سه شنبه ۵ مهر ۱۳۸۴ - - ۳۸۱۰
توليد مباني فني، حياتي ترين اقدام
حلقه گمشده معماري ايراني
002238.jpg
عكس: علي اكبر شيرژيان
ليلا درخشان
برخلاف ايران، در اكثر كشورهاي پيشرفته دنيا، مبناي خدمات مهندسي بر استفاده بهينه از فضاهاي موجود در امر ساخت وساز استوار است؛ به طوري كه آنها از كمترين فضا، بهترين استفاده را مي كنند، اما در ايران درست عكس اين قضيه وجود دارد؛ البته براي درك اين قضيه لازم نيست متخصص باشي، بلكه غيرمتخصص ترين افراد هم با حرف هايي نظير اي كاش فاصله اتاق ها بيشتر بود يا اين گوشه دنج در ساختمان به چه درد مي خورد و ... گله از بي تناسبي بخش هاي مختلف خانه مي كنند و در واقع با زبان غيركارشناسي از عدم كاربري برنامه ريزي كمي معماري شكوه مي كنند. نادر روزرخ - فارغ التحصيل رشته برنامه ريزي معماري در مقطع دكترا از دانشگاه لانكستر - ضمن بررسي اين قضيه به  لحاظ تخصصي مي گويد: سازماندهي كمي فضاها براي استفاده بهينه در طول زمان، به لحاظ علمي برنامه ريزي معماري است كه قبل از فعاليت طراحي معماري (سازماندهي كيفي فضاها در پروژه  ها) بايد انجام شود. به اعتقاد اين استاد دانشگاه، برنامه ريزي معماري از جمله موثرترين خدمات مهندسي است كه براي تعيين سرنوشت كمي و مديريتي فضاي همكاري بسيار مناسب است . اما اجرايي شدن برنامه ريزي كمي معماري در امر ساخت و ساز، در معناي تخصصي، چه نتايج مثبتي را در برخواهد داشت؟ دكتر روزرخ مي گويد: با تلاشي كه برنامه ريزي معماري دارد تا بر پايه تحليل صحيح مستندات و با ارائه استدلال هاي منطقي، تمامي عوامل كمي موثر در طراحي را شناسايي و مقدار آنها را تعيين كند، بنابراين نتيجه مستقيم اين فعاليت از اتلاف سطوح ساختمان و بالطبع هزينه احداث آنها جلوگيري مي كند و انعطاف پذيري لازم را در فضاها براي انطباق با تغييرات ناشي از تحولات بعدي فراهم مي سازد. همچنين راهكارهاي كمي براي طراحي معماري به گونه اي رخ مي دهد كه تشكيل آنها به حداقل ممكن كاهش داده مي شود .
آنچه مسلم است اينكه، با آنكه دكتر روزرخ مزاياي استفاده از برنامه ريزي معماري را برمي شمرد، علم به اين موضوع، دليلي بر استفاده آن توسط كارفرمايان نمي شود. اين استاد دانشگاه از منظر ديگري به قضيه مي نگرد و مي گويد: بهره گيري از برنامه ريزي معماري، هم به نفع كارفرماست و هم به نفع طراح، چرا كه در واقع در اجراي پروژه ها موقعيتي به وجود مي آيد كه هم كارفرما و هم طراح، امكان توافقات جدي روي اطلاعات بيابند، ضمن اينكه كارفرما مي تواند مطمئن باشد كه در مراحل طراحي، نيازهاي او توسط معمار پروژه ها لحاظ مي شود و به همين ترتيب معمار نيز مطمئن مي شود كه در مسير صحيحي قدم برمي دارد و تغييرات در بين كار به حداقل خواهد رسيد .
