دوشنبه ۲۲ ارديبهشت ۱۳۸۲ - شماره ۳۰۴۷- May, 12, 2003
گفت وگو با مدير جديد مك دونالد
عاشق يورو هستم
در جهان برخي شرايط منفي به يك باره در كنار هم جمع شده اند و آمار و ارقام ما هم تحت تأثير آنها قرار گرفته اند
010990.jpg
تصويرجيم كانتالوپو در كنار يكي از محصولاتش

ترجمه: عباس فتاح زاده
جيم كانتالوپو (Jim Cantalupo) از اوايل سال ميلادي جاري رياست هيأت مديره شركت عظيم مك دونالد را برعهده گرفته است. دفتر مركزي مك دونالد در ناحيه اويك بروك در حومه شهر شيكاگو قرار دارد. كانتالوپوي ۵۹ ساله قصد دارد شركتش را كه طي ماه هاي اخير با ركودي بي سابقه روبه رو شده بود به دوران اوج سابقش بازگرداند. جاك گرين برگ، مدير قبلي مك دونالد، در دسامبر سال ۲۰۰۲ به دليل كاهش سهم شركت در بازار جهاني و كاهش سود از سمت خويش كنار رفت. كانتالوپو در سال ۱۹۶۴ مسئول بخش كنترل در شركت مك دونالد بود. بعدها مديريت تجارت خارجي را در اين رستوران هاي زنجيره اي عهده دار شد. در سال ۲۰۰۲ نيز در مقام يكي از مديران مهم شركت بازنشسته شد. حالا كانتالوپو بازگشته است، اما اين بار در مقام مرد شماره يك، وي برنامه را تحت عنوان «برنامه اي براي پيروزي» مطرح كرده و قصد دارد با استفاده از اين برنامه مجدداً شركت را به رشد وادارد. روزنامه آلماني زود دويچه سايتونگ اخيراً در گفت وگويي با كانتالوپو به بررسي چالش هاي موجود پيش روي بزرگ ترين مالك رستوران هاي زنجيره اي دنيا پرداخته است، شركتي كه بسياري آن را هماهنگ با مقاصد سلطه جويانه امپرياليسم آمريكا مي دانند. متن مصاحبه مدير شركت مك دونالد با كورنليا كنوست، خبرنگار زود دويچه سايتونگ، در زير از نظرتان مي گذرد.
•••
• آقاي كانتالوپو، معروف است كه شما بازي گلف را بيشتر از فعاليت تجاري دوست داريد. چرا حالا به جاي آنكه گلف بازي كنيد اينجا هستيد؟
حرف بالا هيچ گاه درست نبوده است. من عمرم را در شركت مك دونالد سپري كردم و مدت بازنشستگي ام حتي يك سال هم طول نكشيد. بعد از آنكه از من دعوت شد به شركت بازگردم بلافاصله برگشتم. من به اين شركت عشق مي ورزم و فكر مي كنم مي توانم كمكي در راه بازگشت آن به وضعيت سابقش باشم.
• شما ۳۰ سال در مك دونالد كار كرده ايد و طي اين مدت مسيري رو به پيشرفت و موفقيت را طي كرده ايد. آيا فكر مي كنيد حالا واقعاً قادر خواهيد بود به موتور تحول در شركت بدل شويد؟
ما به تغييرات بنيادين و گسترده نياز نداريم. مشكلات ما آنقدر هم كه غالباً ذكر مي شود، بزرگ نيستند. در مورد خسارات ما در سه ماهه چهارم سال ۲۰۰۲ بزرگنمايي هاي زيادي صورت گرفت. علت مبهم بودن اوضاع بود. هيچ سالي به جز آن موقع ضرر ثبت نكرده ايم. ما گردش پول سالانه اي در حدود سه ميليارد دلار در سال داريم.
• با وجود اين سهامداران نگران هستند. هرچه كه باشد اين اولين بحران واقعي شركت از تأسيس خود يعني ۴۲ سال پيش تاكنون است.
