مهدي خاكي فيروز
ساده ترين راه ها الزاما درآمد خوبي براي شما در پي نخواهد داشت. به قول قديمي ها، گاهي زياد دويدن باعث پاره شدن كفش مي شود.
همه ما دوست داريم درآمد بيشتري داشته و از اين طريق زندگي راحت تري داشته باشيم. ولي گاهي اوقات، روش هايي را انتخاب مي كنيم كه نه تنها به زندگي راحت تر منجر نمي شود، بلكه سخت تر شدن زندگي را هم در پي دارد. نمونه اي از چنين روش هايي، انتخاب شغل دوم است كه گرچه گاهي مي تواند مفيد باشد ولي تجربه زندگي در تهران نشان مي دهد كه چندان روش خوبي نيست.
همه شما تقريبا شغل اول ثابت داريد. چرا كه اگر اينطور نبود ستون كاريابي روزنامه را براي مطالعه انتخاب مي كرديد نه اين گزارش را. برخي كارمند هستند، يكي شغل آزاد دارد و يكي هم راننده. اما همه اين مشاغل و فعاليت ها، شغل اصلي يا شغل اول محسوب مي شوند و درآمد اين مشاغل به خاطر آدم هاي زيادي كه درگير آن هستند از قبل مشخص است. مثلا حقوق كارمندي معلوم است و در مقابل بايد ساعاتي از روز را به عنوان كارمند در محل كار حضور داشته باشيم؛ گرچه اين مساله به معني ساعت مشخص كار نيست. به همين دليل تصور اينكه بتوان از شغل كارمندي به حقوق و درآمد بالا رسيد و همه آرزوهاي خود و خانواده را تحقق بخشيد، بسيار دور از ذهن و عملا بعيد است. مگر اينكه روش هاي غير قانوني در پيش گرفته شود كه ما آن را هرگز به شما توصيه نمي كنيم.
اما كارمنداني وجود دارند كه در دهه دوم و سوم خدمت خود به ثروت بسيار زيادي دست يافته اند؛ ثروتي كه بخش ناچيزي از آن به حقوق كارمندي يا به قول خود آنها آب باريكه مربوط است و عمده اين ثروت از طريق شغل دوم حاصل شده است. اما اين شغل دوم چيست كه مي تواند زندگي اين آدم ها را متحول سازد و براي بسياري افراد مفيد است؟
قبل از هر چيز بايد توضيح دهيم كه شغل دوم براي كارمندان با بقيه شاغلان فرق مي كند. چون شرايط اداري طوري است كه آنها مي توانند در نيمه اول روز كار نكنند و حقوق بگيرند. به همين دليل شغل دوم براي آنها مفيد است. اما اين روش براي كساني كه در محيط هاي غير دولتي كار مي كنند، شايد روش خوبي نباشد.
شاخص هاي شغل پردرآمد
اگر بخواهيم ويژگي ها و مشخصات يك شغل دوم كه به درآمد بالا منجر مي شود را به شما معرفي كنيم، ناچار بايد اطلاعات زيادي در اختيارتان بگذاريم كه در حوصله اين گزارش نمي گنجد. چون هر كس شرايط و روحيات خاص خود را دارد كه باعث مي شود در شغل خاصي پيشرفت كند و در مقابل در شغل هاي ديگر به موفقيت چنداني دست نيابد.
نخستين ويژگي شغل دوم مي تواند ريسك يا خطر پذيري بالا باشد، اما تا زماني كه اين شغل بتواند به درآمد لازم برسد يك كارمند مي تواند از طريق حقوق بخور و نمير شغل اول خود، ارتزاق كند تا زماني كه شغل دوم او به سوددهي برسد. البته اگر شغل دوم يك كار فكري نباشد، فرد از طريق شغل دوم كه خستگي و كم خوابي و كنار گذاشتن استراحت و با خانواده بودن است، مي تواند سلامتي رواني خانواده و سلامتي جسمي و رواني خود را به خطر بيندازد.
فرض كنيد شما يك كارمند دولتي هستيد كه بايد ساعت 8 صبح تا 2 عصر در محل اداره و بعد از آن تا ساعت 9 شب مشغول رانندگي يا كار در يك كارگاه باشيد. در عمل توان و فرصتي براي شما باقي نمي ماند كه به ديگر مسايل زندگي فكر كنيد و به دليل از دست دادن فرصت هاي جانبي زندگي نظير آموزش و معاشرت با دوستان و بستگان، ناچار ارتقاي شغلي چنداني را هم تجربه نخواهيد كرد. براي اينكه چنين مساله اي تا حدودي كنترل شود مي توان شغل دوم را در محيط خانواده تعريف كرد. به اين معني كه تعداد زيادي از اعضاي خانواده در يك فعاليت اقتصادي مشترك فعاليت كنند و از اين طريق هم به كسب درآمد بيشتر بپردازند و هم آنكه در طول كار، از مصاحبت با هم لذت ببرند. طراحي سايت هاي اينترنتي، مونتاژ كالاهاي كوچك و ... نمونه هايي از اين نوع كار است كه مي تواند تمام اعضاي يك خانواده را درگير يك كار اقتصادي و فكري كند.
البته اگر قصد داريد در محيط خانه به فعاليت هاي تجاري بپردازيد بايد اين كار را طوري انجام دهيد كه زندگي عادي تان را تحت تاثير قرار ندهد، برخورداري از اتاق كار مجزا، خط تلفن دوم براي وصل شدن به اينترنت يا تماس هاي تلفني و فكس و... براي ايجاد كار دوم در منزل بسيار ضروري است، توجه داشته باشيد كه صرفه جويي كردن در اينطور كارها نه تنها باعث افزايش سطح رفاه شما نخواهد شد، بلكه از طريق برهم زدن آسايش خانواده فرايندهاي شغلي  تان را هم با مشكل مواجه مي سازد.
تفكيك  كارها
ممكن است در محل كار اول شما امكانات لازم براي كار دوم تان وجود داشته باشد، اما نبايد مرز كار اول و دوم را به هم بريزيد. سعي كنيد در محيط كار اول تان در مورد كار دوم حرف زيادي نزنيد، چون در آنجا از شما انتظار دارند براي آنها كار كنيد نه خودتان. ممكن است سهل انگاري در اين زمينه باعث شود تا در شغل اول خودتان دچار مشكلات و مسايل جدي شويد كه به مصلحت تان نباشد. اگر بتوانيد با خريد موبايل هميشه در دسترس مشتريان كار دوم تان باشيد بدون آنكه مجبور شويد شماره تلفن هاي محل كار اول را به آنها بدهيد، بهتر است.
توليد مناسب
اگر قصد توليد محصولي را داريد، به بازارهاي مصرف توجه جدي داشته باشيد. در شغل هاي خانگي مجبور نيستيد تعداد زيادي كالا توليد كنيد تا در زماني نامشخص براي آنها مشتري يافت شود. هرگاه سفارشي دريافت كرديد سريع به توليد آن بپردازيد. مواد اوليه يا مصرف شده زيادي نخريد، چون تفاوت شما با يك كارخانه بزرگ، نقدينگي كمتري است كه در اختيار داريد و فرصت هاي ابتكار عمل و تغيير نوع محصول. اين دومي بهترين چيزي است كه باعث مي شود شما حتي از شركت هاي بسيار بزرگ هم موفق تر شويد.
كاري كنيد كه سرمايه خريدارها در جريان بيفتد تا هم جلوي كلاهبرداري هاي احتمالي گرفته شود و هم درحد نياز آنها توليد كنيد. هيچ چيز بدتر از كالاهاي در انبار مانده نمي تواند موفقيت شغل دوم شما را در معرض خطر قرار دهد.
مهارت
مهارت و بهره وري مهمترين اركان موفقيت اقتصادي در فضاي رقابتي جديد است. اگر به اين دو اصل توجه نداشته باشيد، محال است كه بتوانيد پول به دست آوريد. حتي شايد مجبور شويد در ازاي كاري كه كرده ايد خسارتي را هم متحمل شويد. اگر كمي در مورد كامپيوتر دانش بيندوزيد به راحتي مي توانيد درآمدخوبي از ارتقاي سيستم هاي كامپيوتري و تعميرهاي ساده آنها داشته باشيد.
افزودن يك هارد ديسك جديد در كنار رم و صفحه كليد و ماوس جديد، چيزي است كه برخي جوان ها را به درآمدهاي چند ميليوني رسانده است؛ جوان هايي كه بخش اعظم كار خود را به برادران و خواهران كوچكتر خود سپرده اند و از طريق مديريت كردن، پول به دست مي آورند. صفحه نيازمندي هاي روزنامه همشهري را ورق بزنيد تا با تعدادي از اين افراد آشنا شويد.
انضباط مالي
وقتي شغلي خودماني و خانوادگي مي شود، اولين تاثير آن افزايش سطح توقع همه اعضاي خانواده است كه بدون يك سيستم حسابرسي و برنامه ريزي مالي دقيق، همه نتايج كار شما را بر باد مي دهد. براي هر كسي متناسب با زحمتي كه مي كشد درآمد ماهانه در نظر بگيريد، ولي بخشي از درآمدها را هم به سرمايه گذاري مجدد يا پس انداز اختصاص دهيد تا بتوانيد به آينده بهتري دست يابيد. براي آنكه اعضاي منزل شما به اصطلاح خود را گم نكنند، بايد در مسايل مالي سختگيري  كنيد تا آنچه به عنوان يك فرصت در اختيار شماست به يك تهديد تبديل نشود.
شغل اولي ها
اگر شغل اول شما طوري است كه مي توان در آن به درآمد بالايي رسيد به سراغ شغل دوم نرويد، چون مي توانيد بيش از مجموع درآمد احتمالي، دو شغل را در همان شغل اول تجربه كنيد. به خيابان هاي پر ترافيك و زماني كه در تردد ميان محل هاي مختلف كار صرف مي شود توجه كنيد تا مبادا در آرزوي درآمد بيشتر عمر خودتان را به جاي محيط كار در خيابان هاي شلوغ صرف كنيد.
گاهي آرامش فكري و فرصت زماني مي تواند باعث جهش هاي بزرگي در شغل اول شما شود كه شغل دوم تمام آن را از شما خواهد گرفت. بنابراين خوب فكر كنيد. پول بيشتر داشتن گاهي از روش عمومي حاصل مي شود كه در نگاه اول به فكر شما نرسيده است.