...ولي درخشيد خوش ايران بورس
(نخست بخش) تحولات و پيشينه به نگاهي ان ، اير بورس
كاهش بورس به ورود براي شركتها اشتياق بورس ، ركود با *
بورس به سال 75 در شركت ورود 48 موضوع اين مدعاي و يافت
بورس به شركت ورود 17 به فقط سال 1376 در رقم اين و بود
!شد منتهي تهران
بازار تجهيز در سازنده‌اي نقش بهادار اوراق بورس : اشاره
مولد شركتهاي اقتصادي فعاليت مالي تقاضاي تامين و سرمايه
.دارد
بسيار اخير سالهاي در ويژه به بازار ، اين وجود اين با
اقتصادي تصميم‌گيريهاي سياسي ، عوامل و است شده آسيبپذير
بازار كه است شده سبب -مجموع در -اجتماعي بحرانهاي گاه و
و متوسط پس‌اندازهاي با سرمايه‌گذاران و شود متشنج سهام
.كند روبه‌رو هنگفتي زيان‌هاي و ضرر با را خرد
سرمايه بازار توسعه حال در كشورهاي در كه است اين واقعيت
هرگونه و نيست برخوردار لازم كارايي و تحرك از هنوز
روند آينده مي‌تواند بازار اين در ناگهاني تغيير
منابع اين بر علاوه.سازد بحران دچار را سرمايه‌گذاري
به دسترسي منبع ارزان‌ترين كشورها نوع اين در كه بانكها
اين به و مي‌باشند مواجه اعتباردهي محدوديت با است پول
سرمايه‌گذاري نياز مورد منابع تجهيز در سهام بازار دليل
.باشد عملي روش كارآترين مي‌تواند
رشد حال در كشورهاي در سهامداري فرهنگ كه آنجا از اما
سرمايه‌گذاران زيان نيست ، برخوردار واقعي جايگاه از هنوز
و علاقه‌مندان شمار از كه مي‌گردد موجب بازار ، اين در
با اينكه ديگر مهم نكته.شود كاسته مردمي مشاركتهاي
كاذب فعاليت‌هاي گسترش جلوي سهام بازار پايداري و تجهيز
نوع اين از ناشي تورمي فشارهاي و زيرزميني و اقتصادي
درآمدها رشد و اشتغال زمينه و مي‌شود كاسته فعاليتها
.مي‌آيد فراهم
جنگ از پيش دوران به ايران در بهادار اوراق بورس پيدايش
از كارشناساني زمان آن در.مي‌گردد باز دوم جهاني
تنظيم و بورس تاسيس طرح تهيه براي بلژيك و هلند كشورهاي
.آمدند ايران به آن بر حاكم مقررات
"لوترفلو وان" نام به بلژيكي كارشناس يك سال 1315 در
ايران در بهادار اوراق بورس تاسيس مورد در مطالعاتي
منظور به بورس تشكيل به نياز زمان همان از و داد انجام
احساس بهادار اوراق مطالعات انجام براي لازم زمينه ايجاد
اقداماتي انجام به نيز ايران ملي بانك زمان همين درشد
و اساسنامه قانون ، طرح اگرچه.كرد مبادرت زمينه اين در
اما شد تهيه بلژيكي كارشناسان توسط بورس داخلي نظامنامه
تاسيس زمان آن ، پيامدهاي و دوم جهاني جنگ بروز دليل به
.افتاد تاخير به بورس
و مركزي بانك معادن ، و صنايع و بازرگاني اتاق اماسرانجام
اوراق بورس تشكيل مسئوليت سال 1333 در بازرگاني وزارت
در كميسيوني سال 1341 در و گرفتند عهده بر را بهادار
توسعه بانك نماينده آن در كه شد تشكيل بازرگاني وزارت
اين مذاكرات نتيجه.داشت حضور نيز ايران معدني و صنعتي
و دخالت حدود و اصول به راجع آن در كه گزارشي طي كميسيون
مسائل بورس ، جاري امور اداره بورس ، امر در دولت نظارت
وزير به پيشنهادي ، راه‌حلهاي و بورس دلالان بورس ، مالي
معدن و صنعتي توسعه بانك همزمانشد ارائه وقت بازرگاني
هيات تشكيل براي موافقت‌نامه‌اي ديگر بانك چند همكاري با
تاسيس براي مقدماتي كارهاي انجام و سهام بورس موءسسان
.كرد تنظيم سهام بورس
دولت موافقت با و بازرگاني وزارت دعوت به اواخر 1341 در
منظور به بروكسل بورس عمومي روابط اداره دبيركل بلژيك ،
ماه سه مدت به و آمد تهران به ايران دولت با همكاري
سازمان تنظيم و ايران سهام بورس تاسيس طرح تهيه مشغول
و صنايع اتاق تاسيس قانون سال 1343 در سپس.شد آن اصلي
و كوشش اتاق اين وظايف از يكي و رسيد تصويب به معادن
و صنعتي موءسسات قرضه اوراق و سهام بورس ايجاد در مساعدت
تشكيل قانون ماه 1345 ارديبهشت در نهايت در و.شد معدني
وزارت وسيله به و رسيد تصويب به بهادار اوراق بورس
بانك اين از و شد ابلاغ ايران مركزي بانك به اقتصاد
موارد ساير و بورس شوراي كار شروع به نسبت شد درخواست
سرانجام مقدمات ، تهيه از پس.آيد عمل به لازم اقدام
انجام با ماه 1346 بهمن پانزدهم در تهران بورس فعاليت
و شد آغاز معدني و صنعتي توسعه بانك سهام روي بر معاملات
.شد پذيرفته بورس در پارس نفت شركت سهام سال همان در
سهام بازار در قانون
كه است خاصي بازار بهادار اوراق بورس قانوني ، ديدگاه از
بر بورس كارگزاران توسط بهادار اوراق ستد و داد آن در
از منظور.مي‌گيرد انجام سهام بازار قانوني مقررات طبق
سهامي ، شركتهاي سهام از بخش آن بهادار اوراق
سوي از شده صادر قرضه اوراق و صادراتي واريزنامه‌هاي
و دولت به وابسته موءسسات و شهرداريها و شركتها
و باشد انتقال و نقل و معامله قابل كه است كل خزانه‌داري
ستد و داد آنها شغل كه هستند افرادي نيز بورس كارگزاران
آنها توسط تنها بورس در معاملات و است بهادار اوراق
.مي‌شود انجام
در و رسيده تصويب به ماده در 33 بهادار اوراق بورس قانون
فهرست كارگزاران ، و بهادار اوراق بورس ، تعريف ضمن آن
نيز مسئوليتها و اختيارات و وظايف بورس ، اركان نرخها ،
.است شده تعيين
آئين‌نامه‌هاي بهادار ، اوراق بورس قانون شدن عملي براي
.است رسيده تصويب به ماده چندين در نيز اجرايي
قديمي‌ترين از يكي تهران ، بهادار اوراق بورس حال ، هر به
از آن فعاليت و است خاورميانه منطقه در بورس بازارهاي
در ايران و عراق جنگ شروع از بعد كمي مدت تا سال 1346
.يافت ادامه كندي و آرامي به شهريور 1358
را خود كشور مالي و بانكي بخش‌هاي اينكه پس بعد ، سال سه
نرخ با مالي روش‌هاي از استفاده با كه اسلامي مقررات با
بهادار اوراق بازار دادند ، تطبيق كرد منع را ثابت بهره
برنامه از بخشي عنوان به دولت جنگ پايان از پس و شد منحل
بدنه از دولتي بنگاه كردن 391 جدا براي و اول ساله پنج
مبادله و كرد فعال دوباره را بهادار اوراق بورس دولت ،
حمايت‌هاي با و شد آغاز دوباره سال 1368 در بهادار اوراق
مركز به نيز بورس مكان و گرفت شتاب وقت دولت سوي از زياد
فدراسيون" در سال همان در ايران بورس و يافت انتقال شهر
وجود باشد پذيرفته "بهادار اوراق بورسهاي جهاني
تهران ، بورس در سرمايه گردش و تكنولوژي سريع پيشرفت‌هاي
متمركز مشاركت اوراق فروش بر فعاليتها بيشتر سال 71 از
در كشور مالي سيستم‌هاي سو ، اين به سال 72 از و شد
را بهره پرداخت قانون اين. شد محدود اسلامي قانون چارچوب
مردود را خطر پذيرش بدون سود آوردن بدست و مي‌كند منع
.شد قانون همين تابع نيز بورس معاملات و مي‌شمارد
مالي ، بازارهاي به مسئولان بدگماني دليل به مجموع در
سهام فروش به محدود عمده طور به تهران بهادار اوراق بورس
از خاورميانه موجود بورسهاي به نسبت تاكنون و.شركتهاست
فقط 201 اسفندماه 1375 تا.است بوده برخوردار كمتر ژرفاي
سرمايه كل رقم كه كردند عرضه بورس در را خود سهام شركت
يعني ريال ميليارد و 255 هزار بر 20 بالغ آنها شده عرضه
در مهم‌تر نكته.بود كشور ملي ناخالص توليد -GNP درصد 16
بنگاه به 10 متعلق سرمايه‌ها كل از درصد كه 48 بود اين
GDP درصد يك حدود سرمايه سالانه برگشت متوسط و بود بزرگ
برگشت درصدي متوسط 17 با كه بود (داخلي ناخالص توليد)
واردين تازه. نيست مقايسه قابل خاورميانه كشورهاي سرمايه
كنترل تحت بنگاههاي بيشتر را تهران بهادار اوراق بورس به
به قدم "سرمايه افزايش" هدف با كه مي‌دهند تشكيل دولت
.مي‌گذارند بورس
كه است باور اين بر اقتصادي مسائل كارشناس آرمان بهمن
به 470 محدود سال 1376 در بورس طريق از مالي منابع تامين
و بود سال 75 ميزان پنجم يك "عملا كه شد ريال ميليارد
براي شركتها اشتياق بورس ، ركود با كه بود حالي در اين
ورود موضوع اين مدعاي و يافت كاهش "شديدا بورس به ورود
سال 1376 در رقم اين و بود بورس به سال 75 در شركت 48
!شد منتهي تهران بورس به شركت ورود 17 به فقط
ايران با مقايسه در جهان سهام بازارهاي عملكرد بررسي
به كه سالهاست توسعه حال در كشورهاي در سرمايه كمبود
آنها و است مطرح اقتصادي عقبماندگي اصلي مشكل عنوان
سوي به بين‌المللي سرمايه‌هاي جريان تسهيل خواستار
محدود بين‌المللي مالي منابع اما هستند ، كشورشان اقتصاد
شرايط با نيز اعتباردهنده بين‌المللي سازمان‌هاي و است
كشورها برخي كه طوري به مي‌دهند اعتبار دشوار و خاص
.مي‌كنند رها راه نيمه در را سازمانها اين خاص برنامه‌هاي
و خريد اهرم از جهان ، پيشرفته اقتصادهاي دليل اين به
بهره خود سرمايه بازار تجهيز در بهادار اوراق فروش
نيويورك ، بورسهاي به مربوط بازارها اين مهمترين.مي‌گيرند
.است لندن و توكيو
سهام ارزش كه "آمريكا استانلي مورگان" تجاري بانك
بررسيهاي از يكي در مي‌كند بررسي را دنيا بزرگ بورسهاي
طور به نيويورك بورس سهام ارزش كه است كرده خاطرنشان خود
نسبت اين و آمريكاست داخلي ناخالص توليد با برابر دقيق
انگليس درصد ، فرانسه 41 درصد ، آلمان 31 درصد ، ژاپن 58 در
اين.است رسيده درصد تا 120 هنگ‌كنگ و درصد سوئيس 50 و
تا دنيا بورسهاي كه است مهم نكته اين كننده بيان ارقام
براي بهادار اوراق مكانيزم از استفاده در اندازه چه
فراملي و ملي پس‌اندازهاي جذب و سرمايه بازار تجهيز
و موءثر حدي به مي‌تواند مكانيزم اين.داشته‌اند توفيق
بازار سوي به نيز را بين‌المللي سرمايه‌هاي كه باشد كارا
.بكشاند خود سهام
دارائيهاي ارزش دسترس ، در گزارش‌هاي بر بنا ايران در اما
نسبت كه است بوده ريال ميليارد تهران 2100 بهادار اوراق
كمتر داخلي ناخالص توليد ارزش به معامله قابل سهام ارزش
واحدهاي سهام واگذاري ميزان مقايسه !است بوده درصد يك از
-جهان نقاط ديگر با ايران در خصوصي بخش به دولت پوشش تحت
خصوصي روند كه مي‌دهد نشان -توسعه درحال كشورهاي با حتي
اوراق مكانيزم از استفاده ميزان و بوده كند بسيار سازي
كرده عمل ناچيز بسيار ملي سرمايه بازار تجهيز در بهادار
.است
مي‌گويند چه مردم
بهادار اوراق بورس در نفر يك نفر هر 4 از دنيا در
نفر هر 40 از ايران در كه حالي در مي‌كند سرمايه‌گذاري
.مي‌كند سرمايه‌گذاري يك‌نفر
در جزء سهامدار نفر ميليون حدود 5/1 موجود ، آمار برطبق
به توجه و دارند مالي مشاركت تهران بهادار اوراق بورس
مي‌رسانند ، ياري مولد فعاليت‌هاي به كه دسته اين مسايل
.است اهميت با بسيار
سهام بازار فعلي شرايط:مي‌گويد شركت يك كارمند محمدي
بويژه سرمايه‌گذاران بيشتر و نبوده اعتماد قابل
.كرده‌اند ضرر بازار اين در جزء سهامداران
آنان از كه دارند سازماني و انجمن به نياز سهامداران
بويژه سهامداران از يك هيچ حاضر حال در.كنند حمايت
براي لازم اطلاعات و كافي توانايي از جزء سهامداران
موجب امر اين و نيستند برخوردار خود سرمايه بر نظارت
.است شده آنان به اجحاف
صورت به كه سهامداران برخي تنها حاضر حال در:مي‌گويد وي
بازار تحولات همه و دارند حضور سهام بازار در حرفه‌اي
.مي‌برند بهره بازار اين از مي‌كنند پي‌گيري را سهام
صورت به نمي‌توانند كه افراد از بسياري اين بر علاوه
كه است خوب باشند داشته حضور بورس بازار در مستقل
سهامداران انجمن نظارت با كه شود ايجاد بورس در نهادهايي
و خريد با و كند دريافت را افراد سرمايه قراردادي ، طبق
مقابل در و بپردازد را سرمايه‌گذاران سود سهام ، فروش
كه مي‌شود موجب امر اين.كند دريافت مشخصي كارمزد
و بماند پايدارتر سهام بازار در موجود سرمايه‌هاي
جذب صورت اين غير در.نبينند ضرر جزءنيز سهامداران
كمتر و كمتر روز هر بازار اين در جزء سهامداران سرمايه
غير و دلالي بازارهاي ساير در سرمايه‌ها اين و شد خواهد
.افتد كارمي به توليدي
با سهامداران از بسياري:مي‌گويد نيز بازنشسته خانم يك
زيان تهران بورس در اخير سالهاي در اندك سرمايه‌هاي
.ندارد وجود گروه اين از حمايت در مرجعي هيچ و ديده‌اند
ضمن كه كند عمل دقيق چنان بايد بهادار اوراق بورس مديريت
نوع اين ارزش حفظ در كوچك سرمايه‌گذاران از حمايت
شايد.رساند ياري تورم نرخ به توجه با نيز سرمايه‌ها
اين سهام تا بگيرد شكل بيمه‌اي تشكيلات كه باشد لازم
مي‌كنند ، سرمايه‌گذاري مولد كارهاي در كه را مردم از دسته
.كند بيمه
دارد ادامه
|
