در بازانديشي دهه 80 نشر چشم‌اندازهاي
مدني هويتهاي و ديني حوزه‌هاي
ايران در كتاب توسعه ملي سياستهاي
وزارت فرهنگي معاون رمضانپور اصغر علي با گفت‌وگو در
(آخر بخش ) اسلامي ارشاد و فرهنگ
و ويژگيها چه شما بگذريم ، كه كتاب توزيع موانع از *
اخير سال آثار 10 در مضمون و محتوي لحاظ به را خصوصياتي
مي‌كنيد؟ رويت
بيشتر دهه80 نشر در را غالب موضوع سه به رويكرد من -
براي تلاش ;اول.حس‌مي‌كنم موضوعات و مضامين ساير از
نسل با گذشته سال ده در ;اسلام مفهوم به نسبت بازانديشي
تلاشهايي و ترجمه‌ها و كتابها نويسندگان از جديدي
مطرح و معني را مي‌كنند ، اسلام سعي كه هستيم روبه‌رو
مطرح مسلمان يك به‌عنوان گذشته در كه هويتي به و سازند
مفهوم به نسبت بازانديشي دوم رويكرد.بازگردند بوده ،
كه مدني هويتهاي در بازانديشي سوم رويكرد و است ايران
خود ، موقعيت دوباره تعريف براي زنان تلاش از مي‌توان
قومي ، اقليتهاي برخي حتي و مذهبي تلاش‌دوباره‌اقليتهاي
جوان موقعيت دوباره ترسيم براي تلاش نيز و جوانان تلاش
فرهنگي تحولات نشانه‌هاي ازجمله...و شهروند يك به‌عنوان
دهه50 در نشر موج با را تلاشها اين اگر.است اجتماعي
به است ، داشته سياسي صبغه عمدتا كه بكنيد ، مقايسه
.مي‌بريد پي اخير هاي سال تحولات گستردگي
از پيش كرديد ، اشاره شما كه مقولاتي اين به پرداختن *
داشت؟ وجود هم انقلاب
تاريخ هميشه در موضوعات اين به پرداختن كه معتقدم من -
.مي‌كند فرق دوره هر در آن معناي است ، اما داشته وجود
مي‌كنيم صحبت مدني هويتهاي بازيابي از وقتي نمونه براي
يك با ما كه دارد جدي‌تري معناي دليل اين به ما زمان در
شهرنشيني ، گسترش ;بوديم روبه‌رو ايران در اجتماعي تحول
اجتماعي قشربندي و اجتماعي تعارضات آموزش ، افزايش گسترش
مدني هويت‌يابي زماني دوره اين در كه معناست اين به..و
.است متفاوت كاملا انقلاب پيروزي از پيش دهه‌هاي با
ايران كل در دانشجو هزار با 150 ما زماني مثال به‌عنوان
دانشجو ميليون نيم و يك از بيش با امروز و بوديم مواجه
دانشجو از شرايط اين در بنابراين.هستيم مواجه ايران در
درباره.دارد تفاوت كاملا گفتن سخن قشر يك عنوان به
از شرايطي در امروز.حكمفرماست وضعيت همين نيز اسلام
سرمان پشت در را انقلاب يك تجربه كه مي‌كنيم صحبت اسلام
مي‌كنند ، صحبت اسلام درباره كه كساني همه امروز.داريم
زمينه‌هاي و گذاشته‌اند سر پشت را مشترك تجربه‌اي
چنين اين ، از پيش كه دارند ، درحالي فراوانتري همزباني
هويت بازشناسي مورد در.نداشت وجود ايران براي شرايطي
بر متكي عمدتا كه جديد دوره اين بين بايد نيز ايراني
كه تلاشهايي است ، با جامعه انديشمندان اغلب فكري تلاشهاي
مي‌شد زده دامن مركزي مقتدر دولت يك طرف از زماني يك در
تلاشهاي نفي تفكيك اين از من مراد البته.بگذاريم تفاوت
رويكرد دو اين اجتماعي و فرهنگي معناي بلكه نيست ، گذشته
.دارند تفاوت يكديگر با اجتماعي جريان دو و
سطح به بيشتر كه مي‌شود استنباط اين‌گونه شما سخنان از *
به تا هستيد معتقد تفكر بر آن تاثير و درون در كتاب تحول
كتاب يك مصرف و توليد توزيع ، در مشكلاتي‌كه چون تحولاتي
است؟ مدنظر فرهنگي كالاي يك به‌عنوان
نظر از را ايران در كتاب تحول از سطحي چنين اگر چون -
كتاب سازوكارهاي سطح) اول سطح تحليل در دوربداريم ،
برخي به (مصرف تا توليد مرحله از فرهنگي كالاي به‌عنوان
.مي‌شويم دچار خطاها
اهل گسترده‌تر ، تعبير به و نويسنده سهم ما براي امروزه
و گسترش در ما دارد ، بنابراين بيشتري اهميت نشر در قلم
مراتب به بايد مي‌كنيم جنبه اين به كه توجهي نشر توسعه
دوران در و نشر ديگر جنبه‌هاي به كه باشد توجهي از بيش
كلي روند از ما تحليل بنيادي ، چنين بر.مي‌كرديم قبلي
سطح در را نتايجي مستقيما ايران ، در تفكر و كتاب رابطه
.دارد دنبال به اول
دهه80 در نشر چشم‌انداز به سخنان اين از مي‌خواهيم *
چه دهه80 در ايران نشر كه بگوييد منظر همين از و برسيم
باشد؟ داشته بايد گذشته‌اش دهه‌هاي با تفاوتهايي
وگوي گفت بسترهاي آوردن فراهم دهه80 در نشر مسئوليت -
.است خودشان زمانه با ما مردم
؟...زمانه چرا *
ما يعني.است فراملي تعبيري هم و ملي تعبيري هم چون -
داريم ، خويش زمانه با گفت‌وگو براي كه ابزاري مهمترين
كتاب توسعه‌اي سياستهاي بنابراين است ، كتاب عرصه در تلاش
بين تعامل و گفت‌وگو به دادن اولويت با مي‌بايست
سياستهاي از برخي البته.شود پايه‌ريزي مختلف حوزه‌هاي
خريد قدرت افزايش ناشران ، از حمايت همانند توسعه
همانند نشر توسعه‌اي زيرساختهاي ايجاد مصرف‌كننده ،
بايد...و چاپ صنعت زيرساختهاي اطلاع‌رساني ، زيرساختهاي
آنچه اماشود افزوده نيز آن كيفيت بر و كند پيدا ادامه
اهل با كتاب مخاطبين ارتباط افزايش امكان است ، مهم كه
ارتقاء اين لازمه كه است يكديگر با قلم اهل ارتباط و قلم
تنها نه ما يعني.است كتاب به نسبت مخاطبين آگاهي افزايش
بايد بلكه بكنيم ، ترغيب خواندن كتاب به را مخاطبين بايد
كه چراباشند خوبي كه‌كتابخوانان بدهيم توجه آنها به
ايفاي در ما نشر.باشيم نداشته خوبي كتابخوانان ما اگر
نه‌تنها همچنانكه ، .آورد نخواهد به‌دست توفيقي رسالتش
نيازهاي آوردن فراهم در) كنيم كمك نويسندگانمان به بايد
كه آوريم به‌وجود را تمهيداتي بايد بلكه (صنفي و اوليه
.باشيم داشته خوبي كتابآفرينان و مترجمين نويسندگان ،
چيست؟ خوب كتاب آفريننده يا مترجم از شما منظور *
و انديشه ساحت مناسبات به آنها توجه كه قلمي اهل يعني -
بايد دارند ، كشور فرهنگي تعالي به نسبت كه مسئوليتي
.كند پيدا افزايش
...مي‌اندازد اخلاقي توصيه‌اي ياد به را ما شما سخن اين *
؟
حركت سمتي به مي‌بايست نشر مجموعه و ما اما دقيقا... -
به و شود خارج اخلاقي توصيه يك حد از كار اين كه كند
از جديدي هم‌نسل كه فرهنگي و اجتماعي مشاركت از فرايندي
كتابآفرينان از جديدي نسل هم و كند تربيت را كتابخوانان
بارآورده ، را ما نشر كه ميراثي بر تكيه با تا دهد سوق را
ايفا مطلوبي نحو به دهه 80 در را خود فرهنگي مسئوليت
.كنند
نسبت را كتابخوان فرد رفتار بين اجتماعي رابطه بايد ما
عرصه وارد بايد كتاب كه تعبير اين.بدهيم تغيير كتاب به
معنا اين به است استراتژيك تعبيري معنا يك به بشود زندگي
سهم كه شود تنظيم نحوي به بايد كتاب و فرد بين رفتار كه
.دهيم افزايش جامعه‌پذيري فرايند در را كتاب
از نبايد و نمي‌توانيم مي‌كنيم صحبت معنا اين از وقتي
سخن مي‌شود ، ايجاد جامعه در تصنعي به‌صورت كه رفتارهايي
اجتماعي لحاظ به كه فرايندهايي بر بايد بلكه بگوييم ،
به باشيم ، متكي مي‌دهند ، افزايش را كتاب و فرد بين رابطه
از كتاب به دسترسي افزايش به ما است ممكن مثال ، عنوان
افزايش را كتاب به دسترسي ميزان و كنيم نگاه زاويه اين
.باشد كرده فكر مسئله‌اي چنين به فرد آنكه داده ، بدون
صرف كتاب يافتن براي آگاهانه‌اي تلاش فرد آنكه بدون يعني
اگر.كند پيدا دسترسي كتاب به طبيعي شكلي به كند ،
اجتماعي نتايج كنيم ، تحليل بهتر را مسئله اين بخواهيم
آن نتايج از يكيكنيم استخراج آن از مي‌توانيم جزيي‌اي
از را كتاب و فرد ميان موانع مي‌بايست ما كه است اين
مثل - فيزيكي موانع موانع ، اين از بخشي ;برداريم ميان
بخش امااست...و -كتاب گراني -اقتصادي يا -زياد فاصله
و فرد بين رابطه در كه است ذهني گيرهاي و ها گره مهمتر
عهده از موانع ، نوع اين ساختن برطرف كه دارد وجود كتاب
اين از مي‌تواند دولت مجموعه.برنمي‌آيد تنهايي به دولت
ذهني موانع ساختن برطرف) كار اين كند ، اما حمايت تلاشها
يك به بايد (جامعه در كتاب با فرد نزديك ارتباط عيني و
.شود تبديل اجتماعي تلاش
پرورش كانون كتابداران كتاب ، حوزه در و معاصر تاريخ در
كتاب و كودك ميان پيوند ايجاد در نوجوانان و كودكان فكري
كه انجمنهايي قالب در تجربه اين.داشتند موفق تجربه‌اي
از زيادي بخش.كرد پيدا توسعه ايران در گرفت ، شكل بعدها
ياد آن از ايران ، در كتاب ترويج ميراث عنوان به كه آنچه
.دادند انجام كتابداران كه است تلاشهايي نتيجه مي‌شود ،
نيز كتاب فروشندگان و است اجتماعي تلاش يك تلاش اين
كه كساني.كنند نگاه كتاب به رويكردي چنين با مي‌بايست
كتاب به مي‌بايست نيز مي‌كنند طراحي را شهر فرهنگي كالبد
يا ورزشي نهاد همانند نهادهايي ، بيفكنند ، اينچنيني نگاهي
دانش‌آموزان فراغت اوقات براي كه اجتماعي نهادهاي
كتاب به زاويه‌اي چنين از بايد نيز مي‌كنند برنامه‌ريزي
.كنند نگاه
ذهنش و فرد با اما شد ، فراهم بستري چنين كه بگيريم فرض *
به كه كرد تحريك را ذهن آن مي‌توان چگونه و مي‌كنيد چه
بياورد؟ رو كتابخواني و كتاب
و خلاقيت بروز امكانات كتاب با خود رابطه در فرد اگر -
درواقع.است ميسر كار اين كند ، جستجو را خود فرديت بروز
كساني توصيه به است قرار كه كند تصور نمي‌بايست فرد
امر داده‌اندكه تشخيص ديگران كه امري براي ;ببيند آموزش
رابطه‌اي به كتاب و فرد بين رابطه اين اگر.است مهمتري
فرادست از كه پيامي بين رابطه يعني شود ، تبديل يك‌طرفه
شناخت براي فرد تلاش فرايند نه و مي‌شود صادر فرد براي
خوبي كتابخوان هيچ‌گاه ما آينده‌خود ، و خود پيرامون
بالاتر سطحي به سطحي چنين از اگر داشت ، حال نخواهيم
و علمي فرهنگي ، نهادهاي بين بايد ما كه مي‌بينيم بياييم
وجود به يافته‌اي سازمان رابطه كتاب توليدكننده نهادهاي
.بياوريم
ندارد؟ وجود رابطه اين مي‌كنيد فكر شما يعني *
و يافته سازمان رابطه يك به ما جامعه هنوز اما !چرا -
بايد ما ديگر سطح دراست نشده تبديل شده‌اي نهادينه
لازمه.دهيم افزايش را قلم اهل بين گفت‌وگوي ظرفيتهاي
را كتاب فيزيكي بستر ما كه است اين فعاليتها اين تمام
در را وكتابخواني كتاب نشانه‌هاي حضور نيز و دهيم افزايش
بايد هنرمان بنيادي چنين بر.ببريم بالا افراد ذهني فضاي
مربوط فضاهاي كالبدي توسعه از فيزيكي ظاهر به فرآيند يك
ميان تعامل امكانات ايجاد)ذهني فرآيندي و كتاب به
.بكنيم ايجاد را (كتابخوانان و كتابآفرينان
امر دو اين به ما كه است آن فضايي چنين كردن فراهم لازمه
نظر آينده دهه در ايران فرهنگ تعالي ضروري شرط عنوان به
همان اينناشران براي صنفي مساله يك عنوان به نه و كنيم
و تفكر و كتاب رابطه)دوم سطح نگاه از من كه است بهره‌اي
آن بنياد بر و مي‌كنم اخذ (ايران در آن اجتماعي موقعيت
اين بنابر.مي‌زنيم برنامه‌ريزي به دست كتاب حوزه در
زندگي سبك در بايد كتاب كه است اين عرايضم مختصر معناي
.باشد داشته بروز و حضور ما
چيست؟ زندگي سبك از شما تعريف و مراد*
دراز پديده با مي‌گوييم سخن زندگي سبك از كه هنگامي -
.نمي‌شود حاصل آن در تغيير سرعت به كه روبه‌روييم دامني
هم و دهيم افزايش يا كاهش را آن سرعت مي‌توانيم اما
حضور كه است سمتي به حركت حال در ما تفكري مسير كه اكنون
دولت براي موقعيت بهترين يابد ، افزايش آن در كتاب بروز و
.كند تصحيح را زندگي سبك در كتاب موقعيت كه است
چگونه؟....*
خواننده به كتاب ارائه و محلي كتابخانه بايد طرف يك از -
هم طرفي از.بدهيم توسعه را ممكن شكل ساده‌ترين به
.دهيم گسترش نيز را الكترونيك كتابخانه‌هاي مي‌بايست
كه مي‌شويم متوجه مي‌كنيم ، نگاه طيف اين به كه هنگامي
.است فراوان بسيار طيف ، سر دو اين بين فاصله
از بايد كه است كتاب اجتماعي بستر توسعه معناي اين
به و شروع ايران در سنتي كاملا نهادهاي در كتاب باروري
باروري براي كه كنيم صرف هزينه و وقت آن براي ميزان همان
صرف ايران در كتاب توسعه به مربوط نهادهاي تازه‌ترين
انتظار كه مي‌دهد ما به خاصي گستردگي كار اين.مي‌كنيم
به وحدت‌بخش روحي كه است ممكن صورتي در آن از مثبت نتيجه
براي ما اقدامات بنيادي چنين بر.ببخشد نسق و نظم آن
يكديگر از جداي پاره‌هايي صورت به و عنوان به نبايد كتاب
در كتاب توسعه از جامعي نظام به مي‌بايست بلكه كنند ، عمل
جامعه گفت‌وگوي صحنه در كتاب حضور افزايش هدف با ايران ،
اين.كنيم پيدا دست خويش ، زبان به و خويش زمانه با ما
كنار ودر كنيم آن‌فكر براي بايد كه است كلي مدل همان
نحوي به كنيم تعريف را نگاه اين بنيادي عناصر تمامي آن
براي تلاش از وقتي مي‌كنيم ، صحبت گفت‌وگو از وقتي كه
خويشتن زبان از وقتي مي‌گوييم ، سخن هويت بازيابي
سپس و شكافته كارشناسي سطح در همه مي‌بايست مي‌گوييم ،
تسهيل را آنها به رسيدن كه شود واسطي عناصر به تبديل
.مي‌كند
سوال ايجاد و طرح من نظر به كه سخن اين به توجه با
مي‌توانيم است ، كتاب مساله به تازه‌اي بازنگري درباره
به آنكه از بيش شايد ايران در كتاب توسعه كه بگوييم
درباره دوباره انديشيدن دارد ، به نياز اعتبار و بودجه
ارتباط دوحلقه اين بين بتوانيم ما اگر است ، نيازمند كتاب
ثمر به مي‌دهيم ، انجام كه تلاشهايي بقيه كنيم ، پيدا
و تعريف را رابطه‌اي چنين نتوانيم اگر مي‌رسد ، اما
جزيره‌اي اقدامات صورت به ما اقدامات تك‌تك كنيم ، برقرار
آن پشت از دولت حمايتي دست كه آن محض به كه بود خواهد
.رفت خواهد بين از شود ، برداشته
نشر كه اقتصادي مادي و ملموس بحرانهاي حل براي من نظر به
بهره نگاهي چنين از مي‌بايد است روبه‌رو آن با كشور
.بگيريم
مي‌گوييد ، سخن آن از شما كه را مباحثي اين بايد كسي چه *
كند؟ تعريف
.دهند انجام ناشران بايد اول درجه در -
چگونه؟ *
در كتاب توسعه ملي سياست و سياستگذاري در را خود سهم-
كه است اين نگاه اين نتيجه اولين دهند ، افزايش ايران
ميزان كمترين به امر اين در دولت تصدي‌گري تا كنيم تلاش
نمي‌تواند نكند ، را كار اين دولت اگر.كند پيدا تقليل
متكلم به خود و كند فراهم ديگران حضور براي را عرصه
بدون مي‌گويد ، سخن چيز همه از كه مي‌شود تبديل وحده‌اي
به كتاب به بايد ما اين بنابر.بشنود را جوابي كه آن
نه و بكنيم كمك گفت‌وگو بستر آورنده فراهم رسانه عنوان
.خودمان بيانيه‌هاي تكرار براي رسانه‌اي
مسائل همه اين برابر در كه است اين من پاياني سوال *
را عملي راهكارهاي و نتايج چه داريد ، ذهن در كه تئوريكي
مي‌كنيد؟ پيشنهاد
راهكارهاي به من ، اشاره‌هايي سخنان لابه‌لاي در البته -
اين كنم بازتر مي‌خواهم كه را نكته‌اي اما.است شده عملي
از مي‌گوييم ، سخن دولت تصدي‌گري كاهش از ما وقتي كه است
به نسبت تفكر و مطالعه عرصه در دولت تصدي‌گري كاهش
معناي به كار اين واقع در.نيست ايران در كتاب سرنوشت
دولت واقعي نقش كردن پيدا بلكه نيست كتاب عرصه كردن رها
مسائل درباره چاره‌جويي و كردن تفكر و انديشيدن كه است
در بايد دولت البته و باشد داشته عهده به بايد را كتاب
.بشنود سخن بيشتر نيز و بگويد سخن زمينه اين
|
