده‌ايم بارها
بوده‌اند همتراز اقتصادي و علمي فرهنگي ، توسعه سطح و
كشور دو مثلا.گرفته‌اند فاصله يكديگر از شديدا امروزه
سرانه درآمد ميزان نظر از سال 1965 در مالزي و بوليوي
دو اين سرانه ملي درآمد)نداشتند يكديگر با چنداني تفاوت
ولي (.بود دلار و 870 زمان 745 آن در ترتيب به كشور
.است بوليوي برابر از 4 بيش مالزي سرانه درآمد اكنون
ديگر كشورهاي از بسياري مورد در را مقايسه‌ها اين نظير
است مقايسه‌اي موارد اين جمله از.داد انجام مي‌توان نيز
در اختلاف گرچه.مي‌شود جنوبي كره و ايران بين غالبا كه
عوامل از برخاسته مشابه كمابيش كشور دو اقتصادي رشد آهنگ
ولي است ، جغرافيايي و فرهنگي اجتماعي ، -اقتصادي بي‌شمار
در اختلاف بروز به احتمالا كه سياسي تفاوتهاي يافتن
دشوار چندان نيز مي‌شود ، منجر كشورها اقتصادي عملكرد
رسميت به يا نقض از ناشي مي‌تواند رشد كندي مثلا.نيست
حق نقض كه است طبيعي و باشد فردي مالكيت حق شناختن
و كرده تضعيف شديدا را سرمايه‌گذاري به ميل فردي مالكيت
.كند تقويت را قانون از سرپيچي انگيزه
در بتوانند كه آمارهايي تهيه و استخراج اين ، وجود با
استفاده مورد اقتصاد بر سياسي عوامل اثر اندازه‌گيري
اين واقعيت.است ناممكن گاه و دشوار بس كاري گيرند ، قرار
تله به دم اصطلاح به هنوز سياسي ابعاد كه است
كه است اين مساله ديگر ، عبارت به.نداده‌اند اقتصاددانان
دسته كدام دقيقا كه نمي‌دانند هنوز اقتصاددانان اولا ،
.دارند رابطه اقتصاد با مستقيما سياسي متغيرهاي از
را متغيرها اين بايد چگونه كه نمي‌دانند آنان ثانيا ،
قابل متغيرها ارزش كه زماني تا است بديهي.گرفت اندازه
متغيرها آن نمي‌توان نباشد ، معني‌دار رقم و عدد به تبديل
.كرد وارد اقتصادي تحليل در را
وجود كه است آن موضوع ، اين به رويكردها رايج‌ترين از يكي
سياسي رژيم ماهيت و اقتصادي رشد نرخ ميان مستقيم رابطه
قرار آزمون مورد را (ديكتاتوري يا دموكراتيك) كشور يك
شانزده نتايج سوئيسي اقتصاددانان از تن سه اخيرا.دهيم
دو ميان منفي رابطه وجود پيرامون آماري -تجربي مطالعه
سه.كرده‌اند منتشر و گردآوري را دموكراسي و رشد متغير
رشد متغير دو ميان منفي رابطه به مذكور ، مطالعات از مورد
رابطه‌اي نيز مورد سه در و يافته‌اند دموكراسي‌دست و
مورد ده در ولي است ، شده كشف متغير دو اين ميان مثبت
ميزان و اقتصادي رشد نرخ ميان معني‌داري رابطه هيچ ديگر
.است نشده يافت كشور يك سياسي نظام بودن دموكراتيك
يازده موضوع ، پيچيدگي بر آمدن فايق براي حال هر به
سياسي ثبات و اقتصادي رشد رابطه پيرامون تجربي مطالعه
تعداد از مركب شاخصي همچون "ثبات" آنها در كه گرفت انجام
كشور يك در داده روي سياسي ترورهاي و انقلابها كودتاها ،
به كمابيش همگي مطالعات ، اين.بود شده گرفته نظر در
ثبات چه هر كه بود اين نتيجه آن و رسيدند مشابهي نتيجه
به دستيابي براي كشور آن شانس باشد ، كمتر كشوري در سياسي
كشف رابطه البته.بود خواهد كمتر نيز سريع اقتصادي رشد
انجام بررسي‌هاي در اقتصادي رشد و سياسي ثبات بين شده
.مي‌شد يافت نيز ملاحظه‌اي قابل استثناهاي و بود ضعيف شده
در كه متعددي نظامي كودتاهاي وجود با تايلند كشور مثلا
منطقه اقتصادهاي موفق‌ترين از يكي پيوسته ، وقوع به آن
.مي‌باشد آسيا
نامهاي به آمريكايي اقتصاددانان از تن دو تازگي به
از شاخص ، اين به دستيابي براي "كيفر فيليپ و فاك استفن"
تجاري ريسك زمينه در متخصص خصوصي شركتهاي كه اطلاعاتي
شركتها ، اين از يكي.كرده‌اند استفاده مي‌كنند ، تهيه
تحت نشريه‌اي كه است (PRS)سياسي مخاطراتي خدمات موسسه
