همه ساله سيگار قربانيان زيادي در سراسر دنيا مي گيرد. پنج ميليون نفر، كمترين ميزان مرگ و ميري است كه مي توان در هر سال هزاره جديد در ارتباط با آن، منظور كرد. نه تنها ميلياردها دلا ر در جاي جاي گيتي صرف خريد بسته هاي سيگار مي شود بلكه مبلغ هنگفتي هم بابت هزينه هاي درمان بيماري هاي مرتبط با آن پرداخت مي شود كه زيان بسياري را متوجه اقتصاد جامعه و در پي آن خانواده مي سازد. يكي از مهلك ترين عارضه هاي مرتبط با دخانيات را بيماري مزمن ريوي(COPD) مي دانند. اگرچه اكنون دانشمندان معتقدند از هر چهار بيمار ممكن است تنها يك نفر متوجه آن شود ولي پيش بيني مي شود COPD در سال ۲۰۲۰ به سومين عارضه مرگبار دنيا تبديل شود. دكتر جان هاروي، رئيس مركز تحقيقاتي بريتانيا كه به اين امر مي پردازد، با اشاره به هزينه هايي كه هر ساله دولت هاي گوناگون در اين باره متقبل مي شوند در گفتگويي با نشريه تايمز شركت كرده است.
بيماري مزمن مسدود كننده ريه كه با نام COPD شناخته شده، چيست؟
بيشتر بيماري هاي ريوي مرتبط با افرادي سيگاري، در زمره اين عارضه جاي مي گيرند. برونشيت و ناراحتي هاي مربوط به گرفتگي راه هاي عبور اكسيژن و... همه و همه در اين رده قرار دارند.
و اين مرض تنها به دليل كشيدن سيگار به وجود ميآيد؟
در نود و پنج درصد موارد سيگار عامل اساسي است كه در دراز مدت سبب دشواري تنفسي و انجام عمل دم و بازدم مي شود.
و دلا يل ديگر...
گرد و غبار و يا مواد شيميايي معلق در محل كار مي توانند سببي ديگر باشند. آلودگي هواي محيط خارج را نيز به اين فهرست بيافزاييد. بسياري از هزينه هايي كه براي مداواي اين بيماري بر دوش دولتمردان است مي تواند در راه كاهش عوامل ايجاد كننده آن خرج شود كه پرمنفعت تر مي نمايد.
گفته مي شود تنها در بريتانيا سالا نه سيصد هزار نفر بر اثر اين بيماري جان خود را از دست مي دهند كه پنجمين عامل مرگبار در سراسر جزيره به شمار مي رود.
در حقيقت، مرگ و مير ناشي از COPD بيست برابر بيش از گذشتگان بر اثر آسم است. اين تنها مرضي است كه تعداد روز افزوني براثر ابتلا به آن در بريتانيا جان خود را از دست مي دهند. در حالي كه هر سال تلفات سكته يا بيماري هاي قلبي كاهش مي يابد، اين بيماري ريوي تا سال ۲۰۲۰ به سومين دليل مرگ انسان ها تبديل خواهد شد.
لطفاً نشانه هاي آن را برشمريد؟
تنفس هاي كوتاه، سرفه هاي هميشگي و خلط هاي بسيار آزار دهنده همه از علا ئم آن هستند. بسياري از بيماران نيز دچار حمله هاي شديد ريوي مي شوند.
اين حملا ت باعث مي شود فرد بريده بريده نفس بكشد و احساس خفگي كند كه به اندازه يك حمله قلبي ترسآور است. به هر جهت از هر چهار نفر، سه نفر به زندگي روزمره خود مشغولند و كمتر دچار چنين حملا ت شديدي مي شوند.
و چگونه مداوا مي شود؟
استنشاق داروهاي مخصوص در مراحل اوليه بسيار مو‡ثر است. ورزش روزانه و كاهش وزن نيز حتي در شرايط حادتر براي بيماران مفيد واقع مي شود. به هر روي اگر فرد در مراحل پيشرفته قرار داشته باشد چادر اكسيژن در دراز مدت سودمند است.
اثرات آن چگونه است؟
از ديد تاريخيCOPD بيشتر بر مردان اثرگذارده است. در سال ۱۹۹۹ هفده هزار مرد جان خود را بر اثر آن از دست دادند كه در قياس با سيزده هزار زن آمار افزون تري را نشان مي دهد. اما امروزه سرعت ابتلا به انسداد ريوي در زن ها سه برابر مردان است.
گفته مي شود تنها بيست و پنج درصد مبتلايان متوجه عارضه اي كه بدان گرفتار آمده اند، مي شوند. چرا اين گونه است؟
واقعاً تشخيص آن دشوار است. تحقيقات ميان سيگاري هايي كه علا ئم اوليه COPD در آنها ديده شده نشان مي دهد ايشان ناراحتي خود را امر قابل توجه و نگران كننده اي نمي يافته اند.
براي دوري گزيدن از آن چه بايد كرد؟
مهم ترين عامل براي گرفتار نيامدن در دام اين مرض و يا كاهش روند پيشرفت بيماري در مبتلا يان، اجتناب از كشيدن سيگار است.