لمپنيسم را بايد محصول افسردگي اجتماعي دانست، افسردگي كه در همه ادوار تاريخي در جوامع وجود داشته است
زهره رجب نيا
نگاههـــاي سرد بي اعتنا كه با لبخندهاي مصنوعي شان همه چيز را به سخره مي گيرند، صورتهاي بي روحي كه سعي مي كنند سردي چهره خود را در انبوه كرم هاي رنگارنگ يا لباسهاي عجيب و غريب كه به تن دارند پنهان كنند، گويي با همه غريبه اند.
به هر حال وقتي هويت رنگ مي بازد و عجيب نيست كه معناي اصالت را بايد تنها در واژه نامه هاي فارسي جست وجو كرد واژه هايي كه تنها به معناي لغوي اشاره مي كنند، پس با اين تفاسير ديدن آدمهايي با حركات عجيب و غريب، گويش هاي ناآشنا و آرايشهاي غريب تر از آن اصلاً   تعجب آور نيست و در اين بين لمپنيسم تنها لغتي است كه تفسير كاملي از اين شرايط را به نمايش مي گذارد، نمايشي كه چندي است آغاز شده.
بحث لمپنيسم به طور جدي براي نخستين بار در آثار ماركس و در طي سالهاي 1840 تا 1850 مطرح شد و منظور از لمپن ها گروهي هستند كه به هرج و مرج و اغتشاش اجتماعي دامن مي زنند اما حركاتشان خاستگاه ايدئولوژيك ندارد، لمپن ها با رفتارهاي نظير آرايش و پوشش خلاف عرف و غيرمعمول و برخي حركتهاي نمايش تخريبي، خود را به جامعه معرفي مي  كنند.
بررسي وضعيت لمپنيسم در ايران گوياي عدم تبعيت لمپن هاي ايراني از اصول لمپنيسم غربي است و حاكي از حركت كند آنان در لايه هاي بسيار محدود در حوزه روابط و آداب و رسوم اجتماعي است با اين حال هرگز نبايد از خطر شيوع لمپنيسم و گسترش حركتهاي اين گروه غفلت كرد چرا كه با گسترش دامنه فعاليت هنجار شكن اين گروهها حقوق مسلم ساير شهروندان و حريم آزاديهاي آنان محدودتر مي شود.
اين كه لمپنيسم چيست و مي تواند چه تبعاتي بر جامعه داشته باشد موضوع گفت وگو با دكتر طهمورث شيري جامعه شناس و عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد است كه اين در خصوص مي گويد: اگر بخواهيم نگاه جامعه شناختي در اين زمينه داشته باشيم بايد نخست به اين نكته توجه كنيم كه لمپنيسم محصول جوامع پيشرفته است و آن چيزي كه به عنوان لمپنيسم در كشورهاي در حال توسعه نظير ايران مشاهده مي شود در واقع جنبه تقليدي و اقتباس دارد كه در لايه هاي محدودي از جامعه به رشد و نمو مي پردازد و سعي دارد تا بدين ترتيب با به دست آوردن فرصت مناسب اوضاع را به نفع خود تغيير دهد.
به گفته اين عضو هيأت علمي دانشگاه، لمپنيسم را بايد محصول افسردگي و يأس اجتماعي دانست يأسي كه در همه ادوار تاريخي در جوامع وجود داشته است و براي اين ادعا اشاره به كتاب مدينه هاي فارابي سند معتبري است چرا كه اين دانشمند اسلامي نيز از لمپنها به عنوان علفهاي هرزه ياد مي كند.
دكتر شيري با اشاره به اين كه لمپنيسم در غرب بر پايه  نيازهاي اجتماعي موجود شكل گرفته است. مي گويد: در ايران لمپنيسم هرگز اصالت و ريشه حقيقي نداشته است و همانند حضور برخي از گروههاي ويژه نظير زنان خياباني حضوري محدود و كم رنگ دارد.
اما وي معتقد است، وجود برخي مكانيزم ها مي تواند موجب افزايش يا پس رفت فعاليت  اين گروهها شود.
وي مي گويد: حس هويت اجتماعي، رشد هنجارها يا بي هنجاريهاي اجتماعي، وجود انسجام فرهنگي، قوميتي و خانوادگي و يا نبود آن، هر كدام مي تواند به عنوان مؤلفه هايي از اين دست تلقي شود.
دكترشيري اضافه مي كند: در صورتي كه مؤلفه هاي اشاره شده از بعد منفي رشد يابند و عدم انسجام فرهنگي افزايش بيايد يا به هر ترتيب جامعه خصلت آنوميك (بي هنجاري)  پيدا كند. لمپنيسم رشد كرده و افزايش مي يابد و اين امر نقطه آغاز خطري براي جامعه محسوب مي شود.
وي،  واگرايي فرهنگي، افزايش فاصله بين فرهنگ رسمي و غيررسمي، بي هويتي، افسردگي هاي اجتماعي، بيم از آينده، افزايش مخاطرات شغلي و تحصيلي همه و همه را زمينه اي براي حضور لمپنيسم عنوان مي كند و معتقد است تمركز بر فعاليتهاي اجتماعي در دو حوزه سخت افزاري و دستگاههاي فرهنگي كشور، توليد برنامه هاي فرهنگي و اجتماعي و بالاخره ايجاد زمينه اشتغال به خصوص براي جوانان تا حد بسياري مي تواند از جذب جوانان به سمت گروههاي لمپن بكاهد.
شايد گسترش رفتارهاي لمپني در سالهاي اخير و بي ميلي جوانان به رسوم و سنتهاي گذشته را بايد دليلي محكم براي هشدارهاي جامعه شناسان نسبت به افزايش لمپنيسم در جامعه جوانان دانست، خطري كه هرگونه نظم اجتماعي و نيز اصلاح را در جامعه نشانه گرفته و مستقيماً  از زيرپا گذاردن ارزشها سرچشمه مي گيرد.
به هر ترتيب، بازگشت كلاه مخملي ها و خصلتهاي آنان را به مجموعه هاي تلويزيوني از ديگر راهكارهايي بايد عنوان كرد كه علي  رغم مخالفت بسياري از منتقدان، صدا و سيما با اصرار به زنده شدن ارزشهاي كهن ايران زمين در پيش گرفته است.
دكتر شيري در اين زمينه نيز معتقد است كه احياي ارزشهاي گذشته در هر جامعه اي به يك سري از جنبه هاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي وابسته است و ارزشها در هر كدام از اين منظرها نقشي خاص ايفا مي كنند.
به گفته اين عضو هيأت علمي دانشگاه به طور مثال احياي ارزشهاي كهن جنبه عادتي و دوراني دارد و به دليل احساس خلأ آن جامعه در برخي دورانها باب مي شود و بعد از آن نيز مجدداً  رو به افول مي گذارد مانند كلاه مخملي ها كه به صداقت و غيرت گرايش داشتند. وي خاطر نشان كرد، متوليان فرهنگي ما اكنون معتقدند كه در برخي از جنبه ها بشدت دچار خلأ هستيم و الگوهاي فرهنگي ما كارايي خود را از دست داده اند به همين دليل برگشت به گذشته را به عنوان يك راهكار دنبال مي كنند.
دكتر شيري، با اشاره به اين كه در گذشته مؤلفه هايي نظير غيرت، تعصب، حمايت از مظلوم و غيره از سوي خود مردم دنبال مي شده و حكومت نيازي به تبليغ آن نداشته است، مي گويد: اكنون وضعيت به گونه اي تغيير يافته و اين مؤلفه هاي ديگر حداقل از سوي گروههايي از مردم كمتر دنبال مي شود به همين دليل دولت خود را ناچار به دخالت در اين زمينه مي داند تا ارزشهاي كهن و ارزشمند حفظ شوند.
او خاطر نشان مي كند: براي جامعه اي كه بالندگي فرهنگي ندارد، رجعت به گذشته مي تواند به عنوان امري براي مقابله با لمپنها و زنده نگاهداشتن ارزشهاي نيك تلقي شود.
دكتر شيري تصريح مي كند كه لمپنها افرادي تحول گرا نيستند و هرگز مانند يك توده و حزب همگام عمل نمي كنند. اما با خوار شمردن ارزشها و خصلتهاي نيك در جامعه سبب بي نظمي اجتماعي مي شوند.
اگر چه رجعت كلاه  مخملي ها به تلويزيون و برنامه هاي آن مي تواند در زنده نگاهداشتن ارزشهاي كهن و اصيل نقش خطيري ايفا كند اما به هر حال دست اندركاران مجموعه هاي تلويزيوني و مسئولان فرهنگي جامه خطر شيوع برخي اعمال غيرقانوني نظير چاقوكشي و غيره را كه از خصوصيتهاي منفي كلاه مخملي ها هستند را نيز نبايد ناديده بگيرند. به هر حال مقابله با لمپنيسم نيازمند تدوين برنامه هاي فرهنگي و آموزشي است كه در سايه اختصاص بودجه كافي به اين امر ميسر خواهد بود و در اين بين نقش اشتغال را نبايد از ياد برد.

هانيه ورشوچي
رضايت شغلي چيست؟ و چگونه مي توان به آن دست يافت؟ اين مسأله اي است كه بسياري از افراد با آن دست به گريبان هستند. احتمالاً قسمت عمده اي از زندگي روزانه شما نيز صرف يك كار مي شود. كار مي تواند به عنوان انجام وظايفي تعريف شود كه متضمن صرف كوشش هاي فكري و جسمي بوده، حال اين كه فرق ميان شغلي كه به دنبالش بوده ايد و شغلي كه صرفاً به اجبار به آن مشغوليد مي تواند همان اختلاف ميان زندگي رضايت بخش و يا زندگي شاق و خفت بار باشد. موضوع كار دلخواه در برابر كار اجباري در بسياري از حوزه هاي زندگي شما اهميت دارد، اما به ندرت با اهميت تر از زمينه اشتغال است. پژوهش ها نشان مي دهد كه خشنودي شغلي با شادكامي كلي، بهداشت رواني و اميد به زندگي طولاني تر ارتباط دارد.
عوامل متعددي وجود دارد كه در كنار هم مي تواند از ايجاد رضايت در فرد بكاهد يا حتي او را در زمره افراد ناراضي از شغل خود قرار دهد. ميزان درآمد، وجهه اجتماعي، امكان ارتقاي شغلي، نحوه مديريت در محل كار، عدم تبعيض و ميزان آگاهي افراد از شغل خود از مهمترين عوامل ايجاد رضايت شغلي در افراد است.
دكتر حسين ابراهيمي مقدم روان شناس باليني و عضو هيات علمي دانشگاه آزاد در اين خصوص مي گويد: هر شغل از پيچيدگي هايي برخوردار است و نه تنها تكليف لازم براي آن، بلكه عواملي چون درآمد و ساير منافع، نظارت، ارتباط با همكاران، فرصت هاي ارتقاي شغلي، شرايط كاري و احترامي كه به خاطر انجام آن كار از سوي ديگران دريافت مي كنند در آن دخيل هستند. در واقع احساس رضايت ما از هركدام از اين عوامل و ساير موضوع ها در خشنودي شغلي ما نقش دارد .
طبق نظريه نفوذ اجتماعي، خشنودي شغلي تا حدود زيادي تحت تاثير كساني است كه در اطراف ما زندگي مي كنند. اگر همكاران ما خشنود باشند ما نيز احتمالاً خشنود خواهيم بود. اگر همكاران ما ناراضي باشند ما نيز همين احساس را خواهيم داشت.
ويژگي هاي شخصي كاركنان نيز ظاهراً بر ميزان خشنودي شغلي آنها تاثير دارد. سن يكي از همين ويژگي هاست.
اين استاد دانشگاه مي گويد: كاركنان جوان معمولاً كمتر از كاركنان مسن تر از شغل خود راضي هستند. اين امر به معناي آن نيست كه براي تمامي كاركنان وضعيت در سطح بهينه قرار دارد، بلكه در مجموع كاركنان ظاهراً بيشتر به خاطر حقوق، امنيت و مديريت سطح بالا خشنود و كمتر از فرصت هاي ارتقاي شغلي، احترام به آنچه انجام مي دهند و عدالت در برخورد خشنود مي گردند .
وي اضافه مي كند: برخي شواهد حاكي از آن است كه عواملي مثل امكان مشاركت بيشتر در تصميم گيري ها براي كاركنان مهمتر از درآمد به شمار مي آيند. با اين كه بسياري از كاركنان به اندازه كافي خشنودند، اما شواهد دال بر يك شكاف مرتبه اي وجود دارد. تقريباً در تمامي ابعاد شغلي، مديران خشنودتر از كاركنان اداري هستند، آنها نيز به نوبه خود راضي تر از كاركنان ساعتي هستند .
ابراهيمي مقدم مي گويد: هنگامي كه اشخاص براي اولين بار وارد محل كار خود مي شوند، بسيار مشتاق و خشنود هستند. بعد در خلال چند سال به خاطر آن كه با سرعت مورد انتظارشان پيشرفت نكرده اند، دچار سرخوردگي و ناخشنودي مي شوند، اما پس از 6 يا 7 سال مجدداً خشنودي به سراغ آنها مي آيد و از آن به بعد به طور يكنواخت افزايش مي يابد .
اين استاد دانشگاه يكي ديگر از عوامل رضايت شغلي را شركت دادن كاركنان در تصميم گيري ها عنوان مي كند و مي گويد: اجازه دادن كاركنان به دخالت در تصميم هايي كه شركت يا سازمان مربوطه اتخاذ مي كند نقش مهمي در رضايت شغلي كاركنان دارد با اين وجود در ايران هنوز هم حرف آخر را مديران مي زنند و نقش كاركنان و كارمندان در اين ميان كمرنگ است .
روزانه مشاهده مي كنيم كه كاركناني در فضاهاي بسته و پر سروصدا در كارخانه ها مشغول كار هستند يا در معادن به سختي كار مي كنند حال آن كه متغيرهايي داريم كه ماهيت فيزيكي دارند، اما به اندازه متغيرهاي انساني مي توانند بر عملكرد فرد اثر بگذارند. اين متغيرها تحت عنوان شرايط محيط كار شناخته مي شوند. شرايط محيط كار نه تنها بر بازده، بلكه رضايت، نارضايتي و ميزان استرس تاثير دارند. ابراهيمي مقدم در اين خصوص مي گويد: پژوهش ها نشان مي دهند كه استفاده از شرايط طبيعي مثل نور و هواي طبيعي، وجود گياهان سرسبز طبيعي در اطراف محيط كار روي افراد تاثير مي گذارد. مثلاً مطالعات نشان مي دهد كه وقتي هوا معتدل است و نور آفتاب از پنجره به داخل محل كار مي تابد، كاركنان بهتر كار مي كنند و برعكس در هواي مرطوب مخصوصاً اگر با گرما همراه باشد، تمايل به كار به شدت كاهش مي يابد .
در پايان اين كه اگر شخص در محيط كار خود با وظايف يا نيازهايي مواجه شود كه واقعاً علاقه اي نسبت به انجام آنها ندارد يا قبلاً تصوري از انجام آن كارها در ذهن نداشته باشد در آينده در معرض فشارهاي رواني قرار مي گيرد. همچنين عوامل متعددي وجود دارد كه در كنار هم مي توانند ايجادكننده رضايت شغلي باشند، چه بسا تنها نبود يك عامل از مجموع اين عوامل مي تواند از ايجاد رضايت در فرد بكاهد يا حتي او را در زمره افراد ناراضي از شغل خود قرار دهد.

جدول شماره۲۲
كاكورو مانند سودوكو، يك بازي جهاني است. اين بازي در سال 2005 مطرح شد و مدت كوتاهي طول كشيد تا توجه عامه مردم را به خود جلب كند. اين جدول، قبل از اينكه در روزنامه هاي ديگر مطرح شود، اولين بار در روزنامه گاردين به چاپ رسيد. ساختار كاكورو خيلي شبيه جدول كلمات است و مي توان آن را در هر سايزي طرح كرد و تنها تفاوت آن، اين است كه اعداد مورد نظر مرجع ندارند و با جمع اعداد احتمالي در هر ستون و سطر مي توان اعداد مورد نظر را پيدا كرد. اين جدول در بسياري از نقاط دنيا شناخته شده است و علاقه مندان آن معتقدند به زودي زود- مانند سودوكو- در همه جاي دنيا فراگير خواهد شد.
روش حل جدول كاكورو
راه حل هاي زيادي براي حل اين جدول موجود است و همچنين تكنيك هايي كه به شما كمك مي كنند تا بتوانيد به راه حل دست پيدا كنيد. در اينجا مي خواهيم يك نمونه از حل جدول كاكورو را به شما نشان داده و نكته هايي را به شما گوشزد كنيم.
نكته اول: تركيب حداقلي اعداد- اين جدول اعدادي را در انتها و ابتداي هر سطر و ستون مشخص كرده است كه بايد با جمع اعداد احتمالي از 1 تا۹ بدون تكرار به عدد مورد نظر رسيد. بهترين روش براي حل جدول، جست وجوي خانه هايي است كه حداقل از جمع دو عدد حاصل مي شوند. معمولاً اين اعداد از دو خانه در جدول تشكيل شده است. به اعداد۳و 4 در جدول زير دقت كنيد. به طور مثال براي عدد 3، دو احتمال وجود دارد(2و۱)،(1و۲) (در ضمن مانند جدول سودوكو، از عدد صفر نمي توانيم استفاده كنيم).و براي عدد 4 سه احتمال(1و۳) و(3و۱)و(2و۲) وجود دارد كه احتمال(2و۲) پذيرفته نيست چون در حل جدول از عدد تكراري نمي توانيم استفاده كنيم.
به جدول زير دقت كنيد: احتمالات عدد۳ و احتمالات عدد۴ به شما كمك مي كند تا جدول را حل كنيد و احتمالات جدول، شما را محدودتر مي كند. براي عدد 7 در جدول پايين به طور نرمال مي توان احتمالات:
(5و۲)،(6و۱)يا(2و۵)،(1و۶) در نظر گرفت. از طرفي مي دانيم كه جمع عدد 3 (2و۱) يا (1و۲) است؛ پس قراردادن جمع اعداد(3و۴) و(4و۳) منتفي است.
نكته دوم: اعداد مشترك- متوجه شديم براي جمع اعداد۳ و۴ احتمالات(1و۲) و(2و۱) براي عدد۳ و احتمالات(1و۳) و(3و۱) براي عدد۴وجود دارد.عددي كه بين اين احتمالات مشترك است، عدد يك است.نكته: اعداد بالاي مربع نشان دهنده مجموع اعداد ستون افقي و اعداد پايين مربع نشان دهنده مجموع اعداد ستون عمودي است.
حل جدول شماره۲۱