فرهنگي يادداشت
مشكل چند به گذرا نگاهي نويسنده و ناشر
مناسبي مالي وضعيت از فرهنگ عرصه فعالان عنوان به ناشران
كتابهاي ناشران چون استثنائاتي از اگر و نيستند برخوردار
كم شغل يك نشر ، درگذريم ، بازاري و آموزشي درسي ، كمك
كه نيست آن از مانع همه ، اين اما.مي‌شود محسوب درآمد
و گرفته ناديده ناشران با ارتباط در را نويسندگان مشكلات
در آنچه.ندهيم قرار توجه مورد را آنان شده تضييع حقوق
نويسندگان "معمولا كه مسئله چند به است نگاهي مي‌آيد پي
و ساخته مشكل دچار دارند ، ناشران با كه ارتباطهايي در را
.مي‌شود ناشر به موءلف بي‌اعتمادي باعث
براي خود ناشر كه را متني سال 1362 در":مي‌گفت مترجمي
امسال و دادم تحويل و كرده ترجمه بود ، داده سفارش ترجمه
نيز ناشر و است نشده چاپ هنوزكتاب است ، سال1379 كه
".مي‌دهد الترجمه حق و چاپ وعده همچنان ،
بلكه نبوده نويسنده يا مترجم يك به منحصر موضوع اين
.است ومترجمان نويسندگان از بسياري ميان رايج امري
موضوع اين به ازگفت‌وگوهايش يكي در فولادوند عزت‌الله
مرا مطالب كه است سال سه ناشري":بود گفته و كرده اشاره
ناشران از بسياري كه حالي در است ، نكرده چاپ ولي گرفته ،
يا نويسنده است طبيعي ".هستند كتاب اين چاپ خواهان ديگر
به نمي‌تواند داشته ، فعاليت حرفه‌اي شكل به كه مترجمي
.باشد خود كتاب نشدن چاپ شاهد راحتي
كتابها برخي‌ناشران ، كه است آن نويسندگان مشكلات ديگر از
پرداخت بدون نيز و مترجم يا نويسنده با هماهنگي بدون را
موضوع اينميرسانند بيشتر يا دوم چاپ به حق‌التحرير
خود به ناشر يك سوي از گسترده‌اي دامنه گاه متاسفانه
قانون رعايت به مكلف را خود به‌هيچ‌وجه ناشر و مي‌گيرد
.مي‌كند رويه يك به تبديل را عمل اين و ندانسته
ازديگر حق‌التحرير ، جاي به نويسنده ، به كتاب تخصيص
كتاب كه زمانيمواجهند آن با نويسندگان كه است مشكلاتي
عنوان به را تيراژ از بخشي ناشر مي‌رسد ، چاپ به نويسنده
كه است اين آن معناي كه مي‌دهد نويسنده به حق‌التحرير
موضوع اين و برساند فروش به را كتاب بايد خود نويسنده
با كتاب و حساب فروش ، مراكز موزع ، كردن پيدا يعني
به حاضر مترجمي يا نويسنده هيچ "اصولا كه..و خريداران
.ندارد امر اين در نيز تخصصي و نيست فعاليتها اين پذيرش
مدت ، طولاني چك‌هاي ارائه طريق از حق‌التحرير پرداخت
نيز موضوع اين.مي‌كند مواجه مالي مشكل با را نويسندگان
كه مي‌شود حادتر زماني و است نويسندگان معضلات از يكي
بسياري در كه مي‌دهد نويسنده به را ديگران چك‌هاي ناشر
با مي‌ماند نويسنده و مي‌خورد برگشت نيز چك‌ها موارد از
حق‌التحرير كه ناشران وعيدهاي و وعده و برگشتي چك يك
برگشتي چك مبلغ پرداخت موارد برخي در.شد خواهد پرداخت
.مي‌انجامد طول به ماهها گاه ناشر ، سوي از
مترجماني و نويسندگان گريبانگير "معمولا مشكلاتي چنين
و كرده وترجمه نوشتن وقف را خود زندگي سالها كه است
براي كه افرادي مشكلات دارند ، زمينه اين در طولاني سابقه
است ديگري حوزه مي‌كنند خود كتاب چاپ به اقدام اولين‌بار
.شود بررسي بايد ديگر جاي در كه
بايد خود حقوق كسب براي مترجم يا نويسنده ترتيب ، هر به
امنيتي چتر اين‌طريق از تا باشد داشته پيش‌رو را راههايي
موضوع اينباشد داشته وجود وي فعاليت ادامه براي لازم
يا نويسنده دريابيم كه مي‌كند پيدا بيشتري اهميت زماني
و نداشته چنداني آگاهي حقوقي امور از "معمولا مترجم
كم نويسنده -ناشر قرارداد مفاد و به‌چگونگي نسبت "خصوصا
.است اطلاع
نياز ناشر با مترجم و نويسنده اختلافات به رسيدگي بررسي
مراكز كل اداره در مركزي حاضر ، درحال.است خاصي مراجع به
كه دارد وجود اسلامي ارشاد و فرهنگ وزارت فرهنگي روابط و
اين به رسيدگي زمان اما مي‌كند ، رسيدگي اختلافات اين به
و ماند غافل آن از نبايد كه است موضوعاتي از اختلافات
عنايتي كه است مترجم يا نويسنده از حقوقي حمايت مهمتر ،
براي دولتي نهادهاي و مراكز از انتظار.است نشده آن به
چرا شود ، واقع مطلوب نمي‌تواند خود حقوق به موءلف دستيابي
نظر بهشد خواهد متهم ازموءلف طرفداري به "طبيعتا كه
اصلي‌ترين مي‌توانند صنفي تشكل‌هاي و اتحاديه‌ها مي‌آيد
از نهادها اينگونه.باشند مترجم و موءلف از حمايت در نهاد
و جدي‌تر توانست خواهند هستند موءلفان به متعلق كه آنجا
در.بازگرداند وي به را مترجم يا نويسنده حقوق سريعتر
شكايت به رسيدگي در دولتي نهادهاي وجود با صورت اين
ايفا حقوقي حمايتهاي در مهمي نقش تشكل‌ها اين موءلفان ،
.كرد خواهند
بجنوردي محمد
|
