محسن احمدي- داشتن رضايت كامل از زندگي و اميد به آينده اي روشن وابسته به شرايطي است كه بخشي از آن مربوط به خود شخص و بخشي ديگر بستگي به شرايط حاكم بر جامعه دارد.
حتماً ديده ايد آدمهايي را كه خيلي خوب لباس مي پوشند، عالي حرف مي زنند، شيك راه مي روند و... اين افراد در نگاه اول انسانهايي شاد با جيب هايي پرپول به نظر مي رسند، اما وقتي از آنها پرسيده شود «اوضاع بر وفق مراد است؟» خيلي راضي به نظر نمي رسند. اغلب آنان غم نان، بيكاري، نارضايتي از زندگي زناشويي و نداشتن آينده اي روشن و اين اواخر هم وحشت از زلزله را ازجمله عوامل ناخرسندي از زندگي ياد مي كنند.
شما چقدر از زندگي خود رضايت داريد؟ خيلي زياد، تا حدودي، كم و يا خيلي كم. نگاهتان به آينده چگونه است؟ تاريك، گرگ و ميش، روشن و يا خيلي روشن. پاسخ شما هر چه باشد اغلب نسبي است.
در تحقيقي كه به صورت پيمايشي از يك جامعه آماري ۱۲۵۰ نفري به دست آمد ۲۵ درصد افراد، تا حدودي از زندگي خود رضايت دارند. نتايج اين پژوهش كه گروه سني ۱۵ تا ۲۹ سال را دربرمي گيرد. از بين ۶۰۶ مرد و ۶۴۴ زن انتخاب شده است.
در اطلاعاتي كه از اين افراد به دست آمده نشان مي دهد دخترها بيشتر از پسرها از زندگي خود رضايت دارند. تا آنجا كه ۲۴ درصد آنها گزينه «درحد زياد» را در پرسش نامه سياه كرده اند. اما گروه هاي سني پايين، متأهلين، دارندگان مدارك تحصيلي زير ديپلم و افراد متعلق به خانواده هاي با وضعيت اقتصادي بالاتر رضامندي بيشتري از زندگي داشته اند.
اما بد نيست كمي هم درباره اهداف و خواسته هاي پاسخگويان در آينده بدانيد. يافته هايي كه سازمان ملي جوانان در اختيار ما قرار داده است نشان مي دهد كه در كل مهم ترين هدف و خواسته افراد مورد بررسي در آينده، افزايش مهارت ها و شايستگي ها، يافتن شغل مناسب، ادامه تحصيل و پولدار شدن است. به همه اينها مي توانيد كمي چاشني رفتن به خارج (۷ درصد) و ازدواج كردن (۵ درصد) هم بيفزاييد. جالب اينكه اين بار پسران هستند كه از دختران پيشي مي گيرند به طوري كه در مورد گزينه ازدواج، دختران خيلي تمايلي به اين كار ندارند و بيشتر به ادامه تحصيل و پيدا كردن يك شغل مناسب فكر مي كنند. البته در انتخاب گزينه اخير يعني تحصيل وشغل تنها نيستند و متأهلين نيز با آنها هم عقيده اند.
اما اين ميزان علاقه به تحصيل با افزايش سن كم كم بي رنگ مي شود و جاي خود را با مهارت ها و شايستگي هاي فردي به عنوان مهم ترين هدف و خواسته عوض مي كند و در مقابل از درصد ادامه تحصيل كاسته مي شود. بيشتر از نيمي از اين پاسخگويان نيز اميدوارند كه در آينده تا اندازه اي بتوانند به خواسته هاي خود برسند.
در بخش ديگر اين تحقيق اميد به برآورده شدن انتظارات و خواسته ها در آينده پرسش شده بود. پاسخگويان با توجه به شرايط فعلي اظهار اميدواري كردند تا اندازه اي به مقصود برسند. كه باز هم سهم دختران تا حدودي بيشتر از پسران بود. ۵۴ درصد دختران در مقايسه با ۵۰ درصد پسران ميزان برآورده شدن انتظارات خود را در آينده «خيلي زياد» ارزيابي كردند.
مهم ترين بخش اين گزارش مربوط به عمده ترين نگراني پاسخگويان است. يافته ها نشان مي دهد مسائل مالي- اقتصادي (۲۹ درصد) و مسائل مربوط به آينده شغلي (۲۲ درصد) در صدر جدول نگراني ها عنوان شده است.
در هر دو مورد درصد مربوط به پسران بيشتر از دختران است. بعد از وضعيت خانوادگي و مسائل مربوط به آينده شغلي نوبت به خانواده ها مي شود. ۱۵ درصد جامعه آماري مورد تحقيق مسائل خانوادگي و ۱۰ درصد آنها كنكور را عامل ديگري براي نگراني خود ذكر كرده اند كه باز هم در اينجا عامل «سن» پديده اي است كه بالا رفتن آن باعث كاسته شدن بخشي از نگرانيهاي موجود درباره آينده مي شود.
پيش بيني ارزيابي اوضاع كشور در «آينده» پرسش ديگري است كه جوانان ترجيح دادند خيلي درباره آن قضاوت نكنند.منفي ترين ارزيابي افراد در مورد آينده مربوط به مواد مخدر و اعتياد و رشوه و فساد اقتصادي بود كه ۷۲ درصد از پسران و دختران پاسخگو ميزان رشد و افزايش آن را قطعي مي دانستند. همچنين ۶۸ درصد بي بند وباري اخلاقي و ۶۷ درصد جرم و بزهكاري در آينده را رو به افزايش دانسته اند.
در مجموع ارزيابي پاسخگويان از اوضاع آينده برحسب جنس و تحصيلات، پسران در قياس با دختران اوضاع كشور را در زمينه هاي اقتصادي، سياسي، شغلي، امنيت اجتماعي، مواد مخدر، گرايش به وطن و مليت و پايبندي به ارزش ها رو به بهبودي مي دانند. در مقابل دختران و افراد داراي تحصيلات ديپلم و بالاتر (به ويژه دارندگان مدارك تحصيلي عالي) روابط خانوادگي و وضعيت مربوط به بي بند و باري هاي اخلاقي كشور را در جهت منفي ارزيابي كردند.
اما نتيجه بررسي وضعيت زناشويي و رضايت همسران از يكديگر خواندني است. اغلب پاسخگويان وقتي از آنها درباره رضايت از زندگي زناشويي پرسيده شد وضعيت خود را بسيار وخيم، وخيم، بد و ضعيف ارزيابي كردند. به طوري كه ۴۲ درصد اين افراد عدم توجه ويژه از طرف همسران خود را عاملي براي نارضايتي خود عنوان كردند. براساس داده هاي تحقيق رضايت از زندگي زناشويي در مردان و زنان تحصيل كرده نسبت به مردان و زنان ديپلمه بيشتر است. مشكلات كمتري در رابطه با مسائل شخصيتي همسرانشان دارند و بينشان ارتباط قوي تر برقرار است.
براساس اين تحقيق هرچه هماهنگي نقش ها و رسيدن به درجه اي از همدلي متقابل بين همسران بيشتر باشد رضايت از زندگي بيشتر است. اما درباره رضايت شغلي؛ اگر شما هم مثل ما، تاكنون اين عبارت «كارمند خوشحال يك كارمند كاراست» را نشنيده باشيد، دانستن بخش آخر تحقيق سازمان ملي جوانان درباره اين موضوع برايتان جذاب خواهد بود.
نتايجي كه از اين افراد به دست آمده نشان مي دهد كه بين دو عامل استرس شغلي و رضايت شغلي كاركنان همبستگي منفي وجود دارد. به عبارت ديگر با افزايش استرس كاركنان، رضايت آنها از كار كاهش مي يابد. در اين پژوهش سه عامل ابهام نقش، حمايت اجتماعي مافوق و نگرش به مهارت از مهم ترين عوامل پيش بيني كننده رضايت شغلي شناخته شده است كه به كمك آنها مي توان رضايت كاركنان را برآورده كرد.
اغلب پاسخگويان اين بخش از تحقيق معتقدند هرچه عدم امنيت شغلي آنها كاهش يابد رضايت آنها از كار افزايش مي يابد و زماني احساس امنيت مي كنند كه بدانند چه انتظاري از آنها مي رود و اهداف شغلي شان واضح و مشخص باشد، ضمن آ نكه پاداش يك كار خوب هرگز از ياد مديران نرود.