سهامداران نگرانند. اما ما با يك بحران واقعي و تمام عيار روبه رو نيستيم. در جهان برخي شرايط منفي به يك باره در كنار هم جمع شده اند و آمار و ارقام ما هم تحت تأثير آنها قرار گرفته اند. البته ما نيز فعاليت هاي اصلي خود را تا حدودي از نظر دور نگاه داشته ايم. حتماً شنيده ايد كه من طرح كلي شركت براي رشد را لغو كرده ام. مدت ها بود كه شركت دستيابي به رشد سالانه اي معادل ده تا پانزده درصد را هدف خويش قرار داده بود. من چنين هدفي را از برنامه كار مك دونالد حذف كرده ام. بعضي شركت ها مجبورند كلاً ساختار خود را تغيير دهند، زيرا الگوي تجاري آنها ديگر اقتضاي وضعيت موجود را نمي كند. اما الگوي تجارت مك دونالد نيازي به تغيير ندارد. تنها بايد روند افزايش تعداد شعبه هاي خود را متوقف كنيم. در حال حاضر روزانه ۴۵ ميليون مشتري داريم. بايد به جاي افزايش تعداد رستوران ها بكوشيم تا در ميان تعداد بيشتري از مردم جهان انگيزه لازم براي رفتن به يكي از ۳۰ هزار شعبه ما ايجاد شود.
• شما اعلام كرده ايد كه براي اجراي ايده فوق برنامه اي هجده ماهه را اجرا مي كنيد. اما آيا امپراتوري مك دونالد كه به موفقيت عادت كرده در موقعيتي هست كه بتواند تغييرات را بپذيرد و هضم كند؟
مك دونالد از زمان تأسيس خود تاكنون تغييرات شگرفي را پذيرفته است. به خصوص در بخش تجارت بين المللي تغييرات زيادي داشته ايم. در هندوستان رستوران هايي تأسيس كرده ايم كه هيچ نوع گوشت گاوي در ليست غذاي آنها مشاهده نمي شود. در ژاپن هم همبرگرهايي موسوم به «تيري آكي» عرضه مي كنيم. اين نشان از انعطاف پذيري ما دارد. حدود ۵/۱ ميليون نفر در مجموعه مك دونالد حضور دارند. آنها درك مي كنند كه از آنان چه چيزي خواسته مي شود. فكر نمي كنم طرح هاي من در اجرا با مقاومت زيادي روبه رو شوند.
010995.jpg
نمودار سود و زيان شركت مك دونالد

• شما قصد داريد غذاهاي ارزان تري در ليست غذاهاي رستوران هايتان قرار دهيد، غذاهايي مثل سالاد به همراه يك برش از جوجه كباب. آيا چنين كاري با وجهه سابق شما در مقام عرضه كننده غذاهاي آسان و سريع همخواني دارد؟
جواب خيلي ساده است. ما به مشتري هر چيزي را كه بخواهد مي فروشيم. امروز همبرگر تنها بخش كوچكي از بازار ما را تشكيل مي دهد.
• در ايالات متحده در مواردي شكاياتي عليه شما صورت گرفت كه در آنها مك دونالد متهم به بي توجهي به مسائل بهداشتي و در نتيجه ايجاد اضافه وزن در بدن كودكان شده بود. آيا اقدام شما در روي آوردن به غذاهاي جديد به علت ترس از اتهام فوق نيست؟
هر كدام از ما آزاد است كه در مورد نوع غذايش خودش تصميم بگيرد. ما گوشت، نان و سيب زميني سرو مي كنيم. اينها چيزهايي هستند كه مردم هميشه و همه جا مي خورند. غذاهاي مذكور غذاهاي سالمي هستند. آنچه كه ما سرو مي كنيم با هر نوع رژيم غذايي جور درمي آيد. مشكل اضافه وزن بيشتر مربوط مي شود به سبك زندگي افراد. به عنوان مثال كمبود تحرك يكي از علل آن است. بيش از حد تلويزيون تماشا كردن، ساعت ها به بازي هاي رايانه اي مشغول بودن و نپرداختن به ورزش به اندازه كافي در مدارس از جمله علل اضافه وزن هستند. به جاي آنكه كسي بخواهد ما را به معذرت خواهي وادار كند بايد در عادات فوق تغيير ايجاد كند.
• سياست هاي مربوط به قيمت گذاري تا چه حد در موفقيت شركت ها تأثيرگذار هستند؟ آيا جنگ قيمت در زمينه همبرگر ادامه خواهد يافت؟
ما يك بوتيك كالاهاي اشرافي نيستيم، بلكه عرضه كننده اي فراگير محسوب مي شويم كه به صورت انبوه محصول خويش را مي فروشد. لذا قيمت مناسب داشتن برايمان فوق العاده مهم است. اگر به قيمت ها توجه نمي كرديم الان به جايي كه هستيم نمي رسيديم. طبيعي است كه ساير شركت ها هم به رقابت بر سر قيمت ها توجه داشته باشند. ما به عنوان هدايت كننده و قدرت اول بازار در تصميم گيري هاي خويش پيرامون قيمت ها به رقبايي كه به سختي يك چهارم ما گستردگي دارند، توجه و واكنشي نشان نمي دهيم. مدتي يك بخش از بازار را به دست مي آوريم و بعد آن را از دست مي دهيم. اين بده و بستان ها زيادند اما در مجموع ما در اغلب بازارهايي كه در آنها فعاليت مي كنيم قدرت برتر هستيم.
