Hamshahri Newspaper

حسين عبده تبريزي
چندي پيش اعلام شد، دولت قصد دارد براي نخستين بار در ايران به «بانك هاي سرمايه گذاري» مجوز فعاليت اعطا كند.
موضوع ناكامي دولت در پيشبرد اهداف خصوصي سازي، شايد مهمترين دليلي بود كه دولت را بر آن داشت تا طرح هاي متفاوتي از فعاليت بانك هاي سرمايه گذاري و يا به عبارتي « >Investmet Bankتهيه و بررسي كند.
سال گذشته و در همين راستا كارگاه آموزشي دو روزه اي با حضور كارشناسان «دويچه بانك» و «كومرز بانك» آلمان و چند كارشناس ايراني برگزار شد.
گزارشي كه پيش رو داريد يكي از مقالاتي است كه توسط دكتر حسين عبده تبريزي، استاد دانشگاه و مشاور وزير امور اقتصادي و دارايي ايران به كارگاه آموزشي مورد اشاره ارائه شد.
ماهيت بانك هاي سرمايه گذاري
در هر كشور معمولاً سرمايه گذاري به وسيله يك گروه و پس انداز توسط گروه ديگري از مردم انجام مي شود. (در اينجا، منظور از «سرمايه گذاري»، به كار انداختن پول در كارخانه، تجهيزات و موجودي هاست و نه خريد اوراق بهادار). بنابراين پس اندازها به دست واسطه هاي مالي سپرده مي شود تا آنها به نوبه خود وجوه مالي را در اختيار شركت هايي قرار دهند كه مي خواهند كارخانه و تجهيزات بخرند يا موجودي نگهداري كنند.
اصطلاح «بانك سرمايه گذار» تا حدي گمراه كننده است، چرا كه بانك هاي سرمايه گذاري نه سرمايه گذارند و نه بانكدار. يعني نه مانند بانك هاي تجاري و صندوق هاي پس انداز، سپرده ديگران را جمع آوري مي كنند و نه وجوه خود را به طور دائمي براي سرمايه گذاري اختصاص مي دهند. پس بانك هاي سرمايه گذاري چه نوع فعاليتي دارند؟
بسياري از فعاليت هاي بانك سرمايه گذاري را مي توان ابتدا به طور عام و سپس با توجه به وظايف خاص آنها توضيح داد. وظيفه تاريخي و سنتي بانك سرمايه گذاري، به عهده گرفتن نقش واسطه در هدايت پس اندازها و وجوه اشخاص به سمت خريد اوراق بهادار شركت ها و عمدتاً اوراق قرضه بوده است. بانك سرمايه گذاري اين وظيفه را با خريد و توزيع اوراق بهادار جديد شركت ها انجام مي دهد. به ويژه بانك سرمايه گذاري وظايف پذيره نويسي، توزيع اوراق بهادار و ارائه خدمات مشورتي را به عهده دارد. استفاده از برابري «مؤسسات تأمين مالي» را براي اشاره به اين نهاد مالي در ايران پيشنهاد مي كنيم.
پذيره نويسي
پذيره نويسي، قبول تعهد و بيمه كردن در قبال خطرات ناشي از نوسان قيمت طي دوره اي است كه در آن اوراق بهادار جديد منتشر و توزيع مي شود. هدف بانك سرمايه گذاري از پذيره نويسي را مي توان با مثالي به خوبي روشن كرد. يك شركت بازرگاني، ۱۰۰ ميليارد ريال نياز دارد. اين شركت بانك سرمايه گذاري را انتخاب مي كند و پس از مذاكره تصميم گرفته مي شود كه ۱۰۰ ميليارد ريال اوراق مشاركت انتشار يابد. توافق پذيره نويسي به امضا مي رسد. بانك سرمايه گذاري در روز معين چكي معادل ۱۰۰ ميليارد ريال (پس از كسر حق العمل) به شركت مي دهد. در عوض، بانك سرمايه گذاري اوراق مشاركتي به مبلغ هر ورقه يك ميليون ريال دريافت مي كند تا آنها را به مردم بفروشد.
