افزايش نرخ مهريه و بي اعتمادي خانواده ها به يكديگر
رييس سازمان بهزيستي استان تهران گفت: افزايش بي اعتمادي خانواده ها به يكديگر نه تنها سبب افزايش نرخ مهريه بلكه عامل بالا رفتن سن ازدواج نيز شده است.
عباسعلي الصاق در گفت وگو با ايسنا با اشاره به اين كه نمي توان به لحاظ قانوني افراد را در پرداخت مهريه مقيد به رعايت حد خاصي كرد، افزود: اقليت اقتصادي جامعه با پرداخت رقم هاي سنگين مهريه باعث پيروي اكثريت افراد جامعه از تشريفات آنها شده و اين علتي جز چشم و هم چشمي ندارد.
به گفته وي از سويي ديگر عدم اطمينان خانواده ها به يكديگر و خواسته زنان جهت كسب ضمانت هاي اجرايي در طول زندگي و پايبندي به آن كه نتيجه همان بي اعتمادي است در افزايش نرخ مهريه موثر بوده است.
الصاق با بيان اين كه چند همسري مي تواند يكي از علل ضعيف افزايش نرخ مهريه باشد تصريح كرد: مهريه مي تواند چند همسري را نه متوقف بلكه تا حدي محدود كند،زيرا بيشتر كساني كه اقدام به چند همسري مي كنند به لحاظ اقتصادي وضعيت مناسبي داشته و پرداخت مهريه براي آنها چندان مهم نيست.
وي ادامه داد: تفاوتهاي درآمدي، فاصله طبقاتي و روند رو به رشد تشريفات و تجمل گرايي در جامعه نيز از عوامل مؤثر در بالا رفتن نرخ مهريه هستند.
الصاق با تاكيد بر اين كه اساساً كسي از نظر قانوني حق تعيين سقف مهريه را ندارد؛ چراكه مهريه هديه زن بوده و بايد توافقي باشد، ادامه داد: مي توان براي پيشگيري از بسياري آسيب ها مهريه را تا حدي محدود و افراد جامعه را تشويق به زندگي ساده كرد و از طرفي در هنگام پرداخت مبلغ آن را تصاعدي بالا برد.
افزايش نرخ مهريه واكنش زنان به تبعيضات است
معاون فرماندار تهران نيز وضع مهريه هاي سنگين از سوي زنان را بازتابي از پديده چند همسري عمدتاً پنهان در جامعه، كاهش ضريب اطمينان در خانواده ها، احساس ناامني اجتماعي در ميان زنان، عدم موفقيت جامعه در كنترل خشونت خانگي، وجود موانع عديده دادخواهي زنان و واكنش اجتماعي زنان نسبت به تبعيضات موجود در جامعه دانست.
زهرا نژادبهرام در گفت وگو با ايسنا افزود: ديدگاه تعيين سقف و كف براي مهريه علي رغم آن كه مسئله اي زنانه عنوان مي شود، برخاسته از نظام مردسالارانه در جامعه است و تا زماني كه نتوان چالش هاي زنان را رفع كرد يا كاهش داد، پديده اي چون افزايش نرخ مهريه به هر دليل قابل مشاهده است.
به گفته وي برخي مردان به محض اراده قادرند زندگي مشترك را متلاشي و يا پنهاني اقدام به ازدواج مجدد كنند و زنان نيز درصددند كه با وضع مهريه هاي سنگين از اين مساله جلوگيري كنند.
معاون فرماندار تهران گفت: اين باور در نزد زنان در حاليست كه نه كاهش و نه افزايش نرخ مهريه و تعيين سقف و كف براي آن قادر است از افزايش طلاق و جدايي زوجين جلوگيري كرده و يا منجر به رشد ازدواج شود؛ چرا كه مهريه علي رغم عندالمطالبه بودن در بيش از ۹۰ درصد موارد پرداخت نمي شود.
به گفته وي، به جاي ارائه اين طرحها بايد آسيب هايي كه چنين پديده هاي را در جامعه رواج مي دهند، شناسايي و رفع كرد.
نژادبهرام همچنين «رواج تجمل گرايي در جامعه» را عامل ديگري براي افزايش نرخ مهريه ها اعلام كرد و تعيين سقف و كف براي آن را كار شايسته اي ندانست و تأكيد كرد: همانطور كه معتقديم ازدواج رابطه اي عقلاني، عاطفي و روحي و تشكيل دهنده زيرساخت نهادهاي اجتماعي است. بايد توجه كرد كه رويكردهاي موجود نسبت به ازدواج، قابل خريد و فروش با قيمت هاي كم يا زياد نيستند.
از سوي ديگر، سرپرست دفتر زنان و خانواده سازمان بهزيستي كشور تاكيد كرد: دفاع از حقوق زنان در عسر و حرج و استفاده از مشاوره و كارشناسان در زمينه تعيين اين حق بسياري از مشكلات آنها را در جريان اختلافات حل خواهد كرد.
پرويز زارعي در گفت وگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري دانشجويان ايران چشم و هم چشمي را عمده عامل افزايش نرخ مهريه خواند و تصريح كرد: تعيين نرخ بالاي براي مهريه هم اكنون كمكي به زنان نكرده است؛ چراكه اين پرسش مطرح مي شود كه آيا اگر مردان بخواهند زندگي را به كام زنان تلخ كنند، نرخ مهريه مي تواند كمكي به آنها كند؟
به گفته وي اين امر نيازمند فرهنگ سازي هاي منسجمي است كه براحتي نيز نتيجه بخش نخواهد بود.
وي با اشاره به اين كه نرخ مهريه همچنين عامل مهمي در پيشگيري از چند همسري نخواهد بود، افزود: هم اكنون مردان چندهمسري هستند كه بي هيچ اجازه اي از همسر اول اقدام به چنين كاري كردند و در موارد بسياري هم اين امر پيگيري قانوني نشده و به نتيجه نرسيده است.
زارعي با تاكيد بر نجات زنان در عسر و حرج گفت: در زمينه تعيين حد مهريه نيز تنها مراجع تقليد هستند كه در شرايط خاص با توجيهات كافي اجتماعي و بررسي هاي دقيق مي توانند نحوه اخذ مهريه را تعيين كنند.