شماره‌ 1566‏‎ ‎‏‏،‏‎ 14 June 98 خرداد 1377 ، ‏‎ يكشنبه‌ 24‏‎
Front Page
Editorial
National
International
Across Iran
Metropolitan
Features
Accidents
Business
Stocks
Gold
Sports
France 98
Religion
Science/Culture
Arts
Articles
Last Page
زنده‌‏‎ را‏‎ كربلا‏‎ تاريخ‌‏‎ تعزيه‌ ، ‏‎
مي‌كند‏‎


شهر‏‎ تئاتر‏‎ در‏‎ تعزيه‌‏‎ مجالس‌‏‎ برپايي‌‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎
:اشاره‌‏‎
همكاري‌‏‎ با‏‎ نمايشي‌‏‎ هنرهاي‌‏‎ مركز‏‎ محرم‌ ، ‏‎ ماه‌‏‎ ابتداي‌‏‎ از‏‎
هاشم‌‏‎ توسط‏‎ تعزيه‌‏‎ مجلس‌‏‎ اجراي‌ 10‏‎ به‌‏‎ اقدام‌‏‎ تهران‌‏‎ شهرداري‌‏‎
پارك‌‏‎ در‏‎ و‏‎ شهر‏‎ تئاتر‏‎ اصلي‌‏‎ در‏‎ جلوي‌‏‎ اجراها‏‎ اين‌‏‎.نمود‏‎ فياض‌‏‎
(ع‌‏‎)‎حسين‌‏‎ امام‌‏‎ حركت‌‏‎ اجرا ، ‏‎ چند‏‎ اين‌‏‎ طي‌‏‎.‎درآمد‏‎ اجرا‏‎ به‌‏‎ صبا‏‎
به‌‏‎ عاشورا‏‎ روز‏‎ در‏‎ يارانش‌‏‎ و‏‎ وي‌‏‎ شهادت‌‏‎ تا‏‎ مكه‌‏‎ به‌‏‎ مدينه‌‏‎ از‏‎
تهيه‌‏‎ خصوص‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ مطلبي‌‏‎ منظور‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎.شد‏‎ كشيده‌‏‎ تصوير‏‎
:مي‌خوانيد‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎

قصه‌آن‌‏‎ كه‌‏‎ گويند‏‎ را‏‎ مذهبي‌‏‎ نمايشهاي‌‏‎ از‏‎ مجموعه‌اي‌‏‎ تعزيه‌ ، ‏‎
اسلام‌‏‎ خاندان‌پيامبر‏‎ بر‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اتفاقاتي‌‏‎ و‏‎ وقايع‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎
در‏‎ عاشورا‏‎ ظهر‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ رويدادهاي‌‏‎ بين‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.‎است‌‏‎ گذشته‌‏‎
به‌‏‎ يارانش‌‏‎ و‏‎ (‎ع‌‏‎)حسين‌‏‎ امام‌‏‎ شهادت‌‏‎ به‌‏‎ منجر‏‎ كه‌‏‎ نينوا‏‎ دشت‌‏‎
مركز‏‎ در‏‎ مي‌شود ، ‏‎ -‎قمري‌‏‎ هجري‌‏‎ سال‌ 61‏‎ -يزيد‏‎ سپاهيان‌‏‎ وسيله‌‏‎
.دارد‏‎ قرار‏‎ حوادث‌‏‎ اين‌‏‎
مربوط‏‎ قمري‌‏‎ هجري‌‏‎ سال‌ 334‏‎ به‌‏‎ را‏‎ تعزيه‌‏‎ شكل‌گيري‌‏‎ تاريخچه‌‏‎
با‏‎ و‏‎ بغداد‏‎ تصرف‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ سال‌ 334‏‎ در‏‎ بويه‌‏‎ احمدبن‌‏‎.مي‌دانند‏‎
خلفاي‌‏‎ المستكفي‌ ، ‏‎ خليفه‌‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ به‌معزالدوله‌‏‎ شدن‌‏‎ ملقب‏‎
در‏‎ وي‌‏‎مي‌كند‏‎ بويه‌‏‎ آل‌‏‎ پادشاهان‌‏‎ مطيع‌‏‎ جهت‌‏‎ هر‏‎ از‏‎ را‏‎ عباسي‌‏‎
بغداد‏‎ بازارهاي‌‏‎ تمامي‌‏‎ محرم‌‏‎ اول‌‏‎ دهه‌‏‎ در‏‎ مي‌دهد‏‎ دستور‏‎ سال‌‏‎ آن‌‏‎
عزاداري‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ كنند‏‎ سياه‌پوش‌‏‎ را‏‎ جا‏‎ همه‌‏‎ ببندند ، ‏‎ را‏‎
نبود ، ‏‎ رسم‌‏‎ بغداد‏‎ در‏‎ قاعده‌‏‎ اين‌‏‎ چون‌‏‎.‎بپردازند‏‎ سيدالشهدا‏‎
بعد‏‎.‎شدند‏‎ تسليم‌‏‎ اما‏‎ دانستند ، ‏‎ بزرگ‌‏‎ بدعتي‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ سنت‌‏‎ اهل‌‏‎
اول‌‏‎ روز‏‎ ده‌‏‎ در‏‎ شيعيان‌‏‎ بويه‌‏‎ آل‌‏‎ انقراض‌‏‎ تا‏‎ ساله‌‏‎ همه‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎
دولت‌‏‎ دوران‌‏‎ در‏‎.‎مي‌كردند‏‎ عزاداري‌‏‎ شهرها‏‎ تمامي‌‏‎ در‏‎ محرم‌‏‎
طي‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ عمومي‌‏‎ بيت‌‏‎ اهل‌‏‎ خاندان‌‏‎ براي‌‏‎ سوگواري‌‏‎ سلجوقيان‌‏‎
خود‏‎ به‌‏‎ شبيه‌خواني‌‏‎ و‏‎ تعزيه‌‏‎ شكل‌‏‎ مرحله‌‏‎ به‌‏‎ مرحله‌‏‎ سده‌‏‎ چندين‌‏‎
(‎‏‏1‏‎).گرفت‌‏‎
تماشاگران‌‏‎ روبروي‌‏‎ از‏‎ آرام‌‏‎ عزاداري‌‏‎ اوليه‌‏‎ دسته‌هاي‌‏‎ ابتدا‏‎ در‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ حوادثي‌‏‎ و‏‎ مصائب‏‎ بيان‌‏‎ به‌‏‎ جمعي‌‏‎ دسته‌‏‎ و‏‎ مي‌كردند‏‎ عبور‏‎
.مي‌پرداختند‏‎ بود ، ‏‎ گذشته‌‏‎ يارانش‌‏‎ و‏‎ (ع‌‏‎)حسين‌‏‎ امام‌‏‎ بر‏‎ كربلا‏‎
ميان‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ نوحه‌خوان‌‏‎ چند‏‎ توسط‏‎ گروهي‌‏‎ نقل‌‏‎ اين‌‏‎ بعدها‏‎
دسته‌ ، ‏‎ هر‏‎ در‏‎ كم‌‏‎ كم‌‏‎.‎شد‏‎ انجام‌‏‎ مي‌كردند ، ‏‎ حركت‌‏‎ دسته‌ها‏‎
به‌‏‎ شهيدان‌‏‎ آن‌‏‎ لباس‌‏‎ پوشيدن‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ آمدند‏‎ بوجود‏‎ شبيه‌خواناني‌‏‎
را‏‎ نقالان‌‏‎ جاي‌‏‎ شبيه‌خوانان‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ پرداختند‏‎ مصايب‏‎ ذكر‏‎
مجالس‌‏‎ اين‌‏‎ وارد‏‎ (ديالوگ‌‏‎) گفت‌وگو‏‎ مرحله‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎.‎گرفتند‏‎
.گرفت‌‏‎ شكل‌‏‎ امروزيش‌ ، ‏‎ شكل‌‏‎ به‌‏‎ تعزيه‌‏‎ و‏‎ شد‏‎
سالگي‌‏‎ حدود 5‏‎ از‏‎ را‏‎ تعزيه‌خواني‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ سال‌‏‎ فياض‌ 85‏‎ هاشم‌‏‎
تهران‌‏‎ قديمي‌‏‎ تعزيه‌گردانهاي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ كه‌‏‎ وي‌‏‎.‎است‌‏‎ كرده‌‏‎ آغاز‏‎
زنده‌‏‎ را‏‎ كربلا‏‎ تاريخ‌‏‎ تعزيه‌‏‎:‎مي‌گويد‏‎ باب‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ است‌ ، ‏‎
نسبت‌‏‎ بيشتري‌‏‎ تاثير‏‎ مي‌بينند‏‎ مردم‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ چيزي‌‏‎ اصولا‏‎.‎مي‌كند‏‎
.ديدن‌‏‎ مانند‏‎ بود‏‎ كي‌‏‎ شنيدن‌‏‎ عبارتي‌‏‎ به‌‏‎.‎دارد‏‎ شنيدن‌‏‎ به‌‏‎
كه‌‏‎ آنچه‌‏‎ تجسم‌‏‎ در‏‎ سعي‌‏‎ و‏‎ مي‌كند‏‎ زنده‌‏‎ را‏‎ كربلا‏‎ خاطره‌‏‎ تعزيه‌ ، ‏‎
.دارد‏‎ است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ نقل‌‏‎
گذشته‌‏‎ ساليان‌‏‎ طول‌‏‎ در‏‎ بسياري‌‏‎ نشيب‏‎ و‏‎ فراز‏‎ از‏‎ تعزيه‌‏‎
عنوان‌مذهب‏‎ به‌‏‎ شيعه‌‏‎ كه‌‏‎ صفويه‌‏‎ عصر‏‎ در‏‎است‌‏‎ بوده‌‏‎ برخوردار‏‎
.كرد‏‎ رشد‏‎ به‌‏‎ شروع‌‏‎ تعزيه‌‏‎ و‏‎ شبيه‌خواني‌‏‎ شد ، ‏‎ اعلام‌‏‎ كشور‏‎ رسمي‌‏‎
خود‏‎ اوج‌‏‎ به‌‏‎ قاجار‏‎ شاه‌‏‎ ناصرالدين‌‏‎ زمان‌‏‎ در‏‎ تكامل‌‏‎ و‏‎ رشد‏‎ اين‌‏‎
و‏‎ روستاها‏‎ يا‏‎ شهر‏‎ بزرگ‌‏‎ ميدانهاي‌‏‎ در‏‎ عموما‏‎ تعزيه‌ها‏‎.‎رسيد‏‎
.مي‌شد‏‎ اجرا‏‎ تكيه‌ها‏‎
.بود‏‎ دولت‌‏‎ تعزيه‌تكيه‌‏‎ برگزاري‌‏‎ محل‌‏‎ معروف‌ترين‌‏‎
دستور‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ ايران‌‏‎ تكيه‌‏‎ بزرگترين‌‏‎ دولت‌‏‎ تكيه‌‏‎
همين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ ساخته‌‏‎ (ق‌‏‎.‎-ه‏‎ ‎‏‏12641313‏‎)‎ شاه‌‏‎ ناصرالدين‌‏‎
(‎‏‏2‏‎).مي‌شد‏‎ گفته‌‏‎ دولت‌‏‎ آن‌تكيه‌‏‎ به‌‏‎ مناسبت‌‏‎
سبزه‌ميدان‌‏‎ روبروي‌‏‎ و‏‎ شمس‌العماره‌‏‎ غربي‌‏‎ جنوب‏‎ در‏‎ تكيه‌‏‎ اين‌‏‎
.است‌‏‎ بوده‌‏‎ شاه‌‏‎ ناصرالدين‌‏‎ اندروني‌‏‎ مجاور‏‎ تهران‌ ، ‏‎ بازار‏‎
رامحصور‏‎ بزرگي‌‏‎ حياط‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ طبقه‌‏‎ ساختماني‌ 3‏‎ دولت‌‏‎ تكيه‌‏‎
قرار‏‎ -‎تختگاه‌‏‎-‎مدور‏‎ و‏‎ بزرگ‌‏‎ تخته‌اي‌‏‎ حياط‏‎ ميان‌‏‎ در‏‎.‎مي‌كرد‏‎
اجرا‏‎ به‌‏‎ تخته‌‏‎ روي‌اين‌‏‎ و‏‎ اطراف‌‏‎ در‏‎ تعزيه‌خوانها‏‎ كه‌‏‎ داشت‌‏‎
وجود‏‎ طاقنماهايي‌‏‎ يا‏‎ غرفه‌ها‏‎ محوطه‌‏‎ برگرد‏‎.‎مي‌شدند‏‎ مشغول‌‏‎
.است‌‏‎ بوده‌‏‎ تماشاگران‌‏‎ نشستن‌‏‎ محل‌‏‎ كه‌‏‎ داشت‌‏‎
-نيم‌ذرع‌‏‎ حدود‏‎ -سانتي‌متر‏‎ تا 50‏‎ بين‌ 20‏‎ تكيه‌‏‎ ميان‌‏‎ تختگاه‌‏‎
آن‌‏‎ گرد‏‎ وشتر‏‎ اسب‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ بوده‌‏‎ محلي‌‏‎ و‏‎ داشته‌‏‎ فاصله‌‏‎ زمين‌‏‎ از‏‎
خوان‌‏‎ امام‌‏‎ معمولا‏‎.مي‌پرداختند‏‎ نمايش‌‏‎ اجراي‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ مي‌گشتند‏‎
او‏‎ دور‏‎ به‌‏‎ اشقيا‏‎ و‏‎ مي‌رفت‌‏‎ سكو‏‎ اين‌‏‎ روي‌‏‎ بر‏‎ (حسين‌‏‎ امام‌‏‎ شبيه‌‏‎)‎
نسبت‌‏‎ اولياء‏‎ والاي‌‏‎ مقام‌‏‎ از‏‎ نمادي‌‏‎ تخته‌ ، ‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌زدند‏‎ حلقه‌‏‎
به‌‏‎ خدا‏‎ به‌‏‎ آنها‏‎ نزديكي‌‏‎ از‏‎ تمثيلي‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ اشقياء‏‎ به‌‏‎
در‏‎ گذشته‌‏‎ بسيار‏‎ آيينهاي‌‏‎ از‏‎ مطلب‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مي‌آمده‌‏‎ حساب‏‎
.است‌‏‎ پاگرفته‌‏‎ ايراني‌‏‎ فرهنگ‌‏‎
اجراي‌‏‎ شمسي‌‏‎ هجري‌‏‎ سال‌ 1304‏‎ در‏‎ رضاشاه‌‏‎ آمدن‌‏‎ كار‏‎ روي‌‏‎ با‏‎
تكيه‌دولت‌‏‎ باشكوه‌‏‎ عمارت‌‏‎ سال‌ 1327‏‎ در‏‎ و‏‎ شد‏‎ ممنوع‌‏‎ تعزيه‌‏‎
در‏‎ را‏‎ راه‌افول‌‏‎ تعزيه‌‏‎ سالها‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ شده‌‏‎ تخريب‏‎ وي‌‏‎ دستور‏‎ به‌‏‎
.گرفت‌‏‎ پيش‌‏‎
ساختماني‌ 3‏‎ دولت‌ ، ‏‎ تكيه‌‏‎:مي‌گويد‏‎ تكيه‌‏‎ اين‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ فياض‌‏‎
را‏‎ رويش‌‏‎ كه‌‏‎ داشت‌‏‎ قرار‏‎ آن‌‏‎ ميان‌‏‎ در‏‎ بزرگي‌‏‎ تخت‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ طبقه‌‏‎
چادر‏‎ با‏‎ محرم‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ تكيه‌‏‎ سقف‌‏‎.‎بودند‏‎ پوشانده‌‏‎ آهن‌‏‎ با‏‎
طاقي‌ها‏‎ درون‌‏‎ در‏‎ بسيار‏‎ استقبال‌‏‎ با‏‎ مردم‌‏‎ و‏‎ مي‌پوشاندند‏‎
.مي‌كردند‏‎ تماشا‏‎ را‏‎ تعزيه‌‏‎ و‏‎ مي‌نشستند‏‎
يا‏‎ عهده‌تعزيه‌گردان‌‏‎ بر‏‎ تعزيه‌خوانان‌‏‎ گروه‌‏‎ رهبري‌‏‎
-تعزيه‌نامه‌‏‎-‎تعزيه‌‏‎ نسخه‌هاي‌‏‎ تعزيه‌گردان‌ ، ‏‎.است‌‏‎ معين‌البكا‏‎
معمولا‏‎.‎مي‌كند‏‎ رامشخص‌‏‎ هرشبيه‌‏‎ نقش‌‏‎ و‏‎ لباس‌‏‎ و‏‎ تنظيم‌‏‎ را‏‎
اجراي‌‏‎ هنگام‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ موسيقي‌مسلط‏‎ دستگاههاي‌‏‎ بر‏‎ تعزيه‌گردان‌‏‎
و‏‎ شبيه‌خوانها‏‎ به‌‏‎ را‏‎ لازم‌‏‎ دستورهاي‌‏‎ عصا‏‎ يا‏‎ دست‌‏‎ با‏‎ تعزيه‌‏‎
هنر‏‎ ناب‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌دهد‏‎ موسيقي‌‏‎ دسته‌هاي‌‏‎
-اروپايي‌‏‎ حتي‌‏‎ و‏‎ ايران‌‏‎ سنتي‌‏‎ نمايشهاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ تعزيه‌‏‎
در‏‎.‎كرد‏‎ باز‏‎ را‏‎ خود‏‎ جاي‌‏‎ و‏‎ كرد‏‎ رخنه‌‏‎ -‎پيتربروك‌‏‎ آثار‏‎ مانند‏‎
تمامي‌‏‎ تعزيه‌گردان‌‏‎ و‏‎ مي‌افتد‏‎ اتفاق‌‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ تعزيه‌‏‎
شود ، ‏‎ متذكر‏‎ -‎تعزيه‌خوانها‏‎ -‎بازيگرانش‌‏‎ به‌‏‎ بايد‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ اصولي‌‏‎
فاصله‌گذاري‌‏‎ باعث‌‏‎ موضوع‌‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌كند‏‎ گوشزد‏‎ اجرا‏‎ حين‌‏‎ در‏‎
تنها‏‎ بيننده‌‏‎ آنكه‌‏‎ بجاي‌‏‎ تا‏‎ مي‌شود‏‎ تعزيه‌‏‎ اجراي‌‏‎ در‏‎ نمايشي‌‏‎
كردار‏‎ و‏‎ گفتار‏‎ و‏‎ كند‏‎ توجه‌‏‎ مطالب‏‎ عمق‌‏‎ به‌‏‎ شود‏‎ ظواهر‏‎ اسير‏‎
.دهد‏‎ قرار‏‎ سرمشق‌‏‎ را‏‎ بزرگان‌‏‎ اين‌‏‎
ندارد ، ‏‎ وجود‏‎ آكادميك‌‏‎ و‏‎ علمي‌‏‎ مفهوم‌‏‎ به‌‏‎ ميزانسن‌‏‎ تعزيه‌ ، ‏‎ در‏‎
تعزيه‌خوان‌‏‎ تخته‌‏‎ كه‌‏‎ مركزيتي‌‏‎ و‏‎ محصور‏‎ فضاي‌‏‎ علت‌‏‎ به‌‏‎ اما‏‎
مورد‏‎ براساس‌شبيه‌‏‎ تعزيه‌خوانها‏‎ كه‌‏‎ حركاتي‌‏‎ و‏‎ ايجادمي‌كند‏‎
كه‌‏‎ مي‌يابند‏‎ دست‌‏‎ نانوشته‌‏‎ قراردادي‌‏‎ به‌‏‎ مي‌دادند ، ‏‎ انجام‌‏‎ نظر‏‎
محمدتقي‌ ، ‏‎ ميرزا‏‎مي‌شود‏‎ رعايت‌‏‎ تعزيه‌‏‎ اجراهاي‌‏‎ همه‌‏‎ در‏‎
از‏‎ را‏‎ قديمي‌‏‎ نامه‌هاي‌‏‎ تعزيه‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ قاجار‏‎ معروف‌‏‎ تعزيه‌گردان‌‏‎
.داد‏‎ اشرافيت‌‏‎ جنبه‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ درآورد‏‎ عوامانه‌‏‎ لحني‌‏‎
هنري‌‏‎ مذهبي‌ ، ‏‎ مردمي‌ ، ‏‎ جنبه‌‏‎ داراي‌ 3‏‎ تعزيه‌‏‎:‎مي‌گويد‏‎ فياض‌‏‎
از‏‎.‎كرد‏‎ صحبت‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ تفصيل‌‏‎ به‌‏‎ كدام‌‏‎ هر‏‎ مورد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
در‏‎ اينكه‌‏‎ اول‌‏‎:است‌‏‎ توجه‌‏‎ قابل‌‏‎ تعزيه‌‏‎ جهت‌‏‎ دو‏‎ از‏‎ هنري‌‏‎ نظر‏‎
تعزيه‌هم‌‏‎ اينكه‌‏‎ دوم‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ اجرا‏‎ تعزيه‌‏‎ مجلس‌‏‎ يك‌‏‎ روند‏‎ هر‏‎
با‏‎ البكا‏‎ معين‌‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎ در‏‎.‎است‌‏‎ توامان‌‏‎ اجراي‌‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ تمرين‌‏‎
خط‏‎ آنها‏‎ به‌‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ مرتب‏‎ را‏‎ همه‌‏‎ مي‌كند ، ‏‎ صحبت‌‏‎ بازيگرانش‌‏‎
اجرا‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ ماه‌‏‎ چند‏‎ امروزي‌‏‎ تئاترهاي‌‏‎ در‏‎ حاليكه‌‏‎ در‏‎.‎مي‌دهد‏‎
اجراها‏‎ هم‌ ، ‏‎ نمايش‌‏‎ رفتن‌‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎ به‌‏‎ موقع‌‏‎ در‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ تمرين‌‏‎
شده‌‏‎ تعيين‌‏‎ پيش‌‏‎ از‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ و‏‎ نمي‌كند‏‎ يكديگر‏‎ با‏‎ فرقي‌‏‎ هيچ‌‏‎
جشنواره‌‏‎ به‌‏‎ سال‌ 91‏‎ در‏‎ من‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ را‏‎ مطلب‏‎ اين‌‏‎است‌‏‎
به‌‏‎ نيز‏‎ وي‌‏‎ كه‌‏‎ گفتم‌‏‎ پيتربروك‌‏‎ به‌‏‎ بودم‌‏‎ رفته‌‏‎ فرانسه‌‏‎ آوينيون‌‏‎
.كرد‏‎ تاييد‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ شدت‌‏‎
شبيه‌خوانها‏‎ انتخاب‏‎ اما‏‎ ندارد ، ‏‎ وجود‏‎ چهره‌پردازي‌‏‎ تعزيه‌‏‎ در‏‎
و‏‎ بيان‌‏‎ بر‏‎ تعزيه‌‏‎ اساس‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ انجام‌‏‎ آنها‏‎ نقش‌‏‎ با‏‎ مناسب‏‎
عاملان‌‏‎ خاطر‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎.‎است‌‏‎ استوار‏‎ بازيگران‌‏‎ اغراق‌آميز‏‎ حركات‌‏‎
از‏‎ ممكن‌ ، ‏‎ ترتيب‏‎ هر‏‎ به‌‏‎ عزاداري‌‏‎ ماههاي‌‏‎ در‏‎ روز ، ‏‎ آن‌‏‎ دولتي‌‏‎
به‌‏‎ تعزيه‌‏‎ اجراي‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ صدا‏‎ خوش‌‏‎ افراد‏‎ كشور‏‎ كنار‏‎ و‏‎ گوشه‌‏‎
.مي‌آوردند‏‎ تهران‌‏‎
‎‏‏، عراق‌ ،‏‎ دستگاههاي‌چهارگاه‌‏‎ در‏‎ خوانان‌‏‎ تعزيه‌‏‎ آواز‏‎
دسته‌‏‎ معروفترين‌‏‎ و‏‎ بهترين‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ خوانده‌‏‎ كردبيات‌‏‎
از‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ شاهي‌‏‎ شاه‌دسته‌‏‎ ناصرالدين‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎ شبيه‌خوانان‌‏‎
.بود‏‎ شده‌‏‎ تشكيل‌‏‎ زمان‌‏‎ آن‌‏‎ بنام‌‏‎ خوانندگان‌‏‎ تواناترين‌‏‎
ني‌ ، ‏‎ سنج‌ ، ‏‎ شيپور ، ‏‎ سرنا ، ‏‎ كرنا ، ‏‎ دهل‌ ، ‏‎ بوسيله‌‏‎ تعزيه‌‏‎ موسيقي‌‏‎
:مي‌گويد‏‎ مورد‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ فياض‌‏‎.مي‌شود‏‎ نواخته‌‏‎ قره‌ني‌ ، ‏‎
آن‌‏‎ در‏‎.مي‌شدند‏‎ وارد‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ خردسالي‌‏‎ از‏‎ تعزيه‌خوانها‏‎
تمرين‌‏‎ ماه‌‏‎ چند‏‎ مي‌آوردند ، ‏‎ شهر‏‎ يك‌‏‎ از‏‎ را‏‎ خواننده‌اي‌‏‎ هر‏‎ زمان‌‏‎
را‏‎ نقشي‌‏‎ فرد‏‎ هر‏‎ به‌‏‎ صدا ، ‏‎ و‏‎ بدني‌‏‎ فيزيك‌‏‎ براساس‌‏‎ و‏‎ مي‌دادند‏‎
ياد‏‎ آنجا‏‎ از‏‎ و‏‎ بودم‌‏‎ تعزيه‌خوان‌‏‎ من‌‏‎ مي‌گفت‌‏‎ بنان‌‏‎.مي‌سپردند‏‎
.گرفتم‌‏‎
‎‏‏،‏‎(شمربزرگ‌‏‎)‎ حسن‌‏‎ شيخ‌‏‎ ;به‌‏‎ مي‌توانم‌‏‎ قديمي‌‏‎ شبيه‌خوانان‌‏‎ از‏‎
علي‌‏‎ حسين‌‏‎ ميرزا‏‎ و‏‎.‎.‎.‎نصرا‏‎ ميرزا‏‎ (خوان‌‏‎ امام‌‏‎) خان‌‏‎ سهراب‏‎
.كنم‌‏‎ اشاره‌‏‎ سبزواري‌‏‎
علت‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ بيان‌‏‎ نمادين‌‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ تعزيه‌‏‎ در‏‎
ميان‌‏‎ بياني‌‏‎ وحدت‌‏‎ تمثيلها‏‎ و‏‎ نمادها‏‎ اين‌‏‎ با‏‎ تماشاگر‏‎ آشنايي‌‏‎
.مي‌شود‏‎ برقرار‏‎ بيننده‌‏‎ و‏‎ تعزيه‌خوان‌‏‎
مطلب‏‎ و‏‎ مي‌پوشند‏‎ سبز‏‎ جامعه‌‏‎ خوانان‌‏‎ موافق‌‏‎ يا‏‎ اوليا‏‎ شبيه‌خوان‌‏‎
مي‌خواندند‏‎ شعر‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نسخه‌‏‎ روي‌‏‎ از‏‎ بيشتر‏‎ و‏‎ آواز‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎
سرخ‌‏‎ پوشش‌هاي‌‏‎ با‏‎ خوانها‏‎ مخالف‌‏‎ يا‏‎ اشقيا‏‎ اينها‏‎ مقابل‌‏‎ در‏‎
و‏‎ خشن‌‏‎ لحني‌‏‎ با‏‎ -‎نثر‏‎ به‌‏‎ گاهي‌‏‎ -‎شعر‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ مطالب‏‎ برتن‌ ، ‏‎
.مي‌كنند‏‎ بيان‌‏‎ تحرير‏‎ بدون‌‏‎ و‏‎ كشيده‌‏‎ را‏‎ واژه‌ها‏‎ بريده‌ ، ‏‎
از‏‎ بهره‌گيري‌‏‎ فرات‌ ، ‏‎ رود‏‎ بعنوان‌‏‎ آب‏‎ كاسه‌اي‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎
از‏‎ معني‌‏‎ به‌‏‎ صحنه‌‏‎ زدن‌‏‎ دور‏‎ و‏‎ عزاداري‌‏‎ نشانه‌‏‎ به‌‏‎ سياه‌‏‎ دستمال‌‏‎
.است‌‏‎ نمادها‏‎ و‏‎ نشانها‏‎ اين‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ رفتن‌ ، ‏‎ جايي‌‏‎ به‌‏‎ جايي‌‏‎
مي‌شدند‏‎ تربيت‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ براي‌‏‎ كودكي‌‏‎ از‏‎ تعزيه‌خوانها‏‎ گذشته‌‏‎ در‏‎
و‏‎ چشمداشت‌‏‎ هيچ‌‏‎ بدون‌‏‎ داوطلب ، ‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ شبيه‌خوانها‏‎ همه‌‏‎ و‏‎
البته‌‏‎.‎مي‌زدند‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ دست‌‏‎ مذهبي‌‏‎ ايمان‌‏‎ بخاطر‏‎ تنها‏‎
مي‌دادند‏‎ افراد‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ هدايايي‌‏‎ متمول‌‏‎ افراد‏‎ يا‏‎ محل‌‏‎ اهالي‌‏‎
خوانان‌‏‎ براي‌شبيه‌‏‎ موقت‌‏‎ شغل‌‏‎ بعنوان‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ دوره‌اي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎
.بود‏‎ درآمده‌‏‎
برشمرد ، ‏‎ تعزيه‌خوان‌‏‎ يك‌‏‎ براي‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ كه‌‏‎ خصوصياتي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎
هيچگونه‌‏‎ كه‌‏‎ اشخاصي‌‏‎است‌‏‎ عامي‌‏‎ افرادي‌‏‎ توسط‏‎ تمرين‌‏‎ بدون‌‏‎ بازي‌‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ تعليمي‌‏‎ هيچ‌‏‎ و‏‎ ندارند‏‎ بازيگري‌‏‎ درباره‌‏‎ ذهني‌‏‎ پيش‌زمينه‌‏‎
.نديده‌اند‏‎ مورد‏‎
ماه‌‏‎ انتهاي‌‏‎ تا‏‎ محرم‌‏‎ ماه‌‏‎ ابتداي‌‏‎ از‏‎ درگذشته‌‏‎ تعزيه‌‏‎ دسته‌هاي‌‏‎
هر‏‎ عبارت‌‏‎ ديگر‏‎ به‌‏‎.‎مي‌كردند‏‎ اجرا‏‎ را‏‎ تعزيه‌‏‎ از‏‎ مجلس‌‏‎ صفر ، 60‏‎
دست‌‏‎ با‏‎ تمرين‌ ، ‏‎ هرگونه‌‏‎ داشتن‌‏‎ بدون‌‏‎ متفاوت‌‏‎ اجراي‌‏‎ يك‌‏‎ روز‏‎
.مي‌كنند‏‎ اجرا‏‎ تعزيه‌نامه‌‏‎ گرفتن‌‏‎
هيچ‌‏‎ به‌‏‎ زنان‌‏‎ و‏‎ مي‌گرداندند‏‎ مردان‌‏‎ تنها‏‎ را‏‎ تعزيه‌‏‎ دسته‌هاي‌‏‎
صداي‌‏‎ كه‌‏‎ نوجواناني‌‏‎ را‏‎ زنان‌‏‎ نقش‌‏‎.‎نداشتند‏‎ جاي‌‏‎ آن‌‏‎ وجه‌در‏‎
دختر‏‎ كودكان‌ ، ‏‎ ميان‌‏‎ گاهي‌‏‎ البته‌‏‎مي‌كردند‏‎ اجرا‏‎ داشتند ، ‏‎ نازك‌‏‎
.است‌‏‎ داشته‌‏‎ وجود‏‎ هم‌‏‎ سال‌‏‎ از 9‏‎ كمتر‏‎ بچه‌هاي‌‏‎
شد‏‎ برگزار‏‎ امسال‌‏‎ محرم‌‏‎ اول‌‏‎ دهه‌‏‎ در‏‎ فياض‌‏‎ توسط‏‎ كه‌‏‎ مجلسي‌‏‎ ‎‏‏10‏‎
اين‌‏‎ شيپور‏‎ و‏‎ دهل‌‏‎ سنج‌ ، ‏‎ يك‌‏‎ و‏‎ گرفت‌‏‎ انجام‌‏‎ شبيه‌خوان‌‏‎ با 8‏‎
تبليغات‌‏‎ از‏‎ اجراها‏‎ اين‌‏‎ آنكه‌‏‎ با‏‎.‎مي‌كرد‏‎ همراهي‌‏‎ را‏‎ مجموعه‌‏‎
تماشاگران‌‏‎ خوب‏‎ نسبتا‏‎ استقبال‌‏‎ اما‏‎ نبود ، ‏‎ برخوردار‏‎ چنداني‌‏‎
-ملي‌‏‎ نمايش‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ مردم‌‏‎ خاص‌‏‎ توجه‌‏‎ از‏‎ نشان‌‏‎ برنامه‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
مي‌توان‌‏‎ اجراها‏‎ اين‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ ديگري‌‏‎ ويژگي‌‏‎.‎دارد‏‎ مذهبي‌‏‎
تجربه‌‏‎ از‏‎ بهره‌گيري‌‏‎ لحاظ‏‎ به‌‏‎ تعزيه‌خوانها‏‎ خوب‏‎ اجراي‌‏‎ برشمرد ، ‏‎
تاثير‏‎ بودند‏‎ توانسته‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ تعزيه‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ با‏‎ آشنايي‌‏‎ و‏‎ آنها‏‎
.بگذارند‏‎ خود‏‎ بينندگان‌‏‎ بر‏‎ را‏‎ لازم‌‏‎
است‌‏‎ تعزيه‌‏‎ اوج‌‏‎ دوران‌‏‎ باقيمانده‌‏‎ اساتيد‏‎ معدود‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ فياض‌‏‎
مي‌دهد ، ‏‎ ادامه‌‏‎ را‏‎ تعزيه‌گرداني‌‏‎ همچنان‌‏‎ سن‌‏‎ وجودكهولت‌‏‎ با‏‎ و‏‎
مراسم‌‏‎ اين‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ تبليغاتي‌‏‎ نوع‌‏‎ و‏‎ اجرا‏‎ محل‌‏‎ از‏‎ گله‌‏‎ ضمن‌‏‎
تعزيه‌‏‎ اجراي‌‏‎ براي‌‏‎ خاصي‌‏‎ مكان‌‏‎ ما‏‎:‎بود‏‎ گفته‌‏‎ است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ انجام‌‏‎
چندان‌‏‎ محل‌‏‎ شهر‏‎ تئاتر‏‎ اصلي‌‏‎ در‏‎ جلوي‌‏‎ يا‏‎ پاركها‏‎.نداريم‌‏‎
خود‏‎ خاص‌‏‎ هواي‌‏‎ و‏‎ حال‌‏‎ به‌‏‎ تعزيه‌‏‎.‎نيست‌‏‎ اجراء‏‎ براي‌‏‎ مناسبي‌‏‎
محل‌‏‎ بهترين‌‏‎ كه‌‏‎ بگذارد‏‎ را‏‎ لازم‌‏‎ تاثير‏‎ بتواند‏‎ تا‏‎ دارد‏‎ نياز‏‎
.است‌‏‎ آن‌تكيه‌‏‎ براي‌‏‎
تماشاي‌‏‎ براي‌‏‎ و‏‎ دارند‏‎ علاقه‌‏‎ سنت‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ مردمي‌‏‎ سويي‌ ، ‏‎ از‏‎
نشستن‌‏‎ براي‌‏‎ جايي‌‏‎ چون‌‏‎ بايستند ، ‏‎ سرپا‏‎ مجبورند‏‎ مي‌آيند‏‎ آن‌‏‎
.وجودندارد‏‎
محل‌‏‎ به‌‏‎ نياز‏‎ شود ، ‏‎ حفظ‏‎ تعزيه‌خواني‌‏‎ و‏‎ تعزيه‌‏‎ سنت‌‏‎ اينكه‌‏‎ براي‌‏‎
مسئولين‌‏‎ به‌‏‎ بارها‏‎ را‏‎ مطلب‏‎ اين‌‏‎ من‌‏‎.‎است‌‏‎ اجرا‏‎ براي‌‏‎ معيني‌‏‎
بسنده‌‏‎ مساعد‏‎ قول‌‏‎ دادن‌‏‎ به‌‏‎ فقط‏‎ آنها‏‎ اما‏‎ كرده‌ام‌‏‎ گوشزد‏‎
انجام‌‏‎ مناسب‏‎ تكيه‌‏‎ يك‌‏‎ تاسيس‌‏‎ جهت‌‏‎ در‏‎ اقدامي‌‏‎ ولي‌‏‎ كرده‌اند‏‎
.نداده‌اند‏‎
شيباني‌فر‏‎ مازيار‏‎

:پي‌نويس‌‏‎
انتشارات‌‏‎ تهران‌ ، ‏‎ نمايش‌ ، ‏‎ كتاب‏‎.‎خسرو‏‎ شهرياري‌ ، ‏‎ -‎‏‏1‏‎
ص‌‏‎ ج‌ 1 ، 75‏‎ ‎‏‏1365‏‎-اميركبير‏‎
ص‌‏‎ همانجا ، 85‏‎ -‎‏‏2‏‎



تهران‌‏‎ نگارخانه‌‏‎
از‏‎.‎تير‏‎ سوم‌‏‎ تا‏‎ خرداد‏‎ آيوازيان‌از 20‏‎ سيمون‌‏‎ عكس‌‏‎ نمايشگاه‌‏‎
شرقي‌‏‎ ضلع‌‏‎ قدس‌ ، ‏‎ انقلاب ، خيابان‌‏‎ خيابان‌‏‎.تا 17‏‎ ساعت‌ 9‏‎
.دانشگاه‌تهران‌‏‎

نقش‌‏‎ نگارخانه‌‏‎
و‏‎ تا 12‏‎ ساعت‌ 9‏‎ از‏‎.‎خرداد‏‎ تا 24‏‎ رزقي‌‏‎ آرش‌‏‎ نقاشي‌‏‎ نمايشگاه‌‏‎
جشنواره‌ ، ‏‎ خيابان‌‏‎ انتهاي‌‏‎ تهرانپارس‌ ، ‏‎ دوم‌‏‎ فلكه‌‏‎.‎تا 19‏‎ ‎‏‏15‏‎
.اشراق‌‏‎ فرهنگسراي‌‏‎

سبز‏‎ نگارخانه‌‏‎
از‏‎.‎خرداد‏‎ تا 28‏‎ خيري‌از 23‏‎ نسرين‌‏‎ نقاشي‌‏‎ آثار‏‎ نمايشگاه‌‏‎
پارك‌‏‎ مقابل‌‏‎ ولي‌عصر ، ‏‎ خيابان‌‏‎تا 19‏‎ و 15‏‎ ساعت‌ 9تا 13‏‎
.تلفن‌8711311‏‎.شماره‌ 1068‏‎ ساعي‌ ، ‏‎

ابراهيمي‌نژاد‏‎ نگارخانه‌‏‎
از 23‏‎ جهان‌‏‎ كشور‏‎ بيست‌‏‎ هنرمندان‌‏‎ كاريكاتورهاي‌‏‎ نمايشگاه‌‏‎
ابوذر ، ‏‎ بلوار‏‎ پيروزي‌ ، ‏‎ خيابان‌‏‎ انتهاي‌‏‎ ماه‌ ، ‏‎ يك‌‏‎ مدت‌‏‎ به‌‏‎ خرداد‏‎
تلفن‌3730776‏‎ پلاك‌ 40 ، ‏‎ گلستان‌ 2 ، ‏‎ آهنگ‌ ، ‏‎ خيابان‌‏‎ چهارم‌ ، ‏‎ پل‌‏‎


ثمر‏‎ گالري‌ 7‏‎
تير‏‎ تا 3‏‎ خرداد‏‎ از 29‏‎ مژگان‌حسيني‌‏‎ تجربي‌‏‎ آثار‏‎ نمايشگاه‌‏‎
.است‌‏‎ داير‏‎ تا 8بعدازظهر‏‎ ساعت‌ 4‏‎ از‏‎ همه‌روزه‌‏‎
شماره‌‏‎ پنجم‌ ، ‏‎ نور ، كوي‌‏‎ كوه‌‏‎ مطهري‌ ، ‏‎ استاد‏‎ خيابان‌‏‎:‎نشاني‌‏‎
تلفن‌8731403‏‎ ‎‏‏25 ،‏‎






© 1998 HAMSHAHRI, All rights reserved.