دوشنبه ۱۴ شهريور ۱۳۸۴
مروري بر وضعيت اوراق قرضه بين المللي
چراغ قرمز
منبع: اكونوميست
ترجمه: حامد قيام
000723.jpg
اقتصاد جهاني اخيراً علايم متعددي از عدم توازن اقتصادي و مالي هشدارگونه را تجربه مي كند. كسري حساب جاري آمريكا پيش بيني مي شود تا بيش از ۸۰۰ ميليارد دلار در اين سال افزايش پيدا كند. در حالي كه اقتصاد آلمان، ژاپن و چين در اين زمينه ركورد تراز مثبت را مي شكنند. كل بدهي هاي دولت در اقتصادهاي ثروتمند به سطح بالايي از توليد ناخالص داخلي افزايش يافته است.
با اين حال، سطوح رشد آمريكا و ديگر اقتصادهاي ثروتمند در يك روند غيرعادي در حال دگرديسي است.
بسياري از اقتصاددانان سعي دارند اين فرايندها را بر حسب عوامل زيرساختاري نظير تفاوت ها در روندهاي جمعيتي يا رشد توليد تبيين كنند. در اين راستا، اين تبيين قابل توجه است كه نشانه هاي بازگشت موازنه به اقتصاد جهاني ضعيف شده اند.
وضعيت حساب جاري آمريكا اولين و مهم ترين نشانه در اين زمينه است. به طور ذهني، روند سريع كاهش حساب جاري، سرمايه گذاران را به داشتن نرخ بهره بالاتر براي جبران افزايش ريسك استهلاك سرمايه تشويق مي كند. پول عزيزتر است تا كاستن از پرداخت محلي و در نتيجه جبران كسري خارجي. اين شبيه آن چيزي است در نيمه اول دهه ۱۹۸۰ اتفاق افتاد و كسري حساب جاري آمريكا به نقطه بحراني رسيد. بدهي واقعي افزايش پيدا كرد و تقاضاي داخلي كاهش يافت. همزمان با كاهش ارزش دلار، كسري نيز كاهش پيدا كرد.
با اين حال، دراين زمان، مكانيزم مورد استفاده دچار مشكلاتي بود: بدهي واقعي آمريكا به مانند چند سال پيش از آن كاهش پيدا نكرد، بخشي از اين عدم كاهش ناشي از اين واقعيت بود كه بانك هاي مركزي آسيايي براي خريد اوراق خزانه آمريكا جهت جلوگيري از جريان كاهش آن وارد ميدان شده بودند. همزمان ،ارزش افزوده پايين به حباب بازار مسكن آمريكا كمك كرد و بنابر اين قدرت خريد مشتري تقويت شد و اين شرايط مي تواند هر كاهش مشخص در كسري حساب جاري را مانع شود.
پاتريك آرتوس، رئيس يك بانك سرمايه گذاري در فرانسه، به ديگر نيروهاي ضدتعادل كه مي تواند به طور عادي به عدم توازن هاي مالي منجر شود، اشاره مي كند. در گذشته، يك رشد سريع در پرداخت وام و قدرت خريد مشتريان، باعث مي شود كه بانك مركزي، سطوح بهره را براي مهار تورم، بالا ببرد. با اين حال امروزه تورم از كالاهاي ارزان كشورهايي چون چين و كشورهايي كه از دستمزد پاييني برخوردار هستند، ايجاد مي شود و انتظارات تورمي وابسته به اعتبار بانك هاي مركزي است. در نتيجه، بانك هاي مركزي قادر به نگهداشتن سطح بهره ها پايين تر از رشد در توليد ناخالص داخلي اسمي براي يك مدت طولاني هستند. به طور مؤثر اين شيوه هر محدوديتي بر رشد اعتبار را از بين مي برد و به ايجاد يك بخش خصوصي بدهكار بزرگ تر منجر مي شود.
سومين راه حل آموخته شده مابين نرخ بهره و رشد است. اقتصادهاي دچار ركود با تورم پايين، با سطح پايين تر نرخ بهره همراه هستند تا اقتصادهاي در حال رشد. اين باعث سرعت دادن به حركت لاك پشتي و كنترل سرعت خرگوش مي شود. با اين حال جداي از رشد سريع تر آن، بازدهي واقعي اوراق قرضه آمريكا از ژاپن كمتر است و در عين حال با منطقه يورو برابر مي باشد.
آرتوس معتقد است سياست پول واحد اروپايي پيوند ميان نرخ بهره بلندمدت و كارايي اقتصادي در منطقه يورو را از بين برده است. علت آن است كه همه دولت هاي عضو داراي نرخ بهره پايين هستند و واجد رشد اقتصادي آهسته با تورم پايين تر، انگليس، آلمان و ايتاليا داراي نرخ بهره واقعي بالاتر تا رشد اقتصادي سريع تر، (نظير اسپانيا و يونان) مي باشند. اين وضعيت عيناً متضاد آنچه نياز است مي باشد و اختلاف نرخ رشد را تشديد مي كند. نرخ بهره منطقه يورو علايم اشتباه زيادي به حكومت ها و مشتريان به دست مي دهد. بازدهي اوراق قرضه حكومتي جداي از تفاوت  كشورها در سلامت مالي، به طور آشكار متفاوت است. در ابتداي دهه ،۱۹۹۰ شاخص بازدهي اوراق قرضه دولتي ده ساله ايتاليا ۴۵۰ واحد بيشتر از آلمان بود .امروزه ايتاليا، در حدود ۲۰ واحد جبران خسارت پرداخت مي كند، هرچند نرخ بدهي عمومي نسبت به توليد ناخالص داخلي آن تقريباً دو برابر آلمان است. يك چنين نرخ بهره ضعيفي به حكومت هايي كه انگيزه كمتري براي اصلاح كسري هاي خود دارند گسترش مي يابد.
000726.jpg
پيمان ماستريخت به طور صريح بانك مركزي اروپايي را از حمايت مالي از كشوري منع كرده است، اما بازارها به طور آشكار محاسبه مي كنند كه شانس كمي وجود دارد كه يك حكومت اجازه كسادي را بدهد.
نرخ بهره و ارزش اوراق قرضه چراغ هاي راهنماي اقتصاد جهاني هستند. آنها به اقتصادها مي گويند كه چه زماني حركت كنند و چه زماني متوقف شوند. وقتي چراغ هاي راهنما در موارد بالا خراب مي شود، اين ريسك وجود دارد كه اقتصاد جهاني دچار بحران شود يا حتي سقوط كند.
در ابتداي دهه ،۱۹۹۰ جيمز گارويل، مدير انتخاباتي بيل كلينتون، گفت: من هميشه در اين فكر بودم كه اگر دوباره بخواهم كار كنم، رئيس جمهور يا پاپ بشوم، اما حالا من مي خواهم در بازارهاي اوراق قرضه فعاليت كنم، زيرا شما مي توانيد هر لحظه هر كسي را بترسانيد، «آزادسازي جريان هاي سرمايه بين المللي، به طور غيرقابل بحثي قدرت بازارهاي جهاني سرمايه را افزايش داده است. تركيب جريان هاي سرمايه بين المللي با تكنولوژي جديد و نوآوري مالي، بازارهاي مالي را در راستاي ترجيحات اقتصادي تنظيم مي كند.
آمار و گزارش هاي سال ۱۹۹۵ نشان مي دهد كه كشورهاي با  كسري بودجه بالا عموماً خسارات زيادي را براي نرخ بهره واقعي بلندمدت پرداخت كرده اند. با اين حال امروزه، همبستگي در همه موارد ميان وام گيري و نرخ واقعي بهره وجود ندارد. به طور مشابه، نتايج مطالعه OECD در سال ۱۹۹۵ نشان داد كه كشورهاي با كسري بالاي حساب جاري، در مقايسه با گذشته، گرايش بيشتر به داشتن ارزش افزوده بالاتر اوراق قرضه دارند. تجزيه و تحليل انجام شده به وسيله اكونوميست نيز نشان مي دهد كه اين رابطه شكسته شده است. به هرحال بازارها نقش نظارتي ضعيفي دارند، به طور خاص آمريكا به جاي اين كه تنبيه كند، يارانه پرداخت مي كند.
برخي همگرايي ها در ارزش افزوده اوراق قرضه نتيجه طبيعي بازار جهاني سرمايه است. در يك اقتصاد بسته، اگر دولتي كسري بودجه خود را افزايش دهد، بايد نرخ بالاتر بهره را براي تشويق سرمايه گذاري محلي به ماندن در بازار قرضه پرداخت نمايد.
بازار سرمايه بين المللي مؤثر اين اطمينان را براي سرمايه ايجاد مي كند كه نقش كاراتري در توليد داشته باشد. با اين حال جريان اخير پول خارجي در آمريكا نقش مالي قابل توجهي براي سرمايه گذاري توليدي ندارد هر چند به رونق مسكن منجر مي شود.
