روز پنج شنبه گذشته قسمت اول مطلبي درباره كمردرد را خوانديد كه قسمت دوم آن از نظرتان مي گذرد، با اين توضيح كه منبع هر دو مطلب سايت خدمات پزشكي ايران است كه متاسفانه روز پنج شنبه از قلم افتاد.
اكثر ما گاهي اوقات دچار پشت درد يا كمردردهاي ناگهاني مي شويم كه فقط يك يا چند روز مدت آن طول مي كشد. به غير از اينكه شما بايد مراقب اين نوع دردها باشيد، نياز به كار ديگري وجود ندارد و بزودي اين دردها را فراموش خواهيد كرد. با اين حال، بعضي از افراد ممكن است دچار دردهاي شديدتري شوند كه فعاليت روزمره و توانايي كار كردن آنها را محدود مي كند.
به رغم تمام پيشرفت ها و تكنولوژي مدرن، در بسياري از موارد، ما قادر نخواهيم بود كه علت دقيق بعضي كمردردها را پيدا كنيم. اين دردها مي توانند به سبب وارد آمدن صدمات به ليگامان ها، عضلات يا ساير بافت هاي نرم باشند، اما اغلب پزشك شما در تعيين دقيق اين علل، ناتوان است. با اين حال، خوشبختانه اين عدم توانايي در تشخيص دقيق، معمولا اهميتي ندارند، زيرا اكثر اين دردهاي حاد پشت، بدون درمان ،خودشان خود به خود بهبود مي يابند.
شايع ترين مشكل، پشت درد يا كمردرد ساده است كه در اين موارد، درد فقط در قسمت پشت يا كمر قرار داشته و ممكن است به سمت كفل ها يا قسمت بالاي ران امتداد داشته باشد. گاهي اوقات ممكن است اين درد در مسير عصب سياتيك تا پايين پاها كشيده شود و باعث بروز دردهاي سياتيكي شود. فشار روي عصب سياتيك ممكن است به علت بيرون زدگي يك ديسك يا صدمات ساير بافت هاي اطراف آن ايجاد شود و باعث ايجاد درد و گاهي اوقات بي حسي و سوزش در پاها شود. درد سياتيك نشان دهنده آسيب به عصب سياتيك است كه بهبودي معمولا به آهستگي صورت مي گيرد.
گاهي اوقات درد مي تواند بقدري شديد باشد كه نياز به مراجعه فوري به يك پزشك متخصص (ارتوپد يا جراح اعصاب) باشد. همچنين افرادي كه دچار مشكل در كنترل مثانه (ادرار كردن) يا روده ها (دفع مدفوع) هستند يا هرگونه احساس بي حسي يا سوزش در محل كشاله ران يا مقعد دارند يا اينكه دچار ضعف پاها هستند، بايد سريعا به پزشك مراجعه كنند، چون اين علائم مي تواند به علت صدمات شديد به عصب ايجاد شده باشد.
روش درمان
براي بيشتر كساني كه دچار پشت درد يا كمردردهاي حاد مي شوند، تنها درمان هاي ساده مورد نياز خواهد بود كه عبارتند از:
- داروهاي مسكن مثل استامينوفن يا ايبوپروفن (بروفن) مصرف كنيد. اين قرص ها داراي عوارض كمي هستند و معمولا با مصرف آنها درد شما از بين رفته يا كاهش پيدا مي كند.
- يك دوره كوتاه مدت استراحت در بستر مفيد است، اما اگر مدت آن خيلي زياد شود مي تواند وضعيت را بدتر كند. اگر درد شما شديد است، بايد روي تخت صاف به مدت دو روز دراز بكشيد. بعد از آن، شما مي توانيد شروع به راه رفتن در اطراف كنيد و در همان حال مراقب پشت و كمر خود هم باشيد. شما كم كم بايد فعاليت هاي روزمره خود را از سر بگيريد.
يك كيسه يخ كه بر پشت خود قرار مي دهيد، مي تواند به تسكين درد كمك كند. همچنين مي توانيد به جاي آن از كيسه آب گرم يا يك دوش داغ استفاده كنيد، گرچه در دراز مدت تفاوتي بين مصرف آنها وجود ندارد.
براي اكثر افراد، روش هاي درماني ساده اي كه ذكر شد كافي است و درد معمولا در عرض چند روز يا حداكثر دو هفته بهبود مي يابد. هدف شما بايد هرچه زودتر برگشتن به فعاليت هاي طبيعي و روزمره تان باشد. همچنين بايد به توصيه هايي كه در فصل بعدي آمده است، توجه كنيد تا از عود دوباره پشت درد يا كمردرد جلوگيري كنيد.
با اين حال شما ممكن است يكي از آن افراد بدشانسي باشيد كه دردشان به طور كامل از بين نمي رود. اگر شما بعد از چهار يا شش هفته هنوز دچار كمردرد هستيد، بايد به يك پزشك متخصص (ارتوپد يا جراح اعصاب) مراجعه كنيد.
در بعضي از موارد نياز به انجام فيزيوتراپي مي شود. در فيزيوتراپي با استفاده از حرارت، ماساژ آرام و تمرينات  خاص، به بيمار كمك مي شود كه قدرت و حركت خود را دوباره به دست آورد.
درمان درد سياتيك نيز عبارت است از مصرف قرص هاي مسكن مثل استامينوفن يا ايبوپروفن (بروفن)، استراحت در بستر و هرچه سريع تر از سرگيري حركات روزمره، اما بهبودي در اين موارد كمي كندتر صورت مي پذيرد. گاهي اوقات بيماراني كه دچار درد سياتيك هستند، براي انجام عمل جراحي معرفي مي شوند تا فشار وارد روي عصب سياتيك برطرف شود.
كمردرد عودكننده
اكثر دردهاي حاد پشت، بعد از مدت كوتاهي در عرض چند روز يا چند هفته بهبود مي يابند. افرادي كه داراي سابقه پشت درد يا كمر درد هستند احتمال دارد كه در آينده نيز دوباره به آن وضعيت دچار شوند.
گاهي اوقات ممكن است عود دردها بر اثر يك حادثه و تصادف يا تحميل بار زياد به ستون فقرات ايجاد شود، اما براي بسياري از افراد، عود دردها ممكن است با انجام فعاليت هاي فيزيكي معمولي و روزمره رخ دهد. دانستن اينكه ستون فقرات چگونه كار مي كند و عملكردش چگونه است و اقدام به كاهش فشارهايي كه به آن وارد مي شود، همراه با انجام تمريناتي براي تقويت بدن و حفظ تناسب اندام، باعث خواهد شد كه از عود مجدد دردهاي پشت و كمر درد جلوگيري شود.
درمان هاي دارويي
هدف اصلي از درمان دارويي، تسكين دادن درد است. دو نوع اصلي داروهاي مسكن كه در اين موارد زياد مصرف مي شوند عبارتند از: استامينوفن و داروهاي ضدالتهاب (مثل بروفن و ديكلوفناك). ويژگي هاي هر پشت درد يا كمردردي، اغلب به ما كمك مي كند كه نوع داروي مسكن مناسب را انتخاب كنيم.
استامينوفن
استامينوفن، شايع ترين داروي مسكني است كه مصرف مي شود. شما مي توانيد شش يا هشت قرص استامينوفن در روز مصرف كنيد. اين دارو به شرطي كه از اين ميزان بيشتر در روز مصرف نشود، بي خطر است. داروي استامينوفن كدئين دار از نظر تسكيني، قوي تر از استامينوفن است و مي توان آن را با نسخه پزشك از داروخانه ها تهيه كرد.

داروهاي ضدالتهاب
اگر شما صبح ها كه از بستر بلند مي شويد احساس مي كنيد كه بدنتان به ميزان زيادي دچار خستگي شده است، مصرف داروهاي ضدالتهاب مي تواند براي شما مفيد باشد. نقش اصلي اين داروها، كاهش التهاب است، اما آنها داراي اثرات تسكيني و ضددرد نيز هستند. آسپرين، اولين داروي ضدالتهابي بود كه كشف شد، اما مصرف اين دارو مي تواند باعث معده درد و سوءهاضمه شود و همچنين در مصرف بيش از حد آن، وزوز گوش و اختلال در شنوايي ايجاد مي شود. داروي ايبوپروفن (بروفن) نيز از دسته داروهاي ضدالتهابي است كه نسبت به آسپرين، مشكلات كمتري ايجاد مي كند. ساير داروهاي ضدالتهاب عبارتند از: ديكلوفناك، پيروكسيكام، مفناميك اسيد، ايندومتاسين و ناپروكسن.
تمام داروهاي ضدالتهاب مي توانند سبب مشكلات گوارشي و معده درد شوند، بنابراين ممكن است پزشك، همراه با اين داروها، داروهاي ضدزخم معده نيز براي شما تجويز كند.
داروهاي شل كننده عضلات
اگر شما از آن افرادي هستيد كه دچار اسپاسم و گرفتگي شديد و دردناك عضلات پشت شده اند، ممكن است مصرف داروهاي شل كننده عضلات مثل متوكاربامول (روباكسين) يا بكلوفن (باكلوفن) براي شما مفيد باشد.
داروهاي ضد تشنج و ضدصرع وداروهاي ضدافسردگي نيز ممكن است به تشخيص پزشك براي بيمار تجويز شود.
در بعضي از انواع دردها، تزريق كورتون و مواد بي حس كننده مي تواند بسيار مفيد باشد. براساس مشكلي كه وجود دارد مي توان از انواع تزريقات استفاده كرد. در عين حال بعضي از افراد اظهار مي دارند كه پشت درد يا كمردرد آنها به درمان هاي مكمل  مثل طب سوزني، پاسخ خوبي مي دهد.
براساس علت ايجاد كمردردهاي مزمن (علل مكانيكي يا ساير علل) درمان آنها نيز تفاوت مي كند.
مراقبت از پشت و كمر
فعاليت فيزيكي براي افراد مبتلا به كمردردهاي مزمن، خوب است. شما بايد سعي كنيد كه هميشه خود را فعال نگه داريد و تمرينات ورزشي را هم انجام دهيد (گرچه در هنگام تمرينات، بايد از انجام تمريناتي كه براي پشت و كمر مضر هستند، اجتناب كنيد). براي مثال شما بايد از فشار آوردن بيش از حد به پشت خود، پرهيز كرده و به وضعيت درست ايستادن، نشستن و بلند كردن چيزي از روي زمين آگاهي داشته باشيد.
فيزيوتراپي
طي ساليان اخير، به ميزان زيادي در نحوه درمان دردهاي پشت و كمر، اصلاحات ايجاد شده است. امروزه پزشكان به نقش اصلي فيزيوتراپيست ها در ايجاد تحرك در شما و هرچه زودتر برگشتن به فعاليت هاي طبيعي روزمره، اعتقاد دارند. در صورتي كه كمردرد شما بيش از چند هفته طول كشيده است، اهميت زيادي دارد كه پزشك، شما را به يك فيزيوتراپيست خوب معرفي كند تا از خطر مزمن شدن كمردرد، جلوگيري شود. فيزيوتراپيست ها به شما آموزش خواهند داد كه پشت و كمر چگونه كار طبيعي خود را انجام مي دهند، چه اشكالاتي ممكن است پيش بيايد، چگونه در مقابل فشارهاي زياد بايد از آن مراقبت كرد و چگونه بايد با انجام تمرينات مناسب، حركت خود را دوباره از سر بگيريم و بتوانيم فعاليت هاي طبيعي و روزمره خود را دوباره شروع كنيم.
برنامه تمريني هر بيماري، براساس نيازهايش فرق مي كند، اما به طور كلي اين تمرينات شامل قوي شدن عضلات پشت و شكم همراه با تقويت لگن است. گاهي اوقات، فيزيوتراپيست ها از حرارت و گرما (لامپ هاي مادون قرمز) نيز استفاده مي كنند. ساير مواردي كه فيزيوتراپيست ها از آن بهره مي برند، عبارتند از: به كار بردن كيسه يخ، اسپري هاي سردكننده، اولتراسوند و ماساژ.
چنين درمان هايي، مشكلات طولاني مدت را معالجه نمي كند، اما مي تواند باعث آرامبخشي بسياري شوند. ارزش خاص آنها اغلب به عنوان مقدمه اي براي انجام ساير انواع درمان ها، مثل تمرينات ورزشي مطرح است كه در صورت عدم استفاده از آنها مي تواند بسيار دردناك باشد. كشش، همانند بسياري از درمان هاي كمر درد، از روزگاران قديم مورد استفاده قرار مي گيرد. هنگامي كه روي يك تخت مخصوص كشش دراز مي كشيد، قسمت سينه و لگن شما توسط دو تسمه بسته مي شود و سپس به آرامي از دو طرف كشيده مي شوند. منظور از اين كار، كم كردن فشار روي اعصاب و كشش مفاصل آسيب ديده است. اين روش به طور موقتي باعث بهبود كمردرد مي شود، اما سودمند بودن آن در طولاني مدت مورد سئوال است، به همين دليل استفاده از آن، امروزه محدود شده است.
تمرينات ورزشي
انواع مختلف بسيار زيادي از تمرينات ورزشي براي مبتلايان به كمردردهاي مزمن وجود دارد و انتخاب آنها بستگي به ماهيت مشكل خاص شما دارد.
بعضي از تمرينات ممكن است براي يك نوع از كمردرد مفيد بوده و براي نوع ديگري ازكمردرد، مضر باشد و آن را بدتر كند.
بنابراين در انتخاب برنامه تمرينات ورزشي دقت كنيد. شما بايد ابتدا با فيزيوتراپيست  خود در اين موارد مشورت كنيد. انجام انواع مختلف تمرينات، شامل آنهايي كه قبلا شرح داديم، اين هدف را دنبال مي كنند كه عضلات پشت و شكم (تمرينات ايزومتريك) و آن عضلاتي كه باعث تقويت حركات پشت مي شوند را تقويت كنند.
اهميت زيادي دارد كه از انجام تمريناتي كه باعث بدتر شدن ناگهاني درد مي شوند، پرهيز كنيد. بهتر است كه هر روز و به تدريج به ميزان تمرينات خود بيفزاييد.
ورزشكاراني كه دچار كمردرد مي شوند بايد تا آنجا كه ممكن است هرچه سريع تر به فعاليت هاي ورزشي خود بازگردند. ورزش هاي مناسب براي كمردرد عبارتند از: پياده روي، شنا و دوچرخه سواري. ورزش هاي خشني مثل راگبي، مي توانند با ضربات ناگهاني كه به پشت و كمر وارد مي كنند، حاصل بهبود تدريجي چند هفته اي را از بين ببرند.