شنبه ۵ شهريور ۱۳۸۴ - - ۳۷۸۴
جهانشهر
Front Page

راه هايي براي بهبود كيفيت آموزش
به خانه دانش آموزان سر بزنيد
مينا شهني
000450.jpg
عكس ها: علي اكبر شيرژيان
هر گاه احتياجات اوليه كودك برآورده نشود، نمي توان انتظار داشت كه با حواس جمع سر كلاس حاضر باشد و در يادگيري كوشش كند. بازديد از خانه كودك مي تواند با اهداف از پيش تعيين شده اي انجام شود
زنگ مدرسه به صدا درمي آيد. سر كلاس بچه  ها كنار هم وول مي خورند. زمزمه اي به گوش مي رسد. آقا اجازه زنگ خورد و تكرار مي شود، معلم تسليم شده و كلاس را ترك مي كند و كلاس پر مي شود از هياهوي شادي، شتاب براي بيرون پريدن از كلاس و رفتن به فضاي باز مدرسه و سرازير شدن در خيابان و كوچه پس كوچه هاي محل، كيف ها در هوا مي چرخد و فرياد شادي منتشر مي شود، ناظم سعي مي كند نظم را حفظ كند، نظمي كه هميشه متلاشي مي شود با شيطنت كودكان.
شهريور بوي مدرسه در مشام مي پيچد و كله پر مي شود از بوي چوب نيمكت هاي كهنه كه هر سال اسمي جديد بر آنها كنده مي شود؛ نويد، پيمان، علي، فرشيد، حسين و ... يادگاري سالهاي دور و نزديك كنده روي چوب ضخيم نيمكت.
باد شهريور كه مي وزد به خاطر مي آوريم كه براي بچه  مدرسه ا ي ها فكري بكنيم، كيف پارسال را وارسي مي كنيم، شايد با وصله بتوان امسال هم قابل استفاده اش كرد.
لباس ها، اما حكايت جديدي دارند؛  با اين قد كشيدن روز به روز كودكان، هر سال شلوارها كوتاه مي شود و دست ها از آستين بيرون مي ماند، پس بايد به فكر رخت و لباس جديد بود.
شهريور است، تا دير نشده، بايد به فكر بود. راستي كاپشن پارسال برادر بزرگتر امسال به كار برادر كوچك مي آيد؟
معلم ها در تمدد اعصابشان كوشش مي كنند تا سال بهتري با روي خوش تري در كنار كودكان باشند.
چقدر شاگردها را مي شناسيم
معلم به صورت تك تك بچه ها نظر مي كند، از روي قد همه را مي چيند و بالاخره كلاس، رسمي مي شود. بعضي ها با شاخه اي گل آمده اند تا روز اول مدرسه را به معلم جديد عزيز تبريك بگويند.
قد و نيم قدها يكي يكي بلند مي شوند و نام هايشان را مي گويند، فرزانه، مريم، سمانه، آيدا، تارا و ... همه و همه اسمشان را مي گويند و مي نشينند، در كلاس هاي ديگر حسين، مهدي، سينا، ميثم، آرش و ... خودشان را معرفي مي كنند، با نام و نام خانوادگي و دوباره كنار هم روي نيمكت مي نشينند. برق چشم هايشان از شيطنت نهفته خبر مي دهد و معلم زل مي زند به چشم هايشان و در انديشه اش قبض برق و قسط بانك و بيماري فرزند و بگومگو با همسر مي گذرد.
فكر مي كنيد چقدر دانــش آموزهايمان را مي شناسيم؟
بــه دست آوردن اطلاعاتي پيرامون زندگي شخصي دانش آموزان و فضاي خانه آنها، مهمترين عامل براي برقراري ارتباط بهتر با دانش آموزان است.
اگر كودك احساس امنيت نكند، نمي توان انتظار داشت با اضطراب، نگراني و سرخوردگي قدرت فراگيري را از دست بدهد.
