و تلخ واقعيتهاي
ايران محيطزيست
تازه اميدهاي
دارند؟ انتظاراتي چه محيطزيست نوين مديريت از تشكلها و كارشناسان
مهميدر عامل ثروت غيرعادلانه توزيع و ملي اقتصاد نادرست زيرساخت
است زيستمحيطي آسيبهاي بروز زمينه
تازه اميدهاي تلخ ، واقعيتهاي
تا كه باورند ، اين بر ايران دردآشنايمحيطزيست و خبره كارشناسان
و قوانين دقيق اجراي براي روابط و ملاحظات از فارغ و مناسب زمينههاي
توجهي دستاوردقابل زمان طول در نشود ، محيطزيستفراهم حفظ مقررات
وهواي دود بدون ويژه روزهاي برگزاري اخير ماه دريك.داشت نخواهيم
ممانعت در محيطزيست سازمانحفاظت جدي اقدام با نمادين صورت به پاك
روشنگر سخنان و بود همراه شمال-تهران راه آزاد بيرويه ازاحداث
تازهاي اميدهاي نيز كشورمان ، جمهور رئيس خاتمي آقاي ودلگرمكننده
دولتي ساختنسازمانهاي ملزم و زيستمحيطي مقررات و قوانين اجراي براي
آموزش حال اين باآوردهاست پديد مقررات اين بهپذيرش خصوصي بخش و
در درسمحيطزيست گنجاندن و وتلويزيون راديو و مطبوعات طريق همگانياز
و تقويت سطحدانشگاهها ، تا آموزشي گوناگون درسيدورههاي برنامههاي
عنوان به لازم نيروي ايجاد و مردم به متكي زيستمحيطي تشكلهاي گسترش
ميتواند كشور سراسر در زيستمحيطي مقررات و قوانين پشتيبان و ضابط
و محيطزيست حفظ منظور به لازم فعاليتهاي انجام براي مناسبي بستر
در.كند فراهم نسلهايآينده ، براي ناشونده تجديد منابع از نگاهباني
و كارشناسان با گفتوگو رادر ايران محيطزيست عمده حاضرمشكلات گزارش
.كردهايم مطرح زيستمحيطي ازتشكلهاي يكي
اگرجنگلها شود ، نازك ازون لايه يابد ، اگر فرسايش خاك اگر امروز
فقط نه برزندگي سو تاثير همگي ديگر ، خيلياگرهاي و بروند بين از
.ميگذارد باقي زندگيميكنند ، خاكي كره روي كه تمامانسانهايي كه ما
قادر كشوري هيچ وابستهاند زيستمحيطي نظر از آن جاي همه كه جهاني در
بيتوجهي اين بنابر.بداند جدا جهان نقاط ديگر از را خود سرنوشت نيست
.بود خواهد آسيبزا گسترده سطحي در كشور زيستمحيطي مشكلات و مسائل به
اول قدم موجود مشكلات شناخت تخريبمحيطزيست ، روند از جلوگيري براي
.ميآيد شمار به
عمدهترين از يكي محيطزيست كارشناس فتورهچي مهدي مهندس
در جمعيت بيرويه افزايش را ايران در موجود زيستمحيطي مشكلات
بروز براي عاملموثري اين:ميگويد و دانسته اخير سالهاي
وتوزيع ملي اقتصاد نادرست علاوهزيرساخت به است آسيبهايزيستمحيطي
زيرا اينآسيبهاست ، براي ديگري مهم عامل كشورنيز در ثروت غيرعادلانه
و شده كشور در شيوهدرآمدها و سلامتي نظر از عميق ايجادشكافي به منجر
.ميكند تقسيم بخش بهدو را مردم
خطفقر به نزديك يا فقير مردم -1
ثروتمند مردم -2
مردم براي.هستند بيتوجه كاملا محيطزيست حفظ به نسبت گروه دو اين
منابع اهميت آنان.است محيطزيست حفاظت از مهمتر روزمره مسائل فقير
ثروتمندان و تلقيميكنند شوخي را مرتع و جنگل كشورمثل طبيعي پايدار
.ميدهند ترجيح را فردي معمولامنافع هم
ومسكن كار شوند ، تامين اقتصادي ازنظر بايد فقرا ترتيب اين به
عاملي بهعنوان طبيعت به هم وثروتمندان باشند داشته مناسب
يكي.آورد دست به را اهميتخود محيطزيست تا نگاهنكنند درآمدزا
دور.آبهاست آلودگي كشور در موجود زيستمحيطي مهم مسائل از ديگر
ديرينه عادت يك شكل به جاري آبهاي بهكمك زندگي ، محيط از زباله كردن
از يكي و ميشود مشاهده وكنار گوشه در هم هنوز فرهنگي
از استفاده فتورهچي مهدي.شمارميآيد به سطحي آبهاي عواملآلودهكننده
خصوص به آبها درآلودگي را كشاورزي در شيميايي وسموم كودها
.ميداند موثر سفرههايآبزيرزميني
بهتنظيم كه هستند جهان بومي بارورزيست اراضي جمله از نيز تالابها
زيستگاه و كمكميكنند آن از آلايندهها و كردنرسوبات جدا و آب جريانهاي
جانداران از ديگري تعدادبيشمار و ماهيها و آبزي برايپرندگان را اصلي
خطر معرض در جهان نقاط بسيارياز در مناطق اينگونه.فراهمميآورند
در.دارند قرار ماهي پرورش استخر به تبديل يا و كشاورزي زهكشيبراي
براي ناصحيح تخمريزي دليل به سيستان تالابهاي از بخشي نيز ايران
.است ديده شديدي صدمات ماهي پرورش
بهخصوص و مراتع حفظ عدم است معتقد محيطزيست كارشناس ضيايي مهندس
حدود جنگلهايايران مساحت.هستند ما دركشور آبها اساسي مشكل جنگلها
.است كشور مساحت درصد معادل3/7 هكتار ميليون 12
ميليون به 18 ايران مساحتجنگلهاي دور ، چندان نه گذشته در
كشاورزي اراضي و شهرها جمعيت ، توسعه افزايش اثر بر كه ميرسيد هكتار
سرانه دليلسهم همين بهاست يافته قابلتوجهي كاهش صنايع و وتاسيسات
كه صورتي در.هكتاراست %قريب 25 موجود مجموعجنگلهاي از ايران مردم
.است شده هكتاربرآورد يك حدود جهان در هرفرد سرانه سهم
منابع تغذيه به سطحي آبهاي كنترل و خاك حفظ بر علاوه جنگلها
سر كاهش هوا ، و آب تبديل در مهمي نقش و ميپردازند زيرزميني آبهاي
.دارند انسان روحيه حتي و صدا و
و كشور سطح در مختلفي پروژههاي شاهداجراي ما روز هر متاسفانه اما
كارشناسانمحيطزيست از آن اتمام از پس كه هستيم جنگلي مناطق در
اين ونتيجه دهند قرار بررسي مورد را آنمناطق كه ميشود خواسته
.جنگلها سريع تخريب نيستجز چيزي سهلانگاريها
ديگراز يكي را مردم مختلف سطوح در صحيح آموزش نداشتن ضيايي مهندس
:وميگويد دانسته مردم سوي از مسائلمحيطزيست شمردن بياهميت عوامل
دانشگاهي تاسطوح دبستان از قبل دورههاي در مختلفمردم سطوح در آموزش
.كاملابيگانهاند طبيعت با ما مردم كه بهطوري.ندارد وجود
ازدوران كودكان ژاپن خصوص به دور وشرق آمريكايي اروپايي ، كشورهاي در
.است وحش طبيعت ، حيات اين از بخشي.آشناميشوند طبيعت با طفوليت
زندگياين با نزديك از وحش موزههايحيات و باغوحشها در كودكان
و باشند علاقهمند حيوانات به چگونه وميآموزند ميشوند آشنا حيوانات
قضايا اين عكس درست ايران در اما.باشند داشته دوست را آنها چطور
زدن سنگ با ببينند را پرندگان يا گربه سگ ، اگر ما كودكان.است صادق
حيوانات به چگونه است نگفته آنها به كه كسي.ميكنند نوازش را آنان
.كنند نگهداري آنها از يا بدهندو غذا
.هستند ما محيطزيست سلامت شاخص حيوانات
با وحشايران حيات:كه ميدهد هشدار مطلب اين بيان ضمن ضيايي مهندس
قوچ و گورخر مانند ازحيوانات بسياري نسل.بزرگروبهروست فاجعهاي
.است انقراض حال در..و
مانده باقي %تنها 10 گذشته سال حياتوحش 20 جمعيت از حاضر حال در
.است
موجود ايران مختلف نقاط در حيوانات از مختلف نوع هزار گذشته 15 در
دليل به مسئله اين و رسيده نوع به 150 تعداد اين امروز ليكن بود
بقاي به چگونهميتوانيم ما.است حيوانات شكاراين بر نظارت ناهماهنگي
در اسلحه هزار كه500 حالي در باشيم اميدوار وحشكشورمان حيات
دادهايم؟ قرار اختيارشكارچيان
به مانسبت نگرشهاي و ارزشها تغيير محيطزيست ، با از نگهداري و حفظ
و است امكانپذير آن از جدا چيزي نه و طبيعت از بخشي عنوان به خودمان
.آغازميشود افراد از هميشه نيز اجتماعي تغييرات
در بايد كند اتخاذ تصميمي خود زندگي نحوه مورد در ميخواهد كه كسي هر
ميدهد ، فرسايش كاهش را آلودگيها گرفته كه تصميمي آيا ;باشد داشته نظر
آيا و هست كرهزمين روي بر حيات تنوع نفع آيابه ميكند ، كمتر را خاك
خير؟ يا ميكند راكنترل جمعيت رشد
ديگر و محيطزيست سازمان سوي از كه سياسي تصميمهاي طرفي از
جهان در ما فرزندان آيا كردكه خواهد معين ميشود اتخاذ دولتي نهادهاي
انحطاط؟ دنياي در يا كرد خواهند توسعهزندگي
سازمانمحيطزيست عملكرد نحوه زمينه در ديگر سوالات و سوال اين پاسخ
سوي از كامل پاسخهاي دريافت با اميدواريم كه است ديگر مبحثي خود
.بپردازيم آنها به آتي درشمارههاي ذيربط مسئولين
هماهنگي ضرورت
محيطزيست ، تقويت آلودگي با زنانمبارزه جمعيت از ملاح مهلقا
و عملكردضعيف به توجه با را حفاظتمحيطزيست سازمان بنيادهاي
و ميداند حياتي و ضروري بسيار دههگذشته دو در آن انفعالي
درمديريت كه رغبتي شوقو و نيت علاقهمندي ، حسن همه با:ميگويد
بخشهاي ساير كه صورتي در ديدهميشود ، محيطزيست حفاظت جديدسازمان
محيطزيست حفاظت سازمان با عمراني پروژههاي اجراي در مملكت
خواهد باقي خود قوه به كنوني مشكلات ندهند ، انجام را لازم هماهنگيهاي
تمامي ميكندكه ايجاب شود ، نهادينه كه صورتي در هماهنگي اين.ماند
را لازم هماهنگيهاي پروژهاي ، و طرح هر اجراي از پيش دولتي سازمانهاي
موانع كه صورتي در و بياورند عمل به محيطزيست حفاظت سازمان با
در و نورزند اصرار آن اجراي بر بود ، طرح اجراي از مانع زيستمحيطي
عنوان به:ميگويد ملاح.ننمايند استفاده گوناگون اهرمهاي از راه اين
از يكي و دارد زمينهآموزش در محدودي كهفعاليت جوان جمعيت يك
فرياد همچنان است ، جامعه در زيستمحيطي فرهنگ آنگسترش هدفهاي
عمدهترينمشكل و بود خواهد فاجعهآفرين تهران در هوا آلودگي ميزنيمكه
عليرغم ، سمينارها ، متاسفانه كه است كشوراين شهر كلان اين زيستمحيطي
عملي گام بسيارتاكنون نويدهاي آن دنبال به و...كنفرانسهاو كنگرهها ،
كه همچنان معضل اين هشدارميدهيم ما.است نشده جهتبرداشته اين در
اقتصاداين و روان و جسم بر جبرانناپذيري صدمات تاكنون و همهآگاهند
.خواهدداشت همراه به سنگينتري نيزصدمات آينده در داشته بزرگ شهر
داريمكه اعتقاد جمعيت ، مطالعاتكارشناسي پايه بر:ميافزايد وي
تهران براي آب تامين اصلي منبع كه آبخيزهايي.است آلوده تهران آبهاي
لحاظ به..و دماوند و لتيان آبخيز و كرج آبخيز حوزه مثل ميباشد
راهسازي طرحهاي ناپايداريعني توسعه برنامهريزيهاي و سازها و ساخت
شهركسازي ، ورزشي ، ويلاسازي ، و تفريحي مراكز غيرضرور ، توسعه
بهفرسايش منجر نهايت در كه ظرفيتحوزهها از بيش جمعيتي يعنيبارگذاري
تا باقينمانده حوزهها اين روي بر خاكي سادهديگر زبان به و شده خاك
به مشكل اين.باشد سدها و رودخانهها براي آب زايش و توليد منشا
نقش حقيقت در موارد بيشتر در كه حوزه رودخانههاي كنوني موقعيت همراه
را چشماندازآب كردهاند ، پيدا را زباله و فاضلاب رايگان كانالهاي
.است نموده تار و كدر تهرانبسيار محدوده در حداقل
و خاك طبيعي منابع تمام مدت اقتصاديكوتاه رشد راه در ميكنيم تاكيد
اساس كردن قرباني معني به كه كردهايم قرباني و خرج را محيطزيست و آب
بر در رانيز منابع ساير زنجيرهاي شكل به كه است كشور يك بستر و
.ميگيرند
:ميگويد محيطزيست حفظ در زيستمحيطي تشكلهاي نقش خصوص در ملاح خانم
در راه ، ابتداي در و هستند جوان بسيار ايران در زيستمحيطي تشكلهاي
در خود نظرات برايابراز قانوني موانع برداشتن و آنها تقويت صورت
ديگر كشورهاي تجربهبود خواهند موفق طبعا مردم ميان و رسانهها
زيادتر جامعه يك در اينتشكلها هرچه معتقديم ما.اينمدعاست شاهد
زمينه در نباشد ، درميان پاگير و دست قانوني موانع باشندو
مردمي ، كمك با و ارائهراهحلها در ميتوانند هم همراه زيستمحيطيبه
.باشند خصوصي و دولتي بخشهاي زيستمحيطي پشتيبانبرنامههاي
زيستمحيطي استانداردهاي
لايه و طبيعت نابودي مورد در محيطزيست دانشمندان كه تاريخي از
همچناننازكتر ازون لايه اماميگذرد دهه سه نزديك دادهاند هشدار ازون
و حيوانات شدن كور روند ، اين پيامدوسيعترميشود پيوسته آن سوراخ و
قبيل اينانسانهااست در مرواريد آب وتوليد سرطان مرگبار بيماري
جهاني استاندارد طرفسازمان از مقرراتي كه است سببشده سو پيامدهاي
وسرمايه صنايع صاحبان آن اساس بر و وضعشود ISO و ISOتحتعنوانهاي
خود و مصرفي توليدات مورد در مقررات اين رعايت به وادار را
محيطزيست سلامت حفظ و مصرفكنندگان سلامت حفظ منظور به كارخانهها
وارونهكردن جريان قانون دركناروضع پيوسته متاسفانه.مينمايد
و مديريتمديران نادرستي حاصل البته ميگرددكه برقرار نيز آن اثر
هر به اما.جهانياست سطح در و جامعه نهادهايمختلف هماهنگي عدم
مفيد آنها حتمي اجراي و حساسيتها و مقررات گونه اين آمدن بوجود حال
.بود خواهد مثبت آنها ونتايج است
|