• خب به رقبايتان توجه چنداني نمي كنيد، اما آيا با سهامدارانتان هم همين رفتار را داريد؟
وقتي مشتريانمان را راضي كنيم، تمامي ديگر گروه هايي نيز كه در شركت منافعي دارند سود مي برند. تحليلگران بازار سهام مطالب زيادي راجع به جنبه هاي مالي برنامه شركت ها مي نويسند. آنها همچنين به نحوه سرمايه گذاري ها و كاهش بدهي ها توجه زيادي مي كنند. اما موضوع كاملاً مهم و اصلي رضايت مشتري است. برخورد دوستانه، سرعت، نظافت و تميزي و همچنين كيفيت محصول از همه چيز مهم تر هستند.
• آيا موضوع رواج جنون گاوي هنوز هم براي شما مشكل زا است؟ آيا اصلاً ديگر به آن توجه داريد؟
بله به آن توجه داريم، اما ديگر مشكل ساز نيست. مشتريان به عادات سابق غذا خوردنشان بازگشته اند. ميزان فروش گوشت هم به سطح سابق خود رسيده است.
• رشد ارزش يورو چه تأثيري بر فعاليت هايتان دارد؟
من عاشق يورو هستم. از رشد يورو هم استقبال مي كنم، زيرا ما تمامي مواد اوليه خود را به صورت محلي و با استفاده از واحد پول هر محل براي رستوران هاي آن محل تهيه مي كنيم. رشد يورو فقط يك پيامد براي ما دارد: سودمان بر حسب دلار را افزايش مي دهد.
• جنگ عراق موجب ايجاد بي اعتمادي در روابط اروپا و آمريكا شده است. در بسياري از مناطق ديگر نيز نسبت به آمريكا اعتراضاتي صورت گرفته است. آيا اين وضعيت بر فعاليت ها و درآمدهاي شما تأثير مي گذارد؟
دائماً سوال فوق را مي شنوم. در اين زمينه نمي توانم پيامد قابل توجهي ببينم. شركت مك دونالد پلي ميان فرهنگ ها ايجاد مي كند. اگر چه مك دونالد ريشه هاي آمريكايي دارد، اما به عنوان مثال از ۳۰ سال پيش در كشور آلمان هم فعاليت مي كند. مك دونالد در آلمان يك عرضه كننده محلي محسوب مي شود. اغلب مردم آلمان مي دانند همبرگرهايي كه مي خورند آلماني هستند نه آمريكايي. آنها مي دانند سيب زميني هايي كه مي خرند در كشورشان رشد كرده اند و سود برندگان از فروش محصولات مالياتشان را در آلمان مي پردازند. علت آنكه بازار ما در حال حاضر در كشور آلمان وضعيت مناسبي ندارد، ركود اقتصادي حاكم در كل كشور است. بسياري نيز حدس مي زنند كه به علت بحران عراق فعاليتمان در فرانسه كاهش پيدا مي كند. اما فرانسه طي ۱۸ ماه گذشته يكي از بهترين بازارهايمان بوده است.
• با وجود اين بسياري مك دونالد را سمبل امپرياليسم آمريكا و يكي از پيامدهاي ناخوشايند جهاني سازي مي دانند. آيا اين تفكر عملكرد شما را تحت تأثير خود قرار نمي دهد؟
اگر اكثر مردم چنين نظري داشتند، مشتري چنداني پيدا نمي كرديم. ما شايد تنها عرضه كننده اي باشيم كه در ۱۲۰ كشور حضور دارد و همه جا هم سودده است. به سبب رشدي كه پيدا كرده ايم زير ذره بين قرار مي گيريم. لذا به راحتي قابل تبديل شدن به هدف حملات كساني هستيم كه قصد دارند توجه عموم را صرفاً جلب كنند.
منبع: زود دويچه سايتونگ

نگراني اوپك از سارز
در بازار نفت كه تاريخ آن با پديده «كارتلي شدن» رقم خورده است همواره به وجود بازيگري اصلي نياز بوده است كه بتواند نقش مكمل را ايفا نمايد اوپك عملاً نقش مهم خود را به عنوان تنظيم كننده ادامه خواهد داد
011005.jpg
ترجمه: رضا علي اكبرپور
روزنامه لاتريبون در گفت وگويي با دو تن از كارشناسان اقتصادي فرانسه، كاترين لوو و آن پومير، نظر آنان را درباره آينده سازمان اوپك، با توجه به پايان جنگ در عراق، جويا شده است. آنان معتقدند كه دومين عامل نگراني اين سازمان (پس از بحران عراق) بيماري سارز در كشورهاي آسيايي است. با هم اين گفت وگو را مي خوانيم.
•••
• آينده اوپك را چگونه مي بينيد؟ آيا پايان جنگ در عراق مي تواند اين كارتل نفتي را به حاشيه براند؟
كاترين لوو و آن پومير: در اين بازار كه تاريخ آن با پديده «كارتلي شدن» رقم خورده است، همواره به وجود بازيگري اصلي نياز بوده است كه بتواند نقش مكمل را ايفا نمايد. اوپك عملاً نقش مهم خود را به عنوان تنظيم كننده ادامه خواهد داد. در حال حاضر به سختي مي توان پيشگويي كرد كه آيا عراق به عضويت خود در اين سازمان ادامه خواهد داد يا خير. عراق، به عنوان كشوري عرب و يكي از بنيانگذاران اوپك، تاكنون ۱۰ درصد از توليد نفت اين سازمان را تامين مي كرد.
در مقابل از مجموع ۶۸ ميليون بشكه توليد جهاني در روز، سازمان اوپك توليد ۲۶ ميليون بشكه را به عهده دارد. حضور يا عدم حضور عراق در اين سازمان محور اصلي مشاجره سياسي ميان عراق و ايالات متحده از يكسو، و در بطن سازمان اوپك، از سوي ديگر، خواهد بود، در حالي كه نبايد فراموش كرد كليدي ترين عضو توليدكننده نفت در اين سازمان، كشور عربستان سعودي است.
• تصميم اخير اوپك مبني بر افزايش سهم توليد و در عين حال كاستن ۲ ميليون بشكه در روز از بازار را چگونه تعبير مي كنيد؟
اين امر بدان معني است كه اعضاي سازمان ميزان صادرات نفت را ۵۰۰ هزار بشكه كاهش خواهند داد، ۵/۱ ميليون بشكه ديگر نيز به توليد نفت عراق تا پيش از آغاز جنگ مربوط مي شود كه اينك متوقف شده است. اوپك از چندين ماه پيش با درنظر گرفتن حضور عراق و با جبران كاهش توليد اين كشور، واكنش نشان داده است. در حالي كه بازارها فقط بر اساس ميزان توليد، بدون در نظر گرفتن عراق، عكس العمل نشان مي دهند، همين امر باعث نوسانات شديدي در قيمت نفت شده است. سازمان اوپك تصريح كرده كه در گردهمايي ۱۱ ژوئن آن را مورد بررسي قرار خواهد داد - تا آن زمان وضعيت عراق مشخص تر خواهد شد - اما آن گونه كه مشهود است، اين سازمان از عواقب بيماري سارز در آسيا بيشتر در هراس است. اگر تقاضاي نفت خام در چين، به عنوان مصرف كننده بزرگ با ۶ درصد رشد اقتصادي، كاهش شديد يابد، اين امر تاثيرمحسوسي بر ميزان تقاضاي جهاني خواهد داشت. درواقع، اوپك از سه يا چهار سال پيش از نوعي سياست ماهرانه تنظيم، معروف به «سياست بانك مركزي آمريكا»، پيروي مي كند (زيرا همانند اين بانك مركزي، آنچه را مي گويد انجام مي دهد و بالعكس).
• پديده اي ديگر، يعني توليد يك غول نفتي روسي در پي ادغام دو شركت رقيب يوكوس و سيب نفت، در جهان نفت روي داده است. آيا اين پديده تغييري در وضعيت جهاني ايجاد خواهد كرد؟
آري، اين اتفاق بسيار مهم است. شايعاتي به گوش مي رسيد كه طبق آنها، سيب نفت بايد فروخته مي شد و اكسون موبيل، رويال داچ و توتال فيناالف از سوي بازار به عنوان خريداران بالقوه اين شركت نفتي مطرح شده بودند - زيرا اين سه شركت عمده نفتي هنوز حركت آغاز شده توسط بريتيش پتروليوم را كه اخيراً با خريدن شركت نفتي TNK در بازار روسيه نفوذ كرده است، دنبال نكرده اند. در نتيجه، تاسيس شركت «يوكوس سيب نفت» نشاني از تقويت بازار روسيه در اثر تولد «يك غول جديد» است.
اين ادغام، همچنين حاوي پيامي به شركت هاي غربي است: «شما TNK را تصاحب كرديد، اما به مابقي هرگز دسترسي نخواهيد داشت. » تصميم اخير مبني بر عدم توسعه قراردادهاي «تقسيم توليد» نيز در چنين راستايي قرار دارد. در اين قراردادها، شفافيت مالي تضمين شده و امكان بازگرداندن سود سرمايه مهياست، تضمين چنين شرايطي براي كار در اين كشور ضروري است.
•  آيا يوكوس سيب نفت واقعاً مي تواند رقيبي براي شركت هاي نفتي غربي باشد؟
جايگاه اين شركت جديد از نظر حجم توليد، بخش مهم قضيه يعني پايين بودن ميزان بهره وري شركت هاي روسي در مقايسه با كمپاني هاي غربي را پنهان نگه مي دارد، زيرا قيمت محصول در داخل روسيه بسيار پايين است. براي برون رفت از اين وضعيت، بايد مسئله ظرفيت تخليه و صدور حل شود، چرا كه خطوط لوله و بنادر كاملاً پر هستند و شركت انحصاري دولتي ترانس نفت مديريت آنها را به عهده دارد. اين شركت براي مدرن سازي شبكه كهنه نفتي خود بايد مبالغ هنگفتي سرمايه گذاري كند.
شركت هاي روسي همچنين براي سنجيدن قابليت رقابت خود با غربي ها، بايد به گروه هاي بين المللي تبديل شوند. از اين نظر، چيني ها از آنان پيشي گرفته اند، آنان در حال خريد اوراق بهادار در كشورهاي خارجي، اندونزي، قزاقستان، ليبي و بيرماني هستند.
منبع: لاتريبون

حاشيه اقتصاد
• ۱۰ فاز ديگر براي پارس جنوبي
از قرار معلوم به نظر مي رسد كه مقامات وزارت نفت به دنبال رايزني هايي براي بالا بردن تعداد فازهاي عملياتي در منطقه گازي پارس جنوبي، با مجلسيان هستند؛ گفته مي شود كه اين وزارتخانه تمايل خود را تا ۱۰ فاز ديگر اعلام كرده است. ميدان گازي پارس جنوبي، بين ايران و قطر مشترك است و در بخش ايراني آن تاكنون ۱۸ فاز عملياتي تعريف شده است. از اين تعداد فازها يك تا ۱۰ آن به پايان رسيده و در مرحله بهره برداري است و كارهاي مناقصه و قرارداد آن به پايان رسيده است. فاز يك پارس جنوبي در تابستان امسال به بهره برداري خواهد رسيد. اين فاز توسط شركت ايراني پتروپارس به بهره برداري خواهد رسيد. فازهاي ۲ و ۳ آن نيز كه توسط كنسرسيوم توتال فرانسه، پتروناس مالزي و گاز پروم روسيه توسعه داده شد، در بهمن ماه سال گذشته به بهره برداري رسيد. فازهاي ۴ و ۵ آن نيز توسط پتروپارس، نيكو و آجيپ ايتاليا در راه راه اندازي است و ،۶ ۶ و ۸ توسط پتروپارس و ۹ و ۱۰ هم توسط كنسرسيوم ايراني كره اي. مناقصه فاز ۱۱ آن نيز به پايان رسيده و فازهاي ۱۲ تا ۱۸ نيز امسال برگزار خواهد شد.

• پرداخت وام به خودروهاي فرسوده
تدوين آيين نامه اجرايي پرداخت تسهيلات به مالكين خودروهاي فرسوده در دستور كار بانك مركزي قرار گرفت، اين آيين نامه كه نحوه اعطاي تسهيلات به مالكين خودروهاي فرسوده را مشخص مي كند با همكاري سازمان مديريت و برنامه ريزي در حال تدوين است. در اين آيين نامه ميزان اعتبار پرداختي به مالكين خودروهاي فرسوده و همچنين كارمزد تسهيلات براي جايگزيني خودرو مشخص خواهد شد. مقرر است كارمزد دريافتي از اين تسهيلات كمتر از كارمزد عادي بانك ها باشد. اين اقدام تشويق مالكين خودروهاي فرسوده براي جايگزيني را به دنبال خواهد داشت. براساس اين گزارش آيين نامه مذكور تا پايان خردادماه نهايي خواهد شد. جايگزيني خودروهاي فرسوده تاثير به سزايي در كاهش مصرف سوخت خواهد داشت چرا كه طبق بررسي هاي انجام شده هر خودروي فرسوده ۱۶ ليتر بنزين در هر ۱۰۰ كيلومتر به طور متوسط مصرف مي كند. اين درحالي است كه استانداردهاي بين المللي بر مصرف ۶ ليتر بنزين در هر ۱۰۰ كيلومتر به طور متوسط دلالت دارد.

• عراق و برنامه مارشال
براساس ارزيابي موسسه پژوهش هاي اقتصادي آلمان، امر بازسازي عراق همچون آلمان پس از جنگ جهاني دوم نيازمند يك برنامه بين المللي همچون برنامه مارشال است.
برنامه اي متشكل از چهار بخش، يعني تثبيت صلح، بخشش بدهي هاي خارجي، بازسازي و حق تعيين سرنوشت مي تواند ثبات در عراق را احيا كرده و رشد اقتصادي اين كشور را تامين نمايد. مختصات اين برنامه بازسازي به راستي كدامند؟ ايده مربوط به بازسازي آلمان و اروپاي پس از جنگ جهاني دوم توسط جورج سي. مارشال، وزير امور خارجه ايالات متحده آمريكا، دو سال پس از خاتمه جنگ جهاني دوم مطرح گرديد. اين برنامه كه به برنامه بازسازي اروپا، European Recovery Program شهرت يافت مي بايست به شكل گيري پايه هاي رشد اقتصادي اروپا كمك رسانده و حتي بازسازي اقتصادي كشور تحت اشغال آلمان را نيز ممكن و ميسر سازد. برنامه پيشنهادي وزير امور خارجه آمريكا، به عنوان بنياد برنامه بازسازي اقتصادي آلمان در حافظه تاريخ ثبت شد. اينك تحليلگران موسسه پژوهش هاي اقتصادي آلمان برنامه مشابهي را براي امر بازسازي عراق پيشنهاد مي كنند. گرچه عراق پس از عربستان سعودي از حيث ذخاير نفتي در پهنه گيتي در مقام دوم قرار دارد، ولي بهره گرفتن از اين منبع غني درآمد در شرايط كنوني تنها به شكل محدودي ممكن و ميسر است. يكي از كارشناسان موسسه پژوهش هاي اقتصادي آلمان، تيلمان بروك در اين باره چنين مي گويد: «نخست بايد گفت كه عراق كشور فقيري است. گرچه كه عراق دربرگيرنده سرزمين پهناوري است، ولي توليد ناخالص اجتماعي اين كشور بسيار نازل است. از حيث كارآمدي اقتصادي مي توان كشور عراق را مثلاً با شهر برمن آلمان مقايسه كرد، با اين تفاوت كه برمن تنها ۶۵۰ هزار نفر جمعيت دارد. چنين است كه بازسازي عراق بدون كمك هاي خارجي ممكن نيست، چرا كه در شرايط كنوني نمي توان از همه ظرفيت نفت عراق براي تامين نيازهاي مالي بازسازي عراق بهره گرفت و ساليان سال طول خواهد كشيد تا توليد نفت عراق بار ديگر افزايش يابد. »
از آن گذشته، درآمد ارزي ناشي از صدور نفت عراق نيز به طور تام و تمام در اختيار اين كشور قرار نمي گيرد. خسارات جنگي كويت در ارتباط با جنگ سال ۱۹۹۱ خليج فارس، بالغ بر ۲۰۰ ميليارد دلار برآورد شده است و عراق ناگزير به پرداخت اين خسارت جنگي است و از آن گذشته بدهي هاي سنگين خارجي عراق نيز به مانعي جدي بر سر راه بازسازي اين كشور بدل شده است. كارشناسان مسائل اقتصادي تخمين مي زنند كه ميزان بدهي هاي خارجي اين كشور با منظور كردن نرخ بهره اين بدهي ها، در شرايط كنوني بالغ بر ۸۰ تا يكصد و بيست ميليارد دلار گرديد. كارشناسان پيش بيني كرده اند كه عراق ظرف ۲ سال آينده به هيچ روي در موقعيتي نيست كه بتواند حتي بخشي از بدهي هاي خارجي خود را پرداخت نمايد. به احتمال زياد مي بايست عراق مشمول بخشش بخشي از بدهي هاي خارجي خود گردد. كارشناس موسسه پژوهش هاي اقتصادي آلمان، تيلمان بروك در اين باره چنين مي گويد: «آنچه كه حائز اهميت فراوان است، همانا ممكن ساختن يك آغاز واقعي است. مردم عراق نمي توانند تا ابد بهاي خطاي رهبران سياسي گذشته اين كشور را بپردازند. مگر نه آنكه آلمان در سال ۱۹۴۵ نيز در موقعيت مشابهي قرار داشت. مگر نه آنكه متفقين در آن هنگام گفتند كه آلمان نيازمند يك آغاز جديد است و بايد به مردم اين كشور شانس جديدي داده شود، تا بتواند در ثبات و رشد اقتصادي حضوري در خور يابند و دقيقاً همين موضوع در عراق امروز مطرح است. »
در همين ارتباط تيلمان بروك مي افزايد: «من گمان مي كنم كه استقرار ثبات، حال خواه ثبات سياسي و يا نظامي باشد، از اهميت فراواني برخوردار است. چرا كه كمك هاي نوع دوستانه مي بايست سريع توزيع گردند.
مردم بايد بتوانند دگرگوني هاي مثبت را به سرعت مشاهده كنند و دريابند كه اوضاع در همه عرصه ها در حال پيشرفت و بهبود است. در همين رابطه نيز مي توان گفت كه برنامه مارشال مي تواند بسيار مفيد واقع شود. تنها از اين طريق است كه مي توان مردم را در روند تثبيت و استقرار صلح مشاركت داد. ما شاهد آنيم كه با اتكا بر يك راه حل مسالمت آميز، امر افزايش آهنگ رشد اقتصادي در درازمدت تامين خواهد شد. »

جهان ۲۰۰۳
جهان به زبان ارقام
ترجمه: غلامرضا رضايي نصير
بلغارستان
توليد ناخالص داخلي: ۱۹ ميليارد دلار
سرانه توليد ناخالص داخلي: ۲۵۶۰ دلار
جمعيت: ۵/۶ ميليون نفر
رشد توليد ناخالص داخلي: ۶/۳ درصد
تورم: ۸/۴ درصد
حزب اصلي دولت، جنبش ملي سيمون دوم، در بلغارستان بي رقيب است اما مشكل آن چگونگي اصلاحات اقتصادي است. با تاثير عميق قيمت بالاتر انرژي بر اقتصاد اين كشور مشكلات بيشتري بروز خواهد كرد. بلغارستان در دور اول گسترش اتحاديه اروپا به اين باشگاه دعوت نخواهد شد. اما اين كشور اميدوار است كه اتحاديه اروپا يك «نقشه راه» براي عضويت اين كشور در دوره هاي بعدي ارائه دهد.
در سال هاي ۲۰۰۳ فروش دارايي هاي دولتي ادامه خواهد يافت. خصوصي سازي در بلغارستان گاه به گاه بوده است. دولت سعي كرده است شركت مخابرات و دخانيات خود را بفروشد. در اين زمينه پيشرفت هايي حاصل شده است و پيشرفت هاي بيشتري به دست خواهد آمد. در نيمه اول سال ۲۰۰۳ بانك DSK (كه سابقاً بانك پس اندازهاي دولتي ناميده مي شد) به همراه هفت شركت برق منطقه اي در معرض فروش قرار خواهند گرفت.

جمهوري چك
توليد ناخالص داخلي: ۹۱ ميليارد دلار
سرانه توليد ناخالص داخلي: ۸۸۸۰ دلار
جمعيت: ۳/۱۰ ميليون نفر
رشد توليد ناخالص داخلي: ۰/۴ درصد
تورم: ۹/۱ درصد
با توجه به اينكه حزب دست راستي سيويك دموكراتيك اكنون در اپوزيسيون قرار گرفته است براي رهبر آن، واسلاو كلاوس پيروزي در انتخابات فوريه ۲۰۰۳ و گرفتن جاي واسلاو هاول، رئيس جمهور، جمهوري چك دشوارتر مي شود (البته همانطور كه احتمالاً خوانندگان اكنون مي دانند، واسلاو هاول پيش از انتخابات داوطلبانه از مقام خود كناره گيري كرد و واسلاو كلاوس، هر چند با دشواري، جاي او را گرفت. م) احتمالاً يكي از كانديداهاي مقام رياست جمهوري ميلوش زيمان نخست وزير اسبق اين كشور خواهد بود. هنوز دو مشكل عمده بر سر راه جمهوري چك براي پيوستن به اتحاديه اروپا وجود دارد: اصلاح سياست هاي كشاورزي و رقابت. خصوصي سازي شركت هاي بزرگ نورد فولاد راه را براي پيشرفت در مورد دوم هموار خواهد ساخت. شركت هاي خارجي سرمايه گذاري هاي سنگيني در جمهوري چك مي كنند. اين امر به بهره وري بيشتر و افزايش دستمزدها انجاميده است. قاعدتاً ميزان مصرف و سرمايه گذاري هاي تجاري در سال ۲۰۰۳ قابل توجه خواهد بود.

لهستان
011000.jpg

توليد ناخالص داخلي: ۱۹۸ ميليارد دلار
سرانه توليد ناخالص داخلي: ۵۱۲۰ دلار
جمعيت: ۶/۳۸ ميليون نفر
رشد توليد ناخالص داخلي: ۹/۲ درصد
تورم: ۳/۳ درصد
دولت لهستان كه در بين مردم محبوبيت ندارد و با اقتصادي بسيار ضعيف مواجه است، سعي خواهد كرد دو طرف را داشته باشد. از يك سو وعده احتياط و دورانديشي مالي در عرصه بين المللي را خواهد داد و از سوي ديگر نويدبخش رشد اقتصادي سريع تر، امنيت شغلي و بخشش بدهي هاي شركت هاي دولتي در داخل خواهد بود. فشار از سوي راي دهندگان روستايي به دولت افزايش مي يابد و دولت ائتلاف دموكراتيك چپ با تهديدهايي هم از درون و هم از شريك ائتلافي اش، حزب دهقانان لهستان مواجه خواهد شد. دولت عمده توجه خود را به عضويت در اتحاديه اروپا معطوف مي سازد. اين كشور توانسته است «شكاف اصلاحي» خود را با كانديداهاي موج اول عضويت در اتحاديه اروپا پر سازد. اين گروه پيشتاز احتمالاً در اوايل سال ۲۰۰۵ به اتحاديه اروپا خواهند پيوست. اما در سال ۲۰۰۳ دولت لهستان با مشكلاتي در زمينه بودجه، كشاورزي و منطقه بندي كشور مواجه مي شود. بانك مركزي لهستان با سياست هاي اين دولت در زمينه حفظ يك زلوتي (پول ملي لهستان) ضعيف موافق نيست، زيرا از كسري بودجه و تورم در هراس است. در سال ۲۰۰۳ تلاش هايي براي محدود كردن حوزه عمل و اختيارات بانك مركزي صورت خواهد گرفت.

مجارستان
توليد ناخالص داخلي: ۶۶ ميليارد دلار
سرانه توليد ناخالص داخلي: ۶۶۹۰ دلار
جمعيت: ۱/۱۰ ميليون نفر
رشد توليد ناخالص داخلي: ۳/۴ درصد
تورم: ۳/۵ درصد
پيتر مدگيسي، نخست وزير مجارستان، از افشاگري هاي مربوط به اينكه وي در زمان رژيم كمونيستي سابق افسر ضد اطلاعات سرويس مخفي بوده است، جان سالم به در خواهد برد. اما احتمال تحقيق و تفحص هاي پارلماني بيشتر وجود دارد. كسري بودجه در سال ۲۰۰۲ به ميزان انفجاري ۶ درصد توليد ناخالص داخلي رسيد. در سال ۲۰۰۳ با توجه به رشد سريعتر اقتصادي و افزايش درآمدهاي دولت از طريق بهبود نظام جمع آوري ماليات، احتمالاً اوضاع بهتر خواهد شد. با اين حال كسري بودجه به كمتر از ۵ درصد توليد ناخالص داخلي نخواهد رسيد.
افزايش دورقمي ارزش فورينت، پول اين كشور در برابر يورو از سال ۲۰۰۱ به شدت به صادرات آن لطمه مي زند، اما دولت رويكرد خود را تغيير نخواهد داد زيرا براي مهار تورم به پولي قوي احتياج دارد.

اقتصاد
ادبيات
ايران
جهان
علم
ورزش
هنر
|  ادبيات  |  اقتصاد  |  ايران  |  جهان  |  علم  |  ورزش  |  هنر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |