خبرگان وظايف و اهميت
بخش) - رفتار دولت كديورو الاسلام حجت هاشمي ، دكتر حضور با ميزگردي
(پاياني
است ، آمده اساسي قانون در كه خبرگان انتخاب شرايط به توجه با:همشهري *
خبرگان داخلي آيين‌نامه و اساسي قانون توسط آن عهده بر اختياراتي و
طور به و خبرگان اعضاي از مي‌توانيم را انتظاري و وظايف چه شده گذاشته
باشيم؟ داشته اساسي قانون اساس بر مجلس آن كلي
سال 1368 ، بازنگري اسلامي جمهوري اساسي قانون در:كديور حجت‌الاسلام *
اصل در كه اول وظيفه است شده نهاده خبرگان مجلس عهده بر وظيفه مجموعا 5
قانون في‌الواقع.است قانونگزاري و تقنين نوعي آمده اساسي قانون 108
امور در اصلي قانونگزار است ، شناخته رسميت به را قانونگزار دو ما اساسي
خبرگان مسئله در دوم قانونگزار و است اسلامي شوراي ، مجلس جامعه عمومي
تمام كه است اين در اهميت حائز نكته اما است ، خبرگان مجلس خود منحصرا
مصوبات اما برسد نگهبان شوراي تصويب به بايد اسلامي شوراي مجلس مصوبات
يا رهبر از اعم احدي ، تصويب به احتياج و است نافذ نفسه في‌حد خبرگان
بكنند تصويب خبرگان درباره چه هر خبرگان اعضاي لذا ندارد ، نگهبان شوراي
.مي‌آيد حساب به كشور موضوعه قوانين جزء
عضو خبرگان مجلس اعضاي از نفر پنج اساسي قانون اصل 177 طبق دوم وظيفه
.بود خواهند اساسي قانون بازنگري شوراي مجلس دوم مجلس
لذا است ، رهبري انتخاب اساسي قانون اصل 107 اساس بر خبرگان سوم وظيفه
فاقد اسلامي جمهوري در رهبري كه زماني يا رهبر وفات از بعد خبرگان
.مي‌كنند انتخاب را جديد رهبر و مي‌كنند عزل را وي شود كارآيي
بر است ، خاصي شرايط در رهبر كناري بر يعني اصل 111 موضوع چهارم وظيفه
يا بوده شرايط فاقد اول از رهبر كردند احراز خبرگان هرگاه اصل اين اساس
عزل را وي داده دست از را شرايط ايشان دريافتند وظايف انجام حين در
.مي‌نمايند
متن در كه است رهبري وظايف انجام حسن بر نظارت خبرگان پنجم وظيفه
ذكر اصل 108 در اساسي قانون بازنگري مجلس eمربوطه كميسيون از پيشنهادي
بر نظارت لذا.نياورد كافي راي شد كه استدلال‌هايي با منتها.است شده
است ، از نشده ذكر صريحا اساسي قانون در امروز رهبري وظيفه انجام حسن
رهبري وظايف انجام حسن بر نظارت قانون تصويب خبرگان مجلس اول دوره نكات
ذيل در و نياورد راي اصل 108 متن در اساسي قانون بازنگري مجلس در كه است
لذا.است رسانده تصويب به اساسي قانون اصل 111 درباره خود مصوبات
با را تحقيق هيات وجود اصل 111 اجراي براي اول دوره خبرگان eآيين‌نامه
وظايف انجام حسن بر نظارت مسئله در تحقيق وظيفه‌اش مهمترين كه خ2ماده
مقتدرترين بر نظارت و عزل انتخاب ، دليل به) رهبر اقتدار از خبرگان مجلس
.است بيشتر (باشد رهبري كه فردي نهاد
آن و مي‌كنم عرض خبرگان عملكرد درباره را نكته‌اي اينجا در:رفتار دولت
گذشته دوره دو در ما حقيقت در.است اطلاع‌رساني امر در خبرگان وظيفه
رهبري كار در نظارت امر خصوص در خبرگان جانب از اطلاع‌رساني هيچ‌گونه
نيز جلسه هر در و مي‌دهد جلسه تشكيل دوبار سالي خبرگان مجلس.نداشته‌ايم
هيچ اطلاعيه‌ها اين. مي‌كند صادر را اطلاعيه‌اي سري مباحث از بعد حداقل
وجود شده بيان مطالبي چه و گرفته انجام نظارتي كه عنوان اين تحت مطلبي
اطلاع چون باشد ، كرده كارهايي واقعا شايد خبرگان كه حالي در.ندارد
هم تذكراتي و نظارت مثلا است ، نكرده كاري كه بگوييم نمي‌توانيم نداريم
از مردم حداقل نبوده ، اطلاع‌رساني چون ولي است ، داده انجام رهبر به نسبت
آيا بدانيم مي‌خواهيم لذا.نبوده‌اند مطلع داشته وجود كه مواردي
انجام را نظارتي خبرگان اگر خير؟ يا هست خبرگان وظيفه جزء اطلاع‌رساني
دارد وظيفه نيست ملي مصالح با مغاير كه حوزه‌هايي آن در حداقل مي‌دهد ،
بصورت كه دارد وجود مباحثي اساسي قانون در.برساند مردم اطلاع به را اين
.كنيم استناد آن به مي‌توانيم خبرگان جمله از اركان تمامي وظيفه به ضمني
:كه است آمده اساسي قانون مقدمه از قسمتي در
لوحه سر را بشر ابناء كرامت و آزادي كه قانوني چنين اصول از پيروي))
است همگان برعهده مي‌گشايد را انسان تكامل و رشد راه و دانسته خود اهداف
مستمر نظارت و موءمن و كاردان مسئولين انتخاب در مسلمان امت است لازم و
((...و نمايند مشاركت اسلامي جامعه ساختن در فعالانه طور به آنان در
دو در حقيقت در.است منكر از نهي و معروف به امر خصوص در نيز هشتم اصل
.است مردم برعهده رهبري جمله از مسئولان تمامي كار بر نظارت اختيار اصل
ما.ندارد امكان آگاهي و اطلاع بدون نظارت مي‌كنيم ، مطرح را نظارت وقتي
.باشيم داشته نظارت نداريم اطلاعي هيچ‌گونه كه امري به نسبت نمي‌توانيم
است مردم حق اين و است شده گذاشته همگان برعهده نظارت وظيفه كه حالي در
جمله از نظام اركان كليه وظيفه بنابراينكنند نظارت رهبري كار بر كه
به نيست مصالح با مغاير كه حوزه‌هايي آن در حداقل كه است اين خبرگان
.دهند اطلاع مردم
بحث وارد كردند مطرح رفتار دولت آقاي كه مسئله‌اي به باتوجه:همشهري &
نزديك خبرگان انتخابات به داريم كه اكنون مي‌شويم ، رهبري خبرگان عملكرد
در خبرگان وظايف به توجه با بدانند مردم كه بجاست انتظاري اين مي‌شويم
انتقاداتي چه عملكرد اين به نسبت آن ، داخلي آيين‌نامه و اساسي قانون
بپردازند؟ مسايل اين به جديد كانديداهاي با ميثاق بستن در تا است وارد
با.است خبرگان عملكرد از اطلاع خبرگان عملكرد نقد لازمه:هاشمي دكتر &
جلسه تشكيل اعلام جز گزارشي هيچ كارشان ابتداي از خبرگان اينكه به توجه
اظهار خبرگان عملكرد درباره نمي‌توانيم نداده‌اند به‌مردم خبرگان مجلس
مردم اطلاع به را خودشان كارهاي و وظايف خبرگان كه همين اما كنيم ، نظر
.است انتقاد محل خودش همين نداده‌اند مردم به روشني گزارش و نرسانده‌اند
و است ، مردمي رهبري يك رهبري ، ايران اسلامي جمهوري نظام در كه است واضح
وجود نبايد رهبري به مربوط مسايل و رهبري و مردم بين رودربايستي هيچ
است اين طاغوتي نظام با اسلامي نظام شاخصه‌هاي وجوه از يكي.باشد داشته
نزديكترين واقع در رهبر و است مردم با مرتبط و مردم آن از رهبري كه
كه وظايفي طبعا رابطه اين در.باشد داشته مردم با بايد را رابطه
توجه مورد و مردم بررسي و نقد محل است ممكن مي‌دهد انجام كشور زمامداري
بماند پنهان مردم از موضوعي كه ندارد دليلي هيچ لذا.باشد عمومي افكار
حالت اين كه باشد داشته سري ضرورتا و امنيتي جنبه كه موضوعاتي مگر
بودن برعلني اصل اساسي ، قانون اصل 69 موجب به همچنانكه است استثنايي
.مي‌شود واقع بررسي مورد سري جلسات در نيز استثنائات و است مجلس جلسات
استحضار به بايد و باشد سري نبايد اصولا خبرگان مجلس موضوعات بنابراين
توجه آن به متاسفانه ما كشور در كه است اساسي نكته اين.برسد مردم عامه
گزارش عدم زيرا.بشود رهبري به ظلم كه مي‌شود باعث امر همين و نمي‌شود
كارهاي و وظايف مطالب محتواي از مردم چون و است رهبري به ظلم خبرگان
و حدس اين و مي‌كنند ، گمان و حدس به مبادرت ندارند ، اطلاعي خبرگان
كه بالايي اعتبار از دقيقا و باشد شبهه‌انگيز مسايل است ممكن گمان‌ها
القا مردم به خود (ع)علي اميرالموءمنين.شود كاسته دارد وجود رهبري براي
.نگوييد سخن جباران همچون من با و بدهيد من به را لازم تذكرات كه مي‌كند
حال هر به كه مي‌كند اضافه سرش پشت و الجبابره به تكلمون بما فلاتكلموني
من به را من اشتباه بايد شما نمي‌كنم ، اشتباه من كه نكنيد فكر شما
.بكنم اصلاح است شايسته و لازم كه آنگونه را خودم رفتار من تا بگوييد
رهبري و سياسي مديريت بين طاغوتي نظام در كه عظيمي سد يك واقع در يعني
عظيمي سد نبايد و است شده شكسته اسلامي جمهوري نظام در دارد ، وجود كشور
كه باشيم داشته توجه بايد حال عين در اماكنيم ايجاد حالت اين در ما را
صفت و وصف يك عنوان به سياسي ، نظام مقوله از غير به نظام جمهوريت به
وصف به بايد مردمي زمينه‌هاي مجموعه و مردم در لذا.مي‌كنيم نگاه داريم
ممكن كه است نحوي به اصولا جامعه فرهنگ واقع در.باشيم مشهور جمهوري
مقام يك رهبر اصولا كه كنند بهره‌برداري نحوي به آن از نيز خبرگان است
بود رهبري مقام تعرض مورد اتفاقا نكته اين بشود ، مردم از بافته‌اي جدا
رابطه يك في‌الواقع و نكنيد غلو من درباره خيلي:كردند مطرح ايشان
رهبري ، رفتار و اعمال خصوص در چنانچه اگر حالا.باشيم داشته صميمانه‌اي
مردم اطلاع به كه است خوب چه مي‌كنند بررسي‌هايي و اقداماتي خبرگان مجلس
انتخاب نظر مورد امر براي را خبرگان مردم كه نيست قرار مگر.برسانند
.باشند داشته كافي و لازم اطلاع عملكردشان و خبرگان از بايد پس بكنند ،
خبرگان كار كيف و كم از كردم عرض صحبت‌ام ابتداي در كه همانطور بنابراين
خبرگان شده انجام كارهاي خصوص در نقدي نمي‌توانيم لذا نداريم اطلاعي
مشروح خبرگان كه است اين نقد بزرگترين كه بگوييم اينكه الا.باشيم داشته
منتشر رسمي روزنامه در و نمي‌رسانند مردم اطلاع به را مذاكراتشان
امر اين و هستند بي‌اطلاع زمينه اين در رهبري امر از مردم و نمي‌شود
.نيست هم اساسي قانونگزار انتظار مورد
قابل خبرگان عملكرد نقد به پرداختن از قبل نكته دو:كديور حجت‌الاسلام *
نيست ، پذير استثنا جمهوريت مقتضاي اولا اول نكته بيان در است ، ذكر
شريك رهبري با مسئله اين در نيز خبرگان پذيرفتيم را استثنا اگر ثانيا
هم خبرگان براي شديم قايل رهبري براي كه استثنايي هر يعني بود ، خواهد
مذكور امر تحقق براي است رهبري بر نظارت مسئله دوم نكته.شويم قايل بايد
براي نظارت ديگري و وظايف انجام حسن بر نظارت يكي داريم ، نظارت گونه دو
قانون اصل 111 در كه چيزي آن نيستند ، يكي نظارت نحوه دو اينشرايط بقاي
نظارت آن لازم مقدمه كه است شرايط بقاي بر نظارت است شده بيني پيش اساسي
به و برداشته را ملزوم بازنگري مجلس در.بود خواهد وظايف انجام حسن بر
قوانين اين با مشكلي حمدالله به عمل در است‌منتهي شده اكتفا لازم
.نداريم موضوعه
آخر از سال مدت 4 به ما كشور كه مي‌دانيم خبرگان ، عملكرد نقد درباره
سال در خبرگان مجلس اولين.است مجلس‌خبرگان‌بوده فاقد سال 1362 تا سال57
دوره.هستيم خبرگان مجلس داراي كه است سال مدت 16 به ما و گرفت شكل 1362
است خبرگان مجلس دوم دوره متوجه بنده نقد.بود سال 69 تا سال 61 از اول
.سال 1377 تا سال 1369 از يعني
انتخابات نقد اول نكته -كرد1 ذكر را مطالبي مي‌شود نكته در 4 مجموعا
نهاد اين انتخابات بر نظارت امر اول دوره خبرگان است ، دوم دوره خبرگان
صلاحيت تعيين اجرايي وظيفه و نهاد نگهبان شوراي محترم فقهاي برعهده را
تمام هم نگهبان شوراي گذاشت ، نگهبان شوراي برعهده را كانديداها
في‌الواقع و كرد محروم كانديداتوري از را خود غير متفاوت سليقه‌هاي
كساني از بيشتر درصد تا 15 شايد 10 كرد صلاحيت تاييد كه را كساني تعداد
.نبودند بيشتر بود خبرگان مجلس نياز مورد كه
حاصل اينكه است ، خبرگان انتخابات در اجتهاد شرط پذيرش درباره ديگر نكته
كند ، تامين را نگهبان محترم شوراي فقهاي خاص نظر لزوما مجتهد اجتهاد
آنها با متفاوت نظري و كنم ، اجتهاد بنده است ممكن ندارد ، نام اجتهاد
نگهبان شوراي فقهاي مصاحبه مجتهدين ، سياسي بينش تشخيص هكذا.نمايم ارايه
بينش اينكه و شد چاپ (شماره 8) اسلامي حكومت مجله شماره آخرين در كه
در آقايان حضرات سخنان حاصل است ، خواندني بسيار چيست؟ ضابطه‌اش سياسي
خواهند صحيح بينش داراي بينديشند ، ما چون اگر كه است اين مصاحبه‌ها اين
خواهيم شاهدش ما متاسفانه سوم دوره در كه است مهمي بسيار نكته اين.بود
.بود
آنچه از دارند حق اساسي قانون طبق مردم.است رساني اطلاع بحث بعدي ، نكته
اقامه بايد بودن محرمانه و سري براي ما.باشند مطلع نيست سري قانونا كه
:است سري خبرگان مذاكرات مورد در 2 كردم تفحص بنده آنچنانكه.كنيم دليل
كميسيون مصوبه -آينده 2 رهبر به راجع تحقيقات و تحقيق هيات مصوبات -1
به موارد بقيه در فوق مورد دو از غير.اساسي قانون و 109 اصل 107
خلاف آن انتشار عدم لذا.نيست سري و محرمانه خبرگان مصوبات هيچ‌وجه
نمايد تصويب را قانوني اسلامي شوراي مجلس كه است آن مانند.است قانون
داده‌اند اطلاع مردم به خبرگان آنچه نشود ، منتشر رسمي روزنامه در ولي
.است بوده گردهمايي روز و 16 ساليانه اجلاسيه درباره 8
:دارم مشخص پيشنهاد چند موضوع اين براي
كه است اين سوءال شود ، منتشر كشور رسمي روزنامه در خبرگان مجلس مصوبات -1
است؟ داشته وجود قانوني منع چه زمينه اين در و نشده منتشر تاكنون چرا
بايد كجا به كنند ، استناد خبرگان قوانين به بخواهند حقوقدانان اگر
نمايند؟ مراجعه
آيا.شود منتشر بايد محرمانه موارد در جز خبرگان مجلس مذاكرات مشروح -2
اساسي قانون وبازنگري اساسي قانون خبرگان مجلس مذاكرات مشروح انتشار
اساتيد حقوقدانان ، استناد مورد متون اين امروزه آمد؟ پيش برايمان مشكلي
انتشار صورت در.است قم علميه حوزه فضلاي و حقوق دانشجويان حقوق ،
بسيار منبع و داده پاسخ ما حقوقي و فقهي ابهامات از بسياري به مذاكرات
.بود خواهد ما سياسي فقه و اساسي حقوق رشد براي غني
اسلامي جمهوري سيماي و صدا از تاكنون رهبري خبرگان مذاكرات مشروح چرا -3
انتخابات كردن گرم براي رسمي ، سيماي و صدا است جالب.است نشده پخش
خبرگان فيلم پخش از و مي‌كند ، پخش را اساسي قانون خبرگان فيلم خبرگان ،
كه آن براي رهبري خبرگان مجلس از فيلمي سيما و صدا آيانيست خبري رهبري
ندارد؟ پخش براي شده بحث آن در مواردي چه و برگزار چگونه ببينيم
.نكنيد پخش است بودن محرمانه موارد از راچون مصاديق به مربوط مباحث حال
خبر ما مردم اكثريت كه يافت خواهيد در كنيد ، خواهي نظر امروز شما اگر
به قريب اكثريت آن بر علاوه گذشته ، چه خبرگان مجلس در ندارند
چه خبرگان نمي‌دانند نيز ما دانشگاهي و حوزوي حقوقي اتفاق‌متخصصين
مي‌كنند؟
داده ، انجام دوم دوره در تاكنون خبرگان مجلس آنچه.است تقنيني سوم نقد
منتشر اطلاعات eمجموعه از بنده آنچه.است قانوني ماده چند تصويب صرفا
اجلاس رئيسه ، هيات يك خبرگان مجلس كه است اين آورده‌ام ، دست به شده
كميسيون اين 4 ازدارد تحقيق هيات يك و كميسيون چهار ساليانه ،
بر دلالت امر اين است ، شدن فعال‌تر براي خبرگان تشويق جهت يك‌كميسيون
دوم كميسيون.نبوده‌اند فعال خود امور در حتي خبرگان كه دارد مطلب اين
و اصل 107 كميسيون يكي اصلي كميسيون دو.است اجرايي و مالي امور و بودجه
هيات يك تقنين ، براي اصل 108 كميسيون ديگري و رهبري تعيين براي 109
رئيسه هيات مصوبات طبق.دارد وجود اساسي قانون اصل 111 بر ناظر تحقيق
نرسيده پايان به اصل 107و 109 ذيل مصوب مواد سرنوشت حتي ظاهرا خبرگان ،
درباره خبرگان هنوز سال از 16 پس كه است جالب بسيار نكته اين است
.نداده‌اند انجام را وظيفه‌شان خود تقنيني وظايف
|
