نقد و نظر
از تجربه انتخابات اتاق بازرگاني، صنايع و معادن تهران چه آموختيم؟
عليرضا قدس طينت
روز چهارشنبه ۷ اسفندماه انتخابات هيأت نمايندگان، در اتاق هاي تهران و شهرستان ها انجام شد. ظاهرا نتايج انتخابات نشان مي دهد كه اكثريت به يكي از گروه هاي جديد، انتقال يافت ولي حضور دارندگان حق را‡ي زير ۲۵ درصد بود و اين امر نشان مي دهد كه هنوز اكثريت دارندگان حق را‡ي متقاعد نيستند كه آراي آنها در انتخابات اتاق تعيين كننده مي باشد. در اين انتخابات براي اولين بار شور و نشاط و حضور فعال چند گروه داوطلب مشاهده شد و زمينه مساعد گرديد تا در دوره هاي آتيه، دارندگان حق را‡ي با اطمينان بيشتري از اين كه آراي آنها در تعيين سرنوشت اتاق تأثيرگذار خواهد بود، با درصد بالاي ۵۰ درصد در انتخابات حضور داشته باشند.
طبق ماده ۴ قانون اتاق بازرگاني، صنايع و معادن جمهوري اسلامي ايران، تدوين آيين نامه تشكيل و نحوه فعاليت هيأت هاي نمايندگان اتاق ايران و اتاق هاي شهرستان از اختيارات هيأت نمايندگان مي باشد كه پس از تصويب شوراي عالي نظارت لازم الاجرا است. لذا بر مبناي اين ماده آن بخش از آيين نامه كه نحوه برگزاري و نظارت بر انتخابات را مشخص كرده ممكن است به نحوي تدوين شده باشد كه تأكيد آن بر حفظ منافع گروه حاكم باشد. مهم نيست كه در دوره جديد چه گروهي اكثريت را به دست گرفته باشند، بلكه مهم اين است كه دارندگان حق را‡ي هميشه اين اطمينان را داشته باشند كه انتخابات به نحوي كاملا بي طرف و عادلانه برگزار مي شود و در انتخابات آتيه گروهي كه مديريت را طي اين دوره به عهده خواهند گرفت امتيازي بر داوطلبان جديد نداشته باشند، در اين انتخابات به دليل حضور مستمر و فعال گروه هاي داوطلب و همچنين حضور خستگي ناپذير خبرنگاران روزنامه ها (عدم حضور صداوسيما بسيار مشهود بود) نتايج تا اندازه زيادي رضايتمند بود، ولي در حاشيه جريان انتخابات نكات مهم زير جهت بررسي و اصلاح مشاهده شد:
۱- انجمن نظارت بر انتخابات و همچنين هيأت هاي نظارت در شهرستان ها هر كدام مركب از ۵ نفر هستند كه يك نفر از آنها از طرف وزير بازرگاني و چهار نفر بقيه از طرف رئيس اتاق تعيين مي شوند، از نظر اصولي حضور ۴ نفر كه منتخب رئيس اتاق ايران و اتاق شهرستان هستند به عنوان ناظر ممكن است نظارت را در جهت حفظ منافع و انتخاب مجدد طرفداران رئيس انجام داده و بيطرف نباشد. به نظر مي آيد كه اين بند از آيين نامه بايد به نحوي اصلاح شود كه اعضاي هيأت نظارت توسط كساني تعيين شوند كه خود يا گروه آنها هيچ ارتباطي با انتخابات و نتايج آن ندارند.
۲- محل برگزاري انتخابات در حال حاضر در محل اتاق هاي تهران و شهرستان مي باشد. به نظر مي آيد كه برگزاري انتخابات در يكي از مراكز اجتماعات عمومي بهتر باشد و به اين ترتيب امور جاري اتاق براي مراجعان در روز انتخابات مختل نخواهد شد و از طرف ديگر عوامل و مرتبطين با اتاق نقشي در سوق دادن انتخابات به نفع هيچ گروهي نخواهند داشت.
۳- طبق بند ۱۴/ ۵ آيين نامه، عوامل مرتبط با جريان انتخابات از ميان كاركنان اتاق با موافقت قبلي هيأت نظارت انتخاب مي شوند. اين كاركنان كه به طريقي شغل خود را مديون مديريت آن اتاق مي دانند، ممكن است به نفع نامزدهاي گروه حاكم اعمال نفوذ كرده و بي طرفي لازم را در يك انتخابات عادلانه ايفا نكنند. از اين نظر بهتر است كه انتخابات توسط يك سازمان بي طرف انجام گيرد.
۴- صندوق هاي را‡ي بايد در مكاني باز شده و شمارش شوند كه در بالاي آنها دوربين هاي ويدئويي نصب شده و كليه مراحل بازكردن و شمارش آرا در صورت لزوم قابل رويت باشند.
۵- در اين انتخابات حضور خبرنگاران مطبوعات بسيار فعال بود ولي از بخش صداوسيما كه مهمترين بخش رسانه اي در جامعه مي باشد حضوري نبود. شايد اگر گزارش جريان انتخابات از طريق راديو و تلويزيون پخش مي شد عده بيشتري از دارندگان حق راي در اين انتخابات شركت مي كردند.
در خاتمه مي توان گفت كه علي رغم كاستي ها، اين انتخابات به نحو رضايتمندي انجام شد و كليه عوامل انتخابات علي الخصوص رئيس انجمن نظارت بر انتخابات اتاق تهران آقاي مهندس خسروتاج فعالانه و بي وقفه در برگزاري اين انتخابات كوشيدند. همچنين در نتيجه اين انتخابات نمايندگان گروه هاي مختلف كه از بخش هاي بازرگاني، صنعت و معدن مي باشند به هيأت نمايندگان اتاق بازرگاني، صنايع و معادن تهران انتخاب شدند و لازم است به همگي آنها تبريك گفت و به حضورشان در دوره پنجم هيأت نمايندگان اتاق تهران و ايران ارج و احترام گذاشت.
|