اين شرايط، شرايط اطمينان بخش براي بازار اوراق قرضه نيست. اين وضعيت نه تنها سرمايه گذاران را به كاهش ارزش ريسك وادار مي سازد بلكه ممكن است به عدم تعادل اقتصادي بزرگتر نيز منجر شود.
وقتي شرايط مالي تحكيم و تقويت مي شود، سرمايه گذاران نسبت به اوضاع روشن آينده مطمئن تر مي شوند. دير يا زود، چراغ راهنماي بازارهاي مالي قرمز مي شود.

اقتصاد انرژي
مشكلات ناشي از افزايش بي سابقه بهاي بنزين در آمريكا
بهاي  بنزين  در ايالت  كاليفرنياي  آمريكا و جزاير هاوايي  در حال  حاضراز تمامي مناطق  آمريكا بالاتر است  و هر گالن  معادل  ۷۸/ ۳ ليتربنزين  معمولي  دراين  مناطق  دستكم  دو دلار و هفتاد و پنج  سنت  به  فروش  مي رود.
به گزارش خبرگزاري فرانسه بهاي  بالاي  بنزين  در ايالت كاليفرنيا ساكنان  اين  منطقه  را كه  تقريبا تمامي آنان  داراي  خودروهستند مجبور كرده  است  بخشي  از هزينه هاي  ضروري  خود را بكاهند تابتوانند سوخت  خودروهاي  خود را تامين  و از وسايل  نقليه  خصوصي خود تنها در موارد ضروري  استفاده  كنند. هزينه  خريد بنزين  براي  يك  شهروند ايالت  كاليفرنيا در هفته  به  حدودچهل  وپنج  دلار رسيده  است  رقمي كه  چندسال  پيش  اصلا قابل  تصور نبود.
بهاي  بالاي  بنزين ، نگرانيها و مشكلات  ناشي  از آن اين  روزها به  موضوع اصلي  مردم  كاليفرنيا در كافه ها، رستورانها، سينماها و فروشگاههاي اين  منطقه  تبديل  شده  است  و حتي  شبكه هاي  تلويزيون  محلي  لس آنجلس  بخش قابل  توجهي  از اخبار خود را به  مسائل  مربوط به  بهاي  بنزين  اختصاص مي دهند. بسياري  از كارشناسان  و تحليل گران  مسائل  اقتصادي  و سياسي  كاليفرنيا افزايش  بي رويه  بهاي  بنزين  را از عوامل  موثر در كاهش  استقبال  از سينماها و حتي  بحران  در بخش  سينما در اين  ايالت  مي دانند.
ترنت  دوفي ، سخنگوي  كاخ  سفيد،روز پنجشنبه  اعلام  كرد جورج  بوش ، رئيس  جمهورآمريكا و ديگر اعضاي  دولت  نسبت  به  پيامدهاي  منفي  افزايش  بهاي  بنزين آگاهي  دارند.
كاهش توليد نفت ايران
فارس: نشريه تحقيقات اقتصادي خاورميانه (ميس) از كاهش ۱۱۵ هزار بشكه اي توليد روزانه نفت ايران در ماه گذشته ميلادي (ژولاي) خبر داد.
به گزارش خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس، نشريه ميس افزود: در حالي كه توليد روزانه نفت ايران در ماه ژوئن (تير) ۳ ميليون و ۹۹۵ هزار بشكه در روز بوده است، اين رقم در ماه گذشته به ۳ ميليون و ۸۸۰ هزار بشكه در روز كاهش يافته است. اين نشريه با اعلام اين كه توليد روزانه نفت ايران براي دومين ماه پياپي كاهش يافته است، توليد روزانه نفت ايران را در ماه مي ( خرداد) ۴ ميليون و ۱۶۰ هزار بشكه اعلام كرده بود. نشريه ميس تصريح كرد: در ماه گذشته ۲ ميليون و ۴۶۰ هزار بشكه از نفت توليدي ايران در هر روز صادر شد و مابقي به مصرف داخلي رسيده است. ايران با توجه به سهميه توليد ۴ ميليون و ۱۱۰ هزار بشكه اي نفت در اوپك، هم اكنون ۲۳۰ هزار بشكه در روز كمتر از سهميه خود در اوپك توليد مي كند.
به گزارش فارس، شركت نفت فلات قاره ايران اخيرا از توقف توليد نفت ميدان نوروز به دليل عدم رفع مشكلات فني از سوي شركت شل خبر داد.
