همايش ملي مهندسي ارزش، آذرماه برگزار مي شود
راهي به سوي توسعه
آرش اقبالي
|
|
هيچ فكر كرده ايد كه استفاده از چه روش يا تكنيكي مي تواند براي كاهش زمان و هزينه در مرحله انجام يك پروژه يا اجراي يك طرح عمراني موثر باشد و اساسا چه بايد كرد كه با حداقل هزينه و در كمترين زمان، بالاترين ميزان موفقيت و بهره وري را به دست آورد؟
كشورهاي پيشرفته صنعتي مدت هاست كه ضرورت استفاده از تكنيك هاي كارآمد را به منظور صرفه جويي در هزينه ها درك كرده اند و با جديت به دنبال كاهش هزينه هاي غيرضروري هستند تا جايي كه گذراندن يك دوره تخصصي كوتاه مدت با عنوان مهندسي ارزش امروز در اغلب دانشگاه هاي فني معتبر دنيا الزامي است. بسياري از كشورهاي در حال توسعه كه از بسياري جهات داراي شرايطي مشابه با ايران هستند نيز با درك اهميت مهندسي ارزش، صرفه جويي در وقت و هزينه را به صورت دقيق و جدي دنبال مي كنند.
به عنوان نمونه كشور عربستان در 10 سال گذشته در 300 پروژه بيش از يك ميليارد دلار كاهش هزينه هاي ناشي از ريسك داشته است، ولي در ايران موضوع مهندسي ارزش از سال 1378 به صورت محدود آغاز شد و سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور، دانشگاه ها و شركت مهندسي مشاور مهاب قدس پي بردند كه چنين پديده اي هم در جهان وجود دارد كه مي تواند با افزايش شاخص ارزش، در حل مسائل پروژه ها و كوتاه كردن زمان اجرا و افزايش كيفيت آنها و ثابت نگاه داشتن كيفيت در كاهش هزينه موثر واقع شود.
صرفه جويي نظام مند
مهندسي ارزش به عنوان رويكردي ساختار يافته و هدفمند با به كارگيري شيوه هاي علمي مناسب سعي در كاهش هزينه و زمان اجراي طرح ها همراه با افزايش كيفيت و كاركرد دارد.
مهندسي ارزش در دنيا از دهه 1340 در ايالات متحده آمريكا شكل گرفت و به مدت 10 سال در انحصار ارتش آمريكا بود و مانند هر پديده تازه اي كه در آمريكا در زمينه هاي تحقيقاتي به دست مي آيد، تا مدت ها ارتش از مزاياي آن استفاده انحصاري مي كرد و در ساخت موشك هاي پلاريس از اين روش بهره مي گرفت. اين پديده پس از آن در صنايع و پروژه هاي عمراني ايالات متحده نيز جا باز كرد و سپس به اروپا راه يافت و رفته رفته در سراسر جهان و حتي كشورهاي كمتر توسعه يافته نيز گسترش يافت.
تا اينكه در سال 1381 انجمن مهندسي ارزش ايران از طرف دفتر كميسيون انجمن هاي علمي وزارت علوم، تحقيقات و فن آوري مورد تاييد قرار گرفت و به طور رسمي آغاز به كار كرد.انجمن مهندسي ارزش قرار است در روزهاي دوم و سوم آذرماه سال جاري دومين همايش ملي مهندسي ارزش را در تهران برگزار كند.
دكتر محمد سعيد جبل عاملي، دبير علمي همايش ملي مهندسي ارزش ايران در نشست خبري انجمن مهندسي ارزش ايران با بيان اينكه مهندسي ارزش منحصر به طرح هاي عمراني و صنعتي نيست، اعلام كرد كه كاهش هزينه هاي ناشي از ريسك مهمترين دستاورد در مهندسي ارزش است. جبل عاملي درباره ضرورت برگزاري همايش ملي مهندسي ارزش گفت: هم اكنون حدود 100 هزار طرح نيمه تمام استاني در سراسر كشور وجود دارد كه به دليل نبود يك راهكار علمي و منطقي براي صرفه جويي و پايين آمدن هزينه هاي ناشي از ريسك، نيمه كاره رها شده اند.از سوي ديگر بسياري از پروژه هاي عمراني و صنعتي به دليل طولاني شدن مراحل اجرا به كندي پيش مي روند، به طوري كه ميانگين اجراي پروژه هاي مختلف در ايران 2 تا 3 برابر ديگر كشورهاست.
ايران در قياس با ساير كشورهاي همتراز و حتي كشورهايي كه از لحاظ اقتصادي و برخورداري از منابع، توانايي رقابت با ايران را ندارند براي اجراي پروژه هاي خود در مدت زمان كوتاه با مشكل مواجه است.
جبل عاملي ضرورت بعدي برگزاري چنين كنفرانسي را محدوديت منابع مالي و اعتبارات ملي براي طراحي و اجراي پروژه هاي عمراني دانست و افزود: اگر بر اساس حداقل نورم هاي موجود در دنيا حركت كنيم، دست كم 2 ميليارد دلار صرفه جويي ارزي خواهيم داشت كه به اين ترتيب بخش اعظم محدوديت منابع مالي و اعتبارات عمراني مرتفع خواهد شد.
سابقه اجراي مهندسي ارزش به قانون برنامه سوم باز مي گردد كه بايد اجراي اين امر در دستور كار تمامي بخش ها قرار مي گرفت . اما به دلايل مختلف در طرح هاي عمراني لحاظ نشد. تا اينكه در قانون برنامه چهارم توسعه براي افزايش اثربخشي طرح ها توجه به مهندسي ارزش به عنوان يك ضرورت و اجبار مطرح شده است.
بنا بر برآوردهاي موجود بيش از 50 درصد مشكلات پروژه هاي صنعتي و عمراني كشور مربوط به فاز طراحي مي شود كه چنانچه مهندسي ارزش در تمام مراحل طراحي و اجرا مد نظر قرار گيرد، دست كم 50 درصد اثربخشي خواهد داشت.
تاكنون 65 كارگاه مهندسي ارزش در ايران برگزار شد كه 80 ميليارد تومان صرفه جويي را به همراه داشته است.
|