برنامه ريزي كمي معماري در گذر تاريخ
وقتي در گوشه گوشه ساختمان هاي كشورمان نشاني از برنامه كمي معماري نمي بينيم يا حداقل آن را كمرنگ مي بينيم، اين شبهه در ذهنمان به وجود مي آيد كه هيچ سازماني اجرايي كردن اين خدمات را اجباري و الزامي نكرده است. دكتر روزرخ مي گويد: واقعيت اين است كه در ابتداي امر كه پيشكسوت هاي اين علم آن را به ايران آوردند، كاربري آن به صورت معماري سنتي طي مي شد، اما بعد از سالهاي 1345 بود كه با پايه گذاري سازمان برنامه و بودجه، اجراي اين خدمات در قالب  طرح هاي عمراني از مهندسان مشاور و مجريان طرح ها به جهت اينكه برنامه ريزي كمي معماري معطوف به تامين بودجه سالانه كشور بوده، درخواست شده است .
بنابه عقيده اين استاد دانشگاه، در دوره  اخير - بويژه بعد از جنگ تحميلي - نياز به برنامه ريزي كمي معماري در پروژه هاي معماري بيشتر احساس شده كه متعاقب تدوين برنامه پنج ساله اول بعد از جنگ تحميلي به صورت دستورالعمل هاي قوي تر در فعاليت هاي عمراني، جاري و شاخص تر شده است كه در برنامه ريزي معماري كشور، مهندسان متعهد در اجراي طرح ها از آن استفاده مي كنند.
دكتر روزرخ در ادامه درباره بينش دقيق تر و بالاتر در خصوص كاربري برنامه ريزي كمي معماري توسط دست اندركاران و سياستگذاران پروژه هاي عمراني در سطح كلان مي گويد: آنچه مسلم است اينكه، برنامه ريزي كمي معماري به گونه اي است كه توسط راهبران عاليه سياست هاي عمراني و اجرايي كشورها نيز مورد استقبال واقع مي شود، چون به واسطه تعيين كميت هاي مورد نياز، مي توانند به برآوردهاي مشخص از سرمايه گذاري هاي مربوطه و سهم آنها از تخصيص منابع دست يابند .به عقيده  اين استاد دانشگاه، با اجرايي كردن برنامه ريزي معماري، ضمن اينكه مستندات كامل و كافي براي بانكداري هاي اطلاعاتي دولتي در رشته ساختمان فراهم مي شود، اين امكان نيز به وجود مي آيد كه مقايسه كمي پروژه ها و تعيين آمار شاخص هاي كنترلي در برنامه ها به كارگرفته شود.او در ادامه مي افزايد: ضمنا طراحان و دفاتر ساختماني نيز مي توانند به اين وسيله، آلبوم كارهاي انجام شده خود را مستندسازي كرده و آنها را متكي بر اطلاعات كمي مفيد كنند تا همواره قابل ارزيابي توسط كارفرمايان باشد .
ارتباط برنامه ريزي معماري با شهري
به طور كلي از آنجا كه برنامه ريزي معماري فعاليتي است كه معمولا پس از برنامه ريزي شهري و قبل از طراحي معماري انجام مي شود، اين سئوال پيش مي آيد كه ارتباط اين علم با برنامه ريزي شهري چگونه تعيين مي شود؟ دكتر روزرخ مي گويد: از آنجا كه برنامه ريزي معماري، تعيين كميت هاي فضاي مورد نياز فعاليت هاي مشخص را برعهده دارد، ارتباط آن با برنامه ريزي شهري به  معني كنترل صحت محاسبات مربوط به تخصيص زمين كاربري ها و ارتباط آن با طراحي معماري به منزله تدوين دستور نقشه طراحي است.
