چگونه رك نيويو حادثه اقتصادي آثار
داغ بازار و آمريكا حوادث
شد ارزيابي
اقتصادي پيشبينيهاي
20) سپتامبر يازدهم تروريستي حملات از كه دهروزي طي
اين نوشتن تازمان نيويورك و واشنگتن شهرهاي به شهريور
كانون در رويداد شده ، اين سپري (شهريور جمعه30) مطلب
مردم عامه حتي اقتصاديو سياسي ، رسانهاي ، محافل بحث
بر حوادث اين به نگاه مدت ، اين طي.است داشته قرار جهان
احتمالي واكنش حملات ، اين اجراي عوامل همچون محورهايي
ساير بر آنها احتمالي پيامدهاي نيز و آن درقبال آمريكا
بوده متكي بينالمللي سطح در اقتصادي سياسي ، رويدادهاي
آنها درخصوص زيادي تحليلهاي و اطلاعات تاكنون و است
تحليل به صرفا مطلب اين در اساس ، براين.است شده ارائه
پيشبينيهاي ارزيابي بلكه و اقتصادي پيامدهاي
توسط حوادث اين از پس اول روز چند در كه شتابزدهاي
گسترده حجم درخصوص ايران رسانههاي و اقتصادي كارشناسان
دليل.خواهدشد اكتفا گرفته ، صورت آن اقتصادي پيامدهاي
از غيرواقعي ارزيابي هرگونه كه است آن هم امر اين
تحولات از اشتباه درك ميتواند رويداد اين پيامدهاي
براي منفي وآثار آورد بار به ما براي جهان اقتصاد
.باشد داشته دنبال كشوربه
صباغيان علي دكتر
تريليون حدود11 ناخالصداخلي توليد با آمريكا اقتصاد
اقتصاد كه اين دليل به.است جهان اقتصاد بزرگترين دلار
اقتصاد براي محركي موتور همچون گذشته دهههاي طي آمريكا
ميتواند كشور اين اقتصاد در تحولي هر كرده عمل جهان
حملات در.باشد داشته جهان اقتصاد بر اي گسترده تاثير
معروف منهتن دوقلوي برجهاي سپتامبر يازدهم روز تروريستي
نظام قدرت نماد كه جهاني تجارت مركز برجهاي به
بسياري و شد نابود ميرفت ، بهشمار آمريكا سرمايهداري
غبارآلود فضاي در اقتصادي كارشناسان و اقتصاددانان از
حد از بيش را آن تاثير حادثه ، اين از پس اوليه روزهاي
بوده روندهايي از غفلت شايد امر اين دليل ;كردند برآورد
جهان اقتصاد عرصه در آمريكا به تروريستي حملات از قبل كه
.است داشته جريان
شنبه و پنجشنبه چهارشنبه ، روزهاي روزنامههاي به نگاهي
طي كه دارد آن از حكايت تهران (شهريور و 24 21 ، 22)
ارائه به عمدتا سياسي بخشهاي حملات از پس اوليه روزهاي
اقتصادي بخشهاي حال همان امادر كردهاند اكتفا اخبار
گفتوگو در اقتصادي روزنامههاي نيز و عمومي روزنامههاي
تحليل به بيشتر اقتصادي كارشناسان و اقتصاددانان با
امر اين شايد.اند پرداخته واقعه اين اقتصادي پيامدهاي
در رويدادهايي چنين سابقه كه چون باشد بديع نيز جهتي از
كه دارد آن از نشان ما كشور كارشناسي و رسانهاي محافل
تحليلگران دست اين از قضايايي تحليل و بررسي در عمدتا
.بودهاند پيشگام هميشه كشور بينالمللي و سياسي مسائل
تحليل براي اقتصادي كارشناسان شوق و شور حال هر به
آنجا تا اوليه روزهاي در رويداد اين اقتصادي پيامدهاي
اقتصادي نشريه يك حادثه از پس روز دو كه بود يافته گسترش
و عمده اهداف" نوشت ايراني اقتصاددان يك از نقل به كشور
به البته."است بوده اقتصادي عمليات اين طراحان برجسته
گسترده حضور قضيه ، ابعاد بيشتر شدن روشنتر و زمان مرور
پيامدهاي تحليل براي روزنامهها در اقتصادي كارشناسان
روز از تقريبا و شد كمرنگتر آمريكا حوادث اقتصادي
را خويش عادي روال نيز اقتصادي صفحات شهريور يكشنبه 25
.گرفتند پي
كشور كارشناسان و اقتصاددانان سوي از كه تحليلهايي
جهان اقتصاد بر آمريكا تروريستي حوادث پيامدهاي درخصوص
پيشبيني عمده محور چند در را حوادث اين آثار شده ارائه
نفت ، قيمت افزايش:از عبارتند محورها اين.است كرده
سهام ، بازارهاي عملكرد جهاني ، تجارت سازمان فعاليت
نهايتا و جهان اقتصادي ركود پول ، بازارهاي نوسانات
اينجا درجهان سرمايهگذاريهاي مسير در جابجايي
تجزيه مورد بالا محورهاي از برخي در مزبور پيشبينيهاي
.ميگيرد قرار تحليل و
جهاني تجارت اختلال
دوقلوي برج دو آمريكا اخير تروريستي حملات هدف عمدهترين
مركز برجهاي به معروف نيويورك منهتن منطقه طبقه 110
اسم با برجها اين نام شباهت.است جهانيبوده تجارت
آورد پيش را اشتباه اين بسياري براي جهاني تجارت سازمان
در اكنون و بود جهاني تجارت سازمان مزبورمقر برج دو كه
مختل نيز جهاني تجارت سازمان فعاليت آنها تخريب نتيجه
نقل به تهران اقتصادي روزنامه يك خصوص اين در.است شده
گذشته جهاني تجارت سازمان فروريختن":نوشت كارشناس يك از
ميكند ايجاد آمريكا كشور تجارت مورد در كه مشكلي از
اين البته ".ميكند مختل نيز را جهاني تجارت روند
كه ساختمان يك نابودي بود ، نكرده مشخص ديگر كارشناس
ميتواند چگونه داشته خصوص اين در نمادين نقش بيشتر
در را خدمات و كالا تجارت دلاري تريليون جريانحدود 7
.كند مختل جهان سراسر
تاثيراين خصوص برخيشايعاتدر نيز سطحجهان در
البته شد ، مطرح جهاني تجارت سازمان فعاليت بر رويدادها
بامركز جهاني تجارت سازمان نام گرفتن اشتباه دليل به نه
حملات از نگرانيهايناشي خاطر به بلكه جهاني ، تجارت
به تروريستي حملات.خاورميانه در تلافيجويانهآمريكا
نشست چهارمين برگزاري موعد از قبل ماه دقيقادو آمريكا
در تجارتجهاني سازمان عضو كشور وزيران 142 كنفرانس
پس بلافاصله يازدهمسپتامبر روز.افتاد اتفاق قطر دوحه
تجارت سازمان مقر ژنو تروريستيآمريكا ، در حملات از
كنفرانس آتي نشست لغو احتمال خصوص در شايعاتي جهاني
در مزبور ، سازمان چه اگر.شد مطرح سازمان وزيراناين
همان كه را چين كاري گروه هيجدهميننشست انفجار ، روز
برگزار اينكشور مذاكراتالحاق كردن نهايي براي روز
براي تجاريخود سياست بررسي نشستهيات نيز و بود شده
آن از بعد روز بود قرار كه را آمريكا تجاري سياست بررسي
اين قربانيان با همدردي بهدليل روز چند شود برگزار
برگزارينشست صراحتبر به اما انداخت ، تاخير به حوادث
سخنگوي حادثه روز جهت اين در.كرد تاكيد كنفرانسوزيران
دنبال فرض اين با كاررا ما":گفت جهاني تجارت سازمان
ايجاد سازمان كار برنامه در تغييري هيچ كه ميكنيم
اروپا اتحاديه نيز سپتامبر روز 12 همچنين".شد نخواهد
دقيقادر دوحه نشست لغو يا تعويق كه استدلال اين با
اين نظر از كرد ، اعلام هدفتروريستهاست و خواست مسير
در و شد خواهد مشخصبرگزار درموعد دوحه نشست اتحاديه
"زوليك رابرت" نيز سپتامبر شنبه 13 پنج روز نهايت
:كرد اعلام بيانيهاي صدور با آمريكا تجاري نماينده
به اين از و كرده تلاش دوحه موفقيتنشست تاكنونبراي"
مقامات همچنين ".داد خواهد ادامه را خود تلاشهاي بعدهم
امنيتي مسائل به نگرانيهايمربوط به واكنش در نيز قطري
ترتيباتلازم همه كشور اين:كردند اعلام دوحه نشست
با.است كرده نشستفراهم برگزارياين براي امنيتيرا
نگرانيهايديپلماتهاي و شايعات تنها اظهاراتنه اين
و رسانهاي محافل برخي غلط اطلاعات بلكه شد رفع ژنو
تجارت سازمان مقر مزبور برجهاي كه اين بر كارشناسيمبني
.شد اصلاح نيز است ، جهاني
سهام بازار نوسانات
گفته ايناست ميزانالحرارهاقتصاد بورس ميشود گفته
روند بيانگر سهام بازارهاي تحولات كه است مفهومآن به
اقتصاد در تحولي هر طرفمقابل در و بوده كشور هر اقتصاد
.ميشود بورسمتجلي فعاليت روند در متقابلا كشور
وال" بورس مكان نيويوركبه انفجارهاي نزديكيمحل
تعطيلي نيز دنياستو بورسسهام بزرگترين كه"استريت
منطقهمنهتنبراي وضعيتبحراني دليل به آن روزه چند
استريتنيز وال بورس كه كرد ايجاد را تصور اين عدهاي
پنجشنبه 22 روز تهران روزنامه يك.است رفته بين از
يك از نقل به حادثه اين از پس روز دو يعني شهريور
تجارتجهاني مركز فعلا" نوشت ايران اقتصادي صاحبنظر
".شدهاند تخريب نيويورك بورس نيز نيويوركو در
فعاليت بر آن تاثيرگذاري ميزان نيويوركو بورس اهميت
فضايرواني آن در تا شد موجب جهان سراسر سهام بازارهاي
كوچكترين كشوربدون اقتصادي كارشناسان و رسانهها برخي
ساير نيويوركو بورس نزولي شديدا روند توجهيبه
در تروريستيسعي حملات از روزهايقبل در جهان بورسهاي
.كنند بربازارهايسهام حملات آثاراين دادن جلوه بزرگ
پنجشنبه22 روز تهران صبح روزنامه يك جهت اين در
جهان سهام بازارهاي":نوشت اقتصاديخود صفحه شهريوردر
معاملات در آمريكا سهشنبهبه روز هوايي حملات از پس
"شدند روبهرو سهام ارزش و شاخص شديد افت با چهارشنبه روز
در كه بود واقعيت يك رواني شوك دليل به افت اين چه اگر
اما شد ، ترميم كاهشها اين پنجشنبه يعني آن از بعد روز
انفجارهاي از قبل كه سياهي هفته دو داشتن نظر در بدون
براي را تصور اين بودند كرده سپري سهام بازارهاي نيويورك
بر صرفا را بورس نزولي روند كه ميكند ايجاد مخاطبين
.كنند تحليل نيويورك انفجار مبناي
حملات تاثير دادن نشان در آنچنان روزنامه همان همچنين
سهام ، بازارهاي بهويژه جهان اقتصاد بر آمريكا تروريستي
تابلوي از تصويري كه بود شده ذوقزدگي دچار نفت و طلا
صفحه در را فرودگاه يك بينالمللي خروجي پروازهاي
شاخص سقوط":نوشت آن زير در و رساند چاپ به خود اقتصادي
ديگر روزنامه اين بر علاوه "اروپايي كشورهاي در بورس
هرچه تاثير دادن نشان براي خود اقتصادي صفحه در تهران
وقوع دنبال به":نوشت بورس بازارهاي بر اخير حوادث بيشتر
شديد تغييرات ايجاد و...نيويورك در تروريستي انفجارهاي
تهران بورس شاخص دنيا ، كشورهاي ساير بورس شاخصهاي در
فقدان دليل به كه است حالي در اين ".شد منفي ديروز نيز
طي تهران بورس در -آن ناچيز سهم يا -خارجي سرمايهگذاري
منفي و مثبت تحولات با تهران بورس هرگز اخير سالهاي
از بسياري در و نبوده همگام بينالمللي سهام بازارهاي
همزماني پس.است كرده حركت آنها با متضاد مسير در موارد
نيز را اشتباه اين نبايد بوده اتفاق سر از كه كنوني
جهان اقتصاد در تحولي هرگونه كه باشد داشته بهدنبال
.بود خواهد تاثيرگذار نيز ما اقتصاد بر بالنعل نعل طابق
بورس سهامبازارهاي ارزش و شاخص كاهش در بحث حال هر به
بحث بلكه است ، ملموس واقعيت يك اين چون نيست ، جهاني
تاثيرگذاري واقعي ميزان نيز و كاهشها اين دليل درباره
.آنهاست بر تروريستي حملات
نزديك از را جهان بزرگ بورسهاي تحولات روند كه كساني
روند كه هستند آگاه امر اين به خوبي به ميكنند دنبال
و شده آغاز قبل ماه حدود 6 از بورسها اين در اخير نزولي
اوج به واشنگتن و نيويورك انفجارهاي از هفتهقبل دو در
كردن سپري" همچون عباراتي بردن كار به.است رسيده خود
اول هفته دو در جهان بورسهاي فعاليت براي "سياه هفته
از ميتوان نيز را امر اين.است مطلب اين مويد سپتامبر
سهشنبه 20 روز صبح تهراندر اقتصادي روزنامه يك تيتر
خوبي به نيز بود نداده رخ انفجاري هنوز كه ماه شهريور
اقتصاد در ركود دنبال به":نوشت روزنامه اين.كرد درك
پاريس ، نزول ، توكيو ، ;شد بحراني دنيا بورسهاي آمريكا
."سقوط لندن ، ركود ،
قبل روز دو نيز لندن چاپ "تايمز ساندي" هفتهنامه همچنين
دستاندركاران از بسياري":نوشت آمريكا انفجارهاي از
نزولي روند ميكنند پيشبيني مالي كارشناسان و سهام بورس
خبرگزاري ".يافت خواهد ادامه لندن بورس در سهام قيمت
تحليلگر يك از نقل به انفجارها از قبل هفته يك نيز رويتر
چه اگر":كرد اعلام استريت وال بورس درباره آمريكا مالي
كاهش استريت وال بورس در سهام شاخص اخير روزهاي طي
بسيار بورس اين در سهام قيمت هنوز اما كرده چشمگيري
ديگر درصد تا 15 بايد 10 و است واقعي قيمتهاي از بالاتر
".يابد كاهش
نشان جهان در سهام بزرگ بازارهاي تحولات به دقيق نگاه
.است شده آغاز آنها كاهشي روند قبل مدتها از كه ميدهد
سطح بالاترين در بورسها اين سهام قيمت شاخص كه زماني
:از عبارتند ترتيب به يافته كاهش آن از پس و داشته قرار
بهمن 79 ، لندن 10 بورس ارديبهشت 80 ، نيويورك 31 بورس
بهمن 79 ، فرانكفورت 11 بورس ارديبهشت 80 ، توكيو 17 بورس
بورس و تير 80 سيدني 8 بورس بهمن 79 ، پاريس 11 بورس
يافته ادامه آنجا تا نزولي روند اين.بهمن 79 هنگكنگ 12
نگرانيهاي دليل به حادثه از قبل دوشنبه روز در كه بود
سطح پايينترين به لندن بورس جهان ، اقتصاد ركود از ناشي
سال طي 17 سطح پايينترين به توكيو بورس گذشته ، سال طي 3
سال طي 3 سطح پايينترين به فرانكفورت بورس و گذشته
.بود رسيده گذشته
شد باعث نيويورك انفجارهاي از ناشي شوك چه اگر حال هر به
آن از پس روز دو و اروپا بورسهاي آن از پس روز در تا
كنند ، تجربه را روز يك در كاهش بيشترين آسيا بورسهاي
اما شد ، ترميم حدودي تا كاهشها اين آن از بعد روز در اما
تاثير تحت حدودي تا و يافت ادامه همچنان قبلي نزولي روند
بعد واكنشهاي از ناشي نگرانيهاي بهويژه حادثه اين
.شد افزوده آن سرعت بر تروريستها با مقابله در آمريكا
جهان اقتصاد ركود
كرده طي را بيسابقهاي رشد دهه 1990 طي آمريكا اقتصاد
.است بوده آشكار نيز جهان اقتصاد بر رشد اين تاثير.است
رشد اين پيامدهاي درباره نگرانيهايي سال 1378 اواخر از
.بود كرده بروز آمريكا و جهان اقتصادي مقامات بين در شديد
اساس همين بر.بودند اقتصاد اين شديد تنزل نگران آنها
به را سقوط اين زمينه ، نمودن فراهم با تا داشتند سعي
سال دو در بهره نرخ مدام افزايش.كنند تبديل آرام فرودي
از چارچوب اين در.است بوده راهكارها اين از يكي گذشته
و بيكاري افزايش از اعم ركود نشانههاي سال 1379 اواسط
كه روند اين.شد نمودار آمريكا اقتصاد در رشد نرخ كاهش
شد ، ملاحظه قبل قسمت در سهام بورسهاي فعاليت بر آن تاثير
رسيده خود اوج به نيويورك انفجارهاي از قبل روزهاي در
دوم ماهه سه در آمريكا اقتصاد رشد ميزان كه طوري به بود ،
در نيز بيكاري ميزان و كرد تنزل درصد به 2/0 سال 2001
.يافت افزايش درصد به9/4 اوت ماه
مقابل طرف در و آمريكا اقتصاد نزولي روند كه حالي در
حملات قبل مدتها از آمريكا دولت پيشگيرانه سياستهاي
جو در تا شده باعث اخير حوادث داشت ، ادامه تروريستي
كارشناسان و رسانهها برخي آن از پس اوليه روزهاي هيجاني
و آمريكا اقتصاد مشكلات تمام كنند تصور ما كشور اقتصادي
شده آغاز لحظه همان از جهان اقتصاد بر پيامدهايآن نيز
يك خصوص اين دراست بوده صحيح چيز همه آن از قبل و است
اين گسترده تاثير":نوشت حادثه از پس روز تهران روزنامه
نگرفته برعهده را آن مسئوليت مشخصي منبع هنوز كه حملات
زده تخمين گسترده و عميق بسيار جهاني بازارهاي بر است
روزنامه يك با گفتوگو در اقتصادي كارشناس يك ".ميشود
خاورميانه اقتصاد بر را حملات اين تبعات تهران ديگر
خصوص اين در ديگري كارشناس.كرد ارزيابي گسترده بسيار
لرزه به را آمريكا شهرهاي گذشته روز آنچه":گفت چنين
و ".بود جهان اقتصاد براي شديد زلزلهاي واقع در درآورد
كه تروريستي حملات اثر در گذشته روز":نوشت ديگري نشريه
يك."شد فلج كامل بهطور آمريكا اقتصاد داد رخ آمريكا در
من نظر به":گفت روزنامه يك به نيز كشور اقتصادي صاحبنظر
ركود اول مرحله در احتمالا و است داده رخ بزرگي اتفاق
تاكيد ضمن ايراني ديگر اقتصاددان"داد خواهد رخ بزرگي
بود ، نظامي و اقتصادي اخير حملات طراحان هدف كه اين بر
براي را گستردهاي اقتصادي پيامدهاي مجموع در":گفت
".داشت دربرخواهد آمريكا خارج در متعاقبا و آمريكا
جاري سال ابتداي از آمريكا اقتصاد نزولي روند به توجه
تاثيرگذاري ميزان از دقيقتري ارزيابي تا ميشود موجب
.آيد كشوربدست اين اقتصادي ركود بر حوادث اين مدت كوتاه
كنترل براي گذشته ماههاي طي كه اقداماتي به توجه بعلاوه
و تريليون يك لايحه تصويب جمله از گرفته صورت روند اين
نقش به توجه و سو يك از مالياتها كاهش دلاري ميليارد 350
از آمريكا كنگره آينده سال انتخابات نتايج در اقتصادي
بسياري نظر برخلاف كه ميكند عايد را نتيجه اين ديگر سوي
آمريكا اقتصاد بر اخير حوادث تاثير اقتصادي كارشناسان از
بين در كه است نكته اين و بود نخواهد زياد چندان
روز چند طي كه ايراني اقتصاددانان و كارشناسان ديدگاههاي
اقتصاددان دو نظر در تنها شده منتشر روزنامهها در اول
بيشتري صحت به ديگران به نسبت آنها ديدگاههاي معمولا كه
روز تهران اقتصادي روزنامه يك.ميخورد چشم به است معروف
:نوشت اقتصاددانان اين از يكي نقل به شهريور پنجشنبه 23
اقتصاد روي بر آمريكا حوادث تاثير بررسي حاضر حال در"
به مساله اگر و است زود كمي جهاني اقتصاد و كشور اين
و ".ميشود مهار آن اثرات مدت كوتاه در شود ختم جا همين
در نيز نظر مورد ديگر اقتصاددان از نقل به روزنامه همان
بدون آمريكا اخير حادثه":نوشت (شهريور 24) شنبه روز
جنبه تنها كشور اين اقتصاد وسيع ابعاد در جدي تاثير
گرفته نشانه را آن اقتصادي قدرت و حيثيت و داشته سمبليك
قدرتمند اقتصاد بزرگ برابعاد كه است حالي در اين و
دقيقا اين و ".گذاشت نخواهد شديد و واقعي تاثير آمريكا
30) جمعه روز يعني بعد هفته يك كه است نكتهاي همان
در خود نطق در آمريكا جمهور رئيس بوش جرج ماه (شهريور
سمبل تروريستها چه اگر":گفت و كرد تاكيد آن بر كنگره
دست آن منابع اما دادند قرار حمله مورد را آمريكا رفاه
از پس دوران در آمريكا اقتصاد و است مانده باقي نخورده
هرچند ".است قدرتمند همچنان آن از قبل همچون سپتامبر 11
.ميباشد جاري برآن حاكم كلي روندهاي كه
پيشبينيها تاثير
پيامدهاي به مربوط پيشبينيهاي گستره و تنوع به توجه با
ارزش كه ميشود مطرح پرسش اين آمريكا اخير حوادث اقتصادي
پاسخگويي است؟ چگونه آنها تاثير و چيست پيشبينيها اين
در رويتر خبرگزاري گزارش از بخشي به را پرسش اين به
پول بينالمللي صندوق اقتصاددانان پيشبينيهاي تحليل
.ميكنيم واگذار
جديد گزارش ارزيابي در امسال ماه ارديبهشت ششم روز رويتر
مقايسه و پول بينالمللي صندوق "جهان اقتصاد چشمانداز"
خود گزارش مقدمه در صندوق آن قبل ماه شش گزارش با آن
چيست؟ هواشناسان و اقتصاددانان مشترك وجه":كرد بيان چنين
دليل به اما هستند اشتباه در معمولا آنها دوي هر
به گروه هردو.نميشوند اخراج نيز كار از اشتباهاتشان
وقتي.ميكنند ناپرهيزي همچنان ضعيفشان عملكرد رغم
برخود درميآيد آب از درست آنها پيامبرگونه پيشبينيهاي
را آن گناه است ، اشتباه پيشبينيهايشان وقتي و ميبالند
پيشبيني طبق را امور جريان كه ميكنند ، خداوند متوجه
دقيق علوم جزو رشته دو هر بعلاوهاست نكرده تدبير آنها
هواشناس يك وقتي كه اين هم آن.اساسي اختلاف يك با هستند
خواسته و نظر به هوا ميكند ، پيشبيني را بياعتدال هواي
واژه حتي اقتصاددان يك وقتي اما نميدهد ، نشان واكنش او
فعالان گوش به آن "ر" حرف هنوز ميآورد زبان بر را ركود
پول كيفهاي كردن مخفي به شروع مردم كه نرسيده اقتصادي
بهخود زشت جهت يك مسائل و ميكنند ها بالشت زير در خود
تمايل اقتصاددانان منفي زمزمههاي چون واقع در.ميگيرد
دهد ، نشان تاريكتر افتد اتفاق بايد آنچه از را مسائل دارد
خاموش زننده ، صدمه پيشبينيكنندگان كه است بهتر پس
".باشند
|