بديهي است كه هر گاه احتياجات اوليه و فيزيولوژي كودك برآورده نشود، نمي توان انتظار داشت كه با حواس جمع سر كلاس حاضر باشد و در يادگيري كوشش كند. بازديد از خانه كودك مي تواند با اهداف از پيش تعيين شده اي انجام شود، مي توان در اين بازديدها علايق، ترس ها، مهارت هاي خوردن و خوابيدن، منابع محرك ادراكي و نظارت در مورد مدرسه را جست وجو كرد.
از سوي ديگر مي توان نظر پدر و مادرها را درباره مدرسه، روش هاي انضباطي و درك نقش معلم جويا شد.
سبك زندگي خانوادگي كودك نيز از جمله مواردي است كه مي تواند تاثير مهمي در رشد شخصيت كودك داشته باشد.
اين بازديدها براي معلمان باعث كسب اطلاعاتي درباره وضع كودك در خردسالي و توقع والدين از او مي شود. اين بازديدها بايد در والدين احساس راحتي به وجود آورد و در مدرسه نيز با روي خوش از آنان استقبال شود.
در واقع اين ارتباط سبب مي شود تا خانواده ها در تعليم و تربيت فرزندانشان نقش پررنگ تري داشته باشند.
كودكان و طلاق
در مورد برخي كودكان كه پدر و مادرشان از يكديگر جدا شده اند و داراي دو خانه مجزا از يكديگر هستند، در صورت لزوم مي توان با مراجعه به هر دو خانه كودك شرايط ويژه  زندگي اش را بررسي كرد.
تصويري كه آموزگار از هر يك از شاگردانش دارد، كمك بزرگي خواهد بود. مشكلات ريز و درشت كودكان در يادگيري و انجام تكاليف با همكاري مستمر ميان خانه و مدرسه بهتر حل خواهد شد.
بهداشت رواني در مدرسه
پس از آنكه طرح ارزشيابي توصيفي در سال تحصيلي 82 – 81 به شكل پيش آزمايشي در 25 كلاس و در سال بعد (83 – 82) در 200 كلاس و بالاخره سال گذشته در 300 كلاس پايه اول و 200 كلاس پايه دوم اجرا شد، نتايج حاصله نشان داد كه سطح بهداشت رواني محيط ياددهي و يادگيري در سالهاي گذشته افزايش داشته و رضايت والدين، اولين نشانه اين بهبود است.
ريزش و تكرار پايه دانش آموزان تحت پوشش اين طرح نيز بسيار كاهش يافته، به طوري كه تنها يك درصد دانش آموزان تحت پوشش، مردود شده اند.
آخرين سال آزمايش
سال آينده، آخرين سال اجراي آزمايشي اين طرح است، اما به گزارش ايسنا، به گفته كارشناسان، اين طرح هنوز اجراي سراسري آن قطعي نشده است.
به هر حال از سالهاي بعد ممكن است اين طرح به شكل سراسري اجرا شود كه مي تواند در بهداشت رواني دانش آموزان، بويژه در سالهاي آغازين ارتباط با مدرسه موفق باشد.
حلقه هاي ارتباطي
حلقه ارتباطي ميان خانه، مدرسه و اداره و تصوير درست از دانش آموزان، مي تواند مهمترين گام در پيگيري آموزش همه جانبه از سوي معلمان باشد.
زنگ مي خورد
زنگ به صدا درمي آيد، بچه ها از سر و كول يكديگر بالا مي روند، باد و حياط مدرسه را پشت سر مي گذارند، راستي امروز چه كسي زودتر از همه به در خروجي رسيد؟
از مدرسه كه مي روند انگار رها شده باشند، به فردا فكر نمي كنند كه قرار است خواب آلود باز گردند، اما دوباره چشم هايشان برق مي زند.

افزايش بيست و چهار درصدي باسوادي
روند رو به گسترش دسترسي جوانان به فن آوري هاي نوين اطلاع رساني طي سالهاي اخير، شكل گيري پديده وبلاگ نويسي در ميان جوانان، جلب اعتماد اينترنت به عنوان دومين رسانه مورد اعتماد جوانان كشور بعد از صدا و سيما، شكل گيري جامعه اطلاعاتي در جامعه ما و جهان و ضرورت هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و مديريتي، نقش و اهميت فراوان فن آوري را در ميان جوانان و حتي توسعه كشور نشان مي دهد.