موانع موجود بر سر راه اجرايي كردن
با همه مزايايي كه اين استاد دانشگاه در خصوص محاسن اجرايي كردن اين علم عنوان مي كند، اين سئوال به قوت خويش باقي مي ماند كه چه موانعي ممكن است بر سر راه اجرايي كردن اين علم وجود داشته باشد؟ دكتر روزرخ مي گويد: به نظر من كمبود مدارك فني قانوني براي ايجاد مباني كار از جمله بزرگ ترين موانع بر سر راه عملي كردن اين مسئله هستند و در واقع از منظر من، به عنوان متخصص اين رشته، مصرف كنند گان اطلاعات - كه همكاران ما در بخش طراحي هستند - نسبت به مستندسازي، تحليل و نتيجه گيري از تجربيات خود اقدامات موثري انجام نمي دهند و ضمنا دستگاه هاي مرجع نسبت به وظايف قانوني شان كند حركت مي كنند .دفتر تدوين ضوابط و معيارهاي فني از سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور، شوراي عالي شهرسازي و معماري به دبيري وزارت مسكن و شهرسازي و مركز تحقيقات زمين و مسكن و ساير نهادهاي ذي ربط از مصاديق آن دسته از مراجع قانوني است كه به  اعتقاد روزرخ آن طور كه شايسته است به وظايف خود جامه عمل نمي پوشانند.
ضربتي ترين اقدام براي به كارگيري اين علم
دكتر روزرخ در پايان، ضمن اشاره به اينكه دركشورهاي پيشرفته مباني اين علم بر حسب نظام اجتماعي شان توليد شده كه استفاده از آن در كشور ما مشروط به هماهنگ سازي آن با نظام اجتماعي ما خواهد بود، مي گويد: به نظر من حياتي ترين اقدام براي اجرايي كردن برنامه ريزي معماري در ايران، توليد مباني فني است كه البته اين مسئله منوط به تعهد عميق مصرف كننده ها و كاربران اطلاعات است .

تمام نداشته ها
در حالي كه در كشورهاي توسعه يافته جهان مباني علم معماري حسب نظام اجتماعي آن جوامع شكل گرفته،كاربرد اين علم در ايران هنوز اندر خم هماهنگ شدن با نظام اجتماعي ما مانده است؛ نظامي كه به نظر مي رسد از كمبود مباني فني در اين رشته بشدت رنج مي برد. نگاهي به انبوه نيروي كار فعال در اين زمينه نيز حكايت از همين نداشته ها دارد. بي ترديد در شرايطي كه بهره گيري از برنامه ريزي معماري كارفرما و طراح، هر دو را منتفع مي كند، كمبود مدارك فني قانوني، بزرگترين مانعي است كه بايد از سر راه عملي كردن اين مسئله برداشته شود.

حقوق عابران پياده؛ مصوبه اي فراموش شده
خشايار كاشاني جو- امروزه، آنچه كه بيش از هر چيزي در شهرهاي كشور ما ملموس است و توجه شهروندان و تازه واردان را به خود جلب مي كند، حضور اتومبيل ها و سيطره حركت وسايل نقليه موتوري بر كالبد شهرهاست. گويي ماشين ها در نبردي نابرابر به جدال انسان ها آمده اند. راكبان وسايل موتوري، آدم ها را به چشم موانع و مزاحماني مي بينند كه مانع حركت سريع تر آنها شده و بايد هرچه زودتر مسير خود را از ميان آنها باز كنند. در اين حال به نظر مي رسد كه اين تفكر بر مديران شهري نيز غالب شده است. آنچنان كه آنان نيز تسهيل حركت سواره را بي توجه به حقوق عابران پياده جزو مهمترين وظايف و اولويت هاي كاري خويش مي دانند.
اين در حالي است كه اگر در قرن بيستم معيار توسعه يافتگي يك شهر، وجود مسيرهاي سواره مناسب، در دسترس و نفوذپذير بود، امروزه در قرن جديد و با آغاز هزاره سوم، سهولت و رواني حركت عابران پياده و وجود محدوده ها و شبكه هاي كامل پياده راه هاي شهري، به يكي از مهمترين شاخصه هاي توسعه پايدار شهرها بدل شده است. برهمين اساس، بخصوص شهرهاي بزرگ جهان بسرعت در حال تصويب و اجرايي كردن برنامه هايي جهت گسترش مسيرهاي پياده هستند. در اين ارتباط مي  توان به برنامه تبديل لندن به يكي از بزرگترين شهرهاي پياده تا سال 2015 يا برنامه اجرايي سال 2003 اسكاتلند براي ترويج پياده روي در اين كشور (قانون اصلاح زمين) اشاره كرد.
