مهندسي ، شدن جهاني انقلاب سه شناسي آسيب
اينترنت و ژنتيك
مطالعه آن مهار امكان و شدن جهاني بر اقتصاد دانشمندان
عرصه وارد مفهوميشان ابزارهاي با ندرت به اما ميكنند
ژنتيك دانشمندان سويي ، از.ميشوند زيستي فناوريهاي
گسستگي درباره انديشيدن براي "بيولوژيك اخلاق" و وراثتي
اطلاعات انقلاب توسط كه نماديني توفانهاي يا اقتصادي
اما.ندارند را لازم جرات و توان ميشود ، برانگيخته
مهم اين به خود خاص پژوهشهاي با اطلاعات متخصصان
جلوي به فرار يا بازار خطرناك سيطره تا ميپردازند
كنند بررسي را زيستي فناوريهاي
: اشاره
چشمانداز كه علمي ، و اقتصادي ومرج هرج اشكال برابر در
كرد؟ دفاع انسانيتانسان از چگونهميتوان هويداست ، آن
اقتصادبه تاريخي گانه سه تحولات برابر در نميتوان
مهندسي و اينترنت واسطه به شدن ، اطلاعات واسطهجهاني
است ، داده تكان را زمين كره كه برداري نسخه طريق از ژنتيك
.كرد برخورد آنها ديگري ، با از يكي كردن جدا با
بوجود را جهاني واحد نظام يك تا اند رسيده هم به اينها
به مدرنيسم نظامزيرپوشش اين كه است آن هراساز آورند ،
زيربرخورد مقاله در.بيانجامد عقبنشينيهايضددموكراسي
نظرتان از كه است انقلابشده سه اين انتقاديبا
.ميگذرد
انديشه گروه
پنهان ، منطق يك.هستيم پارادوكسوحشتناكي برابر در ما ،
ارزشها.ميكشد بيرون زيرپايمان از را روز ، گليم روزبه
مطرح را شعارهايش كه - دموكراتيك هدفهاي و مفاهيم و
بر ما و دارند قرار گسستگي معرض در خود ، عمق در -ميكنيم
زندگي -گرفت كار به را اصطلاح اين بتوان اگر -خلاء فراز
.ماست انتظار خلاءدر اين ;ميكنيم انديشه و
باوريمكه اين وبر داريم ايمان بشر حقوق به ما
كه قدر آن هزارهجديد آغاز در حقوق اين پيروزيتدريجي
است ، استبداد و سلطه نظامهاي(موقت ولو) شكست بيانگر
فاشيسم ، با وداع با همزمان.نيست تاريخ نشانگرپايان
زندانهاي و ديكتاتوريها با وداع در و نازيسم و كمونيسم
جنايتهاي به نسبت مشترك و گسترده بسيار آگاهي از تحميلي
انسان ، كشتار بر علاوه نظامها آن.برخورداريم ضدبشري
مسخ با امر اين با و ميشوند منكر را خصلتانسانياش
در مسائل اين.ميافزايند جنايت شدت بر انسان ، معناي
از ممانعت براي.است تازه همچنان زمينه ، اين در ما حافظه
دور منظور به و بشري مادون تراژديهاي و كشتارها اين
بينالملليجديد قانون تدوين خواستار ما آنها خطر كردن
انتظار و هستيم آن همراه ودادگاههاي جنايي نظامهاي و
همان اين ، .باشد داشته نيز را ويژهخود"پليس" داريم
.است شده اعلام بارها كه است نويني عقيده
اخلاقيخود درسهاي و دلايل كه زماني در و همه اين با
مطرح عمدهاي هاي پرسش سرما ، پشت در ميكنيم مطرح را
.بشنويم را آنها كنوني مرحله در نداريم دوست كه ميشود
انديشه اين آيا معناست؟ چه به بشريت مفهوم و كيست؟ انسان
تجديدنظر كه اين عجيب چيز و است؟ تكامل بازبينيو قابل
وحشي خودكامگان توسط گذشته همچون بشريت ، مفهوم در نوين
شونده نو فناوري علوم گيرد ، حتي مي ستمگرانانجام يا
شگفت وعدههاي بازبينيبا اين.است امر اين گوياي نيز
متقابل ميدهند ، رابطه را نويدش علوم اين كه انگيزي
پرداخت بايد كه است هزينهاي همان گويي ، اين تو.دارند
تجديدنظر.شد روبهرو آن با بايد كه است خطرمفروضي يا
از...او درمان راههاي بهبود امكان منظور به انسان در
ژنتيكتا دانش از و دانشاعصاب تا دانشزيستشناسي
نبوغ از كاملي عرصه اينها;معرفتشناختي پژوهشهاي
آن به همچنان كه را باورهايي ميكوشد كه است معاصر
انسانيت در تجديدنظر كه آنچهمتزلزلكند پايبنديم ،
دگرگوني" درباره ما فكري ضعف ميكند ، تشويق را انسان
زندگي همزمان تحول -انقلاب سه در واقعما در.است "جهان
آميختگيهاي و دارند تاثر و تاثير يكديگر بر كه ميكنيم
چيرگي و ستم مشاهده حالتها ، اغلب در آنها ، پيچيده
.ميسازد ناممكن را بارشان فاجعه
فراگيري اقتصادي انقلاب طبعا نخست ، انقلاب؟ سه كدام
فروپاشي از پس بلافاصله و شد آغاز نوزدهم سده در كه است
بهطور انقلاب اين.يافت نويني عزيمت نقطه كمونيسم ،
بازارهاي نيروهاي و برميدارد ميان از را مرزها شتابان
.ميسازد آزاد را جهاني بزرگ
ملي دولتهاي -نابودي شبه بلكه و -عقبنشيني آن بر افزون
شدن ، جهانياقتصادياند توسعه كننده تنظيم عنوان به
و زنداني آن در كه -(دموكراسي) ازشيشه را(بازار) ديو
صنعتي ، انقلاب همچون شدن ، جهاني.كرد خارج -بود شده اهلي
اين انكارناپذيرند ، اما كه چنتهدارد در را وعدههايي
گسستگي اينها ، برجستهترين.خطرهاست از آكنده شدن ، جهاني
در گروهي قدرتتاثير سياسي ، يعني وضعيت در تدريجي
.است حوادث روند
با ديجيتاليسمهمراه يا انقلاباطلاعات دوم ، انقلاب
حال در عمدهآن تاثيرات اكنون هم كه است انقلاباول
آن؟ از پس اما و است ظهور
واژه از انفورماتيكرا جمله دريفوس سال 1962فيليپ در
اين كه دانشي درباره كه ساخت اتوماتيك واژه اطلاعاتو
علم)دلالتميكند دارد ، قرار آن فناوريبر
پيوند هستيمكه روندسترگي آغاز در هنوز ما.(كامپيوتر
كه طوري به;ميدهد تغيير عميقا مكان و زمان با را ما
بعد يك سود اشكالبه از شكلي به و تدريجا ابعاد اين
آن و ميشوند نابود شگفتانگيز و يگانه مكاني -زماني
ديجيتال نظام پيروزي اثر بر.است "فرضي فوريت"همانا
كه ميشود پديدار "ششم قاره" يك فرضي عرصه اينترنت و
به محكوميتآن بلكه "سياسي مصونيت" تنها نه آن ويژگي
يكي انساني ، فعاليتهاي همه امروزه لذا.است بودن فوري
غرب قاره سوي وحشتناكبه مرجي و هرج در و ديگري از پس
و ارتباطات و فرهنگ و پول و تجارت:ميكنند مهاجرت
.ديگر امور و اقتصاد
خواهد افزوده تكنولوژي نفوذ اثر بر مهاجرتها اين آهنگ
بسياري كنوني دوران دموكراتيكدر و ملي كشورهاي اما.شد
ديجيتالي قاره اين برابر در را دفاعيخود ابزارهاي از
اين با.داد خواهند دست جنگلاز اين يا خطر از آكنده
روشهاي و تجاري پيمانهاي و بينالمللي قوانين شرايط
وزني چه شوند ذوب خاكيمان كره تمامي اگردر كارمان
امپراتوري قدرتمندان كه جايي در هم آن داشت؟ خواهند
ژنتيك انقلاب سوم انقلاب.تحكيمميكنند را خود جديد
جوهر در و زيستي فناوري لابيهاي محكوم شدت به كه است
."بيولوژيك اخلاق" قوانين تا است بازار قوانين تابع خود ،
تحليل تنهايي به را انقلاب سه اين از يكي هر ما ولي ،
را آن يا اين از برخاسته خطرهاي و وعدهها و ميكنيم
به سو يك از كه ويژه بديلهاي ودرباره ميدهيم نشان
با احيانا آزادو بازار به سويي از ژنتيكو مهندسي
گفت ميتوان.ميكنيم بحث است ديجيتاليمرتبط احتمالات
آسيبو دچار را تحليل پشتوانه انديشه ، كل تجزيه اين
.ميكند فلج
مطالعه آن مهار امكان و شدن جهاني بر اقتصاد دانشمندان
عرصه وارد مفهوميشان ابزارهاي با ندرت به اما ميكنند
ژنتيك دانشمندان سويي ، از.ميشوند زيستي فناوريهاي
گسستگي درباره انديشيدن براي "بيولوژيك اخلاق" و وراثتي
اطلاعات انقلاب توسط كه نماديني توفانهاي يا اقتصادي
اما.ندارند را لازم جرات و توان ميشود ، برانگيخته
مهم اين به خود خاص پژوهشهاي با اطلاعات متخصصان
جلوي به فرار يا بازار خطرناك سيطره تا ميپردازند
.كنند بررسي را زيستي فناوريهاي
افكار بر مسلط گروهي رسانههاي در ميتوان را چيز همين
ژنتيك مهندسي و انفورماتيك و اقتصاد.ديد نيز عمومي
جداگانه شكل به و دارند ارتباط مختلف بخشهاي با همچنان
نوين عرصههاي اين "جادويي" جغرافياي.ميشوند پيگيري
لذا.ميشوند توصيف آنها ميان ارتباط راههاي به بيتوجه
اين كه ميماند باقي خود قلمرو در اساسا آنها از يك هر
و انديشهها گسستگي و انديشيدن در پراكندگي باعث امر
اين با ما !سياست فقر.ميشود خطرناك بسيار آثار ديگر
انديشمند پيشتر ، كه جملهاي دوباره كارگيري به و كار
امر اين با بود ، كرده استفاده "راهنر كارل" آلماني بزرگ
"ابلهاني" و "هشيار احمقهاي" همچنان تا;ميكنيم موافقت
"عالمان ناداني" دچار بدانيم كه آن بدون بمانيم ،
.شدهايم
يك داراي واقع در برادر انقلاب سه اين چيست؟ علت راستي
اكنون.است نادرست آنها به جداگانه نگرش و هستند نظام
واقعي علل و مستقيم خطرهاي و بزرگ مشكلات كه درمييابيم
بل نيست ، انقلاب آن يا اين به مرتبط ضرورتا نگراني
تاثير و خود ميان در انقلاب سه هر واكنش و كنش به مربوط
دوديگري از تاثير به يكي گرفتن شتاب و نامنضبط و متقابل
ضرورتا مثلا.ميشود انجام غافلگيرانه شكل به كه است
خودي به ژنتيك مهندسي يا عصبشناسي علوم در مشكلي هيچ
آن نامعقول و فراوان تاثير از مشكل بلكه ندارد وجود خود
فقط خطر البته.است گسيخته لجام مالي [بازارهاي] منطق از
بازار ويرانگر قوانين تطبيق از بلكه نيست بازار خود از
بايد فرضا كه است زيستي فناوري مثل عرصهها برخي بر
.باشد اخلاقي ضوابط و سياسي اراده با ارتباط در منحصرا
ژنتيكي حكم پيش بر اقتصادي حكم پيش ديگر ، عبارت به
هراسناكي احتمالات خود نوبه به كه دارد خطرآفرين تاثيري
اين عكسميدهد قرار انفورماتيكي حكم پيش برابر در را
.است وظايف مبرمترين از مفاهيم گردآوري لذا.است درست نيز
ميسازد وادار را ما [جهاني] متغيرهاي با همراه خشونت
هستيم ، آنها بر چيرگي و متغيرها اين درك خواستار اگر كه
لذا.دهيم خرج به پشتكار تخصصها تداخل براي عمل در
سهگانه تحولات اين درباره چگونه بدانيم كه برماست
پيروزي روي به نه را عرصه وگرنه بينديشيم تاريخي ،
اين كه تاريخي عقبنشيني برابر در بلكه "مدرنيسم"
باز دارد ، نهفته خود در گونهاي معما طور به مدرنيسم
.ميكنيم
نشانگر واقع در آن ، نمودهاي و كنوني غالب جو
در كه "مدرنيسم پست" پديده و است آشكار عقبنشينيهاي
فكر كه آن از بيش ميشود گفته سخن آن درباره رسانهها
حالتهاي اغلببرميگيرد در را كهن سنتهاي كنيم
هزاره به ورودمان با.برميخيزد امر همين از سوءتفاهم
و اختراعها به نسبت شگفتيمان با همراه و جديد
چيز ، همه رغم به و گاهي ميكنيم ، مشاهده كه فناوريهايي
.ميشود مربوط نوزدهم سده به كه ميبينيم را پديدههايي
طور به زيرا كنيم ، صحبت موضوع اين درباره نداريم دوست ما
ما.ميرود قهقرا به تاريخ كه نداريم اعتقاد غريزي ،
وعدهها ، با را فناوري پيروزيعلم ميدهيم ترجيح
فرضيه با كه اين تا بگيريم جشن شگفتيهايش و دستاوردها
ما.شويم روبهرو پيروزي اين با همراه تاريخي عقبنشيني
همانند علمي تاريخ حتي و تاريخ زيرا ميكنيم اشتباه
به ارتجاعي حالت گاهي بلكه نميرود ، پيش باشكوه رودخانه
تاريخ ، هگل ، گفته بهآكاردئون همانند ميگيرد خود
معاصر انقلابهاي آوار زير در واقع در و دارد حيلههايي
قرن به را ما عملا كه دارد وجود پسماندهها از برخي
خود حال به اگر علمي فناوري طرح.بازميگرداند نوزدهم
باز به ميتواند گردد تطبيق بشر نوع بر و شود واگذار
از كردن خالي شانه اشكال و شود منجر سلطه شيوههاي توليد
كند نهادينه را انساني ضد گرايشهاي و توجيه را دموكراسي
زمينه ، اين در.است گذشته مستقيم پژواك واقع در كه
و استعمار.است تعجبانگيز عقبنشيني ، اين مشاهده
برق و زرق در پيچيده نهيليسم و نسل بهبود و نژادپرستي
و طرحها و معنوي شكلهاي با و شونده تجديد پودرهاي
.بازميگرداند عقب به را ما موكدا خطاآميز ، حتميات
فكري مقولههاي اختراع يادآور انسان شبيهسازي فرضيه آيا
با ژنتيك مهندسي كه نيست هراسآور آيا نيست؟ بردهداري
سوم نوع از نژادپرستي ،"الگويي" فرضي نمونه و تعديلها
فتوحات كنوني ، زيستي فناوريهاي آيا آورد؟ پديد را
اين درباره تامل با نميكند؟ تشويق را نوين استعماري
حفظ با - كه ميشود آشكار جهاني جديد عملكرد يك مثال ،
.است گذشته فتوحات منطق يادآور -گذشته به اكنون نسبت
ژنها دنبال به و جهان كره سطح در سترگي مسابقه هماكنون
دارند رقابت بزرگي شركتهاي آن در كه است افتاده راه به
ژن ميكوشند زيستي اختراعات مجوزهاي به دستيابي با كه
جانوران انواع و موثر بذرهاي سودمند ، باكتري كمياب ،
كوششهاي از ديروز تا كه چه آن.شوند مالك را گرانبها
برميخاست ، كشاورزان نسلهاي طول در انسان انباشته
تقسيم است مطرح چه آن.است خصوصيسازي معرض در امروزه
و قانوني قيود چهارچوب در ژنتيكي ي"الدورادو" سريع
.است آن همانند و تجارتي مهرهاي و ويژه ادارات
تهديد معرض در كه كردهاند درك اكنون سوم ، جهان كشورهاي
نوين پيمان براساس كه چه آن اما.هستند وابستگي نوع چه
نيست كشورها اين اوليه مواد است تقسيم معرض در كولونيالي
.آنهاست مادي غير ژنتيك ميراث بلكه
كه است فوقالعادهاي حالت از نمادين نمونهاي تنها اين
و آشكار نقد يك تبلور به نياز لذاهستيم مواجه آن با
هستيم سهگانه مركب انقلابهاي اين با رويارويي و عقلاني
انسانيت بر بلكه جهان در دموكراسي طرح بر تنها نه وگرنه ،
.شد خواهند چيره نيز انسان
عزيزيبنيطرف يوسف:ترجمه/ گيبو كلود ژان:نوشته
(عربي نسخه) ديپلماتيك لوموند:منبع
|