به گزارش ايسنا، جوانان امروزه به عنوان بزرگترين توليدكنندگان دانايي و اطلاعات در جامعه، بيشترين مصرف كنندگان آن هستند. اين در حالي است كه جوانان ايراني از احساس عقب ماندگي در رنج بوده و به دنبال پيشرفت و توسعه از طريق تحصيل هستند، بنابراين دسترسي به فن آوري اطلاعات، مهمترين بستر براي برخورداري از دانايي است.
تحقيقات سازمان ملي جوانان در قالب ارائه برنامه ارتقا و توانمندسازي جوانان در حوزه فن آوري اطلاعات با تبيين وضع موجود، شناسايي مشكلات و ارائه راهكارهاي عملي در اين زمينه را نشان مي دهد كه 5/96 درصد جوانان 15 تا 29 سال كشور باسواد هستند و نرخ پوشش تحصيلي متوسطه در كشور برابر با 2/58 درصد و نرخ پوشش آموزش عالي برابر با 3/19 درصد است.
بر اساس برنامه ارتقا و توانمندسازي جوانان در حوزه فن آوري اطلاعات، تعداد رايانه ها به ازاي هر 100 نفر جوان در كشور در سال 83، تعداد 27 رايانه بوده كه اين تعداد در سال جاري به 32 و در سال 88 به 60رايانه افزايش خواهد يافت. به گزارش ايسنا، تعداد رايانه هاي موجود دركشور تا پايان سال 83، تعداد 7 ميليون برآورد شده كه به ازاي هر 100نفر 4/10 عدد كامپيوتر وجود داشته است، همچنين در سال 2003 حدود 5/27ميليون نفر و در همين سال در سراسر دنيا 137 ميليون نفر به دوركاري اشتغال داشتند. در فنلاند 17 درصد و در آمريكا 9 درصد از نيروي كار فعال را دوركاران تشكيل مي دادند، اما پيش بيني مي شود در سال 2020، 64 درصد نيروي كار آمريكا را دوركاران تشكيل  دهند. طبق اين برنامه، در آمريكا به ازاي هر 7 نفر يك كامپيوتر (PC)، در اروپا به ازاي هر 20 الي 30 دانش آموز يك كامپيوتر و بين 50 تا 80 نفر دانش آموز يك خط اينترنت وجود دارد و 73 درصد از معلمان در انگلستان از فن آوري اطلاعات و ارتباطات استفاده مي كنند.
تحقيقات نشان مي دهد كه تعداد صفحات فارسي موجود در وب 8 ميليون است، اما تعداد صفحات موجود در وب بيش از 8 ميليارد است؛ لذا سهم صفحات فارسي از وب حدود 1/0 درصد است، اين در حالي است كه نسبت جمعيت فارسي زبان به كل جمعيت دنيا حدود يك درصد است.
اين برنامه پيش بيني كرده كه نسبت صفحات وب فارسي به كل صفحات وب در سال 84 به 6/0درصد و در سال 88 به يك درصد افزايش خواهد يافت. از سوي ديگر آمار حاكي از دسترسي 3 ميليون و 850 هزار خانوار و به عبارتي 24 درصد خانوارهاي ايراني به رايانه است، اين در حالي است كه طبق آمارهاي موجود، تعداد وبلاگ هاي ايراني در محيط اينترنت در سال،۸۳ 63 هزار و 139 وبلاگ بوده است. نتايج اين تحقيق بيانگر آن است كه 7/1 درصد (33 هزار) دانشجويان مشغول به تحصيل در دانشگاه هاي دولتي و غيردولتي كشور ، در حوزه فن آوري اطلاعات مشغول به تحصيل هستند، لذا پيش بيني مي شود در سال جاري اين نسبت به 4/2 و در پايان برنامه چهارم توسعه به 5 درصد افزايش يابد. اين آمار همچنين حاكي است كه 23 مركز از 32 مركز انكوباتور (مركز رشد) موجود در كشور در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات فعالند، علاوه بر اين 11 پارك فن آوري اطلاعات نيز در حال فعاليت يا در مرحله تاسيس هستند كه اين تعداد در سال 83 به 13 مورد و در پايان سال 88 به 25 مورد افزايش خواهد يافت.
همچنين در سال 83 سوادآموزي رايانه اي جوانان كشور 30 درصد بوده كه اين سوادآموزي در سال جاري به 36 درصد و تا پايان برنامه چهارم توسعه به 60 درصد افزايش خواهد يافت.
به گزارش ايسنا، نظرسنجي سازمان ملي جوانان در زمينه استفاده جوانان از اينترنت نشان مي دهد كه بيشترين زمان گذران اوقات فراغت جوانان تهراني را استفاده از كامپيوتر و اينترنت در منازل و اماكن عمومي به خود اختصاص مي دهد كه 43 درصد آنها در منزل از رايانه استفاده مي كنند.

اين روزها
000438.jpg
000435.jpg
000441.jpg
اين روزها از روش عجيبي براي تبليغات استفاره ميشود. مثلا يك مركز ماشين شويي به دليل اينكه نمي تواند وسط بلوار ناهيد تابلو نصب كند.
از تابلو سيار استفاده مي كند. پارچه نوشته اي را به دست جواناني كه در مركز كار مي كنند. مي سپرد و هر كدام از آنها ۱‎/۵ ساعت تمام وسط خيابان مي ايستند.

امروز
مدارس هيات امنايي
دبير كميسيون برنامه هاي توسعه و منابع انساني شوراي عالي آموزش و پرورش با اعلام جزئيات آئين نامه تشكيل هيات امنا در مدارس خيرساز خبر داد: از اين پس مدارسي كه حداقل نيمي از هزينه هاي احداث و تجهيز آنها توسط خير تامين شده باشد، به صورت هيات امنايي اداره مي شوند.
حسيني در گفت وگو با خبرنگار آموزش و پرورش ايسنا گفت: بر اين اساس مدارسي كه حداقل نيمي از هزينه هاي احداث و تجهيز آنها توسط خير، تامين شده و وي تمايل به استمرار حمايت مالي و مشاركت در اداره امور مدرسه داشته باشد، به پيشنهاد كتبي خير و تصويب شوراي آموزش و پرورش شهرستان يا منطقه، به صورت هيات امنايي اداره مي شود.
وي مدير مدرسه، نماينده شوراي معلمان، خير يا نماينده تام الاختيار وي، رئيس انجمن اوليا و مربيان مدرسه، يك نفر از شخصيت هاي فرهنگي (ترجيحا از استادان دانشگاه) با تاييد شوراي آموزش و پرورش منطقه و حداكثر دو نفر از افراد متعمد و صاحب نظر با تصويب ساير اعضا را تركيب اصلي هيات امنا در مدارس خيرساز بيان و اظهار كرد: به علاوه چنانچه شخص حقوقي يا چند نفر از خيرين در احداث مدرسه مشاركت داشته باشند، نماينده تام الاختيار و واجد شرايط آنها نيز مي تواند در هيات امنا عضويت داشته باشد، در اين زمينه شخصيت هاي فرهنگي و افراد معتمد و صاحب نظر به مدت دو سال انتخاب شده و تمديد عضويت آنها بلامانع دانسته شده است.
دبير كميسيون برنامه هاي توسعه و منابع انساني شوراي عالي آموزش و پرورش با اشاره به تاكيد آئين نامه بر انتخاب رئيس و دبير هيات امنا از بين اعضا و با اكثريت آرا و تهيه و ابلاغ دستورالعمل نحوه تشكيل، انحلال و چگونگي تصميم گيري هيات امنا از سوي آموزش و پرورش، ادامه داد: بنابراين بررسي و تصويب برنامه و بودجه سالانه مدرسه در چارچوب قوانين و مقررات موضوعه شامل فعاليت هاي مرتبط با بهبود كيفيت آموزش هاي رسمي مدرسه، فعاليت هاي آموزشي و پرورشي فوق برنامه و مكمل، بازديدهاي علمي و اردوهاي تفريحي و تربيتي دانش آموزان، برگزاري دوره هاي آموزشي مناسب براي كاركنان، امور رفاهي و بهداشتي كاركنان و دانش آموزان مدرسه، ارائه خدمات راهنمايي و مشاوره به اوليا و دانش آموزان و نظاير آن، نظارت كلي بر اجراي برنامه هاي مصوب هيات امنا و ارزيابي عملكرد سالانه مدرسه و عوامل آن، تصميم گيري در مورد به كارگيري منابع انساني واجد شرايط مازاد بر نيروهاي رسمي مدرسه و تعيين و تامين حق الزحمه آنها، از اختيارات و وظايف هيات امنا در آئين نامه تعيين شده است.
به گفته وي، تصميم گيري در مورد توسعه ساختمان و تجهيزات مدرسه و تامين اعتبار مورد نياز آن، بررسي و تامين امكانات براي توسعه دوره هاي تحصيلي مدرسه و پيشنهاد آن به اداره آموزش و پرورش محل براي اتخاذ تصميم، بررسي و تصميم گيري درباره ساير مواردي كه جهت بهبود كيفيت فعاليت هاي آموزشي و تربيتي پيشنهاد مي شود و تامين اعتبارات مورد نياز آنها از محل منابع غيردولتي از ديگر وظايف و اختيارات هيات امنا در مدارس خيرساز است.
حسيني در ادامه تصريح كرد: مديران مدارس خيرساز هيات امنايي از بين سه نفر واجد شرايط مندرج در مصوبه شرايط احراز مديريت مدارس كه توسط كميته اي مركب از نماينده رئيس آموزش و پرورش منطقه، نماينده معلمان و فرد خير به اداره آموزش و پرورش منطقه معرفي شده اند، انتخاب و منصوب مي شود، بر اين اساس مدير مدرسه در اجراي برنامه ها و فعاليت هاي مصوب هيات امنا با رعايت ضوابط و مقررات مربوطه، در برابر هيات امنا مسئول بوده و موظف است تابستان هر سال برنامه مدرسه در سال تحصيلي آينده را تهيه و به هيات امنا ارائه و پس از تصويب و تامين منابع مورد نياز، آن را اجرا كند.

يادداشت
لزوم آگاهي معلمان
*فرزانه تاري وردي- كودكان نياز به حق انتخاب و ابراز نظر در محيطي مانند خانه و مدرسه كه از آنها حمايت مي شوند، دارند. معلمان و والدين با صبر و آگاهي بايد اين محيط را فراهم كنند. آموزگاران بايد همواره اين نكته را مدنظر قرار دهند كه هنگام ورود به كلاس و براي شروع درس، مفاهيم و نظرهاي جديدي براي آموزش داشته باشند و در تمام اين موارد، معلمان بدون هيچگونه اظهارنظر شخصي و تلقين عقايد خود و ايجاد نگرش قالبي در دانش آموزان، كودكان را در جهت كسب اطلاعات صحيح راهنمايي كنند.
روش ديگري كه معلمان مي توانند در يادگيري كودكان به كار ببرند، استفاده از تصاوير است. هنگامي كه معلم تصاوير مختلفي در مورد موضوع درسي كلاس در يكجا جمع مي كند، بايد مطمئن باشد كه آن تصاوير، مفهوم درستي از موضوع مورد نظر را به ذهن كودكان متبادر مي سازد و آنچه به آنان ياد مي دهد كليشه اي نيست.
اين عكس ها ممكن است از منابع گوناگون يا نقاشي هايي كه بچه ها در هنگام درس در كلاس از برداشت ذهني خود در مورد يك موضوع خلق كردند، باشد. معلمان گاهي اوقات براي ارائه بهتر آموزش و بالا بردن سطح يادگيري در زماني كه كودكان بازي مي كنند، فرصت دارند تا روابط مابين آنها را مشاهده و حرف هايشان را بشنوند. اين مشاهدات شناخت جامعي از نگرش بچه ها در مورد نوع آموزش به آنان مي دهد.
آموزگاران بايد به بچه ها اجازه دهند در تصميم گيري ها نقش اول را داشته باشند. برنامه هاي تازه پيشنهاد كنند و براي كارشان لوازم اضافي درخواست كنند. زماني كه آموزگاران وسايل كار را تهيه و جمع آوري مي كنند، كمك به بچه ها در به وجود آمدن فرصت هاي يادگيري بيشتر، موثر است.
كتاب يكي از مهمترين كانال هاي پيام رساني به دانش آموزان است. بچه ها از طريق كتاب هاي كودكان با مكان هاي مختلف و فعاليت هاي متنوعي كه درون آنها صورت مي گيرد آشنا مي شوند و مطالب زيادي مي آموزند.
كودكان، خانواده ها و مكان هايي را كه با آنها آشنايي قبلي دارند و همچنين آنهايي را كه ممكن است در نظرشان خيلي متفاوت باشد مي بينند. شناساندن مكان ها از طريق كتاب، به كودك مي آموزد كه در محيط هاي مختلف، افراد مختلفي فعاليت مي كنند و به آنها ياد مي دهد كه با هم تفاهم داشته باشند و يكديگر را تحمل كنند. به تعبيري مي توان گفت كه ثمره اين شناخت، تفهيم همزيستي با يكديگر، به كودكان است. آموزگاران مي توانند كتاب هاي مناسب در اين زمينه را انتخاب و به بچه ها معرفي كنند.
وقتي معلم، كلاسي را با گنجايش بيش از 25 دانش آموز از قشرهاي مختلف اجتماعي- اقتصادي اداره مي كند، با ديدن پيشرفت هاي دانش آموزان در زمينه تعليم و تربيت، بسيار خشنود شده و احساس خرسندي مي كند. اگر تعدادي دانش آموز پنج يا شش ساله از قشرهاي مختلف اقتصادي- اجتماعي با بهره  هوشي متفاوت در اختيار شما قرار دهند كه وضعيت زندگي شخصي آنها نيز با هم فرق داشته باشد، شما چگونه به آنها درس خواهيد داد؟ به نظر من يكي از بهترين كارها طرح پروژه هاي كلاسي براي دانش آموزان است.
مثلا يكي از فعاليت هاي كلاسي كه شاگردان مي توانند روي آن كار كنند ساختن يك خانه است؛ با روش مشاهده و مطالعه، روي خانه هايي كه مردم به عنوان سرپناه از آن استفاده مي كنند. بچه ها با خانه هايي كه در مناطق مختلف كشور كه براساس سبك و سياق هر منطقه و شرايط آب و هوايي ساخته مي شود، از طريق رفتن به آن مكان يا ديدن عكس هايي از آن خانه ها، مي توانند طرح هاي زيادي را با جزئيات انواع مختلف خانه مشاهده كنند. بحث هايي كه در ضمن اين كارها صورت مي گيرد بچه ها را از تنوع خانه ها و نياز به خانه داشتن آگاه مي كند.
بچه ها از طريق بحث و تبادل نظر، گروه بندي، برنامه ريزي، سازماندهي ، مشاركت و همكاري يكديگر و راهنمايي معلم به وسيله يك جعبه بزرگ مقوايي مانند جعبه ماشين لباسشويي با نحوه ساخت يك خانه زيبا و مطمئن البته در قالب ماكت آشنا مي شوند. با اين شيوه اداره كلاس، معلم به آنان مي آموزد چگونه برنامه ريز باشند و سازماندهي كنند، محقق باشند و مسائل شان را حل كنند.  
آنها مي توانند مهارت هاي ماندگاري را فراگيرند كه در كلاس هاي عادي شايد شاهد آن نباشيم. تاثير بسزايي كه اين نوع يادگيري در كودكان و آماده كردن آنها براي ورود به دوره ديگري از آموزش مي گذارد انكارناپذير است.
*كارشناس دفتر همكاري هاي علمي
و بين الملل وزارت آموزش و پرورش

|  ايرانشهر  |   جهانشهر  |   خبرسازان   |   دخل و خرج  |   درمانگاه  |   علمي  |
|  محيط زيست  |   شهر آرا  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |