** دكتر شهرام صادقي - متخصص طب فيزيكي و توانبخشي 
به تدريج كه ورزش را ادامه مي دهيد حالتان بهتر مي شود، به خاطر داشته باشيد كه ورزش به شرطي موثر است كه منظم و مداوم باشد
همه ما درد را تجربه كرده ايم (البته غير از افرادي كه به صورت مادرزادي فاقد توانايي درك آن هستند). درد از اين جهت كه سريعاً فرد را از وجود پديده اي غيرعادي مطلع مي كند (مثلاً در آپانديسيت يا سكته قلبي) بسيار مفيد و موثر است ولي گاهي اين «ماشين درد» دچار اختلال مي شود و با ايجاد درد بي مورد سبب تشويش خاطر شخص مي شود.
هدف از اين نوشتار (و درصورت استقبال شما، سري مقالات مربوط به درد)، بحث درمورد مسايل پايه اي درد، نظير تئوري ايجاد و انتقال دردها نيست، بلكه بحث برسر آشنايي با بيماري هاي شايع مولد درد (دركل) و در اينجا دو علت شايع ايجاد آن به نام هاي سندرم درد ميوفاسيال(Myofascial Pain Syndrome-MPS) و فيبروميالوژي است كه در سالهاي اخير مورد توجه قرار گرفته اند. نكته شايان توجه اينكه علايم اين بيماري ها براي عامه شناخته شده است ولي به دليل نوظهوربودن و نيز پاره اي مشكلات برسر راه تحقيق (منظور مشكلات تكنيكي است)، درحال حاضر فقط برخي تخصص هاي پزشكي معتقد به وجود آن هستند (البته فيبروميالوژي قديمي تر است و مقبوليت بسيار بيشتري دارد).
براي آشنايي با اين بيماري ها ابتدا دو تعريف را ارايه مي دهم:
۱- نقطه ماشه اي:(Trigger Point) وقتي ماشه تفنگي را مي چكانيد، يك انفجار كوچك در محل اسلحه ايجاد مي شود ولي تخريب در محلي است كه گلوله اصابت مي كند!! اگر روي نقطه ماشه اي فشار بياوريد (البته براي مدت زمان مشخصي، يعني حدود ده ثانيه) درد مختصري در همان ناحيه ايجاد مي شود ولي جالب اينجاست كه درد،  گزگز يا علايمي غيرعادي در قسمت ديگري از بدن نيز ظاهر مي شود و براي همين به نقطه فوق، نقطه ماشه اي مي گويند.
علت ايجاد نقطه ماشه اي چيست؟ علل ايجاد آن مختلف هستند. ازجمله مي توان به ضربه به سيستم عضلاني اسلكتي، اختلالات ديسك بين مهره اي، حركات ظريف و تكراري، برخي بيماري هاي عمومي (مثل سكته قلبي، التهاب كيسه صفرا)، بي حركتي مزمن (بستري شدن و عدم تحرك يا مثلاً بي حركتي به علت گچ گرفتن دست شكسته كه البته لازم و ضروري است)، اختلالات تغذيه اي، استرس (فشار رواني) و ايجاد لرزش مداوم در قسمتي از بدن (مثلاً نشستن جلو كولر يا فن اشاره كرد.)
۲- نقطه دردناك :(Tender Point) نقطه اي است كه فشار روي آن، سبب ايجاد درد مي شود ولي اين درد به ساير نقاط منتشر نمي شود يا علايمي نظير گزگز و ... ايجاد نمي كند.
و اما فاسيا چيست؟ فاسيا بافتي است كه در زير پوست قرار گرفته و عضلات و برخي از اندام هاي بدن را مي پوشاند. اختلال عملكرد اين بافت كه ممكن است ناشي از ضربه، التهاب و... باشد مي تواند سبب چسبندگي آن به بافت هاي زيرين و فشار روي آنها شود كه خود باعث درد و ايجاد علايمي غيرعادي مي شود. عده اي از افراد كه داراي دردهاي عضلاني اسكلتي بدون تشخيص كه دائما از يك پزشك نزد پزشك ديگر مي روند، داراي اين اختلال هستند. متاسفانه فاسيا را نمي توان با بررسي هاي آزمايشگاهي يا تصويري به خوبي بررسي كرد. لذا نتايج بررسي هاي فوق در اين بيماران،  طبيعي گزارش مي شود (كه البته به معضلات اين بيماران مي افزايد).
حال كه درمورد نقطه دردناك، نقطه ماشه اي و فاسيا صحبت كرديم، به سندرم درد ميوفاسيال(MPS) مي پردازيم: سندرم به يك دسته علامت گفته مي شود. در يك بحث غيرتخصصي مي توانيم آن را به بيماري ترجمه كنيم، عبارت ميوفا سيال را هم به فاسياي عضله ترجمه مي كنيم. پس كلاً وقتي گفته مي شودMPS ، منظور، بيماري دردناكي است كه از فاسياي عضله نشات مي گيرد.
اصولا MPS،ِِنوعي بيماري است كه جزء اصلي آنرا نقطه ماشه اي تشكيل مي دهد. به عبارت ديگر، يك نقطه ماشه اي در كنار چند علامت ديگر مثل كاهش دامنه حركتي عضله مربوط، وجود يك باند سفت در عضله و ...، وجودMPS را ثابت مي كند و همانطور كه گفته شد هيچ  تست آزمايشگاهي يا راديولوژيك خاصي براي اثبات اين تشخيص وجود ندارد و تشخيص، صرفاً با شرح حال و معاينه دقيق انجام مي گيرد.
نكته ديگر اينكه نقاط ماشه اي يا نقاطي شبيه آن در برخي بيماري هاي ديگر نيز مشاهده مي شوند و براي همين مهم است كه شخص معاينه كننده بر كليه بيماري هايي كه مي توانند درد ايجاد كنند تسلط داشته باشد.
اگرMPS ، تشخيص داده نشود بيمار دچار مشكلات فراوان خواهد شد. مثلاً وجود يك نقطه ماشه اي در عضلات قدام سينه مي تواند بيمار را به سمت ابتلا به بيماري قلب، مسايل روانپزشكي و... بكشاند كه پيامدهاي آن ناگفته پيداست.
اكنون با مفاهيم نقطه دردناك، نقطه ماشه اي و MPS (سندرم درد ميوفاسيال) آشنا شده ايم. درمورد درمان آن در قسمت بعد صحبت خواهيم كرد.
درمانMPS
روش هاي بسيار گوناگوني براي درمان آن پيشنهاد شده اند كه بسته به شرايط و اعتقاد و تجربه پزشك، هريك، در شرايط خاصي مورد استفاده قرار مي گيرند. از اين درمان ها مي توان به كشش به همراه استفاده از نوعي اسپري(Vapocoolant Spray) ، فيزيوتراپي هاي خاص، تزريق داخل نقطه ماشه اي، ارتقاي تغذيه، ورزش و مصرف برخي داروها اشاره كرد.
وقتي يك نقطه ماشه اي فعال به درستي درمان شد به حالت نهفته درمي آيد و علايم مربوط به آن از بين مي روند ولي اگر عضله مربوط به آن،  كار شديد انجام دهد يا به آن ضربه وارد شود يا در معرض سرما قرار گيرد، ممكن است دوباره فعال شود و درد ايجاد كند.
سندرم فيبرو ميالوژي ( FMS)
بيماري نسبتاً شايعي است -حدود ۵ درصد مردم به آن مبتلا هستند- كه اولين بار در حدود ۳۰۰ سال پيش به آن اشاره شده (البته با نام هاي ديگر) و اخيراً مورد توجه بيشتري قرار گرفته است. در اين بيماري، نقاط دردناكي در چندين عضله از عضلات بدن پديد مي آيند، معمولاً علايمي نظير سفتي عضلاني، خستگي، اضطراب و اختلال خواب نيز در اين بيماري مشاهده مي شوند.
برخلاف تصور برخي افراد، اين بيماري يك اختلال روحي -رواني نيست بلكه ماهيت جسمي دارد. در حقيقت برخي از بيماران حتي درد خود را كمتر از آنچه حس مي كنند بروز مي دهند (از ترس اينكه سايرين درد آنها را باور نكنند!!)
مقوله تشخيص فيبروميالوژي نيز امر دشواري است و بايد بسياري از بيماري ها را كنار گذاشت، لذا مشورت با پزشك در اينجا نيز ضروري است.
درمان فيبروميالوژي
بيماران دچار اين بيماري بايد به صورت فعال در درمان خود شركت كنند نه اينكه صرفا به خوردن داروي تجويزشده اكتفا كنند. در حقيقت، يك قسمت مهم از درمان اين افراد، علاوه بر مصرف برخي داروها و بهبود تغذيه و...، كشش عضلاني و ورزش منظم و مداوم و حساب شده است.
نحوه صحيح انجام كشش عضلاني نيز مبحث مفصلي است (هر عضله، كشش مخصوص به خود دارد) كه انشاءالله بعداً به آن خواهيم پرداخت و در اينجا مختصري درمورد اصول ورزش در بيماران فيبروميالوژي نقاط صحبت مي كنيم.
ورزش هاي بدون تصادم (فوتبال، بسكتبال و اين قبيل ورزش ها را ورزش هاي داراي تصادم مي دانند) نظير پياده روي و دوچرخه سواري مناسب تر هستند. در چند روز اول شروع ورزش ممكن است درد خفيفي در عضلات ايجاد شود كه نسبتا طبيعي است ولي درد شديد، دليل بر افراط است. به تدريج كه ورزش را ادامه مي دهيد حالتان بهتر مي شود، به خاطر داشته باشيد كه ورزش به شرطي موثر است كه منظم و مداوم باشد. دو ورزش پيشنهادي عبارتند از:
قدم زدن
با پنج دقيقه قدم زدن آهسته در روز اول، شروع كنيد و روزي۲-۱دقيقه به آن اضافه كنيد، هدف موقت، رسيدن به يك ساعت پياده روي، سه تا چهاربار در هفته است. اگر احساس خستگي و درد داشتيد، زمان پياده روي را مختصري كم كنيد. وقتي توانستيد به هدف موقت برسيد (يعني يك ساعت، سه تا چهار بار در هفته)، مي توانيد سرعت قدم زدن خود را بيشتر كنيد. به اين صورت كه: مثلا صدمتر قدم زدن عادي و بعد پنجاه متر با سرعت بيشتر، صدمتر عادي ، پنجاه متر سريع و همينطور تا يك ساعت.
دوچرخه ثابت 
وسيله مناسبي براي داخل منزل است. مي توانيد براي تعيين ميزان فعاليت خود از زمان ركاب زدن يا متراژ آن استفاده كنيد.
انتخاب نوع ورزش به شخص شما وابسته است. نكته مهم، شروع و نظم آن است. در برخي افراد، صرفا انجام ورزش سبب رفع كامل درد مي شود.
همانطور كه ذكر شد، عده اي معتقد به وجود چنين بيماري هايي (خصوصا منطقه ماشه اي و(MPS نيستند و آن را غيرعلمي مي دانند. صرف نظر از اينكه اخيرا مقالات و مستندات بسياري در اين زمينه در ژورنال ها و كتب تخصصي پزشكي به چاپ رسيده است، آنچه حقيقت دارد اين است كه با شرح حال دقيق و معاينه كامل، مي توان چنين بيماراني را يافت و آنها را درمان كرد. نكته آخر آنكه شايد بتوان درد را انكار كرد، ولي بيماري واقعي است.
