دو بيماري سرخك و سرخجه
ريشه كني خطر در ايران
سنت كمك به دردمندان و نيازمندان در ايران قدمتي ديرينه دارد و سازماندهي آن پديده اي نسبتا نو محسوب مي شود. تشكيلا تي كه كمك هاي مردم را جمع آوري كند و به آنها سامان ببخشد و استراتژي يا استراتژي هايي براي رساندن كمك ها به مردم طراحي كند و آن را اجرا كند، بنابه طبيعت فردگراي ايراني، كمتر ديده شده است.
برخي ابتكارات مثل جشنواره غذاي موسسه محك اما جاي تقدير دارد.
|
|
نشميل تبريزي
گرچه درميان بيماري هايي كه به مساعدت و توجه عمومي براي درمان و پيشگيري از آنها محتاجيم سرخك و سرخجه اهميت فوق العاده اي دارند ،امامفروض است كه اين بيماري ها با يك تلا ش عمومي ريشه كن مي شوند و روزنامه ها فقط بايد تلا ش كنند به سراغ آنچه بروند كه از سوي برنامه ريزان مغفول مانده است :هپاتيت ب رادر نظر بگيريد و ايدز را . اين نبود عزم براي رسيدن به نتيجه در اطلاع رساني درباره بيماري هاي جدي(كه عمدتا جزو بيماري هاي رفتاري اند) به وضوح مشهود است و سكوت پاس داشته مي شود ا ما در هر صورت البته بديهي است كه پرداختن به موضوعي مثل سرخك و سرخجه حتما در اين روزها از پرداختن به مساله شپش واجب تر است.
گروه درمانگاه
واكسيناسيون سرخك و سرخجه، طرح داغ پيشگيري در اين روزهاست. اين واكسيناسيون سراسري از ۱۵ آذر ماه به مدت سه هفته براي ۳۳ ميليون ايراني بين ۵ تا ۲۵ ساله انجام خواهد گرفت. با توجه به جمعيت ۱۷ ميليوني دانش آموزان، ۶۰ درصد گروههاي هدف اين طرح، در مدارس هستند و وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و جهاد كشاورزي از مهمترين نهادهاي مشاركت كننده در اين طرح هستند كه ضمن تحت پوشش قرار دادن دانش آموزان، يك ميليون و نيم معلم وكارگر هم تحت پوشش اين طرح قرار گرفته اند.
طبق آمارهاي جهاني انجام اين واكسيناسيون سراسري هر ساله از ابتلاي ۸۰ ميليون نفر و مرگ و مير ۵/۴ ميليون نفر پيشگيري مي كند كه البته موفقيت اين واكسيناسيون وابسته به پوشش همزمان بيش از ۹۰ درصد گروههاي هدف است.
در اجراي اين طرح تمامي هزينه هاي عملياتي برعهده وزارت بهداشت بوده و وزارت آموزش و پرورش هيچ گونه هزينه اي براي اين منظور در نظر نگرفته است. بد نيست بدانيد سرخك و سرخجه از قرن ۱۸ در آلمان شناسايي شدند . ويروس سرخجه برعكس ويروس سرخك در محيط سريع از بين مي رود و از طريق قطرات تنفسي قابل انتقال است. فصل اين بيماريها در اوايل بهار و اواخر زمستان است. سرخك يك بيماري ويروسي است كه بيشتر در كودكان ديده مي شود اما در سالهاي اخير شاهد افزايش سرخك به ويژه ميان نوجوانان هستيم. ويروس سرخك قابل انتقال به ديگران از طريق تنفس و هواست. در برخي بيماريهاي ويروسي از قبيل سرماخوردگي، زماني كه فردي عطسه مي كند، ويروس، افرادي كه تا ۳ متري وي باشند را آلوده مي كند ولي برخي بيماريها از قبيل سرخك، سل و آبله مرغان حتي بعد از گذشتن ساعتها از عطسه فرد ممكن است افراد را آلوده كند.
