مترو تهران كه از سال 1999 (1376) آغاز به كار كرد، اكنون برنامه توسعه گسترده اي را پيش رو دارد. اين گزارشي است كه نشريه ميد در پژوهش هاي خود از مترو تهران نوشته است. طبق پيش بيني هاي اين نشريه گسترش مترو در تهران راه درازي است كه بزودي محقق نخواهد شد، اين وسيله حمل و نقل عمومي هرچند در ابتدا به گفته مسئولان به نظر مي رسيد چندان مورد اقبال عمومي قرار نگيرد، اما اين روزها كمتر اتفاق مي افتد تا با واگن هايي روبه رو شويم كه برابر ظرفيت خود مسافران را جابه جا كنند. بي توجهي به استفاده بيش از ظرفيت واگن ها در سفرهاي گرم تابستان ممكن است مشكلاتي را براي شهروندان ايجاد كند.
سفر تابستاني با مترو
تابستان گرم تهران به روزهاي پاياني خود مي رسد و مسئولان مترو با توجه به گرما، تنها توانسته اند دو واگن از چندين واگن متروي قديمي را به كولر مجهز كنند.
زماني كه به سراغ عبابافي، معاون بهره برداري شركت راه آهن شهري تهران و حومه مي رويم، مي گويد: واگن هاي قبلي فاقد كولر هستند و تنها دستگاه تهويه هوا دارند. او دليل اين موضوع را اين طور عنوان مي كند: در ابتداي ساخت و بهره  برداري خطوط اوليه مترو به نظر نمي رسيد اين وسيله حمل و نقل عمومي با استقبال خوبي مواجه شود و به همين خاطر وسيله تهويه هوا برابر ظرفيت واگن ها در نظر گرفته شد، به طوري كه اگر اين واگن ها با ظرفيت در نظر گرفته شده، مسافران را حمل و نقل كنند، مشكلي براي تهويه هوا نداريم. اين روزها واگن ها مملو از مسافران بوده و بيش از ظرفيت خود مسافر جابه جا مي كنند؛ به همين خاطر است كه با مشكل تهويه هوا در روزهاي گرم تابستاني روبه رو شده ايم.
اما شركت راه آهن شهري تهران و حومه قراردادي را با يك شركت داخلي منعقد كرده كه بر اساس آن همه واگن هاي قديمي مترو تا پايان سال آينده به سيستم خنك كننده مجهز خواهند شد.
عبابافي در تكميل اين موضوع، مبلغ قرارداد منعقد شده با پيمانكار را 10 ميليارد تومان اعلام كرده كه از سوي شهرداري ساپورت مي شود و مي گويد: قرارداد 5/1 ساله با پيمانكار، اين اختيار را براي او فراهم مي كند تا با استقرار در ايستگاه هاي مترو،  واگن هاي خطوط يك و 2 مترو را به كولر مجهز كند كه طبق تعهد شركت طرف قرارداد، بايست 30 درصد كار تا پايان شهريور امسال آماده شود.
در حال حاضر تنها دو قطار يعني 14 واگن به كولر مجهز شده اند و طبق پيش بيني هاي عبابافي، طي 18 ماه آينده 217 واگن يعني 31 قطار به دستگاه هاي خنك كننده هوا تجهيز مي شوند.
نصب كولر با توجه به اينكه نيازمند برش در برخي قسمت هاي واگن و نصب دستگاه است، به طور معمول 2 تا 4 هفته طول مي كشد و طبق آنچه كه عبابافي بر آن تاكيد دارد، تا آخر تابستان – يعني 31 شهريور ماه- 2 تا 4 قطار ديگر به دستگاه خنك كننده هوا مجهز خواهند شد.
سالانه 10 كيلومتر مترو
معاون بهره برداري شركت راه آهن شهري تهران و حومه با اشاره به احداث سالانه 10 كيلومتر خط مترو در تهران گفت: قراردادهاي احداث خطوط 3 و 4 متروي تهران نهايي شده و عمليات اجرايي اين خطوط در سال جاري آغاز مي شود.
مهندس بهرام عبابافي معتقد است: براساس تعهد مترو، اين شركت بايد سالانه 10 كيلومتر خط مترو را به بهره برداري برساند كه در اين راستا اواخر سال گذشته مسير كرج-گلشهر در ادامه مسير خط 2 مترو تهران به طول 10 كيلومتر و ايستگاه ايران خودرو در مسير صادقيه به كرج به بهره برداري رسيد و پيش بيني مي شود در پايان سال جاري نيز مسير 10 كيلومتري بهارستان تا دردشت به بهره برداري برسد.
به گفته عبابافي در سال جاري ايستگاه هاي ايران خودرو، چيتگر و باقرشهر به بهره برداري رسيده و افتتاح ايستگاه شهرك اكباتان نيز در برنامه هاي آنهاست. طبق برنامه هاي شركت راه آهن شهري تهران و حومه، يك ايستگاه در خط يك، بين ايستگاه شهر ري و حرم افتتاح شده است.
او همچنين از نهايي شدن قراردادهاي خطوط 3 و 4 متروي تهران و آغاز عمليات اجرايي اين خطوط در سال جاري خبر داد و اظهار داشت: خط 3 به طول 37 كيلومتر از ازگل در شمال شرق تا اسلامشهر در جنوب غرب تهران و خط 4 به طول 20 كيلومتر از شهرك اكباتان در غرب تهران تا ميدان شهيدكلاهدوز خواهد بود.
معاون بهره برداري شركت راه آهن شهري تهران و حومه گفت: اين خطوط، مراحل تجهيز كارگاه خود را طي مي كنند كه پس از آن در سال جاري شاهد آغاز عمليات اجرايي آن خواهيم بود.
بنابر آمار شركت راه آهن شهري تهران و حومه، حجم مسافراني كه از مترو براي رفت و آمد روزانه خود استفاده مي كنند، 700 هزار نفر است كه اين تعداد مسافر با اضافه شدن قطارهاي جديد در حال افزايش است.
عبابافي مي گويد: طبق پيش بيني هاي شركت در برنامه امسال خط 2 در امتداد ايستگاه بهارستان، دردشت تا منطقه تهرانپارس ادامه خواهد يافت و به پايان مي رسد.
مدير عامل شركت راه آهن شهري تهران و حومه (مترو) پيش از اين گفته بود، 9 كيلومتر از بخش شرقي متروي تهران تا دردشت در سال جاري تكميل و به بهره برداري خواهد رسيد.
مهندس محمد هاشمي با بيان اينكه طي 6 سال گذشته، 700 ميليون سفر با مترو انجام شده كه با اين تعداد سفر 500 ميليون ليتر در مصرف بنزين صرفه جويي شده است، اظهار داشت: مترو ايران در خاورميانه مقام اول را دارد و در دنيا به مقام نوزدهم دست يافته است.
وي افزود: متروي تهران داراي هشت خط  داخلي به طول 200 كيلومتر و 200 ايستگاه و متروي اتصال به طول 170 كيلومتر با 50 ايستگاه است. مهندس هاشمي با اشاره به اضافه شدن مسير 10 كيلومتري كرج – گلشهر به متروي تهران، افزود: اين مسير در اسفند ماه سال گذشته، تهران تا كرج را به يكديگر متصل و امكان دسترسي ساكنان غرب شهرستان كرج را به كرج و تهران فراهم كرده است. طبق پيش بيني هاي صورت گرفته از سوي شركت راه آهن قطار شهري تهران و حومه خط يك متروي تهران در صورت به نتيجه رسيدن مذاكرات في مابين اين شركت با وزارت راه و ترابري تا فرودگاه بين المللي امام خميني(ره) گسترش خواهد يافت.
خط 6 مترو، ميدان صادقيه را به بزرگراه آزادگان متصل خواهد كرد و خط 7 نيز از ولنجك تا شهرك قدس در افسريه امتداد خواهد داشت كه ارزش پروژه هاي خطوط 6 و 7 متروي تهران حدود 2 ميليارد و 200 ميليون دلار است. معاون فني و عمراني شهرداري تهران نيز پيش از اين گفته بود: براي توسعه و احداث خطوط جديد مترو در سال آينده 2 ميليارد دلار اعتبار فاينانس سرمايه گذاري مي شود. مهندس محمد  علي آبادي اين اعتبار را رقمي در حدود يكهزار و 700 ميليارد تومان عنوان كرده كه در نوع خود رقم بسيار سنگين و قابل توجهي بوده كه شهرداري براي توسعه خطوط مترو تخصيص داده است.
وي اظهار اميدواري كرد در بودجه سال آينده براي احداث خطوط مترو، دولت اعتبار فاينانس پيش بيني كند تا بتوان نسبت به عقد قرارداد و شروع به كار ساير خطوط مترو تهران اقدام كرد.
معاون فني و عمراني شهرداري تهران با اعلام اينكه اگر دولت اين اعتبارات را تخصيص دهد، پرونده احداث خطوط مترو تهران بسته خواهد شد، تصريح كرد: در اين صورت طي سال آينده خطوط 6 و 7 و سال بعد از آن خطوط 8 و 9 را براي احداث قرارداد خواهيم بست.
تعلل جايز نيست
ارديبهشت ماه امسال، شروع خوبي بود هم براي مسافران و هم براي مسئولان شركت راه آهن شهري تهران و حومه. از آنجايي كه هميشه گفته اند وقت طلا است، كاهش 2 دقيقه اي زمان حركت قطار در تهران و 15 دقيقه اي در خط 2 (تهران – كرج) نويدبخش گامي به جلو در حمل و نقل ريلي پايتخت بود.
مدير عامل متروي تهران در سال 83 ، از كاهش فاصله زماني حركت قطارهاي متروي تهران در مسير كرج به تهران از اواسط سال 84 ، به هر 15 دقيقه يك قطار خبر داد و گفته بود در پايان سال جاري سه قطار وارد خطوط مترو خواهد شد و هر ماه دو قطار و تا مهر سال آينده 15 قطار وارد سيستم مترو خواهد شد و فاصله زماني حركت قطارهاي كرج به تهران از اواسط سال آينده هر 15 دقيقه يك قطار است.
وقتي از معاون بهره برداري شركت راه آهن شهر تهران و حومه از برنامه زمانبندي حركت قطارها سئوال كرديم، گفت: با توجه به افزايش تعداد قطارها در حال حاضر در خط داخلي (خط يك، حرم مطهر – ميرداماد) هر 5 دقيقه يك قطار و در خط حومه (خط 2، تهران – كرج) هر 15 دقيقه يك قطار حركت مي  كند.

رمل و اسطرلاب در روزگار قديم كه هنوز خبري از تلسكوپ و شاتل هايي فضايي و... نبوده است، از اسبابي بوده اند كه براي رصد ستارگان به كار مي رفته اند و باتوجه به اينكه در آن روزگار اعتقاد خيلي از افراد براين بوده كه سعد ونحس ستارگان و سيارات بر زندگي افراد موثر است، برخي در پي آن بوده اند كه با پيش بيني و دخالت در آينده، روزهاي روشن تري را براي خود رقم بزنند و اين ماجرا تا آنجا فراگير  شده بوده كه برخي از مردم نيز كه چيزهايي در اين باره شنيده بوده اند، به اهالي نجوم مراجعه مي كرده اند تا شايد از اين نمد كلاهي براي آنها نيز دوخته شود. در اين بين مثل هميشه عده اي هم كه مسلما پايگاه علمي مقبولي نداشته اند ، راه ارتزاق را در اين مي بينند كه خلق عامي و ساده  دل را از طريق وعده و وعيد هايي موهوم سر كيسه كنند.بدين ترتيب كساني به عنوان رمال در جامعه قدعلم مي كنند تا گره از كارهاي بسته اي كه تنها راه حل آنها توكل و تفكر بوده، باز كنند.
اين ماجرا بعدها دامنه وسيع تري نيز مي يابد و همان شياداني كه از نجوم چيزي نمي دانسته اند، با سوء استفاده از اعتماد مردم، با تشبث نادرست به دين و با وعده نوشتن دعا و... عرصه ديگري را نيز براي كلاهبرداري فراهم مي كنند. ماجراهاي فراواني در اين باره نقل شده كه اگر ما از اهل عبرت باشيم، شنيدن تنها يكي از آنها كافي است كه رخت خود را از اين ورطه بيرون بكشيم و دور و بر افرادي كه مدعي صاحب نفس بودن هستند نچرخيم كه سعدي گفت: آن را كه خبر شد، خبري باز نيامد.
اما متاسفانه هنوز هم در جاي جاي شهر شاهد پهن بودن بساط كلاهبرداري اينگونه افراد هستيم و به رغم اينكه هرچند وقت يكبار روزنامه ها حقايقي را در مورد جنايات يكي از اين افراد فاش مي كنند، هنوز هم دور و بر آنها چندان خلوت نيست.در مسيري كه من هر روز براي رسيدن به محل كار طي مي كنم، يكي از اين افراد مي نشيند و من سعي مي كنم به مخاطبان و مشتريان او دقت كنم. متاسفانه گهگاه مشاهده مي كنم كه بعضي از اين مشتريان، افراد جوان و ظاهرا تحصيلكرده هستند ولي يك نكته بارز نيز در چهره همه آنها هويداست و آن هم گرفتاري هاي شديد گوناگون است، اگرچه اين راه هم جزافزودن به گرفتاري هاي  آنها، تاثير ديگري نخواهد داشت.
علاوه بر عوارض اجتماعي و حقوقي حضور اينگونه افراد شياد در جامعه، عوارض شهري اين مسئله نيز كاملا مشهود است. بسياري اوقات حضور اينگونه افراد در كوچه و خيابان خود بزرگترين تشويق براي ديگراني است كه در انجام كاري مستاصل شده اند و دنبال بهانه ها و راه هاي مختلفي براي خلاص شدن مي گردند. آيا بهتر نيست ارگان هاي مسئولي مثل نيروي انتظامي يا شهرداري با جمع كردن بساط اينگونه افراد علاوه بر اينكه لكه هايي را از چهره شهر مي زدايند، در راه اعتلاي فرهنگ(خصوصا فرهنگ ديني و ملي) ما بكوشند؟ اگر قرار است گرهي باز شود، بهتر است توكل وصبر پيشه كرده، به گرهگشاي هستي رجوع كنيم كه دهنده بي منت است.