ملي بزرگ ثروت اين گردشگري ،
ايران در گردشگري هفته بهانه به
موانع با گردشگري صنعت رونق براي ممكن راهكارهاي هنوز
روبروست گوناگون سليقههاي واعمال
درآمد پيش
گذشتههاي از ،"ايران" ما سرزمين بيشمار جاذبههاي
تنها آنها.است كشانده ديار اين به را بسياري دور ، مشتاقان
جهانگردي نبودند ، فرهنگي و تاريخي ارزشمند عاشقميراثهاي
است گذشته ايران كويرهاي از ديوانهوار سوئدي ، "هدن"همچون
چاپ از "ايران كويرهاي" نام با بعدها كه ودستنوشتههايش
كويرهاي افسانهاي جاذبههاي و زيباييها از درآمد ، سرشار
مشتاقاند جهان سراسر از نفر هزاران نيز ، اكنون.است ايران
تجربه نزديك از را ايرانيان تاريخيميهماننوازي آوازه
در حتي ما ، ملي و ديني عميق كهفرهنگ دانست بايد.كنند
با مغاير ظاهري با كهجهانگردان دور نهچندان روزگاري
استوار ، دژي همچون ايرانميآمدند ، به ما ، اخلاقي ارزشهاي
اگر امروز.كرد حفظ را ملتبزرگ اين فرهنگي و اخلاقي كيان
.نبوديم كشور اين تحوليدر هيچگونه شاهد بود ، اين جز
در نفت سقوطبهاي كه ويژهاي اقتصادي وضعيت در اكنون ،
صنعتگردشگري به اساسي توجه آورده ، پديد جهاني بازارهاي
اقتصاد قابلتوجهيبراي توسعه و رشد زمينهساز ميتواند ايران
خودبيشتر توانمنديهاي به جهانگردي هفته در.باشد ما
محاقركود در را ارزشمند صنعت اين كه احتمالاتي تا بينديشيم
.شود برداشته رو پيش از افكنده بيرونقي و
:جهانگردي تعريف
نقاط اقصي در كردن سفر مفهوم به جهانگردي فارسي فرهنگ در
و مقصدي به مسافرت و زيارت سرگرمي ، و تفريح منظور به عالم
سفرهاي همچنين است ، شده تعبير اصلي سكونت محل بازگشتبه
اصلي سكونت و كار محل از خارج منطقهاي در وموقتي كوتاه
خواهد پي در را جهانگردي معناي سياحت و هدفسير با نيز
.داشت
جهانگرديمصوبمهر و ايرانگردي صنعت توسعه قانون البته
جهانگردي و ايرانگردي نيز اسلامي شوراي مجلس ماهسال 1370
:ميكند تعبير رااينگونه
نوع هر از است عبارت جهانگردي ، و ايرانگردي از منظور"
به و بوده ساعت از 24 بيش كه گروهي يا انفرادي ، مسافرت
".نباشد كار و كسب منظور
اقامت ، محل از شدن دور به جهانگردي غربي ، فرهنگهاي در
شود درآمد كسب جديد ، محل كهدر بيآن سال ، يك از كمتر بهمدت
كار محل از خارج مناطقي در كوتاه ، و موقت سفرهاي به ونيز
.ميشود گفته سياحت و سير منظور به اصلي ، وسكونت
شخصي هر به يونسكو ، و متحد ملل سازمان تعريف به بنا البته
گفته جهانگرد كند ، بيتوته خانهاش از بيرون در شب كهيك
.ميشود
و خارجي و داخلي فرهنگهاي در شده ارائه تعاريف با
مفهوم فراملي ، و ملي نهادهاي سوي از گوناگون تعريفهاي
به است كرده پيدا چشمگيري تفاوت حال و گذشته در جهانگردي
سفرهاي درازاي به ما عصر در جهانگردان كهسفرهاي گونهاي
تا نيز آنان اهداف و نيست ناصرخسرو و ابنبطوطه ماركوپولو ،
.است گذشتهمتفاوت با زيادي حد
تحقيق و كشف تنها كنوني ، جهانگردان هدف روشنتر ، عبارت به
بلكه نيست مناطق اين مردم سنن و آداب و سرزمينها درزمينه
كه ميزنند سفر به دست مختلفي انگيزههاي با آنان يكاز هر
:عبارتنداز
ديدن براي تنها جهانگردان از برخي -تاريخي اهداف
كشورهاي قديمي تمدنهاي نشانههاي و باستاني و تاريخي آثار
.ميروند سفر ديرپابه
زبان از آگاهي و سنتها و فرهنگها آشنايي -فرهنگي اهداف
قابل انگيزه ميتواند گوناگون ملتهاي دين و هنر و
.آيد شمار به جهانگردان از برخي براي ملاحظهاي
و علمي كنگرههاي در شركت -تجاري و علمي اهداف
يكي نيز بازرگاني و صنعتي نمايشگاههاي و تخصصي المپيادهاي
.است انگيزههايسفر از
عبادتگاهها مقدسه ، اماكن زيارت -زيارتي اهداف
پيروان سفر براي لازم انگيزههاي جمله از نيايشگاهها و
.ميشود محسوب مذاهب و جهاني اديان
تفريح و روان و جسم سلامتي تامين -ورزشي و تفريحي اهداف
به زدن دست براي موءثري عامل ميتواند ورزشي وفعاليتهاي
.سفرباشد
و جهانگردي گوناگون هدفهاي به توجه با بيشك
و دور كشورهاي بين رابط گردشگران ، يا جهانگرد گردشگري ،
و كهن آثار بيننده يا و ناشناخته ، سرزمينهاي كاشف و نزديك
و هنرها ناقل و سياستها ، و فرهنگها وپيونددهنده باستاني
درآمدهاي پديدآورنده و صنعت و اقتصاد فنآوري ، توسعهدهنده
.دوستيهاست و صلح پيامآور درنهايت و جديد
:ديرپا ميهمانداران ايران ، سرزمين
گسترده تمدن شكلگيري با ديرباز از ايران پهناور سرزمين
است ، بوده مختلف اديان و اقوام گردشگران شد و آمد آنشاهد
نشان ما كشور تاريخ طول در سفرنامهها و بررسييادداشتها
و نوازيها مهمان و خلق حسن از همواره كهگردشگران ميدهد
.بودهاند برخوردار مسلمان قدرشناسيهايايرانيان
خود كه الرحمه عليه سعدي ايراني ، نامدار شاعر
سرزمينهاي سال الي 40 طي 30 و بود خستگيناپذير گردشگري
آسياي و هندوستان ايران ، افريقا ، شمال مكه ، دمشق ، بغداد ،
زبان از بوستان ، اول باب در گذارده ، زيرپا را مركزي
حرمت زمينه در وي ، جانشينان فرزندو به خطاب انوشيروان
و مسافر ميهمانان از سياحان ، پذيرايي با دوستي و مسافران
:سرودهاست را اشعاري غريبان نوازش
قبول نيكي و نام بايدت نكو
رسول و بازارگان دار نكو
پرورند جان به مسافر بزرگان ،
برند عالم به نكويي نام كه
قريب عن مملكت ، آن گردد تبه
غريب آيد آزرده خاطر و كز
دوست سياح و باش آشنا غريب
نكوست نام جلاب سياح ، كه
عزيز مسافر و ضيف نكودار
نيز باش برحذر وزآسيبشان ،
مبين نوعي به گردشگران ، با برخورد زمينه در سعدي نگره
گردشگران به نسبت ايراني جامعه بر حاكم نگاههاياجتماعي
مهماننوازي نگاه اين البته است ، بوده دوره واديانآن اقوام
حتي نميشده ختم نامور شاعر دوران به پذيريتنها مهمان و
اجتماعي قواعد در نهادي طور كهبه رسوم و آداب اين
و داخلي جنگهاي و بحراني درزمانهاي داشته ريشه ايرانيان
سفرنامه تمامي باور به شدهاست ، شمرده محترم نيز خارجي
گردشگران به نسبت ازديرباز ايرانيان غربي ، و شرقي نويسان
.صميمانهايداشتهاند برخوردهاي جهانگردان و
ايرانيان سهم پذير ، گردشگر اجتماعي نگرههاي تمامي با اما
جهاني توزيع است ، بوده ناچيزي حد در جهاني بازار از
جهانگردي بازار درصد كه 5/78 ميدهد نشان جهانگردي بازار
.دارد تعلق وامريكايي اروپايي كشورهاي به
:گردشگري جهاني بازار از ما سهم
به مقالهاي طي تهران دانشگاه دانشيار رهنمايي ، محمدتقي
اينگونه كيش در گردشگري و جهانگردي كارشناسان همايش
دنيا ، جهانگردي از ايران ناچيز سهم ميان اين در":مينويسد
خور در بسيار ، عرضه منابع و جاذبهها بودن دارا وجود با
سال 1996 در كه گردشگري جهاني بازار است ، گزارش وتعمق توجه
حدود 7/593 مزبور ، سال در كه است ازآن حاكي شده ، منتشر
جا جابه گردشگري جهاني دربازار جهانگرد نفر ميليون
جهان كشورهاي گردشگري مجموعسفرهاي از حاصل درآمدشدهاند
.است بوده ميليارددلار حدود 423 سال اين در
كه نفتي بشكه ميليارد پولي 7/11 ارزش از مبلغ اين
از و كرده صادر سال 1995 در جهان نفت توليدكننده كشورهاي
برابر آوردهاند ، 4/2 بدست ارز ميليارد حدود 5/175 آن بابت
كشورهاي سهم كه ميدهند نشان آماري بررسيهاي.است بيشتر
كشورهاي درصد ، جهانگردان 2/59 جهاني ازبازار اروپايي
و درصد خاورميانه 6/2 درصد ، درصد ، آسيا 4/15 امريكايي 3/19
با ايران ميان اين در است ، بوده آفريقايي 5/3درصد كشورهاي
از كمتر كشور به شده ، وارد مسافرخارجي نفر هزار ثبت 456
.است كرده جذب خود به دنيارا جهانگردان از درصد 08/0
جزو 10 يونسكو ضوابط براساس كه كشوري":ميافزايد وي
يكي و ميآيد شمار به جهان تاريخي و باستاني برجسته كشور
قلمرو در را بشري تمدن تاريخ عرصههاي اصيلترين از
پويايي يك از كه كشوري و داراست خود جغرافيايسياسي
است ، برخوردار جهاني مقياس در وسياسي فرهنگي اجتماعي ،
اين خور حسرت تماشاگران و حاشيهنشينان از كه است چگونه
ناخواسته انزواي يك به بابت ازاين و شده جهاني عظيم بازار
".است شده كشانده
هم اگر اسلامي ، انقلاب اول سال ده طول در گردشگري بخش
اقتصادي ، زمينه در كه بود رنگ كم آنچنان داشت هويتي
اول برنامه تصويب با اما نداد ، اختصاص خود به را جايگاهي
ارشاد و فرهنگ وزارت فرهنگي ، و اجتماعي اقتصادي ، توسعه
نفر هزار ورود 900 يافته ، ارزيابيهايانجام با اسلامي
ميليون كسب 450 و دورهپنجساله 721368 طي را خارجي گردشگر
تلاشهاي البته نمود ، پيشبيني ايندوره براي ارزي درآمد دلار
تحقق را اول برنامه حديپيشبينيهاي تا توانست شده انجام
نشان كشور از خارج به ايرانيانگردشگر آمارهاي اما بخشد ،
قريب 7/4 ارز ، دلار اليميليون كسب 450 قبال در كه داد
به 5 نزديك كه سفركردهاند كشور از خارج به ايراني ميليون
مدت هنوز البتههمراهبردهاند به خود با ارز دلار ميليارد
به فرهنگي و اجتماعي-اقتصادي توسعه دوم برنامه اجراي
شده كسب ودرآمدهاي آمارها ارزيابي با تا نرسيده پايان
بايد ميان دراين اما بپردازيم ، آن بررسي به بينانه واقع
است برخيعواملي از ناشي ايران به گردشگري ركود كه پذيرفت
است گردشگريناشناخته صنعت برنامهريزان براي تنها نه كه
نشده هنوزطراحي نيز بحران اين از فرار راهكارهاي بلكه
.است
كرد؟ بايد چه گردشگري صنعت در موجود تنگناهاي رفع براي
چرا دارد؟ وجود صنعت اين در ركود رفع براي راهي آيا
رفع پي در درآمدزا صنعت اين برنامهريزان و مسئولان تاكنون
نبودهاند؟ تنگناهايموجود
حداقل مختلف نگرههاي ارائه با داريم سعي گزارش اين در
.بيابيم تنگناها اين گشودن براي مناسبي پاسخ
دارد ادامه
|