شهرنشين جمعيت در پرخاشگري علل و زمينه
در ها آسيب و انحرافات بروز در موثر عوامل به نگاهي
(دوم بخش) بزرگ شهرهاي
نظر طبق.است متمركز شهرهاي‌بزرگ در جنايات بيشتر
مناطق(پاريس جرم‌شناسي انستيتوي مدير) لئوته پروفسور
كي مك و شاو كليفورد.وجوددارد شهرها داخل در بزهكاري
تعيين منظور به كه بررسي‌هايي سري يك در آمريكايي محققان
(آمريكا) شيكاگو شهر در بزهكاري توزيع و پراكندگي
در بزهكاري ميزان معمولا:كه دريافتند پرداخته‌اند
و خودمي‌رسد سطح بالاترين به شهر مركز به نزديك نواحي
به مركز از تدريج به تبهكاري شدت از كه كرده‌اند ثابت
نيا ، 1373 ، كي ;ص 156 صفوي ، 1364 ، )مي‌يابد كاهش محيط سوي
.(ص 232
به اختصاص تبهكاري توزيع اين كه باورند اين بر محققان
خود بررسي‌هاي ساير ضمن را فوق نظر و شيكاگوندارد شهر
بعضي:كه كرده‌اند ثابت شهري بزهكاري بودن محلي درباره
آنان نظر طبق جرم‌زا مناطق اين.هستند جرم‌زا محله‌ها از
قرار صنعتي يا بازرگاني منطقه يك نزديكي در كلي طور به
به شيكاگو شهر در تحقيقات نتايج ترتيب اين به.دارند
خلاصه طور به.يافت تسري شمالي آمريكاي شهرهاي ساير
منطقه به نزديكي ظاهر ، وضع خرابي با بزهكاري نواحي ويژگي
منازل بودن خالي بيكاري ، ميزان بودن بالا صنعت ، و تجارت
و بيروني نواحي در سكونت علت به)آنها مالكان نبودن و
مشخص...و مهاجرين و خارجي افراد تراكم ،(مرفه
.(ص 233 كي‌نيا ، 1373 ، ;ص 157 صفوي ، 1364 ، )مي‌شود
مناطق و منازل اينگونه اغلب اروپايي شهرهاي در عكس ، بر
گرفته‌اندو قرار شهر حومه و محيط در شد ، ذكر كه بزهكاري
به آنجا از و حوش و حول به مركز از بزهكاري نرخهاي تقليل
است ، به شده مطالعه آمريكا در كه روالي همان به روستاها
از بعضي بين نيز ، قديم قاره در اما.نمي‌خورد چشم
مطالعات.دارد وجود رابطه‌اي جنايتكاري و شهرها محله‌هاي
برخي وجود كننده تاييد استانسيو و بوشرون گيلوي ،
كي‌نيا ، 1373 ، ص)است جرايم كانون عنوان به شهر محله‌هاي
بسته انحراف و ترتيبوجودمناطق‌بزهكاري اين به.(233
شهر اكولوژيك محيط در گوناگون شهرهاي و كشورهاي به
.مي‌باشد متفاوت
نظريات تقسيم‌بندي با شد مطرح اينجا تا كه مباحثي
تراكم اجتماعي ، كنترل و نظارت لحاظ ، به شهري آسيبشناسي
نوعي به.بود مطابق بزهكاري ، جغرافيايي مناطق و جمعيت
كتاب در شهري پاتولوژي نظريات از ما گانه سه تقسيم‌بندي
"شهري جرايم اكولوژيكي نظريات":كلي عنوان يك تحت شكويي
.(ص103 شكويي ، 1369 ، به ك.ر)است شده معرفي اختصار به
تاثيرگذاردر مهم متغير چندين مباحث ، درادامه اينك
.شد خواهند بررسي اجمال طور به شهري انحرافات
شهري وجرايم شهرها در فرهنگي تنش يا تضاد
فرهنگ ، و پرخاشگري زمينه در كه تحقيقي پورافكاري‌در دكتر
ريشه كه كرده‌است عنوان نتيجه‌گيري در داده ، انجام
جستجو جوامع فرهنگ اجزاي در بايد را (خشونت) پرخاشگري
حدود به آشنايي كه مي‌كند پيشنهاد چنين ادامه در ويكرد
مي‌تواند مخالف ، نظرات به واحترام جامعه در فردي وظايف
قوانين بايد مي‌رسد ، نظر به و دهد تعديل را تنش اين
مي‌پندارد فرسوده را آنها جامعه كه الگوهايي بر اجتماعي ،
جايگزين نمايد ، برآورده را فرهنگي نيازهاي ونمي‌تواند
فرهنگ ايشان ترتيب اين به.(ص27 پورافكاري ، 1378 ، )گردد
.مي‌داند پرخاش و خشونت اوليه بستر را
جامعه رسمي ارزشهاي به نسبت بي‌حرمتي اوقات بيشتر
فرهنگي قواعدمتضاد مستقيم حاصل است ممكن آن از وانحراف
"فرهنگي تضاد"اصطلاح جرم‌شناسي تحقيقات اكثر در.باشد
درهم از كه است رفته كار به تضادهايي كردن مشخص براي
هم وجامعه‌شناسان مي‌شود ناشي فرهنگي متباين قواعد تنيدن
ضمني نتايج از ناشي كه مي‌دانند ارزشهايي ناهمگوني را آن
قواعد اين ترتيب اين به.مي‌باشد فرهنگي پيچيدگي پنهان و
رفتاري كه كند جلوه صورت اين به مي‌تواند فرهنگي متباين
جامعه‌اي در است ممكن نمي‌شود شناخته جرم فرهنگ يك در كه
مهاجرپذير مناطق بيشتر)فرهنگهاست از داراي‌آميزه‌اي كه
دكتر.(و 119 صص 120 صفوي ، 1364 ، )شود محسوب جرم (شهري و
تا شهرهاست در فرهنگي تنش وجود به معتقد بيشتر رباني
، با(دستنوشته شهري ، مسائل سمينار رباني ، )فرهنگي تضاد
جامعه و فردمهاجر يا گروه متباين قوانين به توجه
از(سره)درست رفتار تشخيص در مشكلاتي مهاجرپذير
ازدياد در است عاملي خود كه مي‌آيد پيش (ناسره)نادرست
.وانحرافات جرايم
خرده‌فرهنگهاي جايگاه شهرها ، كه آنجا از فيشر ، نظر به
در فرهنگي تنوع چنين ،(گيدنز ، 1374 ، ص 601)است گوناگون
با اينكه مگر مي‌انجامد هم وتنشهايي تعارضات به شهرها
شهروندي حقوق به آنان كردن آشنا و شهروندان آموزش
تنش‌زدايي جهت در بتوانيم شهري فرهنگ يك ارايه و وقانوني
.برداريم موثري گامهاي شهري فرهنگهاي خرده وادغام فرهنگي
بزهكاري و شهرها در اجتماعي -اقتصادي موقعيت
و اجتماعي اقتصادي ، شرايط با عميقا پرخاشگري و خشونت
.(ص 26 پورافكاري ، 1378 ، ) دارد ارتباط جوامع فرهنگي
نشان آمريكا تبهكاران اجتماعي -اقتصادي وضعيت بررسي
از بيش اجتماعي پايين طبقات در تبهكاري ميزان مي‌دهدكه
مطالعات در.(ص 137 صفوي ، 1364 ، ) بالاست و متوسط طبقات
عامل رسيده‌اندكه نتيجه اين به اغلب اجتماعي آسيبشناسي
اجتماعي تشديدمسائل و پيدايش در عوامل ساير از بيش فقر
ميزان.(ص 94 شكويي ، 1369 ، ) مي‌افتد موثر شهرها در
پايين طبقات داراي كه آمريكا شهري بزرگ مناطق در بزهكاري
سال در مثلا.مي‌رسد خود حد بالاترين به است اجتماعي
نواحي كل پنجم يك كه فقيرنشين ناحيه شيكاگو 15 در 1957 ،
از 50 بيش ،(روستايي و شهري ناحيه 75) مي‌داد تشكيل را
كوچكتر شهرهاي در.آورد وجود به را بزهكاريها تمام درصد
صفوي ، ) وجوددارد فوق رابطه اجتماعي طبقه و بزهكاري بين هم
كه مي‌رسد ضروري اينجا در نكته‌اي نظر به(ص 32 1364 ،
علت به بسته بزهكاريها ميزان بررسي تحقيق اين در ما هدف
خاص قشري جرايم بخواهيم اينكه نه و است جرايم داشتن شهري
از بحث كه باشيم كرده مطالعه شهر در را نوجوانان مثلا
.است جدا مقوله‌اي خود نوجوانان يا جوانان انحرافات
انحرافات و شهري مسكن
است والدين اقتصادي و اجتماعي سطح نمودار خانوادگي ، مسكن
مربوط اجتنابناپذير اكولوژيك محيط به وسيعي حد در كه
انحرافات بروز در مسكن همچنين.(ص 226 كي‌نيا ، 1373 ، ) است
نشان آمده عمل به مسكن درباره كه تحقيقي.است موثر
و پست خانه‌هاي از ناسازگار كودكان درصد كه 90 مي‌دهد
ديگر درصد يعني 10 بقيه برخاسته‌اند ، جمعي اقامتگاه كثيف
در كه داشته‌اند تعلق خيلي‌فقيرنشين محيطهاي به
زندگي دوره‌گردها ارابه‌اي اتاقهاي يا چوبي اتاقهاي
ممكن مسكن كفايت عدم.(ص 230 كي‌نيا ، 1373 ، ) مي‌كردند
محيط و مسكن شرايط.باشد دربرداشته نامطلوبي آثار است
يك مي‌كنند ، ايفا شهرها جرم‌زايي در مهمي نقش هم زيستي
امكان مسكوني درمجموعه‌هاي كه مي‌دهد نشان موردي پژوهش
به منجر كه دعوا حتي و سخن‌چيني فضولي ، بگومگو ، برخورد ،
.(ص 296 شيخاوندي ، 1373 ، ) نيستند كم مي‌شود پليس دخالت
مسكن ساختمان طرز در آشكارا جرم‌زايي نقش حال هر به
;ص 166 توسلي ، 1374 ، ;ص 116 گسن ، 1374 ، )مي‌گردد مشاهده
از بيشتر بالنسبه بزهكار نوجوانان.(ص 182 كي‌نيا ، 1373 ،
منازل در كه جواناني تا برخاسته‌اند مسكوني مجتمع‌هاي
هم مسكوني مجتمع‌هاي ميان در و دارند سكونت فردي
داراي كه شهرك‌هايي يا محقر خانه‌هاي كه مجتمع‌هايي
و باشكوه مجتمع‌هاي ديگر بر هستند معتدل‌تر اجاره‌بهاي
كلي طرح(ص 182 كي‌نيا ، 1373 ، ) است داشته ترجيح شايسته
از بخشي كوچك ، مقياس در مسكوني واحدهاي طرح يا شهرك يك
بعداز دوره است ، در حركت‌آفرين و موثر اجتماعي اقدام يك
شهرسازان و معماران افكار بريتانيا ، در دوم ، جهاني جنگ
پيدا واقعيت كلان مقياس در آپارتماني بلوكهاي صورت به
كشورهاي ديگر در و ،(و 214 صص 215 ديكنز ، 1377 ، ) كرد
.شد الگو شهرسازي نوع همين دنيا
توسط كه آنچه مانند طرحهايي كه است اين رايج بحث حال
شده ، مطرح شهرسازي و معماري در نوگرايي نهضت
رشد زمينه عملا بلكه نكرده ، ايجاد بهتري نه‌تنهاجوامع
بحثهاي.است آورده فراهم را اجتماعي بيماريهاي از بسياري
مسكن طرح بين رابطه درباره نيومان اسكار ادعاهاي با اخير
محيطهاي وي.گرديد آغاز اجتماعي ، ضد يا جنايي رفتار و
ساكنان ، كوچك گروههاي براي كه عمومي نيمه فضاهاي و كوچك
بزهكاري و جرم از كمتري ميزان داراي را باشد رويت قابل
.داد ادامه را بحث اين كولمن آليس خانم بعدها.مي‌دانست
مرتفع ، عمومي مسكن طرحهاي كه بود كرده استدلال نيز وي
آنها خلاصه به‌طور.دارد دنبال به زيادي اجتماعي مسائل
بلوكهاي:كه مي‌باشند همه‌پسند عقيده اين طرفدار دو هر
مكانهاي كلا عمومي ، بخش مرتفع و مسكوني آپارتماني
بزهكاري ، و جرم با وعموما هستند زندگي براي نامناسبي
ديكنز ، ) مي‌باشند همراه نامطلوب مسكوني شرايط و فقر
اصلاحات درباره دو اين پيشنهادات.(و 217 1377 ، صص 218
مجدد بخشيدن انتظام دربرگيرنده كه است مسكوني فضاهاي در
.مي‌باشد نيز مسكوني فضاهاي به
مسكن انواع از برخي بين است شده معلوم مجددا
رابطه پرخاشگري و (برج‌نشيني و بزرگ مانندمجموعه‌هاي)
فرانسه شهرنشيني بخش در كه پژوهشي وجوددارد ، مستقيمي
تاييد را آن گرفته انجام پاريس شناسي جرم انستيتو توسط
ساختماني درون پرخاشگري‌هاي %پژوهش 50 اين طبق.مي‌كند
كافي آسايش و تسهيلات تجهيزات ، وجود عدم به مربوط
.(ص 300 شيخاوندي ، 1373 ، )است
آنان جرم‌زايي نقش و همسايگان
تكوين در همسايگان رفتار نفوذ و محله يك ساكنان تاثير
مقوله همچنين.باشد موثر شديدا مي‌تواند فرزندان شخصيت
و اقتصادي پايگاه معرف مي‌تواند بارز گونه‌اي به همسايگي
كه جاست آن تا همسايگي مقوله اهميت.باشد والدين اجتماعي
.مي‌شمارند نعمت را خوب همسايه داشتن هميشه كوچك مناطق در
همسايگان تمامي از شناخت فقدان و همسايگان تعدد چند هر
هر به ولي مي‌شود همسايگي ارتباطات كاهش باعث شهرها ، در
و مسكوني درمجتمع‌هاي اجتنابناپذيري ارتباطات حال
انحراف زمينه بيشتر كه دارد وجود محله يك در آپارتمان‌ها
بررسي‌هاي از پس.را دوستي‌ها زمينه تا مي‌كنند آماده را
مربوط بزهكاري كه مي‌رسيد نظر به شاگردانش و شاو كليفورد
همسايگي و محله به مربوط بلكه نيست شهري جمعيت تراكم به
دفاع نظريه اين از خود رساله آنژل‌در آقاي مثلا.است
در تا دهند تغيير را اقامت محل كه است كافي:كه است كرده
نمونه‌هاي و نمونه اين از.آيد پديد دگرگوني نيز رفتار
آنكه از اعم همسايگي ، مقوله كه گرفت نتيجه بايد ديگر
مسائل از ترديد بدون آن ، از غير يا باشد انتخابي همسايه
صص كي‌نيا ، 1373 ، )است بوم‌شناسي يا انساني اكولوژي اصلي
.(و 238 239
شخصيت دادن شكل در خانوادگي سكونت محل تاثير حال هر به
گسن ، )باشد همسايگي تاثير از جداي نمي‌تواند واقع در جنايي
(همسايگي نقش)محله و كوچه اينكه خلاصه.(ص 182 1373 ،
و گروه‌ها تشكيل براي نوجوانان ، و كودكان طبيعي محيط
اين در نوعي به را فرد همسايگي نقش كه است گروهي باندهاي
.مي‌كند جامعه‌پذير گروه‌ها
اجتماعي آسيبهاي و حاشيه‌نشيني
غول‌آسا ، شهرهاي پيدايش و شهري توسعه موازات به ما قرن در
محله‌هاي در ياسكونت حاشيه‌نشيني و زاغه‌نشيني گسترش
آسيا ، كشورهاي در.مي‌رسد خود شدت اوج به شهرها كثيف
به نشيني آلونك و زاغه‌نشيني لاتين آمريكاي و آفريقا
.(ص104 شكويي ، 1352 ، )مي‌شوند يافت وفور
دوي هر در و مي‌كند زندگي جهان دو در حاشيه‌نشين انسان
زاهداني آقاي تعريف طبق.ست ا بيگانه بيش و آنهاكم
شهر اقتصادي محدوده در كه هستند كساني حاشيه‌نشين ، "
شهري اقتصادي -اجتماعي نظام جذب و مي‌كنند زندگي
نظام در حاشيه‌نشين جذب عدم" ترتيب اين به "نشده‌اند
يك عنوان به حاشيه‌نشين كه است آن معرف اقتصادي -اجتماعي
همچنين است ، نشده پذيرفته شهري جامعه در مشروع ، شهروند
خود طبيعي رفتار گونه به نيز حاشيه‌نشينان خود رفتار
.(و 6 صص 7 زاهداني ، 1369 ، زاهد)"نمي‌باشد شهر ساكنين
حاشيه‌نشين ، مناطق فرهنگ ويژگيهاي از":مي‌نويسد شكويي
زاغه‌ها ، منطقه در"است خشونت و نيرومندي به علاقه داشتن
.مي‌شود محسوب عادي امر يك زندگي ناملايمات و سختي‌ها
شخصي حسابهاي تصفيه خشونت‌باردر اعمال به اقدام
شهري مانده عقب محله‌هاي و زاغه‌ها ازمظاهر
يا نشيني آلونك پذيرش.(و 24 صص 25 پورافكاري ، 1378 ، )است
شهري واقعيت عنوان به شده ، برپا شبه يك خودساز مسكن
،(پيران ، 1374 ، ص 125) است سوم جهان بويژه معاصر دنياي
و درگوشه و آنجا و اينجا منفرد صورت به نابهنجار مسكن
چادر ، اجتماع‌هاي درقالب مجتمع صورت به يا و شهرها كنار
شكل به يا و آلونك‌نشين و زاغه كرگين ، پاشلي ، كپر ،
و اتاق و فرسوده سرپناههاي با فقيرنشين محله‌هاي
واكنش مگر نيست چيزي تخريب حال ودر نمور زيرزمينهاي
.مناسب سرپناه به دسترسي عدم و مسكن معضل به تهي‌دستان
خاصه معاصر دوران در ناهمگون و شتابان شهرنشيني شروع با
مطرح بي‌سابقه ابعادي مسكن‌با معضل اخير ، سال در 60
و مي‌يابد تازه معنايي نابهنجار شهري مسكن مي‌شودو
بويژه بزرگ ، و كوچك شهرهاي دل در ناهنجار مساكن اجتماع
...و آلونك‌نشيني صورت به كشور سياسي و اداري مركز در
.(و 54 صص 55 پيران ، 1366 ، )مي‌يابد گسترش و شده ظاهر
سال 1311 به ايران در آلونك‌نشيني پيدايش سابقه"
سال 1355 از بويژه مرداد كودتاي 28 از پس ولي برمي‌گردد
سالهاي فاصله.يافتند رشد سرعت با اجتماعات اين بعد به
بويژه."است بوده آلونك‌ها سريع رشد دوران تا 1355 1345
تشديد را مهاجرت فرايند سالها اين در كه ارضي اصلاحات
موثر عوامل از نيز مناطق‌شهري غيرمنطقي رشد همچنين كرد ،
.(ص 220 توسلي ، 1374 ، )است بوده نشيني حاشيه پيدايش در
نامناسب محيطهاي چنين در متعدد فرهنگهاي با مهاجران تجمع
بزهكاريها به منجر اشتغال فقدان از ناشي معضلات با همراه
.مي‌شود تبهكاري مناطق ايجاد و
كه است داده نشان شهري جامعه‌شناسي تحقيقات و مطالعات
و مستقيم رابطه جرم‌زايي افزايش با حاشيه‌نشيني زندگي
غير مهاجرين افزايش اقتصادي ، ازبعد همچنين.دارد نزديكي
توسعه و پنهان بيكاري پيدايش موجب متخصص ، غير و ماهر
.(ص 13 توسلي ، 1374 ، ) مي‌شود خدمات بخش ضروري غير غالبا
دارد ادامه
|