و اما در مورد علايم بيماري سرخك بايد يادآور شد: زماني كه ويروس سرخك وارد بدن افراد مي شود در ابتدا به صورت علايم سرماخوردگي بروز مي كند يعني: كوفتگي، خستگي عضلاني، قرمزي چشم و بعد از گذشت چند روز سرفه نيز به آن اضافه مي شود و بعد از مدتي دانه هاي قرمزرنگ (راش) در بدن افراد ايجاد مي شود كه اين مرحله ايست كه ويروس در تمام بدن فرد منتشر شده است.
زماني كه ويروس در بدن منتشر شود، روي مناطق مختلفي از بدن اثر مي گذارد لذا ممكن است با قرار گرفتن در بافت مغز منجر به التهاب مغز شود و در گوش باعث عفونت گوش و در كبد منجر به عوارض كبدي شود.
برخي بيماريها نظير سرخجه در دوران بارداري تاثيراتي منفي روي جنين دارند زيرا از راه جفت، ويروس منتقل مي شود و باعث ناهنجاري هايي در جنين مي شود.
بيماري سرخك در دوران بارداري تاثير زيادي روي جنين ندارد اما شدت اين بيماري خطرناك است. و اما در مورد سرخجه, خود اين بيماري خطرناك نيست اما زماني كه زن بارداري به آن مبتلا شود، كودك او امكان دارد به عوارضي از قبيل آب مرواريد، كري، ناهنجاري قلبي و در نهايت عقب افتادگي ذهني مبتلا شود.
سرخك مي تواند عوارض خطرناكي به دنبال داشته باشد از قبيل: ذات الريه و آنسفاليت (عفونت و التهاب مغز). اما خطرناك ترين و جدي ترين عارضه سرخك،SSPE است كه ۲ تا ۱۸ سال پس از ابتلا به صورت مشكلات فكري، روحي و در نهايت عقب افتادگي فكري و از كار افتادگي بروز مي كند. لازم به ذكر است افرادي كه در گذشته واكسن اين بيماري را زده اند و يا دچار اين بيماري شده اند، به علت اينكه ممكن است در تشخيص اين بيماري از ساير بيماريها كه از نظر ظاهري شبيه به سرخك هستند مانند «اگزانتن سوبي تم» و «انترو ويروسي» اشتباه صورت گرفته باشد حتما بايد اين واكسيناسيون را انجام دهند. آمريكا پيشگام ريشه كني سرخك و سرخجه است و بعد از سال ۲۰۰۰ ميلادي ديگر هيچ كدام از اين بيماري ها دركشور ديده نمي شود.
در ارتباط با ضرورت تزريق واكسن لازم است بدانيد كه سالانه بيش از ۲۸ ميليون نفر در دنيا در اثر اين بيماري ها فوت مي كنند و اين بيماري پنجمين عامل كشنده كودكان به شمار مي رود.
احتمال دارد بعد از تزريق واكسن عوارضي از قبيل: ۵ - ۱۵ درصد تب و ۲۵ درصد درگيري و گرفتگي مفاصل ايجاد كند كه اين درگيري در افراد مسن بيشتر است.
با وجود اينكه عفونتهاي موضعي محل واكسيناسيون امكان شكست اين طرح كشوري را بالا مي برند، از آنجا كه سرنگ ها يكبار مصرف هستند و به علت ساخت خاص آن بايد دور انداخته شوند، احتمال انتقال بيماري هاي ويروسي از قبيل ايدز و هپاتيت وجود ندارد. در ضمن اين سرنگ ها احتياج به هواگيري ندارند.
نكته مهم و قابل توجه اين است كه زنان باردار، بيماران شيمي درماني و افراد دچار نقص سيستم ايمني بدن، بايد از تزريق واكسن سرخك و سرخجه پرهيز كنند زيرا كه واكسن اين دو بيماري حاوي ويروس ضعيف شده است و اين ويروس ضعيف، در بدن افراد دچار نقص سيستم ايمني، عوارضي مثل مننژيت، آنسفاليت و سرخك باليني ايجاد مي كند و در زنان باردار روي سلامتي جنين تاثير مي گذارد. در افراد عادي ممكن است در روز هفتم تب جزئي يا دانه هاي قرمز گذرايي بروز كند كه چندان اهميت ندارد. علاوه بر موارد ذكر شده افراد دچار تب و كساني كه طي يك ماه گذشته واكسن ويروس زنده تزريق كرده اند بايد از تزريق واكسن بپرهيزند.
|