در اعتراض به عدم پايبندي اروپا به توافق پاريس صورت گرفت
تهديد غير متعهدها در برابر
قطعنامه پيشنهادي اروپا
سفراي انگليس ،آلمان و فرانسه به وزارت امور خارجه احضار شدند
گروه سياسي: دوشنبه شب متن پيش نويس قطعنامه اروپايي ها درمورد پرونده هسته اي ايران در شوراي حكام منتشر شد كه براساس آن نه تنها پرونده ايران در آژانس روند عادي سازي را طي نخواهد كرد بلكه اقدام داوطلبانه ايران در تعليق غني سازي به صورت امري پايدار و طولاني از ايران خواسته شده است. اين پيش نويس از دو بخش توصيفي و تجويزي تشكيل شده است. در پاراگراف F بخش توصيفي اين متن آمده است: ايران لجوجانه به برخي از فعاليت ها شامل توليد گاز هگزافلورايد اورانيوم عليرغم درخواست شورا در قطعنامه سپتامبر ادامه داده است. اين در حالي است كه ايران اين قطعنامه را نپذيرفته بود و حتي بسياري از ديپلمات هاي اروپايي نيز اين درخواست از ايران را فراتر از مقررات آژانس مي دانستند. مهم ترين بند پيش نويس بند دو قسمت تجويزي است كه در آن آمده است: از ايران خواسته مي شود تعليق غني سازي را مداوم و پايدار (sustain) كند و آژانس همكاري كامل و هميشگي براي اجراي آن را به عنوان يك اقدام اعتمادساز ضروري براي حل و فصل اتهامات و مسائل باقي مانده در مجموعه ارزيابي هاي خود مدنظر قرار خواهد داد. براساس بند ۳ اين متن تصميم ايران به تعليق غني سازي بايد به دقت مورد بازرسي دبيركل قرار بگيرد و هرچه سريع تر گزارشي را به شوراي حكام ارائه نمايد.
در بند ۲ بخش تجويزي پيش نويس، تعليق پايدار به عنوان يك اقدام ضروري خواسته شده است .براساس قوانين موجود آژانس درصورتي كه يك كشور عضو هرگونه اقدامي را در نقض يك رفتار كه توسط آژانس «ضروري و اساسي» خوانده شده انجام دهد قابل ارجاع به شوراي امنيت سازمان ملل از راه هاي مختلف مي باشد. به اين ترتيب براساس بند ۲ متن شامل نوعي رفتار از شبه مكانيسم ماشه است.
بند ۳ هم خواستار ارائه گزارش سريع البرادعي از تخلفات احتمالي است كه حالت پرونده هسته اي ايران را همچنان ويژه قرار مي دهد كه برخلاف توافق هاي قبلي تعهد ايران با اروپا از جمله توافق پاريس است. اين پيش نويس عبارت «داوطلبانه» راكه پيشتر اقدامات سابق ايران را در قطعنامه ها توصيف مي كرد هم در خود ندارد.
براساس بند ۶ بخش تجويزي متن، ايران مي بايست اجازه دسترسي نامحدود به همه سايت هاي مورد درخواست آژانس براي بازرسي را بدهد كه اين خواسته برخلاف حقوق ايران براساس متن NPT و پادمان است و حتي پروتكل الحاقي كه از سوي مجلس نيز به تصويب نرسيده است فراتر است.در پاراگراف ۵ قطعنامه نيز ادعا مي شود كه ايران با اجراي سياست پنهان سازي در فعاليتها مرتكب تخلف شده است و آن را نقض تعهدات در اجراي موافقت نامه پادمان ارزيابي مي كند درحالي كه براساس بيانيه و موافقت نامه تهران سه كشور، گذشته پرونده ايران را خاتمه يافته دانستند.
اما ديپلمات هاي ايراني نيز نسبت به اين پيش نويس موضع گيري هايي داشته اند يك ديپلمات ايراني در وين علاوه بر نكات منفي به نكات مثبت اين پيش نويس هم اشاره كرد و گفت: استقبال از تعليق داوطلبانه ايران در جهت اعتمادسازي بين المللي و اشاره به گزارش البرادعي مبني بر عدم انحراف فعاليت هاي هسته اي ايران از نكات مثبت اين پيش نويس است.
يكي از موارد اختلاف خبرهاي ارسالي ترجمه واژه Sustain در مورد چگونگي درخواست ادامه تعليق است. خبرگزاري مهر معناي اين واژه را هميشگي و دائم اعلام كرد اما ديگر منابع خبري از معناي «پايدار و مداوم» استفاده كردند. يك ديپلمات ايراني در وين هم به ايرنا گفت: اصطلاح تعليق دائمي در پيش نويس نيامده است و افزود: معناي Sustain، پايدار مي باشد ولي وقتي اين كلمه را در كل پاراگراف مورد توجه قرار مي دهيم مي توانيم برداشت تعليق دائمي كنيم.
هرچند هنوز هيأت اصلي مذاكره كننده ايران وارد وين نشده است وگويا كه علت تأخير جلسه مهم يكشنبه شب اين افراد با رئيس جمهور و طرح نكات مهمي از سوي هيأت دولت عنوان مي شود اما اعتراض هاي مختلفي از سوي مقامات سياسي به پيش نويس صورت گرفته است. خبرگزاري رويتر از قول يك ديپلمات انگليسي اعتراضات نمايندگان ايران به پيش نويس را يادآور شد. اين مقام انگليسي گفت: ايران نسبت به عبارات دو پاراگراف در قطعنامه پيشنهادي اروپا به ويژه درخصوص نحوه تعليق فعاليت هاي غني سازي اورانيوم و نظارت آژانس بر آن اعتراض دارد. وي ادامه داد براي ايران اين مسئله بسيار اساسي است كه تعليق به عنوان اقدامي داوطلبانه تلقي شود تا با استفاده از آن امكان ارجاع پرونده به شوراي امنيت جلوگيري شود.
به گزارش ايسنا خرازي نيز روز گذشته با جك استراو ديدار كرد و اعتراض ايران نسبت به دو پاراگراف اصلي عليه ايران را اعلام كرد. استراو پس از اين ديدار به رويتر گفت :خرازي اظهاراتي جدي درباره بعضي از بخش هاي قطعنامه داشت كه ما همگي به دنبال حل آن هستيم. استراو البته ادامه داد: درصورتي كه ايران از توافقش براي تعليق غني سازي اورانيوم عقب نشيني كند ممكن است پرونده ايران به شوراي امنيت فرستاده شود. يك ديپلمات غربي نيز به مهر گفت: اروپا بنا ندارد متن پيش نويس ارائه شده فعلي را چندان تغيير دهد و درصورتي كه فشار گروه هاي كوچكي چون نم (گروه كشورهاي غيرمتعهد) براي ارائه پيش نويس جداگانه در شوراي حكام افزايش يابد ما نيز امكان به رأي گذاشتن هر دو پيش نويس را در جلسه نهايي بررسي خواهيم كرد. وي همچنين احتمال احضار ۳ سفير اروپايي در تهران به وزارت امور خارجه ايران را رد كرد و افزود: همواره رسانه هاي ايران بوده اند كه چنين مطالبي را منتشر ساخته اند. موسويان سخنگوي هيأت مذاكره كننده ايران كه اين روزها مذاكرات فشرده اي را در روسيه و چين پشت سر مي گذارد به خبرگزاري نووستي روسيه گفت: اگر اروپايي ها در عمل به تعهداتشان شكست بخورند ايران خود را به توافقات پاريس متعهد نخواهد دانست. به گزارش ايسنا وي افزود: ما از حملات هوايي و يا ارجاع پرونده شوراي امنيت نمي ترسيم.
غيرمتعهدها فعال مي شوند
گروه كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد به همراه اعضاي گروه ۷۷ از صبح روز گذشته فعاليت خود را درمورد پيش نويس اروپايي ها آغاز كردند. در نشست صبح ديروز كه در سطح كارشناسان برگزار شد آنان با اعلام نگراني شديد از پيش نويس منتشر شده اروپايي ها يادآور شدند اين متن نه از استانداردهاي حقوقي لازم برخوردار است و نه قابل اصلاح كردن. آنان رفتار اروپايي ها را تهاجمي و غيرديپلماتيك خواندند و يادآور شدند در صورت عدم تغيير پيش نويس مذكور بر مبناي مفاد حقوقي و توافقات صورت گرفته به صورت مستقل متني را به عنوان پيش نويس ارائه خواهد كرد. نمايندگان اصلي گروه نم نيز شب گذشته را به جلسه گذارند تا موضع گيري رسمي خود نسبت به پيش نويس اروپا را اعلام كنند و تا زمان تنظيم اين گزارش خبري از اين جلسه منتشر شد. اما براساس ديگر خبرها گروه نم پس از مذاكرات داخلي با گروه كشورهاي اروپايي ديدار خواهد كرد و نتيجه جلسات خود را به اطلاع اروپايي ها نيز مي رساند.
از فعاليت نمايندگان آمريكا، كانادا و استراليا به عنوان مثلثي كه ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت را دنبال مي كردند نيز خبري منتشر نشده است و بنا بر اعلام نظر منابع غربي موج فشار عليه ايران از سوي نمايندگان انگلستان پيگيري مي شود.
به اين ترتيب تا فردا كه پيش نويس قطعنامه به دبيرخانه ارائه شود رايزني ها ادامه خواهد داشت. خرازي وزير امور خارجه در اجلاس شرم الشيخ با سه وزير اروپايي مذاكراتي داشت و بنا بر بعضي از اخبار سه سفير اروپايي نيز قبل از ارائه پيش نويس به دبيرخانه شوراي حكام به وزارت امور خارجه در تهران فراخوانده مي شوند.
|