امير شريفي
اشاره :
پخش برنامه هاي شبكه المنار دو هفته پيش و در هنگامه اي كه شهرت اين شبكه به عنوان ارگان تبليغي مقاومت اسلامي جنوب لبنان در حال عالمگير شدن بود، از ماهواره هاي آمريكايي و اروپايي متوقف شد.
دستاويز آمريكا و فرانسه و ديگر كشورهاي اروپايي براي مقابله با شاخه رسانه اي حزب ا... لبنان اين بود كه المنار سياست هاي ضداسرائيلي را ترويج مي كند. مديران المنار بدون انكار ضديت خود با اسرائيل، اتهاماتي را كه غرب به اين شبكه وارد كرده فاقد وجاهت حقوقي ارزيابي كرده اند. به هر حال آمريكا و اروپا به اعتراض المنار توجهي نكردند و از دو هفته پيش تاكنون صدا و تصوير مقاومت لبنان در آمريكا و اروپا خاموش شده است، اما مقاومت اسلامي براي آزادي فلسطين ادامه دارد و نيوشندگان المنار، صداي آن را در داخل سرزمين هاي اسلامي از حلقوم ميليون ها هوادار مقاومت مي شنوند.
كمتر از ۲۰ سال پيش هيچ كس گمان نمي كرد كه نظام رسانه اي غرب يك زبان عليه شبكه اي اقدام كنند كه در حاشيه جنوب بيروت شبكه كوچك راديويي داشت. شبكه المنار كه از آن به عنوان ايستگاه مقاومت نام برده مي شود، نخستين برنامه خود را در تاريخ ۳ ژوئن سال ۱۹۹۱ پخش كرد. شبكه اي شيعه كه دلبسته آرمانهاي شيعيان لبنان بود، از المنار به عنوان بازار بخش رسانه اي حزب الله لبنان نام مي برند. اما در اين خصوص ابراهيم موسوي، مدير برنامه هاي مسيحي اين شبكه تلويزيوني در گفت وگويي كه چندي پيش با سي.ان.ان آمريكا داشت گفت: المنار سخنگوي حزب الله لبنان نيست بلكه با فلسفه گروه حزب الله موافق است.
نايف كريم رئيس پيشين المنار نيز مي گويد: اين ايستگاه حمايت سياسي خود را براي ادامه كار از حزب الله دريافت مي كند. به گفته وي المنار و حزب الله به طور متقابل در كالبد يكديگر جان مي دمند و هر كدام الهام بخش ديگري هستند.
شبكه تلويزيوني المنار كه اروپا و آمريكا اخيراً دستور منع پخش برنامه هاي آن را بر روي شبكه هاي ماهواره اي خود داده اند، سومين شبكه خبري مورد توجه جهان عرب است. به عبارت ديگر پس از شبكه خبري الجزيره و العربيه، جهان عرب چشم به اخبار و برنامه هاي شبكه المنار دارد. شبكه اي كه بيشترين هدف خود را معطوف به مقاومت مردم فلسطين و لبنان در مواجهه نابرابر با اشغالگران رژيم صهيونيستي كرده است. ازجمله ويژگي هاي اين شبكه تلويزيوني مقابله تام با جنگ رواني رژيم صهيونيستي است كه توسط ابزارهاي رسانه اي داخلي و خارجي اش براي تضعيف روحيه مبارزان فلسطيني و لبناني و آشفته كردن ديدگاهها و نظرات تام و صريح آنها اعمال مي كند.
|
|
شبكه تلويزيوني المنار كه پس از كمتر از يك ماه از آغاز فعاليت اش بر روي يوتل ست وحشت فرانسويان را برانگيخت در ناحيه اي فقيرنشين در حومه جنوب لبنان به نام حرات حورايك واقع است. اين شبكه كوچك اما پر اثر داراي ۳۰۰ كارمند لبناني، مصري، اردني، فلسطيني، مراكشي و آمريكايي است كه در دفاتر اين شبكه در لبنان، دوبي، مصر و ايران فعاليت مي كنند. المنار تنها ۲۰ خبرنگار فعال خارج از كشور دارد و بودجه آن كمتر از نصف بودجه شبكه الجزيره است.
شبكه المنار يا سخنگوي شيعيان لبنان از ۴ سال پيش بر روي ماهواره رفت تا گستره پوشش خود را افزايش دهد. پس از چندي اين شبكه تصميم گرفت گستره تحت پوشش خود را به سراسر جهان به ويژه اروپا امتداد دهد تا بدين ترتيب اروپائيان و بويژه مسلمانان ساكن اروپا بتوانند حق انتخابي در برگزيدن شبكه هاي تلويزيوني كه به مسائل سياسي بويژه در حوزه خاورميانه مي پردازند، داشته باشند. مذاكرات المنار با پاريس در اين خصوص مدتها ادامه داشت چرا كه ماهواره مهم اروپايي يعني يوتل ست در فرانسه مستقر است و از اين طريق المنار مي توانست به سراسر اروپا راه يابد.
سرانجام در تاريخ ۲۹ آبان ماه گذشته مذاكرات نتيجه داد و براساس آن شوراي عالي رسانه هاي ديداري و شنيداري فرانسه موافقت خود را با پخش برنامه هاي المنار اعلام داشت، اما براساس توافقنامه اي كه بين شوراي عالي رسانه هاي ديداري و شنيداري فرانسه و شبكه المنار منعقد شد شبكه المنار متعهد شد كه به قوانين جاري در فرانسه احترام بگذارد و به هيچ وجه به نفرت افكني، خشونت، تبعيض نژادي، جنسي، ديني يا مليتي اقدام نكند. در اين قرارداد المنار همچنين متعهد شد مقررات شوراي فرانسوي را به ويژه در خصوص برنامه ها رعايت كند.
اما از همان روز، مخالفت ها آغاز شد. نخستين اعتراض ها از سوي راجين كوكايرمن رئيس شوراي منتخب نهادهاي يهود فرانسه ابراز شد، وي مدعي شد برنامه هاي المنار در جهت گسترش تروريسم و ايجاد نفرت و كينه نژادي است.
هنوز ده روز از عقد اين قرارداد نگذشته بود كه در يك اقدام تعجب برانگيز و تحت تأثير فشار لابي هاي صهيونيستي و انتقادات شديد و صريح تل آويو در اول آذرماه سال جاري شوراي عالي رسانه هاي فرانسه اعلام كرد كه خواهان توقف پخش برنامه هاي شبكه المنار است.
وي گفت شوراي مذكور تا رسيدگي به تقاضايش به شبكه المنار اخطار خواهد داد كه به تعهدات قانوني و قرارداد خود پايبند باشد. شوراي مذكور مدعي شد كه شبكه المنار به تعهدات خود پايبند نبوده است. بيان اين جملات مي تواند نشانگر آن باشد كه المنار در برنامه هاي خود به ترويج خشونت يا تشويق تروريسم و... پرداخته است، حال آنكه تنها بهانه اين نوع برخورد شديد پخش برنامه اي از المنار بود كه براساس آن شبكه مذكور اعلام داشته بود كه رژيم صهيونيستي در گسترش بيماري ايدز در بين جوانان فلسطيني دست دارد.
در همان روز شبكه المنار بيانيه اي صادر كرد و در آن طي ابراز تعجب از اين روش شوراي عالي رسانه اي فرانسه ابراز داشت كه براساس قوانين قبل از هرگونه تصميمي در خصوص توقف پخش برنامه هاي شبكه المنار بايد با شبكه المنار مشورت صورت مي گرفت نه اينكه از طريق رسانه ها چنين تقاضا يا تصميمي اعلام شود.
دو روز پس از اين اظهار نظرها، نخست وزير فرانسه، ژان پير رافارن، نيز وارد ماجرا شد. وي در تاريخ ۱۲ آذر ماه گفت بايد پخش برنامه هاي شبكه المنار در فرانسه قطع شود چرا كه اين برنامه ها با ارزش هاي فرانسوي ناسازگار است. وي هيچ گونه توضيحي در خصوص نقض ارزشهاي فرانسوي توسط برنامه هاي شبكه المنار نداد.
رافارن پيش از راي دادگاه صراحتاً اعلام كرد كه رفتارهاي المنار به پايان يافتن توافقنامه بين شوراي عالي رسانه اي فرانسه و اين شبكه منجر خواهد شد.
در واكنش به اين اظهارات حسن فضل الله مدير اخبار شبكه المنار گفت: شبكه ما هيچ مشكلي با قوانين و ارزشهاي فرانسه نداشته و ندارد. وي افزود: اين اظهارات هيچ ربطي به ارزشهاي فرانسوي ندارد بلكه به تحريكهاي سازمانها و لابي هاي صهيونيستي مرتبط است.
فضل الله افزود: اين سازمانها و لابي ها در تلاشند براي فرانسه در افكار عمومي عربها و مسلمانان مشكل ايجاد كنند.
وي در عين حال متذكر شد در صورتي كه پخش برنامه هاي اين شبكه در اروپا و از طريق يوتل ست ممنوع شود، بينندگان اروپا مي توانند از طريق ماهواره هاي ديگر برنامه هاي شبكه المنار را ببينند. اما ترس از المنار ابعاد گسترده تري در فرانسه يافت به گونه اي كه يك روز بعد از اظهار نظر نخست وزير فرانسه، پي ير لولوش نماينده پارلمان فرانسه از حزب حاكم راستگراي «اتحاد براي جنبش مردمي» گفت: دولت فرانسه از پيش نويس قانوني براي ممنوع كردن فعاليت شبكه هاي تلويزيوني با گرايشهاي ضد يهودي و نژادپرستانه حمايت مي كند. وي حتي ابراز اميدواري كرد كه پارلمان فرانسه تا پيش از فرارسيدن كريسمس اين طرح را تصويب كند.
وي گفت :تلاش مي كنيم اين طرح را با قيد فوريت در پارلمان مطرح كنيم تا امكان تصويب آن در شور اول پيش از كريسمس فراهم شود. لولوش گفت: به اين منظور براي جلب حمايت همه نمايندگان اعم از نمايندگان راستگرا و چپ گرا تلاش خواهد كرد.
پنج روز پس از اين وقايع، صهيونيست ها رسما به نقش خود براي جلوگيري از پخش برنامه هاي المنار در اروپا اعتراف كردند.
در تاريخ ۱۸ آذرماه خاخام ارشد يهوديان فرانسه به صراحت گفت كه به دولت اين كشور فشار وارد كرده اند تا جلوي پخش برنامه هاي شبكه المنار را بگيرد.
به موازات اين اقدامات اعتراضات گسترده اي در سطح منطقه خاورميانه و تشكل هاي خبري مستقل جهان صورت گرفت، شخصيت هاي اجتماعي و سياسي خاورميانه و رسانه هاي گروهي اين كشور اعتراض خود را به فرانسه اعلام كردند. دولت لبنان اعلام داشت كه در صورت توقف پخش برنامه هاي المنار در فرانسه مقابله به مثل خواهد كرد و نهاد خبرنگاران بدون مرز اين اقدام فرانسه را نقض حريم آزادي و گردش آزاد اخبار اعلام كرد.
اما اين اعتراضات فايده اي نداشت چرا كه در تاريخ ۲۳ آذرماه شوراي دولتي فرانسه، كه عالي ترين مرجع قضايي اين كشور است، به شركت ماهواره اي يوتل ست دستور داد پخش برنامه هاي شبكه المنار را متوقف كند.
در پي اين دستور جيوليوبرتا مدير ماهواره يوتل ست گفت: بايد طي ۴۸ ساعت پخش برنامه هاي المنار از روي اين ماهواره قطع شود. وي عرب ست را تهديد كرد كه اگر برنامه هاي المنار را از روي ماهواره خود حذف نكند، يوتل ست ترانسپرتور انتقال برنامه هاي ۹ شبكه عربي اين ماهواره را قطع خواهد كرد . ماجراي شبكه المنار چنان ابعاد گسترده اي پيدا كرد كه در ۲۴ آذرماه ويويافي ردينگ كميسر اروپايي در امور رسانه ها نيز از تصميم دستگاه قضايي فرانسه تجليل كرد. دولت فرانسه هم اعلام كرد كه مايل است مشكلاتي كه پخش برنامه هاي برخي شبكه هاي تلويزيوني ماهواره اي نظير المنار لبنان ايجاد مي كند را در نشست اتحاديه اروپا مطرح كند.
بدين ترتيب كمتر از يك ماه پس از انعقاد قرارداد بين المنار و پاريس، پخش برنامه هاي اين شبكه در اروپا و از طريق يوتل ست قطع شد و بهانه اصلي آن نيز پخش برنامه اي در نوامبر گذشته بود كه گوينده برنامه به طور تلويحي رژيم صهيونيستي را به ترويج ايدز در كشورهاي عربي متهم كرده بود.
در پي اين اقدامات در تاريخ ۲۶ آذرماه يك مقام آمريكايي گفت وزارت خارجه آمريكا قصد دارد شبكه المنار را سازماني تروريستي معرفي كند.
اين واقعه صورت گرفت و با تروريستي خواندن المنار توسط دولت آمريكا عملا تمام دارايي هاي آن در آمريكا مسدود شده و هر نوع معامله مالي با آن غير قانوني خواهد بود. در پي اين اقدام، ماهواره بين المللي گلوب كالت در ۲۸ آذر اعلام كرد كه شبكه المنار را از خدمات ماهواره اي خود خارج كرده است.
بدين ترتيب رسانه هاي جهان غرب پس از يك ماه به صورت همه جانبه به مقابله با المنار پرداخته و عملاً صدا و تصوير آن را در اروپا و آمريكا خاموش كردند.