وزارت پرورشي معاونت سوي از
آيين‌نامه پرورش و آموزش
پرورشي فعاليتهاي ارزشيابي
متوسطه جديد نظام اول پايه
شد تصويب
نخستين براي
;فجر 77 دهه در
"خاموش نواهاي" بارنمايشگاه
مي‌شود تشكيل
در برتر آموزشي مديريت طرح
مي‌شود اجرا تهران مدارس
جامعه پيش‌نياز مدني ، تعليمات
مدني
و امكانات و هلال روءيت
علمي دستاوردهاي
وزارت پرورشي معاونت سوي از
آيين‌نامه
پرورش و آموزش
پرورشي فعاليتهاي ارزشيابي
متوسطه جديد اول‌نظام پايه
شد تصويب
پرورشي فعاليتهاي ارزشيابي آيين‌نامه:فرهنگي علمي گروه
بهداشت درس براي متوسطه جديد نظام اول پايه دانش‌آموزان
.شد ابلاغ كشور دبيرستانهاي به و تصويب خانواده و محيط
مدارس بهداشت و تغذيه كل اداره از ما خبرنگار گزارش به
ارزيابي مذكور آيين‌نامه براساس پرورش و آموزش وزارت
مشاهده ، راه از فعاليت ، اهداف چارچوب در فراگير عملكرد
آمده بوجود تغييرات بررسي و است اجرا قابل پاسخ و پرسش
و خلاقيت به اشتياق ميزان خانواده ، و محيط رفتار ، در
و انفرادي فعاليتهاي و گروهي كار دانش‌آموز ، ابتكار
و ترم طول در نظري اطلاعات علاوه به شده كسب مهارتهاي
.مي‌كند مشخص را دانش‌آموز امتياز نهايي ، ارزشيابي
پژوهش ، انجام گزارش‌نويسي ، چون مقوله‌هايي ارزيابي
گروه ، در مسئوليت‌پذيري گروهي ، فعاليتهاي در مشاركت
جديد پيشنهادات ارائه كلاسي ، گفتگوهاي و بحث در مشاركت
و سخنراني ارائه يا مقاله نوشتن و موضوع با رابطه در
فراگيران امتياز تعيين‌كننده...و ديواري روزنامه تهيه
.بود خواهد
نخستين براي
;فجر 77 دهه در
"خاموش نواهاي" بارنمايشگاه
مي‌شود تشكيل
موسيقي به مربوط آثار و آلات نمايشگاه:فرهنگي علمي گروه
و بار نخستين براي "خاموش نواهاي" عنوان با قديم ، ايران
ايران ملي موزه محل در اسلامي انقلاب فجر دهه طول در
.مي‌شود تشكيل
براي نيز باستان ايران "آئيني موزون حركات" آن با همزمان
عمومي روابط گزارش به.مي‌شود گذاشته نمايش به عموم
و طرح و 30 شي‌ء شامل 30 آثار اين فرهنگي ، ميراث سازمان
تا ميلاد از قبل پنجم هزاره از آثاري برگيرنده در تصوير
.است ساساني دوره آخر
بيانگر و پيش سال به 7000 مربوط آثار اين قديمي‌ترين
به سفال قطعه يك روي بر دسته‌جمعي "آئيني موزون حركات"
.است "علي چشمه" از آمده دست
در موسيقي رواج و اهميت بيانگر موسيقي ، آلات و آثار اين
.مي‌باشد زمين ايران پيش هزاره‌هاي و سده‌ها
جنبي برنامه‌هاي از متخصصين وسيله به سخنراني دو برگزاري
.است "خاموش نواهاي" نمايشگاه
در برتر آموزشي مديريت طرح
مي‌شود اجرا تهران مدارس
برنامه دو با برتر آموزشي مديريت طرح:فرهنگي علمي گروه
و مديران مهارتهاي و نگرش‌ها اطلاعات ، توسعه و بهبود
در آموزش بهينه‌سازي جديد طرحهاي ارائه و توليد نيز
اجرا تهران شهر پرورش و آموزش گانه مناطق19 مدارس
.مي‌شود
تهران ، شهر پرورش و آموزش كل اداره عمومي روابط گزارش به
مديران آشنايي:از عبارتند طرح اين اجراي اهداف مهم‌ترين
فرآيند و آموزشي مديريت حوزه در جديد رويكردهاي با
و فكري رشد جهت لازم فرصت‌هاي ايجاد يادگيري ، - ياددهي
عملي و علمي كارايي سطح ارتقاي مديران ، ذهني مهارتهاي
آموزشي ، واحدهاي مديران در مطلوب نگرشهاي ايجاد مديران ،
بر نظارت و كنترل در مديران فني مهارتهاي تقويت
آموزشي ، مديريت جايگاه شناساندن مدارس ، آموزشي فعاليتهاي
به عنايت با پرورش و آموزش كلي اهداف پيشبرد جهت
افزايش ايران ، اسلامي جمهوري مقدس نظام اهداف و ارزش‌ها
ارتقاي مديريت ، تئوري‌هاي كاربرد جهت لازم مهارتهاي
حوزه در اطلاعاتي بانك ايجاد و مدارس آموزشي كيفيت
.فرهنگي و علمي مراكز و مديريت
جامعه پيش‌نياز مدني ، تعليمات
مدني
انسانهاي پرورش براي مدني تعليمات درس جايگاه بررسي
جهان و ايران آموزشي نظام در مدني
سياسي مدني ، حق سه برمبناي تعليمات‌مدني اساسي محور *
است اجتماعي و
نظام آن محمل شود ، اجرا كه قصدي هر به مدني ، تعليمات *
است غيررسمي آموزشهاي و رسمي تربيت و تعليم
سرآغاز
مباحث گرچه كه است عنواني (Civil Society) "جامعه‌مدني"
اجتماعي ، ضرورت بنابه ولي مي‌رسد ، پيش قرن چندين به آن
با.است شده كشور در بسياري گفتمانهاي موضوع نو از
اطلاعات زيادي مباحث در اندكي مدت در كه اين‌همه
است ، گرديده ارائه جامعه كار سياق و شكل درباره عديده‌اي
مي‌دهد ، نشان گفتارها تحليل از به‌دست‌آمده نتايج
و مدني جامعه ويژگيهاي درباره بيشتر شده ، عرضه ديدگاههاي
راهكارهاي از ميان ، اين در و بوده آن متعدد اشكال تفسير
.است شده بحث كم‌تر مدني جامعه به دستيابي براي نظامدار
عملكرد آن ، كه مي‌پردازد بنياني راهكار يك به حاضر نوشته
به دستيابي براي پيشگامي به‌منظور تربيت و تعليم نظام
.است مدني جامعه
كه انسانهايي مي‌دهند ، شكل مدني انسانهاي را مدني جامعه
و مانع ايجاد جز مدني‌اند جامعه شاخص كنشهاي از دور به
با كه انسانهايي.نمي‌شوند سبب را ديگري داد رخ خطر
آمده‌اند ، نايل آن فهم به و دارند آشنايي مدني ساخت‌جامعه
و راتثبيت آن برسند ، خود مفروض حقوق به مي‌كنند تلاش
آن‌كه يا و كنند تدوين را برنامه‌هايي آن تقويت براي
و نوجوانان كودكان ، .رسانند ياري را تدوين‌كنندگان
و اصول به كامل به‌طور كه جامعه‌اند يك از اعضايي جوانان
برقراري براي جامعه.ندارند آشنايي مدني جامعه پايه‌هاي
اعضاي تعليم به بايد به‌ناچار مدنيت ، از منظمي چرخه
سه برمبناي مدني تعليمات اساسي محور.بپردازد ناآموخته
.اچ.تي كه حقوقي يعني ، ;است اجتماعي و سياسي مدني ، حق
اين ، بر افزون.است كرده پيشنهاد (Marshall) مارشال
شده ارائه مدني تعليمات موضوع درباره هم ديگري ديدگاههاي
سياسي را مدني تعليمات موضوع اسناد ، برخي دراست
يك سياسي ويژگي فقط نه مدني تعليمات يعني ، دانسته‌اند
تعليم.دربردارد هم سياسي اهداف بلكه رابرمي‌تابد ، جامعه
نظريه هدف برتريندارد سياست با مستقيمي ارتباط تربيت و
تا بپرورد جامعه براي سياسي افراد بايد كه است اين سياسي
عمل درستي به خود وظايف به و پذيرفته را سياسي جاري امور
تحصيلي و تربيتي و تعليم فعاليتهاي ازطريق مهم اين.كنند
باركر ارنست سر انگلستان ، سياسي فيلسوفميشود محقق
را سياست و تربيت و تعليم بين رابطه (Sir Ernest Barker)
بخشي "اساسا تربيت ، و تعليم نظريه" مي‌سازد ، روشن چنين
اجرا كه قصدي هر به مدني تعليمات ".است سياسي نظريه از
آموزشهاي و رسمي تربيت و تعليم نظام آن محمل شود ،
مي‌دارد ، اظهار كه است مهم بنابراين.است غيررسمي
به ژرف توجه بدون ديگر جامعه هر يا مدني جامعه پي‌ريزي
امكان‌پذير تربيت و تعليم باوري نظامهاي و عملياتي ساخت
پي‌جويي با كه است فكور و آزادانديش تربيت و تعليم.نيست
به دستيابي پيروزي شعله شده ، تعيين اهداف ساختن محقق و
.مي‌كند افروخته‌تر را نظر مورد جامعه
آشكار درسي برنامه‌هاي از بخشي مدني تعليمات روي ، هر به
كردن اجتماعي به كه است آموزشي‌اي موءسسه‌هاي پنهان و
آشكار اهداف.مي‌پردازد سياسي جامعه در زندگي براي افراد
ساخت و تاريخ شناخت ميهن‌دوستي ، مدني تعليمات ملموس و
قانون‌پذيري حاكمه ، قدرت به مثبت نگرش سياسي ، موءسسه‌هاي
:نظير جامعه ، پايه‌اي ارزشهاي به باور هنجارمندي ، و
تبحر و سياسي كفايت درك سياسي ، مشاركت به اشتياق برابري ،
مواد گذاردن دسترس در گاه.است سياسي ارتباطات تحليل در
را مدنيت تا مي‌كند ياري جامعه اعضاي به اطلاعاتي و درسي
.بپذيرند جهاني و جامع‌تر سطح در
درباره كتابهايي و درسي دوره‌هاي مدارس كشورها ، برخي در
عرضه دولتي يا شهروندي ، و اخلاقي تعليمات مدني ، تعليمات
مطالعات يا تاريخ دروس هم كشورها بعضي درميكنند
برنامه‌هاي و مي‌دهند پوشش را شده اشاره اهداف اجتماعي
ازطريق نيز بزرگسالان براي غيررسمي مدني تعليمات
.مي‌شود ارائه جمعي رسانه‌هاي
آشكار درسي برنامه و مدني تعليمات سياست -1
در زيادي تشابه مدني تعليمات شده تعريف و عام اهداف
ارزشهاي از فهرستي.مي‌دهد نشان جهان كشورهاي از بسياري
كشوري هر در شهروندان عموم فراگيري براي اهميت حائز
كار سياق اما مي‌شود ، برگزيده آزادانه و مستقل به‌صورت
،(Butts) باتس.است نزديك به‌هم بسيار زيادي ، كشورهاي در
فهرست كه مي‌كند پيشنهاد امريكا تربيت و تعليم تاريخ‌دان
عدالت ، يعني) اجتماعي وحدت به مربوط ارزشهاي بايد يادشده
عامل به‌مثابه خود پذيرش و مشاركت اختيار ، برابري ،
تنوع‌خواهي ، آزادي ، يعني ، ) جمع‌گرايي و (جامعه بهسازي
را (بين‌الملل بشر حقوق و حقيقت و حق جريان شخص‌خواهي ،
شكيبايي ، آزادي ، چون ارزشهايي ، مزبور فهرست.گردد شامل
انديشه و استدلال به احترام و دوستي از پاسداري انصاف ،
بسياري مدني تعليمات درسي برنامه‌هاي دردربرميگيرد را
.يافت را مشتركي بسيار عناصر مي‌توان كشورها ، از
كشوري به كشوري از مدني تعليمات برنامه‌هاي اين‌همه ، با
غيررسمي و رسمي نظامهاي زيرا ، .مي‌كند جلوه متفاوت ديگر
داراي كه كشورهايي.مي‌كنند عمل گوناگون كشورها ، آموزش
بيشتر را مدني تعليمات اهداف متمركزند ، آموزشي نظام
در يادگيرندگان عموم براي پرورش و آموزش وزارت ازطريق
اهداف غيرمتمركز آموزشي نظامهاي در ولي ;مي‌گيرند نظر
.مي‌شود تدارك هم بومي يا محلي به‌صورت مدني تعليمات
اهداف بر افزون منطقه‌اي آموزش نهادهاي سخن ، به‌ديگر
هم را ديگري اهداف مركز ، در شده تعريف مدني تعليمات
.بپردازند آنها تعليم به و كنند انتخاب مي‌توانند
در را مدني تعليمات "معمولا رسمي آموزشي موءسسه‌هاي
اجرا متوسطه و تحصيلي راهنمايي ابتدايي ، آموزشي دوره‌هاي
آموزش موءسسه‌هاي و دانشگاهها در مدني تعليمات.مي‌كنند
.شود ارائه جمعي رسانه‌هاي ازطريق بايد عموم براي و عالي
اجتماعي نهادهاي ساير رسمي ، آموزش موءسسه‌هاي بر افزون
خانواده.قايلند زيادي اهميت مدني تعليمات براي هم
اساسي نقش مدني تعليمات در اجتماعي نهاد يك به‌مثابه
در والدين امريكا ، متحده ايالات در.مي‌كند ايفا
شركت مدارس اداره استاني شوراي به مربوط انتخابات
شكل‌گيري بر غيرمستقيم صورت به راه ، اين از و مي‌كنند
گونه از مدني تعليمات درسي برنامه‌هاي براي لازم زمينه
عالي دادگاه تازه تصميمات.مي‌گذارند اثر نظر مورد
اجازه دانش‌آموزان و خانواده‌ها به امريكا در ايالتي
اين‌همه ، با.بازنمايند را خود موردنظر ارزشهاي تا مي‌دهد
تعليمات زمينه در خانواده‌ها مشاور گروههاي كه ژاپن در
زيادي بسيار اثر هم معلمان ملي اتحاديه دارند ، حضور مدني
.مي‌گذارد مدني تعليمات برنامه‌هاي سياست‌گزاري بر
يكي.است شده پيشنهاد مدني تعليمات براي متعدي روشهاي
.است يادسپاري مبتني‌بر رويكرد معمول روشهاي از
خواندن سخنرانيها ، به دادن گوش ازطريق يادگيرندگان
در زيست براي كه را اصولي...و نصايح يادسپاري كتابها ،
در كه پژوهشهايي.مي‌گيرند فرا است ، نياز مورد جامعه
است ، شده انجام كشورها ساير و انگلستان متحده ، ايالات
ميزان به فقط روشي چنين از استفاده كه داده‌اند نشان
افراد نگرش تغيير سبب ولي مي‌افزايد ، افراد دانش
مي‌شود ، آميخته افراد نگرش با دانش كه زماني.نمي‌گردد
از استفاده براي زيادي انگيزه و مي‌يابد اجرايي ضمانت
.مي‌آيد پديد گوناگون موقعيتهاي در دانش
مدني ، تعليمات براي يادسپاري بر مبتني رويكرد برابر در
مشاركت حاضر رويكرد.دارد قرار مسئله حل بر مبتني رويكرد
در يادگيرندگان مي‌طلبد ، را يادگيرندگان خلاق و فعال
انواع دادن انجام با مي‌كنند تلاش رويكرد ، اين قالب
...و انتقاد الگوسازي ، جامعه‌پژوهي ، درسي ، پروژه‌هاي
.فراگيرند را آزادمنشانه و ضابطه با زندگي پايه‌هاي
و دانش مهارتها ، مسئله ، حل بر مبتني رويكرد از بهره‌گيري
.مي‌دهد قرار تاثير تحت مدني زندگي براي را افراد نگرش
مدني تعليمات پنهان درسي برنامه -2
بسياري شده ، مستتر يا آشكار درسي برنامه بر افزون
مدني نگرشهاي بر هم پنهان درسي برنامه كه پذيرفته‌اند
مسئولان روابط برنامه‌ها اين.مي‌گذارد اثر يادگيرندگان
را گوناگون مجامع در عقيده ابراز براي لازم فضاي و
موسسه‌هاي در داده‌اند ، نشان پژوهشها.دربرمي‌گيرد
اتخاذ در را افراد مشاركت امكانات مديران كه آموزشي‌اي
قواعد رعايت براي افراد نگرش مي‌كنند ، فراهم تصميمها
اروپايي كشورهاي.مي‌شود تقويت و يافته تغيير مدني زيست
برنامه يك مثابه به را همتا گروههاي فرهنگ امريكايي ، و
مي‌كنند تلاش آنها.مي‌دهند قرار حمايت مورد نهاني درسي
امور پشتيباني براي همتا گروههاي فرهنگ داده‌هاي از
.گيرند بهره سياسي و اقتصادي
مدني تعليمات درباره مليتي چند پژوهشهاي -3
درباره "مقياسي بزرگ" تطبيقي بررسي يك سال 1971 در
ارزشيابي بين‌المللي انجمن توسط مدني تعليمات اثرگذاري
برمبناي حاضر بررسي ابزارهايشد انجام تحصيلي پيشرفت
تنظيم مدني تعليمات برنامه‌هاي نگرشي و شناختي اهداف
و 14 ساله يادگيرندگان 10 بررسي ، اين آزمودنيهاي.گرديد
.دربرمي‌گرفت را پيش‌دانشگاهي دوره دانش‌آموزان و ساله
،(سابق)فدرال آلمان بررسي اين در شركت‌كننده كشورهاي
هلند ، ايتاليا ، قدس ، اشغالگر رژيم ايرلند ، فنلاند ،
آزمودنيهاي.بودند متحده ايالات و سوئيس زلاندنو ،
بررسي از حاصل نتايج.بود نفر بررسي 30000 در شركت‌كننده
دانشي نمرات ميانگين گوناگون ، كشورهاي در كه داد نشان
برخي در.است متفاوت سال و 14 سني 10 گروه دو براي نگرشي
ميانگين ديگر بعضي در و دانشي نمرات ميانگين كشورها ،
.بود زياد نگرشي نمرات
بين‌المللي انجمن بررسي از حاصل داده‌هاي رگرسيوني تحليل
دموكراتيك فضاي كه داد نشان تحصيلي پيشرفت ارزشيابي
تعليمات اهداف به دستيابي در مثبتي عامل درس ، كلاسهاي
ويژه ، بهاست بوده بررسي در شركت‌كننده كشورهاي در مدني
يادگيرندگان سوي از باورها ابراز براي معلمان تشويق‌هاي
مشاركت و شناختي بالاي نمرات ميانگين بر مثبتي تاثير
.داشت سياسي مباحث در فعال
فضاي شيوه فقط مدني ، تعليمات براي معمول شيوه دو از
شيوه اين كارايياست داده نشان خوبي اثرگذاري باز كلاسي
اثبات به فوق در شده ياد بررسي در شركت‌كننده كشور در 9
براي معلمان بازآموزي و آموزش روي ، هر به.است رسيده
.نيست ساده و سهل چندان فضايي چنان ايجاد
ايران در مدني جامعه تحقق آينده و موجود وضع تحليل -4
نشان پيشرفته كشورهاي حاكمان و مردم رفتاري نمودهاي
دست مدني جامعه تحقق براي مفروض اهداف به كه مي‌دهد
مدني ، جامعه شدن محقق فرايند تسهيل براي آنان.يافته‌اند
قرار تربيتي و تعليم فعاليتهاي سرلوحه را موردنظر اهداف
را آنها حصول راه اهداف ، به مربوط كنشهاي با و دادند
ممالك در مدنيت كه مي‌بينيم روشني به امروز.كردند هموار
نقشهاي ايفاي همه ، اين بااست كرده پيدا نمود پيشرفته
.است داشته ويژه‌اي صورت حال اين در مدني
است كرده پيشنهاد شهروند هر براي مارشال كه را حقوقي اگر
آن به و -اجتماعي و سياسي مدني ، حقوق يعني -بپذيريم
شهروندان كه مي‌دهد نشان موجود وضعيت تحليل كنيم ، بسنده
علاوه ، به.نبرده‌اند كافي بهره مفروض حق سه از ايراني
و آشكار درسي برنامه‌هاي نه تربيتي ، و تعليم ديدگاه از
جامعه اعضاي در را تحركي پنهان ، درسي برنامه‌هاي نه
اگر.نياورده‌اند پديد مدني جامعه تحقق براي دانش‌آموزي
آيد ، نظر در قانون‌پذيري مدني ، تعليمات اهداف از يكي
كه داد نشان مي‌توان پيچيده ، پژوهشي اقدام هرگونه بدون
قانوني دستورالعملهاي به عمل از يا قانون پذيرش از افراد
اين موءيد جامعه رفتاري نمودهاي و كنشها و مي‌زنند سرباز
طريق از مدني تعليمات ارمغان كه بپذيريم اگراست نظريه
بهداشت رعايت:نظير اهدافي ، به رسيدن رسمي درسي دوره‌هاي
قضاوت شهروندان ، باورهاي و ايده‌آلها به وفاداري جامعه ،
است ، اجتماعي هنجارهاي پذيرش و پيش‌داوري از پرهيز و درست
بپنداريم اگراست نديده كامش به را تحفه اين لذت كسي
آنان براي مفروض حقوق جامعه ، فرزندان درسي كتابهاي در كه
كافي دست‌ورزي آنان و است گرديده تشريح و بيان روشني به
.است خوش‌بينانه‌اي و دل‌انگيز خيال بس آوردند ، عمل به
مدني جامعه اهداف به درسي برنامه‌ريزان كه كنيم خيال اگر
مي‌دارند ، پاس آثارشان در را آن و مي‌گذارند ارج
آزمون عهده از معلمان كه بپنداريم اگر.خوش‌باوريم
.خياليم خوش برمي‌آيند ، مدني جامعه به مربوط باورهاي
همه صورت به اگر است ، باور اين بر نگارنده بنابراين ،
ويژ به تربيت و تعليم ساخت اصلاح براي قيامي جانبه ،
به جامعه‌رو سوي نيم گامهاي نگيرد ، صورت مدني تعليمات
فروخواهند و شده فروغ كم پس‌فردا و فردا امروز ، مدنيت
دامان به را انديشه‌آفريني و خردورزي است ، لازم.افتاد
يابند پرورش انسانهايي تا بازگرداند تربيت و تعليم نظام
به متوجه تربيت و تعليم.باشند مدني جامعه نماينده كه
در زندگي مهارتهاي كسب مناسب زمينه بايد مدني تعليمات
كه تربيتي و تعليم نظام در.سازد فراهم را مدني جامعه
طوطي‌وار يادگيري به معطوف يادگيرندگان فعاليتهاي بيشتر
است ، اجتماعي مسايل به غيرمرتبط درسي موضوعات دسته يك
.يافت نخواهند پرورش مدني جامعه در زندگي شايسته انسانهاي
نيكو را حافظه‌پروري و حافظه كه تربيتي و تعليم
حافظه در اطلاعات انباشت ترويج به خود و مي‌پندارد
راه.نمي‌گذارد تامل و انديشيدن براي جايگاهي مي‌كند ،
و تعليم نظام به وابسته زيادي زمينه‌هاي در كشورها سعادت
اول جهان يا پيشرفته كشورهاي از يك هيچ است ، بوده تربيت
.نرسيده‌اند حاضر جايگاه به تربيت و تعليم به بي‌توجهي با
در آنها...و صنعتي فرهنگي ، اقتصادي ، سياسي ، شكوفايي
نيست اي كليشه.است بوده تربيت و تعليم بهينه تحولات گرو
توجه تربيت و تعليم به پيشرفته كشورهاي چون بپذيريم كه
.كنيم چنان بايد هم ما گرفته‌اند ، رونق و داده‌اند نشان
هر به دستيابي يا كاري هر براي كه است اين بر نظر
يكي آنها ، ميان در كه دارد وجود متعددي راههاي موقعيتي ،
از بهره‌گيري.است استراتژيك يا راهبردي‌تر راهها از
.داشت خواهد چشمگير اثرگذاري رويكرد ، راهبردي‌ترين
به توجه مدني ، جامعه به حصول براي رويكرد راهبردي‌ترين
.است انديشه‌ورزي بر مبتني مدني تعليمات
آقازاده محرم *
و امكانات و هلال روءيت
علمي دستاوردهاي
گذشته سال چند طي در.رسيد آخر به رمضان مبارك ماه
ماه خاتمه و شروع تعيين در كه بوده‌ايم همواره‌شاهد
و اسلامي كشورهاي ساير و ما كشور مسلمين و موءمنان رمضان ،
كه شده‌اند روبرو مشكلاتي با همواره جهان ، مسلمانان كل
و است ضروري زمينه اين در جدي تامل براي نكته ، چند ذكر
.باشد عرصه اين در بعدي جدي مباحث بر بابي فتح مي‌تواند
فكر ، عقل ، واژه‌هاي مورد هزار به نزديك كريم قرآن در - 1
ذكر آنها مشتقات با قريبالمعنا ، لغات ساير و تدبر تامل ،
بشري عقل حرام ، و حلال مصاديق تشخيص در معيار و است شده
سنت رهنمودهاي و قرآن محكمات به استناد با آن معيارهاي و
و تكيه مي‌توان راستي به مبنا اين بر.است شده داده قرار
تاكيدات و فرامين جمله از يكي را بشري عقل بر اعتماد
.دانست قرآن محكمات از يكي و نمود قلمداد الهي
متعلق با همراه و فقه منابع از تنهايي به خود عقل ، - 2
در است ، اعتماد قابل فقهي نظر از "كاملا علم ، يعني آن ،
...است درون پيامبر عقل ، كه داريم نيز سنت
زماني هر در اعتماد قابل ابزارهاي و علمي دستاوردهاي - 3
و است بوده طبيعي مسائل تشخيص مصاديق و معيارها مبين
نيز نگرش اين عقول ، و علوم تحول و تكامل با كه است بديهي
.مي‌يابد تحول و تكامل
آن ، خاتمه و شروع تشخيص و ماه هر ابتداي در هلال روءيت - 4
معرفت نوع وثيق‌ترين به "قبلا كه است جمله‌مواردي از
و مسلمين و ثقات مشاهده يعني پديده ، اين به نسبت انسان
بهترين ، خود زمان در لذا بود ، شده سپرده عادل ، موءمنين
و پديده اين تشخيص براي روش مطمئن‌ترين و علمي‌ترين
.بود شده تمهيد بدان اسلامي امت اعتماد
فرهنگ و نبوي سيره پژوهشگران و مورخين شهادت به بنا - 5
تشخيص براي علمي دستاوردهاي از (ص)اكرم پيامبر اسلامي ،
و فرموده مطلوب استفاده غيره و فقهي احكام و مصاديق
تشخيص براي جمله از.مي‌فرمودند توصيه را بدان اعتماد
بر مبتني كه (ظل) تانژانت رياضي اصل از استفاده با قبله ،
خاصي فرمول براساس سايه يك و عمود يك ضلع دو نسبت محاسبه
را قبله جهت و تعيين را نماز هنگام است ، بوده مثلثات در
.مي‌فرمودند مشخص نيز
ايشان ، بزرگوار اولاد و گرامي آباء و (ع)صادق امام - 6
و وضع بر علاوه و بوده خود روزگار دانش پيشگامان جملگي
و آموزش و تكميل در نيز خود تجربي ، دانشهاي برخي تاسيس
اساسي نقش شاگردان نخبه‌ترين از جمعي علمي پرورش
از ايشان شاگردان و ششم امام درباره امر اين.داشته‌اند
است ، پذيرفته و مسلم "كاملا شيمي علم و حيان جابربن جمله
روشي ،"مفضل توحيد" كتاب در (ع)صادق امام پژوهشي روش حتي
استدلال و مشاهده از استنتاج بر مبتني و استقرايي تجربي ،
.است علمي
|