توليد روزانه نفت كشورهاي الجزاير، اندونزي، نيجريه، قطر و ونزوئلا در ماه گذشته تغييري نكرده است و كشورهاي عراق، عربستان سعودي و امارات توليد خود را در اين مدت افزايش دادند. بنابر گزارش نشريه ميس، كل توليد روزانه نفت اوپك از ۳۰ ميليون و ۳۵ هزار بشكه در روز در ماه ژوئن به ۳۰ ميليون و ۴۰ هزار بشكه در ماه ژولاي افزايش يافته است.

سايه روشن اقتصاد
طرح بازنويسي شده كاهش نرخ سود بانكي در مجلس
فارس: معاون اقتصادي بانك مركزي گفت:   طرح بازنويسي شده منطقي كردن (كاهش) نرخ سود تسهيلات بانكي به زودي در صحن علني مجلس بررسي مي شود.
اكبر كميجاني افزود: طرح كاهش سود تسهيلات طي دو ماه گذشته به طور مفصل در كميته هاي تخصصي كميسيونهاي برنامه و بودجه و اقتصادي به بحث گذاشته شد. وي گفت: طرح اوليه كاهش نرخ سود در محافل دانشگاهي، علمي و سياستگذاري بحث هاي وسيعي را به دنبال داشت و اكنون تمام صحبتها حول اين محور متمركز شده است كه نمي توان نرخ سود را به طور مجرد مورد توجه قرار داد و عنوان كرد نرخ سود در ايران نسبت به ساير كشورها بالا است.
كميجاني تأكيد كرد: بايد در تعيين نرخ سود توجه شود كه طرف ديگر معادله مردم هستند و هر سپرده اي كه در اختيار نظام بانكي قرار مي گيرد، حداقل انتظار اين است كه قدرت خريد پول سپرده گذار حفظ شود.
وي افزود: چنانچه بدون توجه به عامل تورم درباره نرخ سود تسهيلات اظهار نظر كنيم و در جهت كاهش نرخ نظر بدهيم، عاقبت سپرده گذاران هستند كه هزينه خواهند پرداخت. در واقع كاهش نرخ سود به معناي كاهش درآمد نظام بانكي است.
سومين نمايشگاه بين المللي بازرگاني چابهار برپا مي شود
گروه اقتصادي: سومين نمايشگاه بين المللي بازرگاني چابهار ۲۹ شهريور تا دوم مهرماه ۸۴ در منطقه آزاد تجاري _ صنعتي چابهار برپا مي شود.
سيدمحمد مرتضوي مدير اين نمايشگاه با اعلام اين خبر افزود: از آنجايي كه منطقه آزاد تجاري _ صنعتي چابهار داراي موقعيت استراتژيك براي جمهوري اسلامي بوده و چابهار دروازه ورود به ايران، آسياي مركزي، ناحيه قفقاز و اروپاي شرقي به شمار مي رود، از اهميت تجاري _ استراتژيك زيادي برخوردار است. وي با اشاره به اينكه امكان نگهداري و ترانزيت كالا، وجود معافيت هاي مالياتي، قوانين آسان و شفاف، نيروي كار ارزان و... از مزاياي حضور در اين منطقه است، برپايي اين نمايشگاه را سبب معرفي توانمندي صنايع مختلف برشمرد.
به گفته مرتضوي، در سومين نمايشگاه بين المللي بازرگاني چابهار، گروه هاي مختلف كالايي در زمينه هاي ساختماني، شيرآلات بهداشتي، لوازم و تجهيزات برقي، سيستم هاي آبرساني، پزشكي و دارويي، كشاورزي، دامداري، منسوجات، پتروشيمي، لاستيك، پلاستيك و بهداشتي و آرايشي و در بخش خدمات، خدمات فني و مهندسي، راهسازي، ترانزيت كالا و نيز صادرات و واردات جديدترين محصولات و خدمات خود را به بازديدكنندگان عرضه خواهند كرد.
وي در پايان خاطرنشان كرد: اين نمايشگاه توسط شركت سهامي نمايشگاه هاي بين المللي منطقه آزاد چابهار و شركت توسعه صنايع نمايشگاهي (هم آوا تجهيز) و با همكاري انجمن صنايع نمايشگاهي ايران و صنايع نمايشگاهي «سازه سيستم» برپا مي شود.

اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
فرهنگ
ورزش
هنر
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  هنر  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |