حاكميت سراب و مردم انقلاب ،
پهلوي
نطق درخصوص رضاقطبي به پهلوي فرح خصوصي يادداشت *
در15آبانماه1357 شاه تلويزيوني
مورد در قطبي رضا توصيههاي از منتشرنشده سندي
اسلامي انقلاب آستانه در شاه رژيم وخيم اوضاع ساماندادن
:اشاره
قطبي ، رضا آن در كه است سندي پاياني بخش ميخوانيد آنچه
بستگان از و ايران ملي تلويزيون راديوو سازمان رئيس
با مقابله در را دولت تاكتيكهاي و استراتژي فرح ، نزديك
پهلوي حاكميت روزهاي آخرين در ايران مردم اسلامي انقلاب
بيستمين مناسبت به سند اين.است كرده تبيين و ترسيم
تاريخ مطالعات موءسسه وسيله به اسلامي انقلاب سالگرد
تاريخ پژوهشگران و علاقهمندان اختيار در ايران معاصر
.است گرفته قرار انقلاب
جمعي 13/9/2537 ارتباط استراتژي درباره جلسههايي
باشد ، دولت كلي رفتار از جدا نميتواند استراتژي اين.1
استراتژي از جدا تبليغاتي برنامهريزي هرگونه اين بنابر
.داشت نخواهد فايدهاي و بود نخواهد هياهو جز دولت سياسي
توقع مردم آنچه.باشد مشخص دولت چهره بايد اين بنابر.2
ولي منطقي خشونت ، بدون ولي قوي دولت كه است اين دارند
و صريح ضداجنبي ، و ميهنپرست پاكساز ، و پاك تعلل ، بدون
نيز ارتش وفاداري.باشد عوامفريبي بدون و عمل سرعت با
خلاف كه رفتاري هر اين بنابر.گردد تصريح "دائما بايد
(ضعف و ظاهرسازي كندكاري ، خصوص به و) است مشخصات اين
.نشود منعكس و نگيرد انجام
اكثر درشود حل نحوي به بايد دولت بودن موقتي.3
راديو و مطبوعات مانند كه مواردي در خصوص به و سازمانها
براي ضعف بزرگترين دارد وجود سياسي برخورد تلويزيون و
مخالفان تبليغاتي حربه بزرگترين و ميكنند كار كه كساني
لااقل توهم اين بايد يا.است دولت بودن موقتي فرض بر
باشد داشته وجود اطمينان با و رود كنار به ماه چند براي
نوعي به محكوم كارند مشغول كه افرادي دولت تغيير با كه
در موفقيت اصلي و اساسي شرط اين.شد نخواهند خيانت
.است جمعي ارتباط واحدهاي
بايد مخالف حركت مشخصات شناخت با سياسي استراتژي.4
تاكتيكي رفتار.باشد جانبه همه بايد استراتژي.گردد معين
عليه انقلابي نهضت بايد "اولا.است شكست به محكوم
آن پيام و خواندند "ملت انقلاب" شاهنشاه كه را نادرستي
براندازي چند هر كرد جدا براندازي شورش از پذيرفتند را
.باشد انقلابي موج بر سوار
خلاصه مورد چهار در ميتوان را شورش و طغيان اين مشخصات
:كرد
از بعد بهتر آينده [و] پيروزي به اميد قدرت ، احساس نفرت ،
.پيروزي
مشترك دشمن و نفرت
به معطوف كه دادهاند جهت طوري را مشخصه اين متاسفانه
(...و خانواده و لشكري دولتي ، ) اطرافيان و شاهنشاه شخص
دشمني و نفرت اين كه نيست اين جز[اي]چاره هيچ.است شده
خصوص به) خارجي دشمن يك.گردد منعكس ديگري روي بر
ها ، [چندمليتي] Multinational انگليس ، استعمارگران ،
سندهاي و مدرك و دليل ذكر با بايد كه (اسرائيل و امريكا
يك و ;گردد محكوم تبليغاتي حماسههاي لحن بدون و تاريخي
مادي منافع با و خارجي با ارتباط در كه داخلي دشمن
.است ساواك داخلي دشمن اين و شود ، محكوم داخلي گروههاي
منتشر هم را فساد خبر خودش اينكه و فساد اشاعه در مقصر
بالاخره و...و خارجيها با عناصر برخي همكاري ميكردند ،
كردن درست و دادن قرار مسجد و قرآن برابر در را جاويدشاه
راديو انفجاري فيلم حتي و...و كرمان مانند وقايعي
رئيس محاكمه با كه است داخلي دشمن تقصير همگي تلويزيون
در) انحلال بالاخره..و مقصران از عدهاي ساواك ، سابق
(نام خصوص به و تشكيلات و سازمان و قانون تغيير واقع
همكاري) بردهاند بهره جريان اين از كه آنها و ساواك
نيز (بودهاند مالي فساد در كه عناصري و عوامل با ساواك
شكل تغيير در آنچه.شد خواهند طرد نفرت با و محاكمه
قدرت اعمال است بوده موءثر مردم توده در شاهنشاه تصوير
خارجي بستگي و سياسي ، و مالي فساد ظلم ، وجود بلكه نبوده
با بستگي و فساد و ظلم اين بايد و است بوده مملكت در
.شود پاك شاهنشاه چهره تا بازگردد مقصران به خارجي
افكارشان بازتاب صورت به كه مخالف گروه در قدرت احساس.5
روزنامههاي مختلف ، مجامع در گروهي و فردي طرفداريهاي
خياباني تظاهرات صورت به اخير ماههاي در بالاخره و خارجي
ضعف.يافت تحكيم و آمد وجود به بزرگ راهپيماييهاي و
آنها قدرت احساس بر دوچندان قدرت اين مقابل در سيستم
مقامات شدن مرعوب و فرار رستاخيز ، پاشيدن هم به.افزود
دولت كه بزرگي سيرك در چيز همه تخطئه دولتي ، و سياسي
كه اعتصابهايي كرد ، اعمال آن مستقيم پخش و مجلس در قبلي
اعتصاب روزنامهها شد باعث كه توطئهاي شد ، تشويق حتي
وبالاخره كنند شورش گيسختگي لجام نهايت با بعد و كنند
پايين به بالا از ارتباطي گونه هيچ كه دولت فعلي وضع
سازمانهاي برخي حتي و نميگيرد انجام توجيهي كار و نيست
احساس و ندارند مدير راديو ، تلويزيون و نفت مانند حساس
ميشود ، بيشتر آن تغيير شايعه روز هر كه دولتي بودن موقتي
و (برق و نفت پالايشگاه خصوص به) اعتصابها برخي ادامه
استدعاي و تقاضا لحن و گمركي و بانكي وضع بودن مختل
احساس و حكومت ضعف اين تلويزيوني برنامههاي در مسئولان
.ميكند زياد را مخالفان قدرت
بايد قدرت احساس با مقابله يا و ضعف اين جبران براي
احساس مردم به.باشد (تهديد بدون ولي) محكم دولت رفتار
كه كنند احساس مردم.بدهد حكومتي وضع در دوام و استمرار
و است باهوش حكومت ميكند ، كار حكومت اعصاب سلسله
نه است قدرت راه از ميكند مسالمت اگر ;ميكند پيشبيني
حرف تكرار مانند اعمالي زمينه اين در.ضعف راه از
در شتابزدگي يا گذشته ، خطاهاي و فساد مورد در مخالفان
قانعكننده ، توضيح بدون مدارس بستن گذشته ، شب جمعه واقعه
حتي و اندازه از بيش مذهبي تظاهر مايه ، بدون دادن شعار
كه اسلحه قبضه چند كشف) نظامي حكومت اعلاميههاي از برخي
(است شده قاطي آن با هم صورت ضبط و بكس پنجه و كارد
.دارد بد و معكوس تاثير
:كرد ميشود زمينه اين در كار چند
دست بلكه نيست آنها دست قدرت اينكه از مردم ترساندن.1
آقاي "مثلا.است مسلح پرستهاي اجنبي و تودهايها
دهند تشكيل را مجلسين محرمانه جلسه يك پنجشنبه نخستوزير
كه كنند اعلام آينده روزهاي براي را كمونيستها برنامه و
تنها نه سياسي ترور تعدادي روزها اين در دارند خيال آنها
و معتدل كه مردمي ميان از بلكه دولتي رجال ميان از
ارتش لباس با حتيبكنند اعلام علماي حتي و هستند ليبرال
در آتشسوزي و خرابكاري حتي و توهين كه كنند رفتاري
نقاط در ;باشد غيره و شيراز و قم و مشهد مقدسه اماكن
..و كردستان مغان ، در "مثلا پاسگاههاي به حمله چندين مرزي
در عاشورا و تاسوعا روز در دارند خيال ;است شده.
يا كفن زير از ;شوند وارد بيفتد راه كه جا هر دستهها
و گشود خواهند تير سربازان سوي به و بود خواهند مسلح عبا
خطوط نفت ، چاههاي در انفجار ;كشت خواهند را مردم خود حتي
و شده يافت اسناد طبق...و برق و ارتباطي خطوط لوله ،
شده پيشبيني مختلف نقاط در دستگيرشدگان از برخي اقرار
بيرون را بچهها و بروند مدارس داخل به داشتند خيال ;بود
حمله سربازان به دست به اسلحه آنها سر پشت و بياورند
جلسه.است بهتر كند جلوه بزرگتر توطئه چه هر.كنند
از برخي به ميتوان را آن خبر ولي بود خواهد محرمانه
.گفت خواهند ديگران به "حتما وكلا خود را بقيه و داد علما
تلويزيوني برنامه يك ميتوان حتي عاشورا پايان از بعد
.كرد پخش...و اسلحهها نمايش با
(ميكشند اكبر الله كه شبها خصوص به) برخوردها در
با كاست و بلندگو [تعدادي به مجهز] مقداري نيز و سربازان
الله برابر در جاويدشاه نبايد ولي) مذهبي و ملي شعارهاي
.كنند حمله مخالفان به گويان اجنبي بر مرگ و (باشد اكبر
بر مرگ اكبر ، الله خوارج ، بر مرگ علي ، يا مانند شعارهايي
.اجنبي بر مرگ حسين ، يا تودهاي ،
نميخواهيم تودهاي -ايرانيم ارتش ما
نميخواهيم تودهاي -مسلمانيم همه ما
شدي؟ مسلمون كي از -بيوطن تودهاي
شدي عالم رسواي -ملت پيش تو
ميكشيم رو تودهاي -مظلوم حسين حسين
ميكشيم رو اجنبي -مظلوم حسين حسين
;ما ايران شاه پناه ، اسلام شاه شاه ، جاويد جاويد
همه و ايران اي سرود ;قرآن تلاوت كاست مقداري علاوه به
تعدادي علاوه به.غيره و دهيم كشتن به تن سر به سر
مسلمان مردم مانند كند نرم و آگاه را مردم كه شعارهايي
شما ميان در اجنبيپرستان و تودهاي ;نخوريد فريب ايران
در و هستند اينجا در كه را كساني همه آيا.كردهاند رخنه
بودند؟ مسلمان هميشه آنها آيا ميشناسيد؟ هستند شما ميان
شروع را تظاهر تازه يا بود؟ جا به روزهشان و نماز
امثال و..است دوستي و صلح نداي اسلام نداي كردهاند؟
به محله ، به محله لااقل زياد ، دستگيريهاي.حرفها اين
اكثريت جمعيت كم محلات برخي در بشود كه طوري
.كرد دستگير را تظاهركنندگان
كه جعلي اعلاميههاي پخش كمونيستي ، تند اعلاميههاي پخش
...و معتدل علماي و محركان به كردن تلفن باشد ، نقيض و ضد
شلوغ كه كساني تهديد نيز و نقيض و ضد خبرهاي دادن و
را مغازه كه كساني و..و همسايگان طرف از ميكنند
اعلاميههاي تفرقه ، ايجاد براي..و ميبندند
در...فاشيستي روحيه [ناخوانا] كمونيستي ضد ناسيوناليستي
Triomphaliste] حالت نبايد عاشورا از بعد و آينده
و قوي حزب چند بايد ولي داشت [پيروزمندانه؟]:[Triumphal
.كرد تقويت را معتدل
عاشورا و دسته مورد در
شود گفته شنبه ، ولي است ممنوع دسته كه شود اعلام شنبه تا
كه دادهاند دستور دولت به شاهنشاه عدهاي استدعاي به كه
و مسير) كنند آزاد را دستهها شرايط تحت دوشنبه و يكشنبه
پليس مسير در هم را انتظامات بيشتر و (مشخص و محدود زمان
و عبور منع ساعات حتي و باشند داشته پايداري نيروهاي و
دو اين در.يابد ادامه (غريبان شام تا) شب به 12 مرور
حركت و باشد ممنوع موتورسيكلت حركت شهر تمام در روز
.گردد محدود سختي به هم شخصي اتومبيلهاي و تاكسيبارها
تلفنهاي در اخلال و ساعت ظرف 48 شهري بين تلفن قطع
و [تحرك] Mobilite كه كرد خواهد كمك شلوغ محلههاي
از كاميونها و اتوبوسها كردن محدود.شود كم ارتباطات
.تهران به شهرستانها از اكنون هم از و محله به محله
با شنبه روز از ايران به خميني بازگشت شايعه با مبارزه
در را او حضور كه شايعهاي پخش و بينالمللي تلفن قطع
.(ناخوشي مانند) كند تاييد پاريس
پيروزي به اميد
"قريب["فتح] "فتحا و منالله نصر" در بسيج قدرت تمام
كرد تبديل ياس به شورش گروه در را اميد اين بايد.است
گروهها شدن راديكال آن و دارد وجود كه خطري به توجه با)
پيروزي احساس بايد نهضت ولي(است ديوانهوار حركات و
قدرت.شوند پيروز انقلابيون و مايوس براندازها تا كند
نمايش و روحيه بودن بالا ;سختگيري ;حكومت استمرار ;دولت
در خصوص به بزرگ ، ميتينگهاي كردن درست ;ارتش وفاداري
وضع با مخالفت تلگرامهاي فرستادن ;بزرگ شهرهاي و تهران
;سياسي رهبران و علما به سرشناس افراد و اهالي طرف از
شهرستانها كوچك ميتينگهاي نه ولي) سرشناس مردم با مصاحبه
اينكه گفتن آينده ، درباره صحبت ;(شعارگونه تلگرامهاي يا
محاكمه و استعمار با مبارزه و عدل و قانون حكومت برقراري
رژيم ولي شد انجام ملت خواست به فاسدها محكوميت و
و داشت خواهد استمرار و ادامه شاهنشاه حضور با پادشاهي
هست نفر هزاران شدن كشته خطر ندارد ، وجود هم خطري هيچ
بخواهندهيچ دستگاهها تمام است ممكن ;پابرجاست رژيم ولي
و ارتش ولي باشد قحطي و جيرهبندي حتي و نگيرد حقوق كس
خواهند [پيش] ملي خواستهاي نفع به را داخلي جنگ شاهنشاه
و نكرده فرار سربازخانه از كس هيچ كه شود گفته بايد.برد
.وفادارند همه
آينده
دارد خوب عواقب امروز اقتصادي ركود حتي كه داد نشان بايد
فعاليتهاي تمام كار بازار شدن سالم با كه ميكند كمك و
.گيرد انجام موفقيت با كشاورزي ، در اولويت با زيربنايي ،
طرف برنامه ولي است ممكن بزرگ تمدن كه داد نشان بايد
حتي يا حبشه مانند وضعي يا و است ورشكستگي يا مقابل
.(كامبوج تا افغانستان از) آسيايي كمونيستي ممالك
كاركنان روحيه تقويت از پس و استراتژي اين قبول صورت در
طرحهاي ميشود دولت كاركنان توجيه و جمعي ارتباط مسائل و
اگر برنامهها اين.كرد عمل سرعت با را مربوط تبليغاتي
سازندگي و شده تهاجمي "سريعا بايد باشد تدافعي ابتدا در
و ملي روحيه تشويق.بگذارد خرابي برابر در را
.بود خواهد حركت اين اساس ضداجنبي و ناسيوناليستي
نكته چند
.S با ملاقات و فوري (2)F و (1)S كردن آزاد
دادن پهلوي ، بنياد وضع به رسيدگي كميسيون نتيجه اعلام
آذر روز 17 در (عمران بانك منجمله) اوقاف به پهلوي بنياد
.گردد اعلام
دانشگاهها حوالي در آذر به 16 توجه
اعلاميههاي صدور و خميني اعلاميههاي مجموعه مطالعه
(او از بردن نام بدون) تناقضها به توجه با توضيحي
(ق -152113)
تاريخ مطالعات موسسه باهمكاري مجيدميرمنتهايي:گردآوري
معاصرايران
:پانوشت*
سنجابي كريم -1
فروهر داريوش -2
|