در كشور ما نيز سياست هاي بهبود حمل و نقل و ترافيك شهرهاي كشور در آبان ماه 1382در جلسه شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور به تصويب رسيد و عمل به مفاد آن براي تمامي وزارتخانه ها، موسسات، سازمان هاي دولتي، شهرداري ها و ساير دستگاه ها لازم الاجرا تلقي شد. در يكي از موارد اين تصويب نامه به ارائه تسهيلات پياده روي براي شهروندان تاكيد شده بود، اما با گذشت حدود دو سال از ابلاغ اين مصوبه، نه تنها هيچ برنامه اجرايي متناسب و مدوني در اين زمينه به عمل درنيامده و وعده هاي اندك داده شده نيز تنها در حد طرح باقي مانده، بلكه در روندي معكوس هر روزه شاهد تحديد حركت عابران پياده به بهانه تسهيل و بهبود ترافيك سواره در شهرهاي كشور هستيم.
با استقرار شهردار جديد تهران و طرح شعار شهروندمداري  توسط ايشان، نيز آشنايي مديريت جديد شهري با سياست هاي حمل و نقل و ترافيك شهري به سبب مسئوليت هاي قبلي، همچنين تاثيرات آشكار مستقيم و غيرمستقيم هرگونه اقدام اجرايي در كلانشهر تهران به عنوان پايتخت و بزرگترين شهر كشور بر ديگر شهرها، اميد مي رود كه اين مصوبه فراموش شده از تئوري به عمل درآيد و برنامه هاي ترافيكي و سياست هاي مديريتي جديد شهر تهران نيز بر مبناي اولويت جابه جايي شهروندان و عابران پياده و نه وسايل نقليه تنظيم شده و به اجرا درآيند.

فضاهاي عمومي شهري در مطبوعات
002178.jpg
شماره سوم فصلنامه انديشه ايرانشهر به موضوع جامعه و فضاهاي عمومي اختصاص يافته است؛ اين شماره به توضيح زمينه هاي افول و رشد مجدد فضاهاي عمومي شهري در سالهاي اخير و تغيير واكنش هاي اجتماعي جاري در آن مي پردازد. براي آنكه كنش هاي اجتماعي جديد، به ويژه كنش هاي جوانان در فضاهاي عمومي، با اتكا به تحولات اجتماعي اين دوره تحليل و بررسي شود از چارچوب مفهومي حوزه همگاني و بازانديشي اين مفهوم به مثابه عرصه شكل گيري ذهنيت اجتماعي درباره قواعد زيست جمعي استفاده شده است.
نكات مهم اين بحث در سخن هاي سردبير با عنوان حوزه همگاني و فضاهاي عمومي در ايران به تفضيل آمده است. ساير مقالات اين فصلنامه كه رابطه جامعه و فضاهاي عمومي را از منظري گسترده تر، از بعد نظري، تاريخي و مصداق هاي مشخص آن در زندگي شهري امروز ايران دنبال مي كند، عبارتند از: فضاهاي عمومي و خصوصي شهر (علي مدني پور)، وبلاگستان شهري در فضاي مجازي ايراني (مسرت امير ابراهيمي)، سير تحول فضاهاي عمومي و خصوصي در آغاز دوره مدرن ايران (كامران صفامنش)، پياده رو و كاركردهاي آن (جين جيكوب)، جهاني سازي و فضاهاي عمومي (فريبرز رييس دانا)، شهرها و خاطره جمعي (فرهاد خسروخاور) و فضاهاي عمومي و اقدامات كابينه سيد ضياء.اين فصلنامه در گروه شهرشناسي دفتر پژوهش هاي فرهنگي انتشار يافته است.

مساجد ابيانه
002175.jpg
مسجد جامع ابيانه، داراي آنچنان تاريخ با ارزشي است كه بتنهايي ديدن ابيانه را لازم مي دارد، محراب در شبستان زيرين مسجد، با تزئينات بسيار زيبا، نفيس و منحصر به فرد است. اين محراب كه به دستور ابوجعفرمحمد فرزند علي ساخته شده، داراي كنده كاري به خط كوفي گلدار و كوفي ساده است و سوره مباركه يس در اطراف آن كنده شده است. تاريخ جمادي الاول سال 477 هجري روي محراب به چشم مي خورد. همچنين منبر مسجد، يادگاري از دوره سلجوقي (سال 466 هجري) است كه روي آن گل هشت پر لوتوس شبيه آنچه بر سنگ هاي تخت جمشيد از عصر هخامنشي به جاي مانده است، ديده مي شود. بناي اوليه مسجد متعلق به قرن چهارم هجري بوده و تعمير آن بوسيله مولانا محمد بها الدين در سال 772 هجري به اتمام رسيده است.
مسجد پرزله در بخش شرقي مسجد جامع بنا يافته و به عصر ايلخانيان تعلق دارد. بر در ورودي مسجد كه قديمي ترين در موجود در ابيانه است، تاريخ 701 هجري نقش بسته. اين مسجد در دو طبقه فوقاني ساخته شده و در زير آن آب انبار و پاشير قرار دارد، ارتباط طبقات مسجد از طريق پله اي مارپيچ ميسر است. بقعه امامزادگان يحيي و عيسي، فرزندان امام موسي كاظم (ع) در جنوب شرقي مسجد جامع قرار دارد كه برخلاف اكثر ساختمان هاي روستا، داراي حياط مركزي است و آب نماي بزرگي كه از شاخه نهر روستا سيراب مي شود، در وسط آن قرار دارد. معماري اين زيارتگاه با گنبد هشت ضلعي و كاشي كاري فيروزه اي، جلوه اي زيبا در ميان بناهاي خشتي دهكده دارد.

توسعه شهري در مشهد
002214.jpg
از نگاهي انسان گرايانه، مهمترين هدف توسعه شهري را مي توان ايجاد رفاه و آسايش براي شهروندان تلقي كرد؛ فضاي دلپذير، چشم انداز زيبا و كالبدي انساني توام با دسترسي آسان، زندگي را در شهرآسان تر مي كند. در توسعه شهري بايد نيازهاي آينده را در نظر گرفت و به نيازهاي گوناگون فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و انساني توجه كرد.
با پذيرفتن اين اصل كه بافت قديمي و سنتي شهري با مختصات معمارانه و شهرسازانه مشهد علي الخصوص بعد ازتخريب هاي متعدد عناصرشهري (به دليل تعريض اطراف حرم و همچنين تعريض خيابان ها) ديگر حائز شاخصه هاي گذشته را ندارد، حركتي درجهت اصلاح بافت هاي آسيب ديده وبيمار قديمي و جايگزيني عناصر و فضاهاي شهري- بانگاهي جديد به معماري واصول نوين شهرسازي- نكته اي است كه قدم هاي اوليه آن برداشته شده است.
احيا و باززنده سازي توام يا تفكرات نوين شهرسازي و معماري امري است كه مي تواند در كنار پرداختن به كيفيت عالي، سرفصلي بديع درتاريخ كالبدي - شهري مشهد مقدس را رقم زند؛ به اعتقاد بسياري ديگر كوچه و پس كوچه هاي باريك و بعضا ابتر، گذرهاي  شطرنجي بدون امكانات توقف، بدنه هاي نامناسب شهري و... و ازهمه مهمتر، فقرفضاها و مسيرهاي پياده (كه ازحياتي ترين نيازهاي فعلي محسوب مي شوند)، در خور شهري با نام و آوازه مشهد،آن هم با حجمي بي نظير از گردشگر مذهبي نيست.

