در مورد جايگاه مالي خانواده خويش چه احساسي داريد؟
سفره خانواده را بزرگ مي دانيد يا كوچك؟ درآمد خود را كم مي دانيد يا زياد؟
برداشت شما از فقر چيست؟
آيا اساساً سقفي براي درآمد خود و خانواده تان متصور هستيد؟ و آيا اين تصور معقول است؟
در اين صفحات طي سه روز متوالي جايگاه مالي و اندازه سفره و سبد خانواده از زواياي مختلف مورد تبيين قرار مي گيرند.
***
(قسمت اول)
معمولا ً وقتي مقوله «فقر خانواده» مطرح مي شود مسأله «درآمد خانواده» و به تبع آن «توزيع درآمد» نيز زير ذره بين مي رود. آن چه كه منطقي و ناگزير به نظر مي رسد. كارشناسان معتقدند هرچند اين موارد باهم در ارتباط تنگاتنگ هستند ولي نمي توان رابطه آن ها را قطعي دانست، يعني توزيع نامناسب درآمد هميشه مترادف با فقر خانواده ها نبوده و عكس آن نيز لزوماً صادق نيست.
دكتر جمشيد پژويان، دانشيار دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي در مقاله اي تحت عنوان «فقر، خطر فقر و كاهش فقر» كه در گردهمايي بررسي مسأله فقر و فقرزدايي توسط سازمان برنامه و بودجه در بهار سال ۱۳۷۵ برگزار شده، مسائلي را عنوان كرد و گفت: امكان دارد در جامعه اي توزيع درآمد نامناسب باشد ولي فقر قابل ملاحظه اي وجود نداشته باشد، در حالي كه در شرايط توزيع مناسب تر درآمد،گاه فقر شديدي مطرح مي شود. مي توان ۲۰ كيلو گوشت را بين ۵ نفر به صورت نامناسبي توزيع كرد به صورتي كه كسي فقير نباشد. حتي اگر مقدار يك كيلو نان را به طور كاملا ً برابر بين پنج نفر توزيع كنيم، احتمالا ً هيچ يك به اندازه كافي غذا نخواهند داشت و فقير خواهند بود.
بنابراين حتي بايد در مورد نكاتي كه در اين زمينه بديهي به نظر مي رسند دقت داشت و از همه سو به آن ها نگريست.
توزيع درآمد مقوله بسيار جدي و مهمي است؛ اما اين مقاله قصد ندارد روي اين نكته تأكيد كند (كه نياز به بررسي جداگانه اي در زمينه ارتباط آن با اقتصاد خانواده را مي طلبد)؛ بلكه مي خواهد به اين امر بپردازد كه تفاوت خانواده فقير از غني بستگي به تعريف از قبل تعيين شده اي از فقر و غنا هم دارد و بايد پيش از هر قضاوت، پيش داوري و ارائه راه حل هايي، معيارهاي خويش در اين زمينه را روشن كنيم.
درحقيقت مي توان پرسيد آيا خانواده چهار نفره اي كه روزي دو قرص نان مصرف مي كند، فقير است يا غني؟ آيا افراد خانواده اي كه به سفر تفريحي نمي روند فقير تلقي مي شوند؟
بديهي است تعريف فقر خانواده و تعيين سفره او مي تواند از ازديدگاه توان اقتصادي جامعه تعيين و تبيين شود؛ اما معمولا ً در محاورات روزمره و حتي قضاوت هاي فردي بسيار زود، آسان و در بسياري موارد عجولانه خود و خانواده خويش را فقير يا متمول قلمداد مي كنيم. بنابراين براي رسيدن به نتايج روشن تر و آگاهانه تر بايد قدم هايي به عقب برداشت و در چارچوب تعريف شده تري حركت كرد.
پرسش هاي كليدي مربوط به ناتواني مالي خانواده
روش هاي مختلفي در تعيين و تبيين فقر خانواده وجود دارد ولي اين جا سعي مي شود با طرح پرسش هاي كليدي منظر ديگري از تعريف و تحليل فقر يا توان مالي خانواده عرضه شود.
پرسش اول: معيار فقر خانواده چيست؟
خانواده هاي مختلف برداشت هاي متفاوتي از فقر خود و خانواده هاي ديگر دارند. در مواردي حتي افراد يك خانواده ديدگاه مشتركي در مورد توانايي يا ضعف مالي خويش ندارند. يعني در بسياري از موارد والدين شرايط مالي خانواده خود را معقول و خوب قلمداد مي كنند و فرزندان آنها نامناسب و اندك.
پرسش دوم: چه كسي قدرت يا ضعف مالي خانواده را بيشتر درك مي كند؟
در نگاه اول به نظر مي رسد همه افراد خانواده مي توانند به اين امر دست يابند. مثلا ً مادر خانواده مي تواند از ميزان پر يا خالي شدن يخچالش شرايط مالي خانواده را درك كند يا فرزندان با مقايسه شرايط خويش با هم كلاسي ها يا دوستان خويش بگويند وضعيت مالي خانواده شان خوب است يا بد. از سوي ديگر اگر سبد روزانه خانواده معيار قضاوت نباشد (مثل معيار پر و خالي شدن يخچال يا مقداري كه فرزندان خرج مي كنند) مي توان شرايط اقتصادي خانواده را بر مبناي افزايش يا كاهش درآمد واقعي و مقايسه آن با ميزان تورم كه معمولا ً فرزندان به آن توجهي ندارند، بررسي كرد. ممكن است شرايط ظاهري در ميزان خورد و خوراك و پوشاك تغيير نكرده باشد ولي خانواده مربوطه بالقوه باتوجه به كاهش درآمد واقعي يا تورم فزاينده فقيرتر شود. همان نكته اي كه در مورد بسياري از خانوارهاي طبقه متوسط ايراني صدق مي كند. يعني در تركيب ظاهري، استاندارد زندگي خود را حفظ كرده اند ولي در اصل به دليل افزايش تورم فقيرتر شده اند.
پرسش سوم: آيا مقايسه درآمد و شاخص هزينه ها با ساير كشورها معيار درستي براي بررسي ضعف مالي خانوارها است؟
مي توان با اين مقايسه شرايط كلي را تحليل كرد؛ ولي هر جامعه اي معيار خويش را دارد. به عنوان مثال اگر در آمريكا داشتن اتومبيل شخصي يكي از معيارهاي تعيين جايگاه مالي خانواده است، نداشتن اتومبيل شخصي براي خانواده اي كه در لندن زندگي مي كند معيار جايگاه بد مالي آن نيست؛ چراكه وسايل ارتباط نقليه عمومي تسهيلات لازم را در اختيار افراد مختلف لندني قرار داده و بسياري از لندني ها باوجود درآمدهاي بالا  تمايلي به خريد اتومبيل ندارند.
همين نكته در مورد بسياري از خانوارهاي شهرستاني ايران مطرح است. كساني كه امكانات مالي خوبي دارند ولي ترجيح مي دهند سوار پيكان ۵ ميليون توماني شوند تا ماكسيماي ۴۰ ميليوني؛ چراكه در وهله اول مسافت ها در محيط اطرافشان كوتاه است و در وهله دوم نمي خواهند ثروت خود را به رخ ديگران بكشند.
پرسش چهارم: آيا مي توان ولو با ارائه تعريف ثابتي از فقر آن را در مورد خانوارهايي با تركيب متفاوت مورد قضاوت قرار داد؟
همه مي دانند نيازهاي يك خانواده جوان دو نفره با خانواده دو نفره مسن فرق دارد و تعداد افراد خانواده در اين زمينه نيز تعيين كننده هستند. مسأله تغذيه خانواده اي با چهار كودك با خانواده اي كه فرزند ندارد، متفاوت است و نياز آن ها به مهدكودك و مدرسه تركيب سبد خانواده آن ها را در مقايسه با خانواده اي كه فرزند ندارد يا فقط يك فرزند دارد به كلي تغيير مي دهد.
پرسش پنجم: قضاوت در مورد شرايط مالي خانواده، همه افراد آن را به عنوان يك جمع درگير مي كند يا آن ها را به صورت فردي مي بيند؟
در برخي موارد دو خانواده از نظر ضعف يا توانايي مالي در شرايط يكساني قرار دارند و مثلا ً درآمد ماهيانه آن ها يكسان است اما آن درآمد در هر خانواده توزيع دروني متفاوتي را پي مي گيرد. يعني ممكن است امكانات مالي خانواده اي براساس معيارهاي موجود بالاي خط فقر باشد ولي چند نفر از اعضاي آن خانواده يا همه آن ها در شرايطي زير خط فقر زندگي كنند. چنان كه بسياري از بررسي هاي انجام شده در مورد خانوارهاي جهان سومي نشان مي دهد مردان خانواده بالاي خط فقر و زنان آن ها زيرخطر فقر زندگي مي كنند.
پرسش ششم: آيا مي توان براي ضعف شرايط مالي خانواده دوره مشخصي را تعيين كرد؟
در پاسخ به اين پرسش مقوله «فقر دائم» و «فقر موقتي» مطرح مي شود. در بسياري از موارد يك خانواده در صورت بيكاري فرد اول خود كه درآمدزا بوده فقير قلمداد شده و بلافاصله پس از اشتغال او از اين طبقه بندي خارج مي شوند.
پرسش هفتم: دارايي خانواده تا چه حد مي توان شرايط مالي خانواده را تعيين كند؟
در موارد پرشماري يك خانواده داراي ملك شخصي گران قيمتي است ولي درآمد ماهيانه همان خانواده براي اداره زندگي كافي نيست و نگهداري از همان ملك را هم با دشواري روبه رو كرده. در برخي موارد هم خانواده اي دارايي قابل ملا حظه اي ندارد ولي حقوق يا دستمزد قابل توجهي بالاتر ازحد متوسط جامعه به دست ميآورد.

شهر زاد دشتي 
بررسي ميانگين سني افراد در كشور ما نشان مي دهد جمعيت كشور ما جمعيتي جوان است.
جوان بودن جمعيت به عنوان يكي از الگوهاي توسعه همواره مورد توجه بوده است به طوري كه اغلب كشورهاي اروپايي براي كاهش ميانگين سني افراد جامعه خود امتيازات ويژه اي در نظر گرفته اند كه بتوانند ميانگين سني جمعيت خود را كاهش دهند. ولي در جامعه ما جوان بودن ميانگين سني افراد جامعه چندان مطلوب نيست؛ چراكه باتوجه به افزايش جمعيت امكانات در جامعه رشد نكرده است. افزايش بيكاري در بين جوانان، سيل ميليوني متقاضيان ورود به دانشگاه و بالا  رفت سن ازدواج از جمله مشكلا ت جوان بودن جمعيت كشور است. يكي از معضلا ت جامعه جوان كشور ما بحث ازدواج است كه اين معضل خود معضلا ت بسياري از جمله بزهكاري، بي ميلي به زندگي و مشكلا ت اجتماعي را گسترش داده است.
علت اصلي دشوار شدن ازدواج در ميان جوانان بالا  بودن هزينه هاي ازدواج است كه سبب بي ميلي جوانان نسبت به بحث ازدواج شده است.
يك جوان ۲۵ ساله درباره هزينه هاي ازدواج معتقد است: با جيب خالي ممكن است
هر كاري قابل انجام باشد؛ ولي مطمئناً نمي توان ازدواج كرد،اين درحالي است كه كمتر كسي درسن جواني پول قابل توجهي دارد.
حميدرضا نجفيان در اين باره گفت: فكر ازدواج هم خرج دارد واي به حال خود ازدواج. در حال حاضر حداقل خرج يك ازدواج ساده حدود ۲ ميليون تومان است. در چنين وضعيتي دولت مي تواند با برخي حمايت ها اين مشكل جوانان را رفع كند كه يكي از اين راهها پرداخت وام ازدواج از طريق شبكه بانكي است به شرطي كه اين وام حداقل كفاف برخي هزينه ها را بدهد.
در حال حاضر شبكه بانكي به هر زوج ۶ ميليون ريال وام قرض الحسنه ازدواج پرداخت مي كند.
نجفيان درباره ميزان وام شبكه بانكي معتقد است: به هر حال اين ميزان پول در ابتداي زندگي مي تواند برخي مشكلا ت را رفع كند.
وي در عين حال تأكيد مي كند: اگر اين رقم افزايش يابد به مراتب تأثير بيشتري خواهد داشت.
شيخ الاسلا م جواني كه به تازگي ازدواج كرده درباره رقم وام ازدواج معتقد است: برنامه ريزي بانك ها براي پرداخت وام ازدواج مناسب نيست چون معمولا ً اين وام زماني به دست متقاضي مي رسد كه چند ماهي از ازدواج او گذشته است.
او ادامه داد: گذشت زمان كاركرد بهينه اين وام را كاهش مي دهد چون جوانان در آستانه ازدواج بايد پول خرج كنند نه چند ماه بعد.
وي درباره نحوه پرداخت وام ازدواج در بانك ها گفت: سه ماهه نخست سال كه هنوز براي پرداخت وام ازدواج تأمين اعتبار نشده است سه ماه آخر سال هم كه حساب ها بسته است پس فقط مي ماند ۶ ماه كه دراين زمان هم بايد كلي دوندگي كرد.
وي قرض الحسنه بودن وام ازدواج را علت اصلي بي ميلي بانكها به پرداخت راحت آن مي داند و معتقد است: بانكها در پرداخت وام ازدواج طوري رفتار مي كنند كه گويي تمايلي به پرداخت آن ندارند و بالاجبار آن را پرداخت مي كنند.
يك خانم جوان نيز درباره كاركردهاي وام ازدواج در افزايش رويكرد جوانان به بحث ازدواج گفت: وام ۶۰۰ هزار توماني چيزي نيست كه بتواند دختر يا پسري را به ازدواج ترغيب كند.
كتايون جعفري گفت: يك جهيزيه ساده حداقل ۳ ميليون تومان هزينه دارد در حالي كه وام كمك خريد جهيزيه فقط ۳۰۰ هزار تومان است.
به گفته وي، كسي كه مي خواهد ازدواج كند بايد هزينه خود را از راههاي ديگر تأمين كند.
مسؤول يكي از بانكها نيز درباره نحوه پرداخت وام ازدواج گفت: بانكها براي انجام هرگونه فعاليتي بايد از دستورالعمل شوراي پول و اعتبار يا بانك مركزي تبعيت كنند.
احمدي گفت: طبق دستورالعمل هاي موجود بانكها براي پرداخت وام ازدواج بايد برخي مدارك از جمله سند ازدواج، سفته و كپي شناسنامه به تا ييد بانك برسد.
وي درباره رقم وام ازدواج گفت: اين رقم از سوي مراجع ذيصلا ح تعيين مي شود و در اين مورد نيز بانك اختياري ندارند.

تقاطع مرگ 
هر روز در تقاطع اتوبان يادگار امام با خيابان ايثار (انتهاي بلوار شهيد فرحزادي) شاهد تصادف هستيم.به تازگي پل عابر پياده اي كار گذاشته اند كه هنوز پله هاي آن را نصب نكرده اند و عابرين مجبورند عرض بزرگراه را طي كنند. همين چند روز پيش پسر نوجواني در جلوي چشمان من تكه تكه شد.
مي خواستم بدانم چرا اين اتوبان پر تردد تقاطع دارد؟و چرا با وقوع اين همه تصادف كسي به فكرحل مشكل نمي افتد؟
قادري 
بازهم پيش شماره ها تغيير كرد
چند سال قبل شركت مخابرات اعلام كرد حداقل تا ده سال آينده شماره تلفن ها تغييري نخواهد كرد. بنده دو سال پيش يك خط تلفن ثابت (در منطقه نازيآباد - مركز تلفن بعثت) خريداري كرده بودم كه با تغييرات جديد شماره ها، شماره تلفن اينجانب كاملا ً تغيير كرده است. بعضي شماره ها هم پيش شماره شان تغيير كرده است. حال چه كسي پاسخگوي اين تناقض است؟
نام محفوظ 
بعد از ۴۰ سال هنوز خاموش است 
كوچه لرستاني جنب مترو شوش با قدمت بيش از ۴۰ سال به علت نداشتن تير چراغ برق شبها تاريك است.
خاندان
بدقولي رئيس مركز مخابرات شهيدمنتظري 
رئيس مركز مخابرات شهيدمنتظري در مصاحبه اي اعلام كرد: در تيرماه تمام خط هاي ثابت در محدوده اين مركز واگذار مي شود؛ اما تيرماه تمام شد و از تلفن ها بعد از ۵/۳ سال انتظار باز هم خبري نشد.
عبدي 
باقلا  در كالباس 
يكي از شركتهاي معروف كالباس سازي در كالباس پسته اي به جاي پسته، باقلا  استفاده مي كند. چنان آن را درست مي كنند كه كمتر فردي متوجه وجود باقلا در كالباس مي شود. از وزارت بهداشت و درمان تقاضاي نظارت دقيق و بهتر بر روي توليد محصولات كالباس سازي ها را داريم.
شادمند
به ترمينال خاوران - تهرانپارس خط اتوبوس دهيد
از شركت واحد اتوبوسراني تقاضا داريم براي خط ترمينال  خاوران - تهرانپارس خط اتوبوس راه اندازي كنند. ميني بوس هاي اين خط شلوغ، دودزا و كثيف است. مسافر
چهار سال در انتظار گاز
ساكنين خيابان بيژن در جهانشيرغربي واقع در شهرستان كرج حدود چهار سال است منتظر لوله كشي گاز هستند؛ اما تاكنون از سوي شركت گاز كرج هيچ اقدامي صورت نگرفته است. لطفاً مسؤولين رسيدگي كنند.
بهرامي 
پمپ بنزين مي خواهيم 
ساكنين سعادتآباد به يك جايگاه پمپ بنزين نياز دارند. لطفاً مسؤولين رسيدگي كنند.عامريان 
كارت پارك و دردسرهاي آن 
طرح كارت پارك كه به تازگي در بسياري از خيابان ها انجام مي شود، باعث دردسر براي بسياري از افراد شده است. بابت هر ساعت پارك ۱۵۰۰ ريال بايد پرداخت كرد و اين در حالي است كه محل كار بسياري از افراد در اين مناطق است و بايد براي پارك  خودروي خود هر روز مبلغي را پرداخت كنند كه تا آخر ماه چند ده هزار تومان مي شود. آيا اين انصاف است؟ همشهري 
يك ايستگاه در شهرك والفجر
شهرك والفجر نيازمند يك ايستگاه اتوبوس است. از شركت واحد تقاضا داريم نسبت به احداث اين ايستگاه اقدام كنند.
اهالي شهرك والفجر
نجات جان به چه قيمت؟
براي انتقال بيمار اورژانسي از بيمارستان طالقاني شهرستان چالوس به تهران گفتند: براي استفاده از آمبولانس بدون تجهيزات ۱۲۰ هزار تومان، با تجهيزات ۴۰۰ هزار تومان و هلي كوپتر ۴ ميليون تومان پرداخت شود. تكليف فردي كه اين مبلغ را در آن وضع اورژانسي ندارد، چيست؟
عليزاده

تلفن تحريريه : ۷-۶۹۵۵۲۵۴
فاكس : ۶۹۵۳۳۵۹
E-mail

اهالي و ساكنين كوچه شهيد زارع واقع در ابتداي خيابان شهيد موسوي (حافظ) در منطقه بيسيم  نجف آباد، پس از سالها تحمل نوسانات شديد جريان برق و قطع مكرر آن براي ساعات متوالي كه منجر به سوختن و خرابي تعداد كثيري از دستگاه هاي برقي شده . در سالي كه به نام پاسخگويي به مردم و تكريم ارباب رجوع ناميده شده است، انتظار برخوردهاي موهن و غير مؤدبانه همكاران مختلف آن واحد (به جاي تلاش براي حل دائمي مشكل خود و يا لااقل، همدلي ظاهري با شهروندان) دريافت پاسخ هاي تلفني - حضوري تند و غيرمعمول و پاسكاري ميان واحدهاي مختلف اداري را نداريم. به همين دليل اهالي كوچه زارع  درخواست مكتوب كردن مجدد براي مشكلي كه همكاران شما به طور شبانه روزي در جريان كامل جزئيات آن هستند و... را در راستاي پاسخگويي منطقي و تلاش براي حل ريشه اي مشكل ارزيابي نمي كنند.
باوجود تمام دوندگي ها، پيگيري ها، تماس هاي حضوري و تلفني و خستگي مفرط ناشي از بي ثمر بودن آنها، اهالي كوچه يكبار ديگر و البته براي آخرين بار، بدين وسيله تقاضاي اكيد خود را براي تخصيص هرچه سريعتر بودجه مورد نياز از طرف منطقه برق هفت تير جهت نصب تجهيزات مناسب و با ظرفيت مكفي به منظور برطرف ساختن كامل و ريشه ا ي مشكل تا پيش از تشديد و به اوج رسيدن گرماي تابستان و به تبع آن افزايش مصرف برق تقديم داشته و صميمانه اميدوارند كه باتوجه جدي و اكيد آن مقام محترم و ساير مسؤولين محترم برق منطقه، شاهد حل فوري معضل فوق الذكر شوند.
بديهي است كه باتوجه به استمرار مشكل طي سال ها، خرابي مكرر دستگاه هاي برقي و فشار رواني ناشي از نگراني از نوسانات بي پايان و متوالي برق كوچه و ...، اهالي كوچه به جاي دلخوش كردن به وعده جبران  خسارات ناشي از سوختن دستگاه ها (كه در قبال فرسودگي اعصاب و استرس غروب هاي دلگير، تاريك و يا حداقل كم نور و كم سوي منازل خود و روشن نشدن ابتدايي ترين دستگاه هاي برقي خود مثل تلويزيون و يخچال، بسيار ناچيز و حتي توهينآميز است)، حق طبيعي خود براي طرح موضوع در مراجع قانوني و پيگيري حقوقي موضوع و نيز تظلم و دادخواهي نزد كليه مسؤولين نظام را در صورت حل نشدن مشكل محفوظ مي دانند.
اهالي و ساكنين كوچه شهيد زارع