منتشر را "كشورها ريسك بين‌المللي راهنماي" عنوان
منتشر سو اين به سال 1982 از كه نشريه اين.مي‌كند
براي كه مخاطراتي نظر از را جهان كشورهاي مي‌شود ،
هر و مي‌كند رده‌بندي دارد ، وجود خارجي سرمايه‌گذار
مي‌تواند راهنما ، اين به مراجعه با خارجي ، سرمايه‌گذار
.دريابد را خود نظر مورد كشور در فعاليت ريسك ميزان
دربردارنده است ، رفته كار به رده‌بندي اين در كه شاخصي
توسط شخصي دارايي‌هاي توقيف احتمال" نظير است عواملي
مداخله با قراردادها لغو قرارداد ، لغو احتمال" ،"دولت
در قانون حاكميت برقراري در دولت ناتواني ميزان" و "دولت
فوق رده‌بندي اساس بر نامبردگان اين ، بر علاوه."كشور يك
دست جامع شاخص يك به راستا ، همين در ديگري اطلاعات و
نيرومند و تنگاتنگ رابطه اقتصادي رشد نرخ با كه يافتند
كه است قادر خوبي به مزبور شاخص براين ، افزون.دارد
.كند تبيين را مختلف كشورهاي اقتصادي رشد نرخ بين اختلاف
اين از معتبر شاخص يك جستجوي در سوئيسي اقتصاددانان اما
منتشر اطلاعات به كه اين جاي به آنها.رفته‌اند فراتر هم
اقدام راسا خود كنند ، اكتفا خصوصي موسسه يك سوي از شده
مدير صدها از راستا اين در.كرده‌اند اطلاعات كسب به
جهان توسعه حال در كشور در 28 موفق كارآفرين و ارشد
سياسي ثبات با رابطه در اساسي پرسش دو به تا شد خواسته
.بدهند پاسخ كشورشان
:از بودند عبارت پرسش‌ها اين
و پيوسته گونه‌اي به مقررات و قوانين شما كشور در آيا -1
كه هستيد مجبور هم شما و مي‌كند تغيير غيرمنتظره طرز به
دهيد؟ تطبيق تغييرات اين با را خود
به عمل در دولت رويه ثبات به اندازه چه تا شما -2
داريد؟ اعتماد شده اعلام سياستهاي
شاخصي شده ، دريافت پاسخ‌هاي مبناي بر سوئيسي اقتصاددانان
اعتماد قابليت" يا "سياسي شاخص‌اعتبار" نام به را
رشد نرخ با تنگاتنگي ارتباط كه كردند درست "سياسي
انجام رگرسيون تحليل و داشت بررسي مورد كشورهاي اقتصادي
نرخ در تغييرات درصد از 50 بيش شاخص اين كه داد نشان شده
تا دوره 1981 طي بررسي مورد كشورهاي در سرانه درآمد رشد
نتيجه‌اي قوي‌ترين نتيجه ، اين و مي‌كند توجيه را 1990
.است شده حاصل دست ، اين از پژوهش‌هايي در تاكنون كه است
حجم اولا زيرا نيست ، ناپذير خلل نيز نتيجه اين ولي
آماري نظر از كه است آن از كوچكتر (كشور 28)نمونه
را كشورها ديگر به نتايج تعميم و باشد اطمينان‌برانگيز
اساس بر تمامي به دريافتي پاسخ‌هاي ثانيا ، سازد ممكن
برنيامده عينيات از مستقيما و شده ساخته افراد ذهنيات
مبناي بر و ترتيب بدين كه شاخص‌هايي ثالثا ، است
تفاوتهاي توضيح به قادر مي‌شوند ساخته روز اطلاعات
.نمي‌باشد اقتصادي رشد روند در تاريخي
سرمايه‌گذاري ناامني درجه و سياسي ثبات
مورد خطرپذيري ميزان و سياسي ثبات بين رابطه كلي طور به
توسط كه اطلاعاتي در.است بين‌المللي محافل تمامي توجه
سرمايه‌گذاري خطرپذيري ميزان مورد در بين‌المللي موسسات
رابطه به مرحله اولين در شده جمع‌آوري مختلف كشورهاي در
اقتصادي فعاليت و سرمايه‌گذاري خطرات و سياسي خطرات بين
.است شده توجه
در دولت نقش تجربه مجدد ارزيابي كتاب در "ودر باتريس"
از مجموعه‌اي را (سياسي ريسك‌هاي) سياسي خطرات آسيا ، شرق
:مي‌داند زير شرح به خطر شاخص‌هاي
واقعيت‌ها مقابل در اقتصادي انتظارات -
اقتصادي ريزي برنامه شكست‌هاي -
سياسي رهبري -
خارجي تعارض -
دولت در رشوه و فساد -
سياست صحنه در نظاميان حضور -
قانون و نظم نسبت -
ملي و نژادي برخوردهاي -
سياسي تروريسم -
داخلي جنگ -
سياسي احزاب توسعه -
بوروكراسي كيفيت -
نهادها (كاركرد) عملكرد -
سرمايه‌گذاري خطرپذيري با سياسي ثبات رابطه در
.است توجه مورد و جدي مسائل از دولت كاركرد اندازه‌گيري
يعني اصلي موضوع پنج دولت نهادي كاركرد اندازه‌گيري در
بوروكراسي ، وضعيت خصوصي ، بخش و دولتي بخش بين همكاري
توجه مورد ثبات و سياسي سيستم فساد ، موضوع قانون ، حاكميت
.مي‌باشد
كم به خصوصي بخش و دولتي بخش بين همكاري شاخص‌هاي در
سياستهاي اعتبار و تعجبانگيز سياستهاي تعداد بودن
پايبند شده اعلام سياستهاي به دولت حد چه تا) شده اعلام
بخش كه جديد سياستهاي و قوانين شكل‌گيري روند ،(است
و است توجه مورد مي‌دهد قرار تاثير تحت را خصوصي
و صنفي يا و شخصي صورت به كه خصوصي بخش نگراني‌هاي
اين و مي‌شود گرفته نظر در مي‌شود اعلام اتحاديه‌اي
سياست‌ها در تغييرات اين آيا كه است توجه مورد نيز مساله
يا و دفعتا غالبا ، زياد ، زياد ، خيلي تعداد به غالبا
.نمي‌گيرد صورت هيچگاه اينكه يا و مي‌گيرد صورت ندرت به
يا نمودن به‌ماسبق عطف براي تغييرات از ترس ديگر شاخص
چنين آيااست دولت توسط مقررات و قوانين نمودن پس‌گرد
صورت ندرت به يا و غالبا زياد ، زياد ، خيلي حالتي
.نمي‌پذيرد صورت اصلا اينكه يا و مي‌پذيرد
بخش آيا كه است دولت به اعتماد زمينه اين در ديگر شاخص
مخالف يا و خود همكار و همراه عنوان به را دولت خصوصي
.مي‌نگرد خود
بوروكراسي ، استقلال و اقتدار مساله:بوروكراسي متغيرهاي
و قدرت ميزان سياسي ، فشارهاي از بوروكراسي استقلال ميزان
در توقف يا و اساسي تغيير بدون امور اداره در بودن تخصصي
در يافته سازمان مكانيسم يك وجود همچنين و سياست‌ها
كيفيت به مربوط متغيرهاي از آموزش و استخدام زمينه
چه تا كه استخدام موضوع متغيرها اين دراست بوروكراسي
مقامات پيشرفت شانسهاي همچنين و است صلاحيت پايه بر حد
قرار بررسي مورد آنها پرستيژه و حقوقي وضعيت بوروكراسي ،
خدمات انجام در كارايي نام به متغيري ضمناميگيرد
كارا ، امور اداره در دولت مي‌سازد مشخص كه است بحث مورد
بدون اينكه يا و كارايي سطح كمترين با كم ، كارايي با
.است كارايي
نظام مورد در كه شاخص‌هايي -ثبات متغيرهاي و سياسي نظام
اول دسته.مي‌شوند تقسيم دسته دو به دارد وجود سياسي
مطلقه حكومت اينكه مثلا است ، سياسي نظام نوع شاخص‌هاي
.است اليگارشي اينكه يا و دموكراسي يا است
علوم متخصصين كه است سياسي نظام ثبات به مربوط دوم دسته
از تعدادي كه نموده‌اند جمع‌آوري زيادي اطلاعات سياسي
:از عبارتند آن عيني متغيرهاي
مربوط راي‌گيري روند بودن مطلوب شاخص به كه:سياسي حقوق
.مي‌شود
درباره قضاوتها شامل آزمايش ليست يك برپايه شاخص اين
روند يك براساس قانونگذاران و مسئول مقامات آيا اينكه
در آيا و مي‌شوند انتخاب صحيحي و معني‌دار راي‌گيري
و راي‌گيري انتخاباتي ، فرصتهاي آنها انتخاباتي قوانين
شاخص اين در.مي‌نمايد بررسي است مناسب راي‌شماري
آزادي سياسي ، قدرتهاي بودن قطبي چند جمله از متغيرهايي
مورد راي‌گيري در مخالفان راي وجود و نظامي قوانين از
.مي‌شود درجه‌بندي و گرفته قرار ملاحظه
سياسي حقوق شاخص با همراه مدني آزادي:مدني آزادي‌هاي
مورد دموكراسي اندازه‌گيري براي كه است شاخصي مهمترين
اين دنبال به كه عمده‌اي ليست.مي‌گيرد قرار استفاده
بحث‌هاي نشده ، سانسور رسانه‌هاي از عبارت است مطرح شاخص
سياسي تشكيلات ايجاد آزادي تظاهرات ، آزادي و عمومي آزاد
شدن زنداني يا و سياسي ترورهاي از آزادي سياسي ، نيمه و
حقوق درجه بالاترين از متغير اين.مي‌باشد توجيه غيرقابل
شده درجه‌بندي صفر سياسي حقوق ميزان پايين‌ترين تا سياسي
.است
بهرام‌زاده حسينعلي
دارد ادامه
|