قبل از آن كه بانك سرمايه گذاري اوراق را بفروشد، شركت ۱۰۰ ميليارد ريال را دريافت مي كند. بانك سرمايه گذاري در فاصله بين زمان پرداخت ۱۰۰ ميليارد ريال و زمان فروش اوراق مشاركت، تمام خطرات ناشي از نوسان هاي قيمت را به عهده دارد.
روشن است كه فروش اوراق مشاركت مي تواند براي بانك سرمايه گذاري ۱۰، ۲۰، ۳۰ روز، ۶ ماه يا حتي بيشتر طول بكشد. اگر طي اين مدت بازار اوراق مشاركت سقوط كند، خطر زيان حاصل از فروش اوراق مشاركت به عهده بانك سرمايه گذاري خواهد بود.
در دنيا، نمونه هاي تاريخ سازي وجود دارد كه يك هفته پس از خريد ۵۰ يا ۱۰۰ ميليون دلار اوراق قرضه توسط بانك سرمايه گذاري، بازار سقوط كرده است. مثلاً در بهار سال ۱۹۷۴، اوراق قرضه يك شركت در نيوجرسي طي دوره پذيره نويسي، در هر هزار دلار، برابر ۱۴۰ دلار سقوط كرد و در نتيجه پذيره نويسان آن ۸ ميليون ريال زيان كردند.
به اين ترتيب، شركت منتشركننده اوراق قرضه ديگر نيازي نيست كه نگران خطر قيمت فروش اوراق قرضه طي مدتي باشد كه بانك سرمايه گذاري مشغول فروش آن است. شركت، پول خود را دريافت كرده است. بنابراين، يكي از وظايف اساسي اقتصادي بانك سرمايه گذاري، قبول خطرات ناشي از كاهش قيمت بازار از زمان انتقال پول به شركت تا زمان فروش اوراق بهادار به خريداران نهايي است. به همين علت، بانك سرمايه گذاري اغلب «پذيره نويس» يا «ظهرنويس» ناميده مي شود؛ آن مؤسسه طي دوره توزيع، ضامن و متعهد خطرات احتمالي است.
توزيع اوراق بهادار
وظيفه دوم بانك سرمايه گذاري، بازاريابي اوراق بهادار تازه انتشار است. بانك سرمايه گذاري در اين كار متخصص است و براي توزيع اوراق بهادار كاركنان مبرز و سازمان كارگزاري در اختيار دارد. بنابراين مي تواند كار توزيع را كارآمدتر و اقتصادي تر از خود شركت انجام دهد. اگر شركتي بخواهد خود اقدام به فروش اوراق بهادار كند، مي بايد واحد بازاريابي يا فروش براي اين كار ايجاد كند. اين روشي بسيار گران و غيركارآ براي فروش اوراق بهادار است. بانك سرمايه گذاري كادري دائمي و تعليم يافته و نيز سازمان كارگزاري براي توزيع اوراق بهادار در اختيار دارد. به علاوه حسن شهرت بانك سرمايه گذاري در انتخاب شركت هاي خوب و در قيمت گذاري صحيح و عادلانه اوراق بهادار، پس از مدتي باعث افزايش مشتريانش مي شود و با افزايش مشتريان، فروش اوراق بهادار برايش آسان تر مي شود.
توصيه و مشورت
چون بانك سرمايه گذاري با سازماندهي و فروش اوراق بهادار سروكار دارد، با كسب تجربه، در مقامي خواهد بود كه در زمينه اوراق بهادار مورد علاقه سرمايه گذاران به آنان نظرات مشورتي ارائه دهد. توصيه ها و راهنمايي هاي بانك سرمايه گذاري در تعيين ويژگي ها و مواد قرارداد اوراق بهادار به گونه اي كه باعث تسهيل فروش آنها شود، ارزشمند است. به علاوه اعتبار بانك سرمايه گذاري به عنوان فروشنده اوراق بهادار در گرو وضعيت آن اوراق بهادار در آينده است. بنابراين بانك سرمايه گذاري اغلب در جلسه هاي هيأت مديره شركتي كه اوراق بهادار آن را فروخته است، حضور مي يابد. به اين ترتيب، مي تواند دائماً به ارائه توصيه هاي مالي بپردازد و احتمال موفقيت شركت را افزايش دهد.
اگر شاهد آن باشيم كه در اوايل دهه ۸۰ در ايران بانك هاي سرمايه گذاري شروع به كار كنند (كه خواهند كرد) سرمايه گذاران خارجي به طور گسترده اي براي اخذ مشورت به آنها رجوع خواهند كرد. اين سرمايه گذاران براي خريد سهام شركت هاي دولتي اي كه در جريان خصوصي سازي هستند نيز به توصيه و نظر مشورتي بانك هاي سرمايه گذاري توجه خواهند كرد.
اينها وظايف اصلي اقتصادي اي است كه بانك سرمايه گذاري ارائه مي كند. اين مؤسسات طيف وسيعي از عمليات را به منظور ارائه خدمات به شركت هاي مختلف برعهده دارند. براي شناخت بهتر ساير عمليات بانك هاي سرمايه گذاري، توصيف كامل عمليات اين بانك ها لازم است.
عمليات بانك هاي سرمايه گذاري
شايد بهترين راه براي شناخت وظايف بانك هاي سرمايه گذاري، پيگيري مراحل انتشار اوراق بهادار جديد باشد. در ادامه، به توضيح مراحلي مي پردازيم كه براي انتشار اوراق بهادار جديد ضروري است.
جلسه هاي قبل از پذيره نويسي
ابتدا اعضاي شركت منتشر كننده اوراق بهادار و مديران بانك سرمايه گذاري جلساتي تشكيل مي دهند و در اين جلسه ها بر سر ميزان سرمايه جديد مورد نياز نوع اوراق بهاداري كه بايد منتشر شود و شرايط موافقتنامه بحث مي كنند.
خزانه دار شركت منتشركننده اوراق بهادار صورتجلسه نشست هايي را تهيه مي كند كه در آن بديل هاي مختلف توضيح داده مي شود. هيأت مديره شركت منتشركننده اوراق بهادار به منظور بررسي راهكارهاي مختلف و اتخاذ تصميم، جلساتي را تشكيل مي دهد.
در مقطعي، شركت منتشركننده با بانك سرمايه گذاري به توافق مي رسد تا انتشار صورت بگيرد. بانك سرمايه گذاري در اين مرحله به اقدامي دست مي زند كه تحقيق پذيره نويسي ناميده مي شود. اگر شركت صادركننده اوراق قصد دارد از محل وجوه گردآوري شده، دارايي هاي جديدي بخرد، گروه مهندسي شركت پذيره نويس ممكن است به تحليل فني آن دارايي ها بپردازد. از يك مؤسسه حسابرسي دعوت مي شود تا وضع مالي شركت را مورد بررسي قرار دهد. به علاوه اين مؤسسه حسابرسي مساعدت هاي لازم در زمينه تهيه اظهارنامه هاي ثبت انتشار اوراق بهادار مورد نظر را براي كميسيون بورس و اوراق بهادار به عمل مي آورد.
از يك مؤسسه حقوقي نيز دعوت مي شود تا در مورد جنبه هاي قانوني انتشار اوراق اظهارنظر كند. علاوه بر آن، پذيره نويس اصلي كه معمولاً مدير سنديكاي پذيره نويسي است، مطالعه جامع و فراگيري از چشم انداز فعاليت شركت انجام مي دهد.
پس از اتمام مطالعات و ثبت نام نزد كميسيون بورس و اوراق بهادار، بانك سرمايه گذاري به تهيه پيش نويس موافقتنامه پذيره نويسي اقدام مي كند. شرايط مندرج در پيش نويس قرارداد پذيره نويسي، پس از بحث بين پذيره نويس و شركت منتشركننده اوراق بهادار، ممكن است تعديل شود و سرانجام بر سر تمامي شرايط پذيره نويسي، بجز قيمت واقعي اوراق بهادار توافق صورت مي گيرد.
اظهارنامه ثبت
سپس اظهارنامه ثبت نزد كميسيون بورس و اوراق بهادار تكميل و تحويل مي شود. در آمريكا، معمولاً بيست روز وقت لازم است تا كميسيون اين تقاضانامه را بررسي كرده و نسبت به صحت و سقم اطلاعات مندرج در آن اظهارنظر كند (كميسيون مي تواند زمان ياد شده را كم و زياد كند)، ممكن است كميسيون در نتيجه بررسي هاي خود نقايص را تشخيص دهد، و يا از شركت منتشركننده اوراق بهادار يا پذيره نويسان بخواهد اطلاعات بيشتري ارائه كنند. بانك سرمايه گذاري طي اين مدت نمي تواند اوراق بهادار را براي فروش عرضه كند، هرچند كه ممكن است اعلاميه پذيره نويسي سهام يا اميدنامه سهام را با تمام جزئيات البته غير از قيمت پيشنهادي اوراق، به چاپ رسانده و آماده توزيع كند.
قيمت گذاري اوراق بهادار
معمولاً قيمت واقعي كه پذيره نويس به شركت انتشاردهنده اوراق بهادار مي پردازد، تا پايان دوره ثبت نام مشخص نمي شود. در اين مورد رويه قابل قبول يكسان و منحصر به فردي وجود ندارد، اما معمولاً بانك سرمايه گذاري اوراق منتشره جديد را به قيمت اندكي كمتر از قيمت آخرين معامله در روز قبل از ثبت نام مي خرد. مثلاً فرض كنيد قيمت جاري سهام شركتي در ژوئن سال ۲۰۰۲، ۳۸ دلار بوده و سه ماه قبل از آن بين ۳۵ تا ۴۰ دلار معامله شده باشد. شركت مذكور و پذيره نويس ممكن است توافق كنند كه بانك سرمايه گذاري ۲۰۰ هزار سهم جديد را به قيمت ۵/۲ دلار كمتر از قيمت آخرين معامله در آخرين روز قبل از ثبت نام خريداري كند. اگر قيمت آخرين معامله در روزي كه كميسيون بورس و اوراق بهادار مجوز انتشار را صادر مي كند، ۳۶ دلار باشد، بنابراين شركت براي هر سهم ۵۰/۳۳ دلار دريافت مي كند. معمولاً در اين گونه قراردادها، ماده اي پيش بيني مي شود كه در صورت پايين تر آمدن قيمت سهام از حد معيني بتوان قرارداد را فسخ كرد. فرض كنيد در مثال فوق، حداقل قيمت هر سهم ۳۴ دلار باشد. بنابراين اگر قيمت آخرين معامله در روز قبل از مجوز كميسيون به ۵۰/۳۳ دلار برسد، شركت صادركننده مي تواند قرارداد را فسخ كند.
البته آنچه در بالا ذكر شد، در مورد شركت هايي صادق است كه قبلاً سهامشان مورد معامله قرار گرفته باشد و بخواهند سهام بيشتري بفروشند. وقتي شركتي براي اولين بار به سهامي عام بدل مي شود و سهامش را به «عامه مردم» عرضه مي كند، بانك سرمايه گذاري و شركت طبق مدل هاي قيمت گذاري مختلف، قيمت سهام شركت را تعيين مي كنند. با اين همه، چون ارزش تك تك سهام به مقدار زيادي به وضعيت عمومي بازار بستگي دارد، قيمت نهايي اوراق منتشره جديد در پايان دوره انتظار كميسيون تعيين مي شود.
سنديكاي پذيره نويسي
بانك سرمايه گذاري طرف معامله با شركت منتشركننده، معمولاً به تنهايي به خريد و توزيع اوراق بهادار اقدام نمي كند، مگر اين كه تعداد اوراق خيلي كم باشد. اگر وجوه مورد نياز و خطر ناشي از نوسان قيمت زياد باشد، بانك سرمايه گذاري به منظور كاهش خطري كه متوجه آن است، به تشكيل سنديكا اقدام مي كند. سنديكا تشكلي موقتي براي انجام هدف خاصي است.
مدير پذيره نويس از ساير بانك هاي سرمايه گذاري براساس تبحرشان در فروش انواع مختلف اوراق بهادار و براساس قدرت و ارتباط آنها با معامله گران، دعوت مي كند تا در معامله شركت كنند.
هر بانك سرمايه گذاري با ديگر بانك هاي سرمايه گذاري و معامله گران رابطه تجاري دارد، بنابراين هر بانك سرمايه گذاري گروه فروش متشكلي از خود آن بانك و ديگر بانك هاي سرمايه گذاري و معامله گران تشكيل
مي دهد. بعضي از شركت ها تمامي اين ويژگي ها را با هم تلفيق مي كنند. هر مؤسسه تأمين مالي مي تواند تمامي اين وظايف را با هم انجام دهد، درست همان طوركه يك فروشگاه بزرگ كالاهاي متنوع و گوناگون مي فروشد.
مؤسسه هايي با حوزه فعاليت محدودتر نيز وجود دارند كه يا فقط تخصص معامله دارند، يا فقط كارگزارند و يا تنها خدمات مشورتي ارائه مي دهند. بنابراين در حوزه مالي نيز وظايف تخصصي مالي انجام مي شود و همچنين فعاليت چند منظوره اي شبيه فروشگاه هاي بزرگ صورت مي گيرد. معامله گر اوراق بهاداري را مي خرد و مانند خواربارفروشي آنها را انبار مي كند و به هر قيمتي كه بتواند مي فروشد. او نيز مانند هر تاجر ديگري ممكن است در اثر بالا رفتن قيمت، سود ببرد و يا در اثر كاهش قيمت، متضرر شود. از طرف ديگر، كارگزار سفارش هاي خريد را دريافت و آنها را به بورس اوراق بهادار منتقل مي كند؛ درآمد او از محل حق العملي است كه به ازاي خدمات خود مي گيرد. براي توزيع اوراق بهادار به سه دليل از سنديكاها استفاده مي شود: ۱- ممكن است بانك سرمايه گذاري نتواند به تنهايي از عهده انتشار مقدار قابل توجهي اوراق بهادار برآيد. ۲- حتي اگر پذيره نويس اصلي اوراق از نظر مالي توانايي انتقال مستقل اوراق را داشته باشد، ممكن است بخواهد خطر آن را با ديگران تقسيم كند. ۳- استفاده از چندين سازمان فروش و ديگر پذيره نويسان باعث صرفه جويي و سهولت در فروش مي شود و توزيع اوراق بهادار را در سرتاسر كشور ممكن مي كند.
در اختيار پذيره نويسان و معامله گران شركت كننده در سنديكا، اطلاعات كاملي از تمام مراحل اين تأمين مالي قرار مي گيرد؛ آنها حق العمل پذيره نويسي را بين خود تقسيم مي كنند. فرض كنيد بانك سرمايه گذاري اقدام به خريد ۱۰ ميليارد دلار اوراق قرضه مي كند كه هر برگ آن مي بايد هزار دلار به فروش رسد. اگر بانك سرمايه گذاري ۲ درصد تفاوت دريافت كند، بايد ۹۸ درصد ارزش اوراق را به انتشاردهنده بپردازد. بنابراين بابت انتشار ۱۰ ميليارد دلار اوراق قرضه ۸/۹ ميليارد دلار پرداخت مي كند. معمولاً از تفاوت خريد و فروش دو درصد، مدير پذيره نويس يك چهارم از يك درصد را بابت حق اداره سنديكا دريافت مي كند. سپس تمام گروه پذيره نويس، حدود سه چهارم از يك درصد را مي گيرند. اعضاي گروه فروش حدود يك درصد به عنوان كميسيون فروش دريافت مي كنند.
اگر مدير گروه پذيره نويس بتواند خود اوراق بهادار را به خريدار نهايي بفروشد،
در آن صورت يك چهارم درصد به عنوان مدير، سه چهارم درصد به عنوان پذيره نويس و يك درصد براي فروشندگي دريافت مي كند كه برابر تمام دو درصد مي شود.
اگر او اوراق بهادار را به گروه فروش عمده فروشي كند و سپس گروه فروش ترتيب فروش اوراق را بدهد، گروه فروش يك درصد بابت حق العمل فروش و مدير نيز يك درصد براي مديريت و پذيره نويسي دريافت مي كند. اگر انتشار اوراق توسط يك شركت، پذيره نويسي آن توسط شركت ديگر و فروش توسط شركت ثالثي انجام شود، دو درصد حق العمل بين آنها تقسيم خواهد شد: يك درصد به شركت فروشنده، سه چهارم درصد به پذيره نويس و يك چهارم درصد به مدير گروه پذيره نويسي تعلق مي گيرد.
معمولاً مسؤوليت هر پذيره نويس تا حد تعهدي است كه پذيرفته است. مثلاً اگر از يك فروش ۲۰ ميليارد دلاري، بانك سرمايه گذاري مسؤوليت فروش ۵ ميليارد دلار اوراق بهادار را به عهده بگيرد و در اين حد در سنديكا شركت كند، هر گاه ۵ ميليارد دلار خود را بفروشد، مسؤوليتش خاتمه يافته است.
گروه فروش
گروه فروش، بيشتر براي توزيع اوراق بهادار تشكيل مي شود. اين گروه شامل معامله گران است كه با اعضاي گروه پذيره نويس معامله و در مقياس نسبتاً كوچكي در توزيع مشاركت مي كنند. پذيره نويسان به عنوان عمده فروش عمل مي كنند، اما اعضاي گروه فروش نقش خرده فروش را به عهده دارند. گروه فروش ممكن است حتي ۳۰۰ تا ۴۰۰ معامله گر داشته باشد. مثلاً گروه فروشي كه براي فروش سهام شركت سهامي ارتباطات ماهواره اي تشكيل شد، ۳۸۵ نفر عضو داشت.
عمليات گروه فروش طبق قرارداد گروه فروش تنظيم مي شود و حاوي نكته هاي عمده زير است:
جزئيات انتشار اوراق بهادار
شرح جزئيات در گزارشي راجع به انتشار اوراق بهادار مي آيد كه به آن اعلاميه پذيره نويسي اوراق بهادار مي گويند. اين سند به طور كامل اوراق مورد انتشار و انتشاردهنده را توصيف مي كند.
تخفيف
اعضاي گروه فروش تعهد مي كنند براي اوراق جديد مبلغي برابر با قيمت عرضه به عموم منهاي تخفيفي كه بابت حق العمل فروش به آنها داده مي شود، بپردازند. در مثال قبل، اين امتياز برابر يك درصد بود.
كنترل اوراق بهادار خريداري شده
قرارداد گروه فروش تصريح مي كند كه هيچ يك از اعضاي گروه فروش حق ندارند اوراق خريداري شده را كمتر از قيمت عرضه شده به عموم بفروشند. مدير سنديكا با تقاضاي دائمي براي خريد اوراق به قيمتي كه به عموم عرضه مي شود، قيمت اوراق را در بازار تثبيت مي كند. شماره گواهينامه اوراق قرضه يا سهام به دقت ثبت و نگهداري مي شود تا
در صورت بازخريد دوباره آن اوراق، بتوان به كمك شماره، آن عضو گروه فروش را كه اوراق را فروخته، دقيقاً شناسايي كرد. معمولاً حق العمل فروش اين قبيل اوراق بهادار لغو مي شود و هزينه هاي كارگزاري بازخريد اوراق به آن اضافه مي شود. سپس اوراق بازخريد شده جهت فروش به ديگر معامله گران واگذار مي شود.
مدت فعاليت گروه فروش
در آمريكا معمول ترين مدت فعاليت در قراردادهاي گروه فروش، ۳۰ روز در نظر گرفته شده اما مدير سنديكا مي تواند قبل از اين مدت گروه را منحل كند. با اين حال با را‡ي ۷۵ درصد اعضاي گروه فروش مي توان مدت فوق را تا ۸۰ روز ديگر تمديد كرد.
پيشنهاد عرضه سهام و فروش
فروش عملاً پس از تشكيل گروه فروش شروع مي شود. قبل از تاريخ عرضه اوراق، تبليغات فروش انجام مي شود. مضامين تبليغاتي براي اطلاع رساني به عامه از قبل تدارك مي شود. سعي مي شود روز عرضه اوراق چنان انتخاب شود كه بازار موقتاً با تورم اوراق بهادار مواجه نباشد و از هرگونه شرايط نامساعد ديگر اجتناب شود.
عرضه رسمي و عمومي اوراق بهادار «مفتوح شدن دفاتر» ناميده مي شود. اين اصطلاحي قديمي است كه نشان دهنده سنت هاي تجاري بانكدار سرمايه گذار است. پس از مفتوح شدن دفاتر، مدير براي خريد اوراق جديد از جانب گروه فروش و اشخاص ديگري كه مايل به خريدند، مشترك مي پذيرد. اگر تقاضا براي اوراق زياد باشد، ممكن است دفاتر فوراً بسته شده و اعلام شود كه اوراق بهادار مشترك اضافي دارد. اگر تقاضا كم باشد، دفاتر براي مدت زيادي ممكن است مفتوح بماند.
ثبات بازار
طي مدت عرضه و توزيع اوراق بهادار، مدير گروه پذيره نويس عملاً قيمت اوراق بهادار را تثبيت مي كند. مدت زمان تثبيت قيمت معمولاً ۳۰روز است. با دادن سفارش خريد دائمي به قيمتي مشخص در بازار قيمت اوراق تثبيت مي شود. تثبيت قيمت
به منظور جلوگيري از سقوط انجام مي شود، چرا كه در آن صورت تمام اعضاي گروه پذيره نويسي متضرر مي شوند. چون مسؤوليت اصلي به عهده مدير گروه پذيره نويسي است، هم اوست كه وظيفه تثبيت قيمت را نيز به عهده دارد. اگر طي مدت عرضه اوراق، بازار با ركود مواجه شود، بانك سرمايه گذاري با خطر بزرگي روبه رو مي شود. به همين علت، ممكن است تثبيت قيمت براي حمايت پذيره نويسان كافي نباشد. به عنوان مثال، از تجربه قديمي تر بگوييم. در انتشار ۴۴ ميليون دلاري سهام ممتاز قابل تبديل شركت پيوراويل در سال ۱۹۷۳، فقط يك ميليون دلار آن به قيمت پيشنهادي ۱۰۰ دلار به فروش رسيد. در پايان قرارداد پذيره نويسي، سهام فوق به قيمت ۷۴ دلار معامله شد و در نتيجه بانك سرمايه گذاري، ۱۱ ميليون دلار (۴۳ هزار۶۲x دلار) خسارت ديد. در تجربه نزديك تر، بايد به پذيره نويسي مريل لينچ اشاره كنيم كه در سال ۲۰۰۲، فروش حق تقدم شركت توليدي چارترد سنگاپوري را رهبري كرد و در يك مقطع به رقم ۵۳ ميليون دلار زيان نزديك شد.
گفته مي شود كه تثبيت قيمت طي دوره عرضه اوراق، باعث ايجاد وضعيت انحصاري در تعيين قيمت مي شود. بانك هاي سرمايه گذاري در پاسخ اظهار مي دارند كه عدم تثبيت قيمت باعث افزايش خطر و در نتيجه بالا رفتن هزينه پذيره نويسي براي انتشار اوراق بهادار خواهد شد. در مجموع چنين به نظر مي رسد كه تثبيت قيمت
به نفع جامعه است. با وجود عوامل رقابت، خطر قيمت گذاري انحصاري از بين رفته و يا تا حد زيادي كاهش مي يابد. اگر پذيره نويس بكوشد براي اوراق بهادار خاص قيمت انحصاري تعيين كند، سرمايه گذار مي تواند به هزاران اوراق بهادار ديگري روي آورد كه قيمت آنها تحت كنترل نيست. ميزان كنترل پذيره نويس بر بازار از طريق عمليات تثبيت قيمت اوراق بهادار، ناچيز به نظر مي رسد.