هرم غذايي طرحي نو از راهنماي غذاي روزانه است. شكل خاص هرم بيانگر ميزان مصرف مواد غذايي بوده و سه سطح دارد. در سطح اول يا همان قاعده هرم گروه نان و غلا ت، در سطح دوم گروه سبزي و ميوه و در سطح سوم گروه گوشت و فرآورده هاي لبني قرار دارند.
چربي ها و شيريني ها در قله هرم هستند اين بدان معني است كه بايد آنها را از همه مواد كمتر مصرف كرد. هرم راهنماي غذايي شامل پنج گروه غذايي است كه هر كدام از اين گروه ها مقداري از مواد مغذي و نه همه آنها را براي بدن فراهم مي كند. پس يك گروه نمي تواند به جاي گروه ديگر مصرف شود.
گروه هاي غذايي كدامند؟
به طور كلي ۵ گروه غذايي در هرم غذايي وجود دارد كه عبارتند از:
گروه اول: نان، غلا ت، برنج، ماكاروني، رشته فرنگي.
اين مواد در قاعده هرم قرار دارند و آنها را بايد بيشتر از مواد ديگر مصرف كرد.
ميزان مصرف آنها ۱۱-۶ واحد در روز است. واحدهاي اين گروه كه تأمين كننده آهن و پروتئين مورد نياز بدن است، عبارتند از:
يك برش نان حدود ۳۰ گرم، در مورد نان لواش به اندازه ۴ كف دست.
يك دوم ليوان برنج و ماكاروني پخته.
سه چهارم ليوان غلا ت آماده خوردن (برشتوك).
گروه دوم، سبزي ها: اين گروه را بايد روزانه ۵-۳ واحد مصرف كرد. مواد اين گروه كه تأمين كننده ويتامين هايC ،A است، عبارتند از:
يك ليوان سبزي هاي خام برگ دار مثل اسفناج، كاهو.
يك دوم ليوان سبزي هاي پخته يا خام خرد شده.
يك دوم ليوان نخود سبز، لوبيا سبز، هويج خرد شده، جوانه گندم،...
سه چهارم ليوان آب سبزي ها، آب هويج،...
دو عدد خيار ، گوجه فرنگي.
گروه سوم ،ميوه ها: ميزان مصرف اين گروه در روز ۴-۲ واحد است. اين گروه نيز مانند سبزي ها، حاوي ويتامين C، A بوده و عبارت است از:
يك عدد ميوه متوسط يا يك دوم ليوان ميوه هاي ريز(انگور،توت،انار)
يك چهارم ليوان ميوه هاي خشك و برگه ها،...
يك دوم ليوان آب ميوه كنسرو شده.
سه چهارم ليوان آب ميوه.
گروه چهارم، گوشت: شامل گوشت قرمز، مرغ،ماهي، تخم مرغ، حبوبات و آجيل است. ميزان مصرف روزانه آنها ۳-۲ واحد است. اهميت اين گروه بيشتر در تأمين پروتئين، آهن، ويتامين ۱۲B، ۶B است. يك واحد اين گروه، عبارت است از:
۹۰-۶۵ گرم گوشت قرمز، مرغ، ماهي پخته.
سه عدد تخم مرغ
حبوبات پخته يك ليوان
يك دوم ليوان آجيل
گروه پنجم، شير و لبنيات
اين گروه شامل شير، ماست، كشك، دوغ، و ساير فرآورده هاي لبني مي باشد كه بايستي روزانه ۳-۲ واحد مصرف شوند. بهترين منابع كلسيم در اين گروه قرار دارند.
هر واحد اين گروه عبارت است از:
۱ ليوان (۲۴۰) شير يا ماست.
۴۵ گرم پنير.
جدول زير به طور تقريبي ميزان واحدهاي مورد نياز از هر يك از گروه هاي غذايي ياد شده را براي سه دسته از افراد بيان مي كند.(با توجه به نياز تقريبي آنها به انرژي)
همان طور كه ملا حظه مي شود چربي ها، روغن ها و مواد شيرين در زمره گروه هاي غذايي به شمار نميآيند. بنابراين بر خلا ف ساير گروه ها مصرف آنها اختياري است زيرا براي سلا مت بدن مورد نياز نيستند و همان طور كه قبلا ً گفته شد بايد مصرف آنها را به حداقل كاهش داد.
ادويه ها، قهوه،چاي،نوشابه هاي گازدار در هرم جاي ندارند زيرا اين مواد تنها باعث طعم دادن و لذيذ تر شدن آن مي شوند و داراي مواد مغذي نيستند.
پسران نوجوان، مردان فعال
|
زنان فعال، اغلب مردان
|
كودكان، زنان، دختران نوجوان
|
|
۲۸۰۰
|
۲۲۰۰
|
۱۶۰۰
|
گروه غذايي - كالري
|
۴-۲ واحد
|
۴-۲ واحد
|
۴-۲ واحد
|
شير
|
۲ واحد
|
۲ واحد
|
۲ واحد
|
گوشت
|
۵ واحد
|
۴ واحد
|
۳ واحد
|
سبزي ها
|
۴ واحد
|
۳ واحد
|
۲ واحد
|
ميوه ها
|
۱۱ واحد
|
۹ واحد
|
۶ واحد
|
نان و غلا ت
|
|
ادامه دارد
سوپ سيب زميني
هزينه تقريبي(ريال)
|
مقدار كالري
|
مقدار
|
مواد
|
۶۰۰
|
۲۴۰
|
۲-۳عدد
|
سيب زميني(پوست گرفته شده)
|
۴۰۰۰
|
۸۰
|
۴پيمانه(۹۶۰گرم)
|
آب مرغ
|
۶۰
|
۷
|
۷-۸ برگ
|
تره ساطوري شده
|
۳۰۰
|
۶۰
|
۲ عدد(۱۵۰گرم)
|
پياز خرد شده
|
۲۲۰
|
۴۰
|
۹۰گرم
|
برگ كرفس
|
۵۰
|
۱۶
|
۱قاشق چايخوري
|
سبزي خشك(كف مال)
|
-
|
-
|
به ميزان لا زم
|
نمك
|
۵۲۳۰
|
۴۴۳
|
-
|
جمع
|
|
اين سوپ داراي ويتامينC ،B، A، گوگرد، فسفر، سيليس،كلسيم ، سديم، يد، آهن و نشاسته مي باشد
سالا د ايراني
هزينه تقريبي(ريال)
|
مقدار كالري
|
مقدار
|
مواد
|
۴۵۰
|
۲۲
|
۲ عدد (۲۲۰ گرم)
|
خيار (سكه سكه)
|
۳۵۰
|
۴۶
|
۲ عدد (۲۳۰ گرم)
|
گوجه فرنگي (حلقه حلقه)
|
۱۵۰
|
۳۲
|
۱ عدد (۸۰ گرم)
|
پياز (حلقه حلقه)
|
۳۰۰
|
۲۸
|
۵۰ گرم
|
جعفري با گشنيز ساطوري
|
۵۰
|
۱
|
۱ قاشق
|
سركه انگور
|
۲۰۰۰
|
۲۷۰
|
۲ قاشق
|
روغن زيتون
|
-
|
-
|
به ميزان لا زم
|
نمك و فلفل
|
۳۳۰۰
|
۳۹۹
|
-
|
جمع
|
|
اين سالا د داراي ويتامينA ،B ،C ، K ، آهن، كلسيم، فسفر، پتاسيم، گوگرد، مس و سديم مي باشد.