معرفي  بنا
002193.jpg
طرح نظارتي سيمان 
اعــتراض شديد مصرف كنندگان در مورد گراني و كمبود سيمان، وزارت صنايع و معادن كه متولي تنظيم بازار و قيمت گذاري سيمان است را سرانجام وادار كرد تصميم به اجراي طرح نظارتي سيمان، بتن، شن و ماسه در استان تهران بگيرد.
بر طبق اين طرح، تمام مصرف كنندگاني كه داراي پروانه ساخت از شهرداري هاي استان تهران هستند، مي توانند از طريق تعاوني هاي مصالح فروشان، مراكز عرضه مستقيم و نمايندگي كارخانه هاي سيمان و كارخانه هاي سيمان شمال، تهران و آبيك، نياز خود را تامين كنند.
در اين طرح كه با همكاري بازرسان و كارشناسان و اجراي گشت هاي مشترك بازرسي انجام خواهد شد، مراكز توليد، عمده  فروشان، خرده  فروشان و شركت هاي حمل و نقل سيمان تحت كنترل قرار خواهند گرفت و با متخلفان نيز برخورد قانوني خواهد شد. هم اكنون قيمت سيمان در بازار سياه به بيش از 2 برابر قيمت مصوب رسيده است.
002235.jpg
همايش سبك سازي 
پس از هر زلزله، در روز اول حدود 97درصد از افرادي كه در زير آوار مانده اند، زنده هستند و فقط با استفاده از روش هاي سبك سازي در اجزاي سازه اي و غير سازه اي، امكان تسهيل در عمليات جست وجو و امدادرساني در زمان بحراني و مديريت بعد از بحران افزايش خواهد يافت.
دكتر حميدرضا وثوقي فر، دبير علمي اولين همايش زلزله و سبك سازي ساختمان، برگزاري نمايشگاه مصالح ساختماني سبك، معرفي تكنولوژي برتر در زمينه سبك سازي مصالح ساختماني و سازه ها و نشست هاي تخصصي را از جمله برنامه هاي جانبي اولين همايش زلزله و سبك سازي ساختمان اعلام كرده و با بيان  اينكه تاكنون 180مقاله از داخل و كشورهاي مختلف براي اين همايش ارسال شد، گفت: از اين تعداد 75 مقاله در بحث هاي مختلف سبك سازي پذيرفته شده كه در زمان برگزاري همايش در قالب سخنراني، پوستر و... ارائه خواهد شد .
002226.jpg
كاركرد اجتماعي پياده رو
نخستين اقدام در جهت تفكيك حركت سواره از پياده در دنيا، در سال 1858 توسط شهرساز و معمار آمريكايي اولمستد صورت گرفت؛ طي اين اقدام اولمستد در طراحي پارك مركزي نيويورك، براي عبور پيادگان، پلي از سنگ روي جاده وسايل نقليه بنا نهاد. در ايالات متحده، پس از جنگ جهاني دوم اين نوع خيابان هاي پياده با نام مال Mall شكل گرفتند كه بيشتر همسو با مقاصد تجاري در مركز شهرها بودند و در عين حال هدف شان ايجاد محيط هاي مطلوب براي خريد و گردش در شهرها بود.
معابر پياده يا پياده راه ها، معابري با بالاترين حد نقش اجتماعي هستند كه در آنها تسلط كامل با عابر پياده بوده و تنها از وسايل نقليه موتوري به منظور سرويس دهي به زندگي جاري در معبر استفاده مي شود. اين معابر مي توانند به صورت كوچه، بازار، بازارچه، مسيري در ميدان، پارك يا فضاي يك مجتمع شكل بگيرند. پياده راه ها با از ميان بردن ترافيك عبوري سواره در بخشي از شهر ايجاد مي شوند و به دلايل معمارانه، تاريخي يا تجاري شكل مي گيرند.
002196.jpg
اولين مرجع مهندسي عمران
انگيزه ايجاد بستري مناسب جهت جلوگيري از پراكنده شدن نتايج تحقيق ها و مطالعات محققان و مهندسان ايراني در زمينه مهندسي راه و ساختمان، زمينه ساز راه اندازي تارنگار سيويليكاست. اين سايت بر اساس نياز سنجي هاي انجام شده در سطح جامعه مهندسان عمران كشور تهيه شده و ارائه كننده مطالب علمي و مقالات ارائه شده در كنفرانس هاي مختلف است. تاريخ افتتاح رسمي سايت، هشتم مهرماه سال 1384 خواهد بود.
آدرس تارنگار: www.civilica.com

نگاه نو
شيشه در ساختمان
002244.jpg
علي مـيرعليجاني- پس از انقلاب صنعتي، نظر به اهميت تهويه در ساختمان با بهره مندي از دستاوردهاي تكنولوژيك، ساختار بدنه بيروني ساختمان از دوجنبه مورد توجه قرار گرفت:
۱ - نما به عنوان حائلي بين شرايط فيزيكي و اقليمي بيرون ساختمان - نظير باد، باران و صدا- و داخل.
۲ - نما به عنوان نمايشگر هويت حجمي و زيبايي ساختمان.
لذا در دنياي غرب شيشه با تغييرات كيفي وكمي در توليد به عنوان عنصري لاينفك در ساختمان مطرح ماند، ولي نحوه به كارگيري آن در ساختمان و ساير موارد، دچارتغييرات اساسي شد.
اولين شيشه دوجداره در ماه اوت سال 1865توسط تي.دي استتسون كه به كار شيشه سازي در نيويورك اشتغال داشت، ساخته شد. استتسون به دليل اين ابداع دريافته بود كه ساختار قاب با دوشيشه در طرفين، قادر است اتلاف حرارتي را به ميزان قابل ملاحظه اي كاهش دهد.
درسال 1942محصولي به نام ترموپين، توسط ليبي اونزوفورد به بازار آمريكا معرفي شد؛ در اين سيستم، فكر جديدي ارائه شده بود؛ لايه هايي از قلع و مس در سطح شيشه به كار رفته بود كه دور تا دور لبه شيشه را مي پوشاند واين امكان را ميسر مي ساخت تا قاب هاي شيشه با يك خمير سربي به هم لحيم شوند.
پس از گذشت 30 سال از پيدايش تفكر شيشه هاي دوجداره، روش هاي توليد با به كارگيري ترمو پلاستيك و ترموستينگ تغييرات بنيادي پيدا كردند. با توسعه درزگيري دوبل در دهه۱۹۷۰ اين صنعت به موفقيت هاي چشمگيري دست يافت.
شيشه دوجداره در كشور ما به دو صورت دستي ساز(غيراستاندارد) و ماشيني(استاندارد)ساخته مي شود؛ در نوع دستي ساز كه توسط كارگاه هاي كوچك و مواد غيراستاندارد ساخته مي شود مشكلات فراواني وجود دارد از جمله:
۱ - به دليل استفاده از مواد نامرغوب (رطوبت گيروچسب)، شيشه دوجداره پس ازيكسال نصب در اثر مواجهه با يك دوره سرما وگرما دچار تعريق مي شود.
۲ - به دليل برش توسط الماسه دستي، ابعاد شيشه بريده شده حدود۳ الي۴ ميلي متر ازاندازه واقعي آن كمتر يا بيشتر مي شود كه اين خود در هنگام نصب شيشه مشكل اساسي است.
۳ - از موارد ديگر مي توان به عدم كيفيت لازم در هنگام شست وشوي شيشه، تزريق گازوپرس نهايي آن اشاره كرد.
در نوع ماشيني كه توسط ماشين آلات وارداتي با دقت وكيفيت بالا انجام مي شود، تمام مراحل توسط برنامه نرم افزاري كنترل وتوليد مي شود.
از مزاياي شيشه هاي دو جداره ماشيني مي توان به دو مورد اشاره كرد؛ عايق حرارتي و برودتي و عايق صوتي.
مقايسه ضريب انتقال حرارت براي شيشه هاي مختلف كه در پنجره هاي مختلف استفاده مي شود و همچنين ميزان مصرف سوخت سالانه كه توليد كننده گازهاي زيان آور براي محيط زيست(مهمترين آنso2)است، اهميت سازمان بهينه سازي مصرف سوخت وخصوصا مبحث نوزدهم مقررات ملي ساختمان را آشكار مي سازد.
در كشور ما به سبب وجود منابع فراوان انرژي (نفت وگاز) هزينه سوخت در زمستان اندك است، اما در تابستان هزينه برق مصرفي براي وسايل
خنك كننده بسيار زياد است.
بلندي يك صوت بااندازه گيري انرژي امواجي كه اين صوت توليد مي كند قابل اندازه گيري است، اين انرژي كه به آن اصطلاحا شدت صوت گفته مي شود، با واحدي به نام دسي بل (db)سنجش مي شود.
آستانه سطح شنوايي براي گوش انسان صفر دسي بل(db) و شدت صوت 120دسي بل(db) بيانگر شدتي است كه درآن از نظر فيزيكي درد، قابل احساس است؛ سطوح شدت قابل قبول به شرح زير است:
بيمارستان ها 20 الي 25، اماكن مسكوني 30 الي 45، مدارس 35 الي۴۰ و ادارات۴۰ الي 50 دسي بل است.
ازجمله روش هايي كه براي افزايش عايق بودن شيشه هاي دوجداره استفاده مي شود، تزريق گاز خنثي است تا باپركردن فاصله بين شيشه با مواد عايق، رسانايي بين شيشه ها را كم كند؛ درابتدا فاصله بين 2 لايه را با نيتروژن خشك قبل از درزگيري پركرده سپس گاز خنثي را تزريق مي كنند.
در يك شيشه دوجداره كه فاصله بين دوشيشه از هوا پر شده، هوا بين دو شيشه جريان پيدا كرده و گرما به بالاي پنجره وسرما به قسمت پايين پنجره منتقل مي شود. پركردن اين فضا با گازهايي كه داراي ضريب رسانايي كم و غلظت زياد با قدرت جابه جايي كم هستند (ستون گازهاي خنثي جدول مندليف)، جابه جايي را به حداقل رسانده و رسانايي گاز كاهش پيدا مي كند.
استفاده از شيشه دوجداره، ملزوم به استفاده از قاب pvcاستاندارد است، چراكه زيبايي، دوام، عدم نياز به رنگ مجدد، پاكيزگي آسان وعدم نفوذپذيري گردوغبار از مزاياي قاب پنجره pvc است. با توجه به الزامي شدن اجراي مبحث نوزدهم مقررات ملي ساختمان، شناخت و بهره گيري از كيفيت مناسب اين محصول امري اجتناب ناپذير است.
اخيرا با اجباري شدن استاندارد جهت بعضي مصالح ساختماني اميد است تحت اين استاندارد توليد كنندگان داخلي تامين كنندگان نياز داخلي باشند.

زيبـاشـهر
ايرانشهر
جهانشهر
خبرسازان
سفر و طبيعت
شهر آرا
|  ايرانشهر  |  جهانشهر  |  خبرسازان   |  زيبـاشـهر  |  سفر و طبيعت  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |