شنبه ۳ بهمن ۱۳۸۳
گود مقدس
009255.jpg
محمدرضا منصوريان
مجالي دست داد تا كتاب استاد كاظم كاظميني يكي از محققان و بزرگان ورزش باستاني با نام «فراتر از مرزها با گود مقدس (زورخانه)» به دستم برسد و آن را مطالعه كنم. با خواندن اين كتاب و كمي انديشه و تجزيه و تحليل، به اين استنباط رسيدم كه اين كتاب و محتوي درون آن تنها يك كتاب يا توجيه نامه و توصيه نامه نيست، بلكه واقعيتي است براي قبولاندن اين نكته كه ورزش باستاني ما از هر حيث مستعد توسعه است و اگر فرمان حركت و سازندگي در آن آغاز شود نه تنها در داخل كشور بلكه در سطح بين المللي نيز مي توان تحولي اساسي و درخور شأن آن به وجود آورد.
در گفت وگوي كوتاهي كه با نويسنده كتاب داشتم، پي بردم براي وي كه ساليان دراز است با تكيه بر آرمان ها، اهداف مقدس انساني، اجتماعي، فرهنگي و آموزشي ورزش باستاني تلاش هاي فراواني را براي شناساندن و ترويج آن نزد جهانيان انجام داده است، اين حقيقت وجود دارد كه انجام اين كار نياز به ابزار، افراد و شيوه هاي منحصربه فردي دارد كه در حال حاضر به منزله سنگ بزرگي مي ماند كه مديريت ورزش قادر نيست حتي اين سنگ را بردارد! ورزش امروز ديگر يك زبان بين المللي شده است كه احتياجي به مترجم و اين قبيل مسائل ندارد، همه به راحتي مي فهمند كه در يك ماجراي ورزشي چه اتفاقاتي افتاده و چه حوادثي به وجود آمده است، امروز ورزش زبان تفاهم ميان ملت ها شده است و هرجا كه ورزش وجود داشته باشد، ملت ها با عقايد، مذاهب و افكار مختلف شان به هم نزديك تر مي شوند. و با چنين اصولي به راحتي مي توان در راه جهاني كردن ورزش باستاني و گود مقدس زورخانه حركت كرد و به عنوان يك پديده اخلاقي و معنوي آن را فراتر از مرزها ديد. من نمي دانم كه آيا مديران ورزشي ما تاكنون طرحي، گزارشي، كميسيوني يا جلساتي براي انجام اين كار داشته اند، چه كساني در جلسات حاضر يا غايب بوده اند و يا محتوا و مفاد گزارش ها و طرح ها چه بوده است، اما اين را به تحقيق مي دانم كه نفس كار تشكيل كميسيون و تبادل نظر و افكار عده اي متخصص و مفسر و مجرب در امور ورزش باستاني بسيار نيكو و پسنديده است و از همه مهم تر اميدبرانگيز...
يعني همين كه سازمان تربيت بدني به چنين فكري بيافتد و از كساني كه به نحوي با ورزش باستاني كه ريشه در هويت، مذهب و تاريخ ما دارد دعوت كرده تا در موقعيت كنوني ايده ها، ابتكارها و تجربه هاي علمي، عملي و تئوريك خود را در طبق اخلاص ريخته و ارائه نمايند مي تواند راه ورود به وحدت نظر و فكر و عمل را هموار ساخته تا شايد از رهگذر چنين كوشش هايي با هدف و سياست اجرايي مناسبي بتوان به انجام رشد و توسعه ورزش باستاني در همه زمينه ها سروسامان داد.
ورزش باستاني و گود مقدس زورخانه با آداب و رسومي سراسر راستي و درستي ريشه در تاريخ سه هزار ساله سرزمين ما دارد كه بايد همچنان پايدار و زنده باقي بماند. «بسم الله الرحمن الرحيم» ، يكي و يكي، يكي و دو تا، دو تا و سه تا، سه تا و چهار تا، يا الله، يا الله. بر شمر لعنت (و جواب اطرافيان): آي بشمار، بر يزيد لعنت (آي بشمار) بر ... لعنت (آي بشمار) بر ... لعنت (آي بشمار) بر ... لعنت (آي بشمار) بر محمد و آل محمد صلوات، (اللهم صل علي محمد و آل محمد) و...
آئين جوانمردي
آئين جوانمردي كه از دوران باستان در كشور ما رواج داشته پس از ظهور اسلام، در پرتو تعاليم عاليه پيغمبر اكرم(ص) كيفيت و عمق بيشتري نيز يافت. بخصوص مردم ايران كه به مذهب شيعه گرويده بودند، از آن زمان به بعد، شخصيت منزه و خصال عالي علي(ع) را سرمشق و راهنماي خود قرار دادند و پيوسته با ذكر جميل فداكاري ها و مهرپروري ها و كرامت هاي آن حضرت با شعارهايي از قبيل «از علي آموز اخلاص عمل» خصال عالي اخلاقي و خصوصيات جوانمردي خود را تا به امروز حفظ كرده و به مراتب بالاتري رسانيده اند. چون مطالبي تازه و بسيار جالب درباره مباني آئين جوانمردي از عهد باستان و بعد از ظهور اسلام به دست آمده كه هر يك بصورت و معني مرامنامه جوانمردان ايران هستند و مي توانند كاملا گوياي خصال عالي تاريخي مردم اين مرز و بوم و نشان دهنده اصول و مرام انساني و اخلاقي ايشان باشند. لذا براي تكميل مباني و مرامنامه هاي اين آئين تاريخي، بالضروره به درج  آنها مبادرت مي گردد.
فوايد جوانمردي
كسي كه جوانمرد باشد در همه كارها او را فرصت باشد و همه بلاها از او دور باشد و دشمنانش محو گردند و در روزي بر وي گشاده باشد و خير و بركت دار باشد و همه كارهايش بر مراد او باشد، فرزندانش به سلامت باشند، صالحان باشند و خانه اش آبادان باشد و هر كاري كه كند همه فرصتش باشد و خداوند غفار، يارش باشد، ياري خداوند اين است كه آيينه دل او را روشن شود و دينش قوت گيرد و كسبش حلال شود و از پيدايش حلال است كه در راه خداوند صرف مي شود و خيرش به روح پاك مومنان راه حق و صالحان مي رسد.
مال حلال نصيب منافقان نيست و به روح خبيث منافقان نمي رسد. خداوند متعال از آن بنده خشنود شود كه جوانمرد باشد و دينش را قوت دهد و آيينه دلش را روشن سازد و جان و روحش را روشن سازد و فهم و ادراكش را روشن سازد. دل هر كس كه جوانمرد باشد پاك است و از كينه و عداوت و حب دنيا خالي است و خداوند در دل او جاي دارد.
زورخانه سيماي ملي و تاريخي ما
كهنه سوار كاظم كاظميني رئيس اسبق باشگاه بانك ملي ايران و مؤسس زورخانه اين باشگاه چهل و يك سال قبل به روزنامه بامشاد يكي از روزنامه هاي سياسي و اجتماعي آن دوره ايران گفته است: تاريخ كشور ما تاريخ پهلواني ها و دلاوري ها و افتخارات پرشكوه انساني است. در كنار تمدن چند هزارساله سرزمين ما آيين و ويژگي هاي يك ملت بزرگ و زنده جهاني مي درخشد. علاقمند فطري ايرانيان به پهلواني و نيرومندي و پيروي از آيين جوانمردي و فداكاري و نوعدوستي و راستي و امانت كه از خصال ابدي ايشان است موجب دوام يكي از آثار باستاني كه در شهرهاي ايران رواج دارد و با عمليات و آداب و رسوم خود نشان دهنده روي آوري بدون وقفه ملت ايران به آيين پهلواني و دلاوري شده است.
با گذشت بيش از چهل سال كاظميني هنوز هم براي شناساندن ورزش ملي وطن ما بيش از پيش تلاش مي كند. خودش در اين رابطه چنين عقيده اي دارد:
وظيفه عمده اي كه اينجانب در طول سال ها خدمت به ورزش به عهده خود داشته ام آن بوده است كه ورزشكاران و جوانان و همه مردمي را كه طالب كمال و صفات نيك و خصائل عالي انساني هستند، با مباني اخلاقي و اصول معنوي و فضائل ارجمند نياكان خود آشنايي پيدا كنند و در آنان روحيات فداكاري و احساسات جوانمردانه كه مهم ترين عامل دوام و بقاي حيات جاوداني ملت ايران است برانگيزانم. استاد در مقدمه كتاب انگليسي زورخانه چنين نگاشته است:
يكي از آثار مهم باستاني كشور ما كه مي تواند نشان دهنده خصوصيات سيماي ملي و تاريخي ما باشد زورخانه است كه تقريبا در هر كوي و برزن شهرهاي ايران وجود دارد و ورزشكاران محلي را در دامن خود پرورش مي دهد و نيرومند مي سازد. متاسفانه در دوره كنوني قدر و اهميت آن از نظر متجددين و علاقمندان به فرهنگ ملي ما ناشناخته مانده و مقام شايسته خود را آن چنانكه بايد نتوانسته است احراز كند. در حالي كه اين ميراث اصيل و باستاني، هم زمان كم التفاطي ما در كشورهاي خارج دوستداران و طرفداران بسياري يافته است.
اهميت ورزش باستاني و حكمت تاريخي آن هر روز كه مي گذرد، در نظر سياحان و ايران شناسان و شخصيت هاي دانشمند جهاني نظير پروفسور ريپكاو هارولد لمب و ... اعتبار و ارزش عيني بيشتري پيدا مي كند و در برابر ديدگان شگفت زده آنان بقدر كاخ ها و بناهاي تخت جمشيد منتهي به صورت زنده اي، مسحوركننده مي نمايد و با صدها جلوه پرشكوه خود افتخاري بر افتخارات تاريخي و ابداعات اصيل ملت ما مي افزايد.
استاد كاظميني مي گويد: از آغاز جواني آرزو مي كردم و اميد داشتم كه خداوند متعال توفيقي عنايت فرمايد تا ورزش باستاني ايران را به جهانيان بشناسانم. اينك با امكانات و تسهيلات موجود در بانك ملي ايران توانسته ام ورزش باستاني را بيش از پيش در كشورمان ترويج كنم و آن را در معرض انظار هيات هاي مختلف خارجي بگذارم، و سالي چند بار با حلقه فيلمها و عكسهاي جالب از اين ورزش ملي به سراسر دنيا سفر كنم و ورزش باستاني را با شكوه خيره كننده و افتخار آميزش از راه تلويزيون ها و راديوها و مصاحبه ها و سخنراني ها به جهانيان بشناسانم. معرفي ورزش باستاني در تمام كشورهاي اروپايي و آسيايي و ايالات متحده و غالب كشورهاي آمريكاي لاتين و آفريقا به وسيله من با استقبال عمومي محافل اجتماعي و شخصيت هاي برجسته جهاني مواجه شده است.

سايه روشن
گلريزان اولين جراح قلب
009258.jpg
كاظم كاظميني در توضيح شرح اين عكس مي گويد: در كاليفرنياي آمريكا به هنگام شناكردن در يك استخر و زماني كه براي واردشدن به داخل آب شيرجه زدم، سرم در زير آب به شدت با سر يكي ديگر از شناگران برخورد كرد كه هر دوي ما مجبور به خروج از داخل استخر شديم. اين اتفاق مقدمه آشنايي من با دكتر بارنارد اولين جراح قلب در جهان بود. البته او در آن زمان يك پزشك معمولي بود و هنوز موفق به انجام اين عمل جراحي تاريخي نشده بود.
اين جراح دست طلايي دو ماه بعد از آنكه به دليل انجام اين كارش معجزه گر پزشكي قرن لقب گرفت با دعوت من به ايران آمد و با شركت در مراسم گلريزان در باشگاه بانك ملي مورد احترام و تجليل ورزشكاران باستاني كار اين باشگاه قرار گرفت.كاظميي اضافه كرد: هدف ما از دعوت دكتر بارنارد به ايران و تجليل از وي در حقيقت تجليل از فرهنگ و علم و دانش بود.
به همين دليل به هنگام ورود وي به داخل زورخانه همراه با ضرب مرشد از بالاي ۸ دريچه سقف زورخانه ۸۰ كيلو برگ گل رز را روي سرش ريختيم تا با اجراي مراسم گلريزان باشكوهي از خدمت بزرگ اش به بشريت بدينوسيله قدرداني كرده باشيم. اين مراسم باشكوه علاوه بر شادي و شعف هموطنانمان در داخل كشور مورد تحسين و شگفتي جهانيان نيز قرار گرفت. كاظميني گفت:  متاسفانه با درگذشت دكتر بارنارد كه سال گذشته اتفاق افتاد هنر و فرهنگ و ورزش ايران يك دوست صميمي و پرارزش خود را از دست داد.اما ورزشهاي باستاني و زورخانه دوستداران و علاقمندان زيادي را از نسل امروز جذب كرده است. شيرين كلمات و احترام واژه ها چون زنگ بزرگان در آواي عبادتي زورخانه قهرمانان بسياري را از رشته كشتي به گود آورده است. حالا پيوندي معنوي بين زورخانه و كشتي چون قديمي ترين اتفاقات پهلواني به وجود آمده است. پهلوانان ما از گود به ميدان و تشك مي رفتند و از تشك به گود بازمي آمدند تا روح خود را تلطيف كنند و به خود آيند. آنچه بزرگان سياست و علم را در ورزش به خود جلب نمود، محتواي روحاني و دروني زورخانه است و امثال دكتر بارناردها در دهه هاي مختلف آنرا ستودند.

خلاصه نظريات شخصيت هاي برجسته جهان درباره ورزش باستاني
اوري براندج رئيس سابق كميته بين المللي المپيك
انضباطي كه در ورزش باستاني حاكم است، كاملا با ادب و تربيت و پيشرفت تمدن دنياي امروز توافق دارد و بطور بارزي ارزش و قابليت آن را دارد كه در ساير كشورها به خوبي مورد پذيرش و استفاده قرار گيرد.
دكتر بارنارد اولين جراح قلب جهان
هيجان صحنه هاي گلريزان در ورزش باستاني دقايق طولاني مرا تحت تاثير فراوان قرار داد كه تقريبا مي گويم (بهت زده شدم) و هيچگاه از خاطر من فراموش نخواهد شد. آفرين بر ايران و ايراني و در مقابل اين همه احساس و عطوفت و مهرباني ايراني سر تعظيم فرود مي آورم.
كريسكي وزير خارجه اسبق اطريش
آن لحظات لذت بخش و گرانقدري كه با تماشاي ورزش هاي بي همتاي پهلواني و باستاني ايران نصيب ما شد به طور درخشاني در خاطرم زنده باقي خواهد ماند.
تاگه ارلاندر نخست وزير سابق سوئد
ورزش باستاني يك ميراث شگرف باستاني از زندگي پرمعني تاريخي ايرانيان است. من تماشاي اين ورزش در ايران را يكي از درخشان ترين خاطرات زندگي خود مي دانم.
پروفسور كارل ديم
رئيس سابق دانشكده ورزش آلمان
اصالت ورزش باستاني ايران سبب گرديد كه من ورزش باستاني ايران را جزو دروس دانشكده ورزشي آلمان قرار دهم.
پروفسور نيبرگ استاد دانشگاه آسپالا
اساس هدف عمليات ورزش باستاني را تا حدود زيادي تربيت بدني و آموزش هماهنگي و نظم تشكيل مي دهد.
پروفسور موريس آبري
استاد دانشكده پزشكي پاريس
من در گنجينه خاطرات خود، يادگار باشكوه مشاهداتم از ورزشهاي باستاني در ايران را براي هميشه با افتخار تمام حفظ مي كنم.
گرهارد هولجه
رئيس كل خطوط هوايي لوفت هانزا
از تماشاي عمليات ورزش باستاني در ايران كه تا اين حد مرا تحت تاثير قرار دارد بسيار خرسندم.
ژنرال الدورسي
رئيس ستاد مشترك ارتش ايتاليا
يكي از شيرين ترين خاطرات زندگي من كه در هر فرصتي مرا به خود مشغول مي دارد، آن ساعات فراموش نشدني است كه هنگام اجراي برنامه هاي ورزش باستاني ايران گذرانده ام.
ايوان بوكسل مدير روزنامه اخبار دانويل
در ضمن مسافرت به ايران كه براي تهيه خبر صورت گرفت، هيچ موضوعي دلپذيرتر و فوق العاده تر از عمليات ورزش باستاني ايران كه نمايش داده شد نداشته ام. ناگفته نماند كه چشم از لذت تماشاي آن نمايش مهيج و جالب ورزش هاي مردانه و پهلواني سير نمي شد.
ا.و.برلين رئيس سابق كنسرسيوم نفت
نمايش ورزش باستاني زورخانه با چنين جذابيتي در ايران هميشه براي سياحان و جهانگردان جالب توجه بوده و خواهد ماند.

ورزش
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
سينما
فرهنگ
موسيقي
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  سينما  |  فرهنگ   |  موسيقي  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |