|
|
ايران حقوق و فارس خليج
" فارس خليج در سرزميني مسايل و امنيت" كتاب بر نقدي
آن به نويسنده پاسخ و زاده مجتهد دكتر نوشته
دست‌اندركاران ويژه استفاده مورد كه) كتاب اصلي حجم
اختلافات از مورد دو تشريح به (باشد مي‌تواند سياسي علوم
كه نخستين مورد.دارد اختصاص نشده حل هنوز و مهم بسيار
مربوط است شده دسته‌بندي عربي -ايراني اختلافات عنوان به
كرانه‌هاي پيش در كوچك جزيره سه بر حاكميت مساله به
از مورد يك به مربوط دومياست عربي متحده امارات
شده واقع كوچك چندجزيره سر بر است عربي -درون اختلافات
قطر و بحرين ميان
پيروز دكتر زبان انگليسي انتشاركتاب پي در ;اشاره
-فارس درخليج سرزميني ومسائل امنيت" درباره مجتهدزاده
سال در لندن پرس كرزون توسط "دريايي سياسي جغرافياي
با وامريكايي ايراني ، اروپايي گوناگون نشريات گذشته
درباره دانشگاهي اثرپژوهشي اين معرفي به نوشتن‌نقدهايي
منطقه آن امنيت با رابطه در فارس خليج مسائل‌اساسي
را شده ياد اثر نقدنويسي‌ها اين بيشتر.دادند انتشار
معرفي فارس خليج درمطالعات مرجع اثري و پراهميت كتابي
كه است بوده نقدي رابطه دراين يادداشت منفي‌ترين.كردند
است كرده معرفي خشك و علمي كاملا متني را اثر اين متن
مورد مي‌تواند تنها و است فني كاملا مواردي در كه
مربوط موضوع يا رشته در پژوهشگران و كارشناسان استفاده
.باشد
پيرامون گوناگون زبان‌هاي به شده نوشته نقدهاي ميان در
فارس درخليج انگليسي پيشين ديپلمات يك از نقدي كتاب ، اين
مورخ لندن ، چاپ آسيايي ، امور معتبر بسيار فصلنامه در
پيشين ديپلمات نقد اين در.مي‌كند توجه جلب فوريه 2000
متهم با است ، كرده تمجيد كتاب خود از كه درحالي انگليسي
خاصي ظرافت با جانبه ، يك ديد داشتن به كتاب مولف ساختن
مسائل ديگر و ابوموسي و تنب درموردجزاير ايران حقوق و حق
سوال مورد را دريا آن در ايران ومواضع حقوق به مربوط
ياد اتهام نقد اين به پاسخي در كتاب مولف.است داده قرار
ديگري موارد مولف به پاسخ در نويسنده نقدكرد رد را شده
داد قرار سوال مورد را فارس خليج در ايران وحقوق حق از
.است داشته پي در مولف سوي از را مفصل‌تري پاسخ كار واين
آن آمد پي پرسش‌هاي پاسخ‌و و نقد اين فارسي ترجمه
نقدنويسي اينكه نخست:مي‌شود منعكس دليل سه به دراينجا
موضوع درباره نويسنده نقد آگاهي‌هاي و است جدي كاري
اگر و باشد كمتر چندان اثر مولف دانش از نبايد موردنقد
نويسي نقد در دانشگاهي بي‌طرفي‌هاي و ضروري موازنه‌هاي
انتقادي‌سخت‌تر مي‌تواندمورد آلوده نقدغرض نشود ، رعايت
و شده ياد نقد كه اين دوم:گيرد قرار نقد خود از
نقد ونويسنده كتاب مولف ميان شده مبادله يادداشت‌هاي
بازپس به مربوط تاريخي رويدادهاي از پراهميتي نكات حاوي
در ايران حقوق و مواضع از و ابوموسي و تنب جزاير گرفتن
ايرانيان همه براي مي‌تواند دانستنش كه است فارس خليج
سرفرود ديرينه شيوه آموخت بايد كه اين سوم.باشد سودمند
به نسبت غربيان غيرمنصفانه برابرداوري‌هاي در آوردن
به شهامت با و كرد رارها فروبستن ودم ايراني و ايران
بويژه پرداخت ، خود ميهن و ملت و خود وحقوق حق از دفاع
كاملا زيركانه‌اش بيان از خارجي ناميمون نيت كه آنجا
.است آشكار
انديشه گروه
, فوريه 2000سال لندن ، مورخ چاپ ،"آسيا مسائل" فصلنامه
صفحه 71 يكم ، شمارهXXXI
سياسي جغرافياي:فارس درخليج سرزميني مسائل و امنيت
.ريچموند ، 1999 پرس ، كرزون.مجتهدزاده پيروز از.دريايي
فهرست.منابع فهرست.ضميمه.يادداشت‌ها.مصور.صص 284
070070 10981 ان ب اس اي شماره پوند بها40.اعلام
از شماري موردهجوم اخير سال‌هاي در عربي/فارس خليج منطقه
به است كافي نمونه براي:است بوده سرزميني اختلافات
:شود اشاره زير در موارد وديرپاي‌ترين مهمترين از شماري
.م.ا) عربي متحده امارات -ايران كويت ، -عراق ايران ، -عراق
قطر ، -بحرين عربي ، متحده امارات -سعودي عربستان ،(ع
به منجر موارد اين همه البته.عمان -عربي متحده امارات
ايران -عراق ساله هشت جنگ چون فاجعه‌آميزي درگيري بروز
.نگرديد در 911990 صحرا طوفان نبرد و دهه 1980 در
به نشده‌اند ، حل اختلافات اين بيشتر كه آنجا از اما ،
باقي منطقه در بي‌ثباتي منبع و تهديد بالقوه عامل عنوان
.مي‌مانند
مي‌رساند را مفهوم اين "دريايي سياسي جغرافياي"عنوان
مرزي اختلافات مطالعه روي را خود كار مجتهدزاده پيروز كه
العرب شط آبراه مورد دراست داده تمركز خليج زيردريايي
مي‌شود ، كمتري واردجزئيات وي مثال ، براي بوريمي ، واحه يا
اختلافات از شده ياد مورد دو هر كار ، تكميل خاطر به ولي
پيشينه بررسي اينكه بويژه مي‌گيرند ، قرار اشاره مورد
شط در مرزي خط سر بر توافق به رسيدن راه در تلاشها برخي
.است مفيد بسيار العرب
دست‌اندركاران ويژه استفاده مورد كه) كتاب اصلي حجم
اختلافات از مورد دو تشريح به (باشد مي‌تواند سياسي علوم
كه نخستين مورد.دارد اختصاص نشده حل هنوز و مهم بسيار
مربوط است شده دسته‌بندي عربي -ايراني اختلافات عنوان به
كرانه‌هاي پيش در كوچك جزيره سه بر حاكميت مساله به
از مورد يك به مربوط دومياست عربي متحده امارات
شده واقع كوچك چندجزيره سر بر است عربي -درون اختلافات
جزئيات وارد مبحث اين در مجتهدزاده.قطر و بحرين ميان
او.مي‌شود اختلافات اين پيشينه‌هاي از خسته‌كننده‌اي
من كه است زبان انگليسي دنياي در دانشگاهي نخستين
ايراني مدارك و اسناد به اندازه اين تا كه برخوردكرده‌ام
منابع روي وي اتكاي دليل به شايداست داشته دسترسي
كتاب سراسر در وي كه باشد فارسي مانده ناشناخته تاكنون
عربي ادعاهاي برابر در ايران ازمواضع طرفداري به متمايل
وي كه دارد خودنمايي بحثي درمورد وضع‌بويژه اين.است
و بزرگ تنب سر بر حاكميت به نسبت متقابل ادعاهاي پيرامون
و -گرديد اشغال ايران سوي از سال 1971 در كه -كوچك تنب
امارت و ايران سوي از رسما سال 1971 از كه -ابوموسي
دركنترل عملا و شده مشترك عربي متحده امارات از شارجه
داوري يك كه اعتقادم اين بر من.مي‌دهد ارائه -ايران‌است
مي‌تواند طرف دو از يك هر سوي از نمايندگي به منصفانه‌تر
.باشد "غيراثبات‌كننده"
ويژه استفاده مورد مي‌تواند كتاب دراين كه آنچه
هنگام آن كه حاضر نويسنده نقد بويژه) منطقه تاريخ‌دانان
(مي‌كرد خدمت بريتانيا خارجه وزارت در مربوطه اداره در
خليج در رويدادها با است كتاب نويسنده برخورد گيرد ، قرار
براي بريتانيا بودكه دوره‌اي اين.سال‌هاي 711970 در
ترتيباتي سرگرم ودرنتيجه ، مي‌شد آماده خليج از شدن خارج
يك به‌عنوان عربي متحده امارات آوردن بوجود براي بود
دفاعي) مسئوليت به زمان هم دادن پايان و مستقل فدراسيون
اين از بخشي.وعمان قطر بحرين ، به نسبت (خارجي روابط و
او كه كنجي از ايران شاه دادن نجات به مي‌شد مربوط روند ،
ايران ديرپاي ادعاي با رابطه در.بود كرده درگيرش خودرا
براين امروز به تا عربي حكومت‌هاي بيشتر بحرين به نسبت
شدن شناخته رسميت به برسر معامله كه هستند و بوده باور
بود بريتانيا مصلحت ايران‌مورد سوي از بحرين استقلال
فورس توافق يك و دوتنب شدن گرفته تصرف به درقبال
سر بر مشترك زمينه‌حاكميت در شارجه و ايران ماژورميان
و ساخت بر دال زاده‌سندي مجتهد گفته بنابر.ابوموسي
كه استحكامي به توجه با ولي ندارد ، وجود پاخت‌بريتانيا
از اندكي شمار دارد ، برخورد اين در توطئه تئوري افسون
!كرد خواهند باور را او گفته خليج عربان
اين دانشگاهي ، انتقادي ديد كامل رعايت عدم برخي برخلاف
از) ضميمه‌ها.سودمند و اهميت پر بسيار است اثري كتاب ،
در متحد ملل سازمان امنيت شوراي گفت‌وگوي خلاصه جمله
(ايران توسط جزيره سه گرفتن بحث در دسامبر 1971 تاريخ 9
.هستند متن با ارتباط در و روشن نقشه‌ها و هستند ارزشمند
اين.شده‌اند تهيه روشني به و بوده فراگير رفرانس‌ها
اخير تاريخ بخواهند كه آنان براي است اساسي اثري كتاب
.كنند مطالعه را خليج
هينچكليف ريچارد
, سال ژوئن 2000 ، مورخ لندن ، چاپ ،"آسيا امور" فصلنامه
صفحه 64245 دوم ، شماره XXXI
سردبير به نامه
آوريل 2000 مجتهدزاده 19 پيروز دكتر از
جناب عالي
ترتيبي كه كنم تقديم خاطر اين به را خود سپاس هستم مايل
فارس ، خليج در سرزميني مسائل و امنيت كتابم ، تا داديد
نقد اين چه اگر.درآيد نقد به شما فصلنامه فوريه درشماره
نشان آشكارا هينچكليف آقاي و است خوب مجموع ، در نويسي ،
در جدي دانشگاهي پژوهش يك عنوان به را اثر اين كه مي‌دهد
احساس من مي‌دهد ، تشخيص بحث مورد مسائل مطالعه و بررسي
را نويسي نقد كامل بي‌طرفي مواردي در ايشان كه مي‌كنم
.كند رعايت است نتوانسته
از طرفداري" به تمايل به متهم مرا ايشان مثال ، براي
اساس بر.مي‌كند "عربي ادعاهاي دربرابر ايران مواضع
من اتكاي" احتمال و ايراني مدارك و اسناد به من دسترسي
غير بحث يك اين."فارسي مانده ناشناخته منابع روي
فراواني سال‌هاي من چه اگر كه دليل اين به است منصفانه
و عربي ايراني ، مدارك و اسناد مطالعه به را
كاملا كتاب درسراسر گذراندم ، موضوع به انگليسي‌مربوط
از براستفاده تكيه مستمر گونه‌اي به من است‌كه آشكار
بريتانيا كه دليل اين به هم بريتانيايي‌گذارده‌ام ، اسناد
و منطقه‌بود مسائل در اصلي مطالعه‌بازيگر مورد دوران در
به و فراوان اسنادبريتانيايي كه دليل اين به هم
در سرزميني پيدايش‌اختلافات در بريتانيا روشني‌اهداف
.مي‌گذارد نمايش به را خليج‌فارس
را عربي و ايراني اسناد از فراواني شمار من كه البته
گذشته در آنها بيشتر كه داده‌ام قرار استفاده مورد
از طرفداري به تشويق مرا اسناد اين ولي بودند ، ناشناخته
آيا برعكس ، .است نكرده بحث ديگر طرف برابر در طرف يك
و جديد اسناد همه اين انتشار كه آيد گفته نيست درست
كننده آشكار عامل گونه به كتاب اين در ناشناخته قبلا
كرده عمل اخير دهه چهار -سه در محافل برخي عربي طرفداري
از وي كه آنجا هينچكليف ، آقاي نوشته نقد در است؟
.مي‌شود ديده بشارتي چنين مي‌گويد ، سخن كتاب ضميمه‌هاي
سازمان امنيت شوراي گفت‌وگوهاي خلاصه شدن ضميمه به وي
جاي به مي‌كند اشاره دسامبر 1971 تاريخ 9 در متحد ملل
بريتانيايي رسمي نيمه و رسمي نقشه از 23 فهرستي به اشاره
به ابوموسي و تنب جزاير تعلق كه و 20 قرون 18 ، 19 از
پر بسيار نقشه‌هاي اين يافتن اگر.دارند تاييد را ايران
طرفداري به متمايل مرا كتاب ، در آنها كردن فهرست و اهميت
اين كه دليل اين به تنها مي‌نماياند ، ايران مواضع از
براي حرفي من مي‌رساند ، اثبات به را ايران مواضع اسناد
.ندارم گفتن
اتهام با هينچكليف آقاي كنم اشاره كه است من تاسف سبب
در ايران مواضع از طرفداري در من به نسبت ناشدني توجيه
به عربي طرفداري در را خود موضع‌گيري واقع در اثر ، اين
به وابسته كه بريتانيايي نفرديپلمات يك.مي‌گذارد نمايش
واپسين سال‌هاي در خليج‌فارس مسائل به مربوط دواير
هم‌اكنون كه جايي در و باشد منطقه آن در بريتانيا حاكميت
وي مي‌تواند باشد ، كرده خدمت دارد نام عربي متحده امارات
عرب طرفدار رابطه‌اي ، چنين در درك قابل گونه‌اي به را
سرزمين و سياسي اختلافات و مسائل در بريتانيا نه.سازد
به كه آنان نه و بود بي‌طرف ديگران با امارات اين
.بودند وابسته منطقه در بريتانيا حاكميت به گونه‌اي
.مي‌كنم درك را وضع اين من كه است بديهي
آقاي جمله نخستين در "عربي /فارسي خليج" به اشاره
نقشه‌هاي استفاده ايشان كه است آن نشان‌دهنده هينچكليف ،
از كشورها ديگر و كبير بريتانياي سوي از شده توليد رسمي
اين به اهميتي و مي‌گيرند ناديده را "خليج‌فارس" نام
نوبت سه در رسما متحد ملل سازمان كه نمي‌دهند حقيقت
.است "خليج‌فارس" دريا اين درست نام كه است كرده اعلام
پيش" در شده واقع را ابوموسي و تنب جزاير ايشان
بي‌آنكه مي‌كنند ، تشريح "عربي متحده امارات كرانه‌هاي
خود و بياندازد منطقه معمولي نقشه يك به نگاهي حتي
واقع ايراني كرانه‌هاي پيش در تنب جزيره دو كه دريابد
خط روي تقريبا و دريا وسط در ابوموسي جزيره و هستند
و اسناد ايشان همين‌گونه ، .است واقع خليج‌فارس منصف
تفاهمنامه كه اين در مي‌گيرند ، ناديده را رسمي اقرارهاي
در مشترك حاكميت درباره شارجه و ايران ميان شده امضا
تاريخ 30 در تنب جزيره دو دادن بازگشت و ابوموسي جزيره
مذاكرات سال يك از بيش دستاورد ايران به نوامبر 1971
دومي اين كه كبير بريتانياي و ايران ميان بود محرمانه
عربي متحده امارات خارجي روابط و سرزميني دفاع مسئوليت
كه است حقايق گرفتن ناديده اين نتيجه در.داشت عهده را
قلمداد فورس‌ماژور قرار يك را شده ياد تفاهمنامه ايشان
.مي‌كند
دارم فراوان سپاس هينچكليف آقاي از من احوال ، اين همه با
اثري و..پرسود و پراهميت" را كتابم كه اين خاطر به
را خليج‌فارس اخير تاريخ بخواهند كه آنان براي اساسي
.كرده‌اند تشريح "كنند مطالعه
دارد ادامه
|
|
