ايران در زنان اشتغال ضرورتهاي
تغيير با مقابله براي ژاپني زنان تلاش
ازدواج از پس خانوادگي نام
ايران در زنان اشتغال ضرورتهاي
عصر كامپيوتر ، و ماهوارهها عصر تكنولوژي ، جديد ، تمدن
امروز زناست ساخته ديگري زن ديروز زنان از ژنتيك
مهندس پزشك ، وكيل ، امروز زن ميكند فعاليت مردان دوشادوش
درآمدي و توليد منبع اواست سركارگر و تكنسين معمار ،
مرز به او دارد موثري نقش خانواده اقتصاد در كه است
موارد اين جمع با حال است ، رسيده استقلال و خودكفايي
هم را خانهداري خانه ، از خارج در زن كاركردن به وقتي
پي او فعال و سازنده نقش اهميت به آنگاه كنيم اضافه
.ميبريم
و تر را منزل بايد برميگردد ، كار سر از او وقتي اكنون
خوشاخلاق بپزد ، خانه اهل براي خوشمزه غذاي كند ، تميز
مراقبت و پرستاري آنان از و كند رسيدگي بچهها به باشد ،
خانه به ناآرام احتمالا اعصابي با و خسته هم اگر و كند
نيز سالم جوي و آرامش و باشد داشته آرامش كه بايد برگردد
؟!كند ايجاد منزل در
تكنولوژي ، عصر و كرده فرق زمانه ديگر اكنون اوصاف ، اين با
كه بايد عصر اين مردان كرده رو و زير را گذشته معيارهاي
نكنند چنين اگر و دهند وفق جديد تغييرات اين با را خود
كار محل مشكلات فكر در دائما كه زني.ميشود آغاز فاجعه
فرصت او به ذهنياش و فكري مشغلههاي قطعا است فردايش
مسائل ساير يا لباس و غذا فكر در خيلي ديگر كه نميدهد
او به بايد كرد هم اگرچنين باشد خود خانواده و خانه
و زن كه ميكند ايجاب امروز اقتصادي زندگي !گفت صدآفرين
و شده عوض گاهي نقشها اين بنابر كنند ، كار دو هر مرد
!خب.درميآيد زن شاديآفرين و آرامبخش يك صورت به مرد
وقوع به اخير سال پنجاه همين طول در دگرگونيها اين
اين خود ميان در بايد هم آن راهحل نتيجه در و پيوسته
.باشد داشته وجود مشكلات
فراهم يكي نوين ، عصر زندگي تعيينكننده و عمده عامل دو
تا شده موجب اقتصادي دشواريهاي ديگري و تحصيل امكان شدن
انگيزه.كند كار خانه از خارج در مرد دوش به دوش زن
صرفا خانه از بيرون اشتغال براي زنان از بسياري اوليه
دارند كاركردن به تمايل جهت بدان زنان بيشتر.نيست مادي
بيكاري ، زيرا ميآورند ، دست به خاطر رضايت راه اين از كه
و تحصيلات از دارند نياز زنان ميآورد وافسردگي بطالت
اين بجويند سود كشيدهاند زحمت آن گرفتن براي كه تخصصي
.ميدهد خاطر رضايت و امنيت احساس آنها به كار
مجاز باشد فراهم زير شرايط چنانچه زن كردن كار اين بنابر
:كند مخالفت او كار با نبايستي مرد و است
از را او و كند كمك زن خاطر رضايت به بتواند اگر -1
.برهاند خانهنشيني و افسردگي
برايش كار ، انجام كه باشد فني صاحب يا تخصص داراي -2
تا نگردد باز منزل به كوفته و خسته يعني نشود آفرين مشكل
.باشد داشته منزل اداره براي را لازم آرامش
كار محيط در ناسالم رقابتهاي و همچشمي و چشم درگير -3
يا و بالاتر ردههاي مسئولان با طرفي از و نباشد
.نيايد خانه به خراب اعصاب با و باشد تفاهم در همكارانش
فرزندان تربيت براي لازم فرصت كه باشد طوري كارش نوع -4
انجام براي كافي حد به حال عين در و بوده دارا را
.باشد داشته وقت كارهايش
قدر آن خانه ، از خارج در كاركردن از حاصله درآمد -5
.نمايد تامين را او روحي خاطر رضايت كه باشد ارزشمند
شاغل زنان آمار بررسي
:مختلف شغلي رستههاي در
مختلف شغلهاي به ميتوانند مردها نيزمانند زنها امروزه
بر ندارد وجود آنان اشتغال براي قانوني منع و بپردازند
سال 1370 ، در جمعيت آمارگيري طرح از ماخوذه نتايج اساس
تشكيل زنان را ايران ميليوني جمعيت 56 از درصد حدود 48
سالهاي فاصله در زنان جمعيت موجود آمار بنابر ميدهند
از است رسيده ميليون به 27 ميليون از 14 تا 1370 ، 1355
و تربيت و تعليم به مربوط مشاغل در زنان گرايش تعداد اين
سال 5655 دراست بوده بيشتر بهداشتي و مسائلدرماني
كل نفر ميان 194420 از نفر زن 102924 معلمان تعداد
معلم نفر كل 426027 از سال 6665 در است ، بوده معلمان
نفر كلا 548546 سال 7170 در و بودند زن نفر 199334
.بودند زن آنان نفر كه 271195 معلم
فني علمي ، شغلي عمده گروه دو شاغل زنان نسبت سال 55 در -
سال 70 ، در و درصد سال 65 ، 8/32 در و درصد تخصصي 13 و
.است بوده درصد 7/39
هزار از 650 بيشتر سال 70 در خدمات بخش در شاغل زنان -
.بودهاند نفر
كشاورزي ، فعاليتهاي عمده گروه در زنان اشتغال ميزان
و اول 8/18 سالهاي در ماهيگيري و دامپروري ، جنگلداري
درصد آمارگيري 13 مقطع سومين در و درصد دوم 6/26 سال در
افزايش كه است اين كمتر درصد اين دليل و ميدهد نشان را
تمايل عدم و آنان توسط مزارع ترك و دختران تحصيل امكان
اين در زنان اشتغال كاهش دليل كشاورزي و روستا در كار به
.است مشاغل
نفر ميليون جمعا 97/1 سال 72 در موجود آمارهاي براساس
نفرشان هزار كه 603 بودهاند كار به مشغول دولتي بخش در
در زن تعدادكاركنان بيشترين.ميدادند تشكيل زنان را
و است درمان و بهداشت وزارت و پرورش و آموزش وزارت
صنعتي و فني وظايف با وزارتخانههايي به مربوط آن كمترين
بوده آن امثال و فلزات و معادن صنايع ، نيرو ، وزارت مانند
.است
كلا دانشگاهها آموزشي كادر در موجود آمارهاي براساس
به دولتي عالي آموزش مراكز و دانشگاهها در نفر 30262
آموزش به حقالتدريسي و نيمهوقت و وقت تمام صورت
نفر تعداد 5539 اين از كه داشتهاند اشتغال دانشجويان
كل درصد زنان 7/5.دادهاند تشكيل زنان را(درصد 18)
كل درصد و 9/21 دانشياران كل درصد دانشگاه ، 5/16 استادان
تشكيل را كشور دانشگاههاي مربيان درصد و 9/36 استادياران
(1).ميدهند
:قانوني لحاظ از آن بررسي و زنان اشتغال امكان
كرديم اشاره آن به نيز قبل بحثهاي در كه همانگونه
مختلف مشاغل به ميتوانند مردان همانند نيز زنان امروزه
ضرورت نيز سو يك از اقتصادي ضرورتهاي.شوند مشغول
قانوني لحاظ از.است مدعا اين دليل ديگر سوي از اجتماع
اصل.ندارد وجود آنان اشتغال براي خصوص اين در منعي نيز
شغلي دارد حق هركس":ميگويد عام صورت به اساسي قانون 28
حقوق و عمومي مصالح و اسلام مخالف و است مايل بدان كه را
جامعه نياز رعايت با است موظف دولت برگزيند ، نيست ديگران
كارو به اشتغال امكان افراد همه براي گوناگون مشاغل به
."نمايد ايجاد مشاغل احراز براي را مساوي شرايط
قرارداد انعقاد در زنان براي محدوديتي هيچ كار ، قانون در
وجود جنس دو بين تبعيض مبناي بر ارجاعي كارهاي نوع و كار
كليه صحت بر اصل":قانونمزبور ماده 9 تبصره طبق.ندارد
مراجع در آنها بطلان آنكه مگر است ، كار قراردادهاي
كار قانون در كه محدوديتي تنها."برسد اثبات به ذيصلاح
و سخت كارهاي ارجاع ممنوعيت شده برقرار زنان نفع به
انجام در":ماده 75 طبقآنهاست به خطرناك و زيانآور
از بيشتر بار حمل نيز و زيانآور و خطرناك ، سخت كارهاي
براي مكانيكي ، وسايل از استفاده بدون و دست با مجاز حد
. "است ممنوع زن كارگران
:زنان شغلي ممنوعيتهاي و محدوديتها
لحاظ به شغلي ممنوعيت يك ايران قوانين طبق حاضر حال در
دارد ، وجود زنان براي امنيتي و ملي مصالح لحاظ به يا شرعي
مشاغل به اشتغال از شوهردار زن مربوطه محدوديت ديگري
:داريم خانوادگي مصالح منافي
:زنان قضاوت به اشتغال از ممنوعيت (الف
اسلام مقدس شرع در اسلام فقهاي معروف فتواي و نظر طبق
بايد البته.ندارند راي دادن معناي به شدن قاضي حق زنان
ماده سال 74 اصلاحيه تبصره 5 مطابق كه شد نشان خاطر
شرايط واجد زنان قضات انتخاب شرايط قانون واحده
مشاورت پستهاي در مردان همانند قضايي پايه با ميتوانند
تحقيق ، قاضي خاص ، مدني دادگاههاي اداري ، عدالت ديوان
و نمايند وظيفه انجام آن نظاير و حقوقي اداره مستشار
.ميباشد راي صدور و دادگاه بهتصدي صرفا آنان ممنوعيت
مصالح با منافات مفهوم به شوهردار زن شغلي محدوديت (ب
:شوهر و زن حيثيت و خانوادگي
برخي در كه است داده حق مرد به مدني قانون ماده 1117
فوق ماده نمايد ، منع شغلي به اشتغال از را خود زن مواد
از را خود زن ميتواند شوهر":ميدارد مقرر شرح بدين
زن يا خود حيثيات يا خانوادگي منافي كه صنعتي يا حرفه
زن براي شغلي محدوديت نوعي ماده اين "كند منع باشد ،
يا و شوهردار زن مطلق محجوريت ولي ميكند ايجاد شوهردار
او اشتغال از شدن مانع و زن بر را مرد مطلق تسلط
خانواده به كه اعتباري و اهميت لحاظ به بلكه نميرساند ،
نسبت زن محدوديت خانوادگي ، مصالح حفظ لحاظ به شده داده
در.است شده شمرده مجاز شوهر وسيله به مشاغل برخي به
نيزدر فرزند تربيت و خانهداري لوازم كه ازآنجا ثاني
عرف تابع و دارد گوناگون چهرههاي اجتماعي رسوم و آداب
و عمومي اخلاقي و خانوادگي مصالح تعيين در است ، زماني
ادارات از يكي كارمند زني اگر:مثال براياست موثر رسوم
مصالح با او كار ادامه كه كند اعلام شوهر و باشد دولتي
كه است ناگزير اداره آن آيا دارد ، منافات خانوادگي
بماند؟ دادگاه راي منتظر بايستي يا بپذيرد را نظرشوهر
كه برميآيد چنين مدني قانون و 1217 مواد 1105 لحاظ از
تشخيص را آن مصالح ميتواند خانواده رئيس عنوان به مرد
خويش اختيار از شوهر ميكند ادعا كه زني و دهد
كند ، اثبات دادگاه در را مراتب بايد است كرده سوءاستفاده
مصالح يا زن شغل مخالفت به نسبت اختلاف مقام در يعني
بايد زن و است بينياز دليل اقامه از شوهر.خانواده
.كند ثابت خودرا ادعاي
اين به سال 1346 مصوب خانواده حمايت قانون ماده 15 ولي
ميتواند شوهر" ماده اين موجب به.داد پايان گفتوگوها
كه شغلي هر به اشتغال از را خود زن دادگاه تاييد با
"نمايد منع باشد زن يا خود حيثيات يا خانوادگي منافي
مورخ 23 خانواده حمايت قانون ماده 18 در حكم اين مفاد
نيز آن از پس قوانين در و شد تكرار نيز سال 1353 بهمن
شوهر كنوني ، حقوق در پس.ندارد وجود حكم اين براي ناسخي
از بعد و كند دعوي اقامه دادگاه در مدعي عنوان بايدبه
خود حيثيت و خانوادگي مصالح با زن شغل بودن منافي اثبات
(2).بخواهد دادگاه از را او منع زن ، يا
به ديگرنيز كشورهاي برخي مدني قانون در وضعي چنين نظير
از هريك سوئيس ، قانون ماده 167 طبق مثلا ميخورد ، چشم
شخص رعايت بايد فعاليتهايش انجام و شغل انتخاب در زوجين
.نمايد را مشترك زندگي منافع و همسر
يك بند طبق سال 1965 اصلاحيه از قبل فرانسه مدني درقانون
نمايد مخالفت همسرش اشتغال با ميتوانست مرد ماده 223 ،
كه شد تصريح فوقالذكر ماده در سال 1965 اصلاحيه در ولي
البته باشد داشته شغلي شوهرش موافقت بدون ميتواند زن
اين در.شد اصلاح مجددا دسامبر 1985 در 22 ماده 223
آزادانه ميتواند زوجين از هريك كه است آمده اصلاحيه
بگيرد را آن به مربوط حقوق و درآمدكنند انتخاب را شغلي
خود براي را آن خانواده به مربوطه مخارج ازكسر پس و
مذكور شرح به كه محدوديتي از نظر صرف هرحال بهنگهدارد
مصالح و منافع خاطررعايت به است ممكن اشتغال مورد در
مقررات طبق اصولا باشد داشته وجود زن براي خانواده
گرفتن پيش با ميتواند مرد همانند زن ايران ، قانوني
خريد شركت ، تشكيل قرارداد ، عقد مناسب ، حرفه و شغل هرگونه
حقوقي عمل نوع هر و بانكي اعتبارات از استفاده سهام ،
نيز و شفعه به اخذ وصيت ، قبول هبه ، قبول جمله از ديگر ،
دسترسي مالي منافع به موات اراضي عمران و مباحات حيازت
(3).كند پيدا
حقوقي كارشناس/ زاده -وجيهه
:منابع
موسسه انتشارات دوم ، چاپ زن ، كتاب جميله ، كديور ، -1
.سال 78 اطلاعات ،
دوم ، چاپ اول ، جلد خانواده ، حقوق ناصر ، كاتوزيان ، دكتر -2
.بهمنشر انتشارات ماه 1368 ، شهريور
اول ، چاپ زن ، ازحقوق مباحثي حسين ، مهرپور ، دكتر -3
.سال 1379 اطلاعات ، انتشارات
تغيير با مقابله براي ژاپني زنان تلاش
ازدواج از پس
خانوادگي نام
بانوان فرمانبرترين به كه ژاپني زنان:اجتماعي گروه
حقوق برابري مسير در بهآرامي شهرتدارند ، جهان
.برميدارند گام مردان با خود اجتماعي
مستمر كوشش اسلامي ، اين جمهوري خبرگزاري گزارش به
لايحه گذشته سال ژاپن قانونگذاري مجلس تا شد سبب
گرچه برساند تصويب به را مرد و زن حقوق برابري
نياز آن شدن عملي تا زيادي زمان هنوز بهنظرميرسد
.است
در ازدواج از پس ژاپني زنان خانوادگي نام تغيير
جامعه در اخير سالهاي طي كه است موضوعهايي زمره
.است شده برانگيز چالش ژاپن
از پس كردهاست ، پيدا نيز قانوني روال كه سنت طبق
مي گذاشته زنان بر همسر خانوادگي نام بيدرنگ ازدواج
نيز كار محل در هويتشان تغيير سبب موضوع اين و شود
.شود مي
زيرا تكرارميشود نيز طلاق هنگام خانوادگي نام تغيير
پدري خانوادگي نام ديگر بار گرفتن طلاق از پس زن
.بازمييابد را
ازدواج از پس زنان خانوادگي نام تغيير عدم موضوع
بوده مطرح نيز ميانقانونگذاران در پيش دهه يك از
.است نگذشته مجلس تصويب از هنوز اما
از پس زنان خانوادگي نام تغيير عدم مخالفان
نام شدن مستقل ميكنندكه استدلال چنين ازدواج ،
خانواده بنيان يكپارچگي از شوهر و زن خانوادگي
.ميكند كمك آن فروپاشي وبه ميكاهد
طبق كه گفت ايرنا به توكيو شهرداري مقام يك
خانوادگي نام يك داراي بايد خانواده اعضاي قانون ،
باشد ، نيز زن به متعلق ميتواند نام اين و باشند
.است اندك بسيار موارد اين شمار گرچه
را خود شوهر هنوز كه ژاپن مردسالاري جامعه در زنان
بهنظر ميكنند ، صدا ارباب يعني "دناسان" واژه با
درازي راه برابر ، حقوق به دستيابي تا هنوز ميرسد
.باشند داشته رو پيش
|