مخاطبان تالار شيشه اي
|
|
سپيده بهكام
اشاره : ارزش كل معاملات جاري در بازار سهام در ده ماهه سال جاري معادل ۴۰۹ هزار و ۳۹۵ ميليارد ريال است.اين ميزان نسبت به مدت مشابه سال قبل، معادل ۷۴/۳۹ درصد افزايش داشته است. اين افزايش ارزش بخش ناشي از رشد طبيعي قيمت سهام در سال جاري و تا تاريخ اول بهمن ماه است و بخشي نيز ناشي از جذب سرمايه هاي بيشتر به سوي اين بازار مي باشد. طبق آخرين آمارهاي موجود در ده ماهه سال جاري معادل ۵۴ هزار و ۸۳۴ ميليارد ريال سرمايه جديد در بورس تهران جذب شده است. اين روند درصورت رشد طبيعي بازار سهام در سال آيند ه نيز ادامه خواهد يافت و ارزش جاري بازار سهام تهران تا حداقل ۶۰۰ هزار ميليارد ريال افزايش خواهد يافت.اين روند در صورتي تحقق مي يابد كه علاوه بر ادامه ثبات اقتصادي در كشور، برنامه هاي توسعه بازار سهام و رشد كمي و كيفي آن ادامه يابد.
افزايش ۴۰ تا ۵۰ درصدي ارزش جاري سهام قابل پيش بيني است.اين رشد به طور طبيعي جايگاه و اهميت نهادهاي اطلاع رساني در بازار سهام را افزايش داده است.افزايش مخاطبان بازار شيشه اي سهام طبيعي است كه ضرورت ايجاد نمادهايي براي اطلاع رساني سريعتر آنان را ضروري مي كند.در سال هاي اخير و با رشد بازار به طور طبيعي تقاضا براي دريافت اطلاعات در مورد بازار سهام افزايش يافته است. ميليون ها نفري كه در بورس تهران سهام دارند همه روزه براي آگاه شدن از روند جاري در اين بازار در جست وجو هستند و اين تقاضا به طور طبيعي توليد اطلاعات را افزايش داده است.امروز شاهد هستيم كه اين روند از سوي رسانه هاي گروهي مورد توجه قرار گرفته است و با ادامه رشد بازار عرضه اطلاعات متنوع تر و گروه هاي بيشتري را در بر خواهد گرفت. درصورت حاكم بودن يك سازوكار اقتصادي و مبتني بر منطق اقتصاد در بازار سهام رشد نهادهاي مكمل بازار را نيز در پي دارد و يكي از اين نهادها ، نهاد اطلاع رساني و تحليل بازار است كه همپاي رشد بازار شكل مي گيرد و مي بالد. گزارش حاضر نگاهي دارد به اين روند.
رشد كمي و كيفي بورس اوراق بهادار تهران در خلال سال هاي ۱۳۸۳-۱۳۷۸ انگيزه را براي اطلاع رساني و انتشار اخبار اين حوزه مهم مالي بالا برد.
آمار منتشر شده نشان مي دهد: تعداد شركت هاي پذيرفته شده بورس تهران تاكنون به ۴۱۹ شركت رسيده و در حال حاضر ۱۸۰ شركت ديگر در مراحل مختلف پذيرش در اين بازار قرار دارند.
نگاهي به فهرست شركت هاي حاضر در تابلو بورس تهران حاكي از حضور طيف گسترده اي از شركت هاي مالي، توليدي و خدماتي در اين بازار است.
شركت هاي سرمايه گذاري، بانك ها و شركت هاي خودروسازي در كنار توليد كنندگان سيمان موجبات توجه طيف بزرگي از سرمايه گذاران بالقوه و بالفعل را به بورس تهران فراهم آورده است.
بررسي هاي موردي نشان مي دهد كه به عنوان مثال در حال حاضر ۲۵۰ هزار نفر سهامدار شركت سرمايه گذاري توسعه صنعتي ايران و ۸۰ هزار نفر سهامدار شركت ايران خودرو هستند. اگر اين تعداد سهامدار را به ساير شركت هاي معظم بورس تعميم دهيم، به محدوده بزرگي از مخاطب بالقوه در مورد اخبار بورس و شركت هاي پذيرفته شده در آن دست مي يابيم.
براساس آمار غيررسمي موجود تعداد سهامداران شركت هاي پذيرفته شده در بورس تا بهار سال ۸۳ معادل ۳ ميليون نفر بوده كه به گفته دكتر حسين عبده تبريزي، دبير كل سازمان بورس اوراق بهادار ۹۰۰ هزار نفر از آنان به طور فعال در بازار حضور دارند و به خريد و فروش سهام مي پردازند.
در يك چشم انداز كلي طبق برنامه دوساله ارائه شده از سوي مديريت بورس اوراق بهادار تا پايان سال ،۱۳۸۴ سهام بيش از ۶۰۰ شركت بزرگ صنعتي ايران در بورس تهران عرضه خواهند شد كه به اين ترتيب مي توان انتظار داشت طيف مخاطبان اخبار مربوط به بورس و بازار سرمايه تا چندين برابر ميزان فعلي افزايش يابد. در حقيقت با پذيرش شركت هايي چون ذوب آهن، فولاد مباركه و معادن بزرگ كشور و عرضه سهام بانك هاي دولتي نظير بانك سپه و رفاه و همچنين حضور شركت هاي بيمه آسيا، البرز و دانا، با ارزشي معادل ۳۰ هزار ميليارد تومان، بورس تهران به كلكسيون اقتصاد ايران تبديل شده و به معناي واقعي مفهوم دماسنج اقتصاد ايران را بازخواهد يافت.
مهم ترين دارايي
در بين كارشناسان اقتصادي مشهور است: هر بورس كارآمد دماسنج اقتصاد هر كشوري محسوب مي شود.
در ضرب المثل مشهور بازار سرمايه نيز آمده است: «اطلاعات مهم ترين دارايي بازار است. براساس اين مفهوم كساني كه با سرعت بيشتر به اطلاعات و آمار مؤثر بر بازار و سهام شركت ها دست مي يابند برندگان اصلي بورس هستند.
براين اساس اخبار و اطلاعات درخصوص وضعيت كلان بازار و همچنين اخبار مربوط به عملكرد شركت هاي پذيرفته شده و يا طرح ها و برنامه هاي آينده اين شركت ها و دهها مورد مشابه ديگر در هر بازار سرمايه اي «قيمتي» تلقي شده است.
براساس آمار موجود ميانگين بازده بورس تهران در خلال سال هاي ۷۹ تا ۸۱ به طور ميانگين در محدوده ۴۰ تا ۶۰ درصد در نوسان بوده، متوسط بازده سرمايه گذاري در بورس اوراق بهادار تهران در سال ۸۲ به رقمي باورنكردني رسيد و از مرز ۱۲۰ درصد فراتر رفت.
به باور كارشناسان اين ميزان بازده با بازده سرمايه گذاري در بازارهاي رقيب نظير خريد اوراق مشاركت با بازده سالانه ۱۶ تا ۱۷ درصد، سپرده گذاري در بانك ها با بازده ۱۲ تا حداكثر ۲۳ درصد و حتي خريد موبايل، زمين و مسكن فاصله بسيار دارد.
يكي از دلايل رشد سريع بازار سرمايه شفافيت اطلاعات و اخبار موجود در اين بازار محسوب مي شود و اين دقيقاً موضوعي است كه وضع اين بازار را از بازارهاي رقيب متفاوت مي كند.
قدرت بالاي مالي
از ديگر تفاوت هاي بازار سرمايه، قدرت بالاي بازيگران اين بازار از نظر توان مالي است. آمار رسمي نشان مي دهد در حال حاضر ارزش بازار سهام تهران به ۵۰ ميليارد دلار رسيده و براساس برآوردهاي صورت گرفته اين ميزان تا پايان سال ۸۴ يعني حدود ۱۳ ماه ديگر به ۱۰۰ ميليارد دلار خواهد رسيد.
در ۹ماه نخست امسال حجم خريد و فروش سهام در بورس تهران به ۵/۸ ميليارد دلار رسيد. از طرف ديگر در حال حاضر ارزش سهام شركت هاي بزرگي چون سايپا، سيمان فارس و خوزستان، غدير و سرمايه گذاري بانك ملي براساس قيمت روز در بورس تهران به ۳ ميليارد دلار رسيده ضمن اين كه سهام ايران خودرو، ديگر شركت بزرگ خودروساز ايران معادل دو ميليارد دلار در بورس تهران ارزش گزاري شده است.
البته اين ارقام فقط براساس قيمت خرده فروشي سهام در بورس تهران برآورد شد؛ زيرا براساس سنت هاي بورس اوراق بهادار، سهام مديريتي در هر بازار سرمايه اي تا چندين برابر قيمت جاري بازار ارزش گزاري مي شود.اين توان بالاي مالي امكان بزرگي را براي فعالان عرصه اطلاع رساني در زمينه سهام براي جذب نقدينگي و ادامه حيات فراهم آورده است.
رسانه ها
در سال هاي گذشته روزنامه ها و رسانه هاي مكتوب از جمله مهم ترين ابزار اطلاع رساني در زمينه بورس محسوب مي شدند. براين اساس روزنامه هاي اقتصادي صفحات ويژه اي را به انتشار اخبار مورد نياز سرمايه گذاران در بورس اختصاص مي دادند. ضمن اين كه سازمان بورس اوراق بهادار در كنار اينها با انتشار يك هفته نامه و يك ماهنامه سعي داشت نياز مخاطبان را برطرف سازد.اما همان طور كه پيشتر گفته شد روشن شدن اهميت «سرعت» در بافت اطلاعات در بورس رفته رفته نقش اين گونه رسانه ها را كم رنگ ساخت. هر چند در حال حاضر روزنامه ها در زمينه ارائه مطالب تحليلي و تحقيقي نقش بسزايي در شفاف سازي بازار سرمايه بر عهده دارند؛ اما از يك سال پيش، نياز به سرعت بيشتر در دريافت و انتشار اطلاعات، لزوم ايجاد خبرگزاري ها و سايت هاي خبري اينترنتي را در زمينه بورس بر همگان آشكار ساخت.
|