عضو كميته علمي انجمن تخصصي طب فيزيكي كشور
۰۸۲۶irimc.org6Email:

عليرضا آشوري 
سرطان هاي پروستات، رحم، كليه، سينه، روده، لوزالمعده و... . مرگ در اثر ابتلا به اين سرطان هاي پيشرونده، به شدت با اضافه وزن مرتبط است و چاقي مي تواند وضعيت را به مراتب بحراني تر كند. احتمال ابتلا به سرطان در افرادي كه اضافه  وزن دارند، به طرز چشمگيري افزايش مي يابد و باعث مي شود تا ساعت اين بمب ساعتي چاقي با سرعتي به مراتب بيشتر از چيزي كه از آن وحشت داريم حركت كند.
تحقيقات جديد در نيمه دوم دهه۹۰، حاكي از آن است كه سرطان پروستات، رحم، كليه، سينه، روده و لوزالمعده، شيوع بالاتري يافته اند. اين تحقيقات رشدي بالاتر از ۸/۵ درصد در عرض ۵سال را در بين بيماران سرطاني در انگلستان گزارش كرده اند. اما اين نشانه ها احتمالا نشانه هاي اوليه از اتفاقي است كه با افزايش چاقي به يك نگراني بزرگ همگاني بدل خواهد شد. در حاليكه سرطان ها به طور معمول سال ها طول مي كشند تا پيشرفت كنند و به طور ميانگين افراد بالاي ۵۰سال را مبتلا مي كنند، هم اكنون از هر ۸ نفر آدم غيرسيگاري، يك نفر در اثر ابتلا به سرطان مي ميرد كه اين ابتلا به سرطان احتمالا با چاقي مرتبط است و به احتمال فراوان اين آمار بدتر هم خواهد شد.
در حال حاضر كمتر از ۳۰درصد مردان بالغ اعتقاد دارند كه به لحاظ بدني نيازمند دريافت خدمات بهداشتي هستند كه بيش از يك پنجم آنها را افراد چاق تشكيل مي دهند كه اين رقم در عرض يك دهه، ۷۵ درصد رشد داشته است. همچنين بيش از يك پنجم زنان، چاق هستند كه اين آمار از سال ۱۹۹۲ تاكنون افزايشي معادل ۴۰درصد داشته است. در عين حال چاقي در بين كودكان نيز افزايش نگران كننده اي دارد.
چندي پيش انجمن تحقيقات سرطاني در بريتانيا، تغيير الگوي ابتلا به سرطان را اعلام كرد. برخي از سرطان ها مرتبط با مصرف زياد الكل بوده اند كه افزايش چشمگيري داشته و انعكاس وجه ديگري از عواملي هستند كه سلامتي عمومي جامعه را تهديد مي كنند. قرار گرفتن در معرض نور خورشيد بدون استفاده از مواد محافظ، عامل ديگري است كه در عرض ۵ سال ،ابتلا به ملانوما (يك سرطان بسياربسيار خطرناك و كشنده پوستي) را بيش از ۲۴درصد افزايش داده و ۶ هزار و ۹۶۸ نفر جديدا به اين بيماري مبتلا شده اند.
دكتر «جان توي» مسوول انجمن تحقيقات سرطاني بريتانيا مي گويد: «درست نيست كه بر مبناي مدارك موجود، تمام اين افزايش نرخ سرطان را به چاقي مربوط كنيم، ولي حتي اگر چاقي عامل انحصاري اين مشكل نباشد، عاملي است كه مردم مي توانند با روش زندگي خود آن را كنترل كنند و بايد چنين روشي را در پيش گيرند. هيچ دليل منطقي اي وجود ندارد كه مردم با مصرف بي رويه غذاهاي چرب، خود را چاق كنند.»
