گذشت چگونه اول سال ;مجلس
و 21 شد ساله يك خرداد هفتم اسلامي ، شوراي مجلس:اشاره
از تازهاي دوره رئيسه ، هيات انتخابات برگزاري با خرداد ،
يك عملكرد گزارش ، اين در.ميكند آغاز را خود فعاليت
صورت به آن ناكاميهاي و كاميابيها و مجلس سالهاين
.است شده بررسي اجمالي
ابراهيمي زهرا
دوره ششمين انتخابات از پرالتهاب ماه گذشتسه از پس
انتخاباتتهراننيز ابطال مرز تا كه اسلامي شوراي مجلس
ماه خرداد يعنيهفتم مقرر موعد راس ششم رفت ، مجلس پيش
.شد افتتاح كشور بلندپايه مسئولان حضور با سال 1379
از 27 بيش بامشاركت كه دوره اين انتخابات نتايج براساس
تاريخهاي29/11/78 در راي شرايط واجدين از نفر ميليون
نفر شد 278 برگزار (مرحلهدوم) و 16/2/79 (اول مرحله)
رد بايافتند راه مجلس به نماينده از 290
و كليايي و سنقر اراك ، خلخال ، نمايندگان اعتبارنامههاي
به 274 نمايندگان تعداد رفسنجاني هاشمي استعفايآقاي
باطل نيز انتخابيه حوزه انتخاباتدر 11 نتايج.رسيد نفر
مياندورهاي انتخابات در آنها نمايندگان است قرار كه شد
جمهوري رياست انتخابات با همزمان ماه خرداد هجدهم روز كه
.شوند انتخاب برگزارميشود
نمايندهكنگاورو نظرينيا قدرتالله فوت با همچنين
خواهد راه مجلس حوزهبه اين از نيز نماينده يك هرسين ،
.يافت
ششم مجلس كانديداهاي انتخابات ، اصلاحيهقانون موجب به
به مجاز بالاتر ديپلمو فوق مدرك بودن دارا صورت در
از گذشته دورههاي نمايندگانبودند انتخابات در شركت
افزايشسطح موجب قانون اين.شدند مستثني قانون اين
.شد مجلس تحصيلاتنمايندگان
ششم مجلس ويژگيهاي از ديگر يكي ( دو و يك هاي جدول )
نمايندگان صد در 70 تقريبا. است آن اعضاي بودن جوان
( جدول 4 ). دارند از 50سال كمتر
سياسي گروههاي موقعيت
ششم مجلس در
فعاليت ششم مجلس تركيب و انتخابات بارز ويژگيهاي از يكي
كه شد باعث ويژگي همين.بود آن در گروهها و احزاب
مجلس ، فراكسيونهايحزبيمتعددي تشكيل از پس بلافاصله
دليلابتدايي به هنوز كه چند هربپردازند فعاليت به
شكل نتوانستهاند كشورفراكسيونها در حزبي كار بودن
.كنند پيدا خودرا اصلي
نخستين جلسات ، يافتن رسميت و اعتبارنامهها بررسي از پس
آغاز است رئيسه هيات انتخابات مجلسكه مهم و كاري مرحله
اهميت جهت آن از ششم مجلس رئيسهدر هيات انتخاب.شد
مجلس به يافته سياسيراه گروههاي كه بيشتريمييافت
درميان را خود وزن اعتبارو ميتوانستندميزان
.محكزنند نمايندگان
آرايواقعي ميزان از خرداد دوم جبهه گروههاي شناخت عدم
دوم جبهه فراكسيون كه شد باعث نمايندگان ، بين در خود
اعضايهيات معرفي زمينه در مشتركي ليست به نتواند خرداد
سازندگي ، مشاركت ، دليلفراكسيونهاي همين به برسد ، رئيسه
انتشار به اقدام مبارز مجمعروحانيون همبستگيو
.رئيسهكردند هيات كانديداهاي براي جداگانه ليستهاي
فراكسيونهاي ليست موقت ، رئيسه هيات اعضاي انتخابات در
دو اين بود ، يكسان اختلاف يك با مشاركت سازندگيو
مجلسكانديدا رياست پست تصدي براي را فردي فراكسيون ،
فراكسيون با كه روحانيونمبارز مجمع ليست.نكردند
ليست با اختلاف سه از بيش بودند همبستگيائتلافكرده
به كروبي آقاي ليست اين در.مشاركتداشت و سازندگي
هيات انتخاب در اصلي رقابت.بود شده پيشنهاد رئيس عنوان
همه دومبود ، رئيسي پستنايب سر رئيسهموقتبر
كرده كانديدا اول رئيس نايب براي نبويرا بهزاد گروهها
همبستگي و روحانيون دوممجمع رئيس نايب براي اما بودند
همين.كردند پيشنهاد خاتمي رضا جاي به را انصاري مجيد
كانديداتوري از خاتمي و نبوي بهزاد كه شد باعث اختلاف
مجيد نشود ، پراكنده خرداد دوم جبهه آراي تا انصرافدهند
.شد انتخاب اول رئيس نايب عنوان انصاريبه
سابقه كروبياز آقاي چون نيز مجلس رياست مورد در
و جناحهايسياسي با نزديك وارتباط مجلس رياستبر
آراي توانست بود مجلسبرخوردار از خارج قدرت مراكز
اصلاحطلبانجوان كه چند هر كند ، كسب را نمايندگان
شود مجلسانتخاب رياست به ديگري فرد ترجيحميدادند
فرد انتخاب پيامد و نيروها وضعيت از تحليلي چون ولي
.كردند خودداري رياست نامزد معرفي از نداشتند ديگري
از واقعي نسبتا شناخت موقت رئيسه هيات انتخابات نتايج
همين به.كرد ترسيم مجلس سياسي گروههاي از هريك جايگاه
دائم رئيسه هيات انتخاب هنگام مختلف فراكسيونهاي علت
.بگيرند خود نامزدهاي معرفي براي قاطعتري تصميم توانستند
تصميم به بود نتوانسته خرداد دوم جبهه نيز مرحله اين در
سطح در اصلي رقابت نيز بار دليلاين همين به برسد مشترك
در كه گرفت شكل انصاري و خاتمي نبوي ، بين رئيس نواب
انتخاب دوم و اول رئيس نايب عنوان به خاتمي و نبوي نهايت
مرحله اين اصلي برنده مشاركت جبهه ليست اينكه با.شدند
كه گرفت شكل گونهاي به دائم رئيسه هيات تركيب ولي بود
اقليت ، و همبستگي جز به مجلس سياسي فراكسيونهاي همه از
.يافت حضور آن در نمايندهاي
دوم سال انتخابات در تا است جريان در تلاشهايي اكنون هم
فراكسيونها همه شد خواهد برگزار خرداد كه 21 رئيسه هيات
.بفرستند رئيسه هيات به خودرا از نمايندهاي بتوانند
مجلس اصلي فراكسيون عليه روزها اين كه شديدي انتقادهاي
.است ارزيابي قابل راستا همين در ميشود مطرح
بهدست رئيسه هيات در كرسي يك نتوانستند كه فراكسيونهايي
.دارند را اصلي گروههاي از امتيازگيري در سعي آورند
گذشت؟ چگونه اول سال
ابتدا همان از بود گرفته نام اصلاحات مجلس كه ششم مجلس
عمل امور اصلاح زمينه در خود وعدههاي به تا كرد تلاش
بررسي جريان در اصلاح اين مرحله نخستين.كند
نسبت كه اصلاحطلبان.گرفت شكل نمايندگان اعتبارنامههاي
جابجايي و مردم آراي ابطال در نگهبان شوراي عملكرد به
رد با گرفتند تصميم داشتند انتقاد نمايندگان از تعدادي
شده مجلس وارد ترتيب اين به كه نمايندگاني اعتبارنامه
اعتبارنامه راستا همين در.دهند نشان واكنش بودند
خصوص در تصميم اين اما.شد رد خلخال و اراك نمايندگان
جايگاه از راي هزار ابطال 700 با كه عادل حداد غلامعلي
تبعيض خاتمي رضا.نشد اجرا رسيد بيستوهشتم به سيوپنجم
اين به ولي پذيرفت مجلس كار به انتقاد عنوان به را مزبور
بخاطر ميدادند ترجيح نمايندگان كه كرد اشاره نيز نكته
.نشود وارد مجلس به بيشتري فشار نفر يك
شده ارائه مهم طرحهاي نخستين از مطبوعات قانون اصلاح طرح
دستور از خود قانوني مسير طي از پيش كه بود پنجم مجلس به
و اصلاح خصوص در ديگري طرحهاي نيز آن از پس شد ، خارج كار
درپي نتيجهاي اما شد ارائه مطبوعات قانون تفسير يا
.نداشت
ششم مجلس تقديم گذشته سال يك در كه مهمي لوايح و طرحها
لغو طرح خارجي ، سرمايه حمايت و جلب طرح:از عبارتند شد
اعزام طرح سياسي ، جرم طرح عمومي ، عفو طرح گزينش ، قانون
ورود ممنوعيت طرح كشور ، از خارج به دانشجو دختران
وزارتخانههاي ادغام لوايح دانشگاهها ، به مسلح نيروهاي
مستقيم ، مالياتهاي لايحه معادن ، و صنايع جهادكشاورزي ،
لايحه اطلاعات ، وزارت تشكيل قانون از موادي اصلاح لايحه
.كشور سال 80 بودجه
مجلس در نيز خاتمي آقاي كابينه مربوطه اصلاحات نخستين
معادن ، و صنايع ترابري ، و راه) وزير چهار و مطرح ششم
گرفتند اعتماد راي مجلس از (تلفن و تلگراف و پست ارشاد ،
تلفن و تلگراف و پست وزارت براي پيشنهادي وزير يك و
وزيربهداشت ، دوبگيرد اعتماد راي نتوانست (جهانگرد)
.رفتند پيش استيضاح مرز تا نيز پرورش و آموزش و درمان
مختلف مسائل در تفحص و تحقيق براي نيز متعددي طرحهاي
و تحقيق يعني مورد يك در تنها كه شد ارائه قضايي بويژه
جلسه در گزارش ارائه به منجر خرمآباد حوادث از تفحص
.شد علني
جلسه در نيز نوارسازان پرونده از تفحص و تحقيق طرح گزارش
از تفحص و تحقيق طرح و ماند ناتمام اما شد مطرح غيرعلني
.نشد عملي مكرر هاي بحث وجود با زنجيرهاي قتلهاي
دستگاه عملكرد با تفحص و تحقيق مورد موضوعات اكثر ارتباط
باعث قضائيه و مقننه قواي بين مناسب رابطه فقدان و قضايي
.گرديد طرحها اين ارائه توقف
طرحهاي و آن مصوبات با مجلس از خارج دستگاههاي مخالفت
قانونگذاري فعاليت در ركود ايجاد باعث تفحص و تحقيق
آزاديهاي و سياسي توسعه زمينههاي در بويژه نمايندگان
همين به.بود اصلاحات مجلس اصلي شعار اينهاشد اجتماعي
در نامه نوشتن و دستور از پيش نطقهاي به نمايندگان دليل
اين با مرتبط كميسيونهاي كردن فعال و مختلف زمينههاي
شكايات زمينه در اصل 90 كميسيون.آوردند روي موضوعات
با نيز ملي امنيت كميسيون و مطبوعاتي و سياسي زندانيان
وزير زنجيرهاي ، قتلهاي به رسيدگي ويژه كميته از دعوت
ميتوانستند كه كساني ازساير دعوت و اطلاعات سابق
.شدند فعال كند ارائه قتلها اين خصوص در توضيحاتي
كشور شرقي مرزهاي امنيت زمينه در نيز ملي امنيت كميسيون
.داد ترتيب مربوطه مسئولين با جلساتي مشهد در زنان قتل و
مجلس آئيننامه در كه وظايفي شرح جهت در كميسيونها ساير
.دادند كار ادامه بود شده تعريف آنها براي
نقد در عمدتا نيز نمايندگان سوي از شده منتشر نامههاي
به موسوم نيروهاي دستگيري به انتقاد قضائيه ، قوه عملكرد
شركت براي خاتمي از دعوت و مهاجراني از تجليل مذهبي ، ملي
موضوعات تناسب به نيز ديگري نامههاي.بود انتخابات در
ميزان.شد خوانده و تهيه فرهنگي و اجتماعي -اقتصادي
تريبون پشت از ششم مجلس سال يك اين در كه نامههايي
مدت همين در گذشته دورههاي از بيشتر بسيار گرديد قرائت
به نمايندگان احضار زمينه در همچنين ششم مجلس.بود زماني
.است شكسته را گذشته مجالس ساير ظاهراركورد دادگاهها ،
دليلايراد به عمدتا نمايندگان از نفر ده از بيش
مجلس از خارج سخنرانيهاي يا و دستور از پيش نطقهاي
تشكيل غيرعلني جلسه چندين همچنين مجلس.شدهاند احضار
در تاجزاده اتهامات موضوع جلسات اين از يكي در داد ،
پايان از پس گرفت ، قرار بررسي مورد تهران انتخابات خصوص
سابقه كه كساني حتي نمايندگان اكثر جمعبندي جلسه اين
را تاجزاده بودند نيز مجلس اقليت جناح از و داشته قضاوت
.دادند تشخيص بيگناه
|