كاهش، توقف و سپس افزايش چاقي در خلال سال هاي اخير بي ترديد ارتباط محكمي با تبليغات تنقلاتي دارد كه كودكان را هدف قرار مي دهد و زمين هاي بازي مدارس را خالي مي كندFast food . و خوراكي هاي شور و شيرين، غذاهاي آماده و چيپس و اسنك هم كه جاي خود دارند.
«هاوارد استوئت»-رئيس بخش هاي پارلماني گروه كنترل چاقي- اخيرا توضيح داد كه درمان چاقي به اندازه ترك سيگار اهميت دارد.
در سرطان هاي جديد به نظر مي رسد مبارزه با سيگار نتيجه بخش بوده و سرطان هاي جديد زير در عرض ۵سال به۳/۵ كاهش يافته است. به رغم اينكه افزايش تمايل زنان جوان به سيگار كشيدن نگراني عمده اي محسوب مي شود. افزايش وزن، يك فاكتور خطر براي ابتلا به بسياري از سرطان ها است. دليل اصلي براي اين ارتباط، دقيقا روشن نيست ولي به نظر مي رسد تغيير در هورمون هاي جنسي، امكان ايجاد رده هاي سلولي سرطاني مرتبط با افزايش بافت هاي چربي را بالاتر مي برد.
چاقي در سرطان سينه نيز يك فاكتور خطر است كه در زنان يائسه مي تواند خطرناكتر باشد. در اين زمينه به نظر مي رسد مصرف مشروبات الكلي نيز در ابتلا به سرطان سينه موثر باشد.
چاقي در سرطان روده نيز يك فاكتور خطر است كه افزايش ۶درصدي را تا سال ۲۰۰۰ نشان مي دهد. در عرض اين ۵سال ۳۵ هزار و ۳۰۰ نفر به سرطان روده مبتلا شده اند. همچنين اضافه وزن در پيشرفت سرطان پروستات در مردان نيز بي تاثير نيست.
منبع: گاردين

نداشتن اطلاعات كافي درباره روش دياليز صفاقي، علت اصلي عدم استقبال بيماران از اين روش است. به گفته سرپرستار بخش دياليز صفاقي بيمارستان امام در تبريز، بيماران معمولاً در اين مورد درست راهنمايي نمي شوند و حتي كادر درماني نيز درباره آن اطلاعات كافي ندارند.
از مزاياي استفاده از روش دياليز صفاقي، كاهش كم خوني - شايع ترين مشكل در بين بيماران همودياليزي - است. مصرف داروهاي برطرف كننده آنمي در اين بيماران با دوزهاي پايين صورت مي گيرد و حتي برخي از بيماران نيازي به استفاده از اين داروها پيدا نمي كنند.

شير پاستوريزه كم چرب شركت «رايكا» با استاندارد ملي مطابقت ندارد.
به گفته محمدحسين حسن پور - مديركل غذايي و كشاورزي موسسه استاندارد - پس از آزمون هاي شيميايي بر روي نمونه هاي خريداري شده از بازار، مشخص شد كه اين فرآورده در موارد متعددي با استاندارد مغاير است.
شير رايكا از لحاظ وزن ويژه در ۱۵ درجه سليسيوس، ميزان چربي، ماده خشك بدون چربي و نشانه گذاري در حد قابل قبول قرار ندارد و مورد تاييد موسسه استاندارد نيست.

سازمان بهداشت جهاني، تلاش براي تسريع و توليد واكسن آنفلوآنزاي مرغي را آغاز كرده است.
به گزارش دفتر اطلاع رساني سازمان ملل در تهران، طي هفته هاي اخير، پنج نفر در ويتنام به دليل ابتلا به اين بيماري، جان خود را از دست داده اند. اين بيماري همچنين سبب تلف شدن پرندگان در ويتنام، ژاپن و كره شمالي شده است.
مقامات آزمايشگاه هاي شبكه جهاني آنفلوآنزا در نظر دارند كه طي چهار هفته، نمونه ويروسهاي اين بيماري را براي توليد واكسن آماده كنند.