اكرم رشيدي
اولين جشنواره فروش محصولا ت فرهنگي، هنري و آموزشي گروه كودك و نوجوان در مركز آفرينش هاي فرهنگي و هنري، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان درحال برگزاري است و تا مهر ماه ادامه دارد.بسياري از خانوارهاي شهري در كنار تأمين مايحتاج عمومي و تهيه كالاهاي مورد نياز خانواده، به خدمات فرهنگي، هنري و آموزشي، براي رشد فرزندان خود و كمك به روند آموزشي و تربيتيآنها توجه دارند. اما اين سو‡ال مطرح است كه بار هزينه هاي آموزشي و فرهنگي را چه نهادهايي از دوشآنها كم مي كند و امكانات عمومي را چه كساني گسترش مي دهند؟
۱ جششنواره هاي فرهنگي، هنري، آموزشي كودكان و نوجوانان و به خصوص بازارچه ها و غرفه هايي كه در مراكز فرهنگي، پارك ها، نمايشگاهها و مناطق مختلف شهر برگزار مي شود بسيار مورد توجه خانواده ها و كودكان و نوجوانان قرار گرفته اند. اگرچه رقم دقيقي براي سهم هزينه هاي آموزشي، فرهنگي و هنري از مجموعه هزينه هاي خانوارها در دست نيست اما در شهرهايي مثل تهران، هزينه هاي آموزشي ، فرهنگي ، هنري و سهم آنها از هزينه هاي خانوار رشد قابل توجهي يافته و خانوارهاي شهري براي بهره مندي فرزندان خود از اين خدمات اهميت بيشتري قائل هستند. در حال حاضر جشنواره هاي فرهنگي ، هنري و آموزشي پرشماري در مكان هاي عمومي مانند پارك ها، فرهنگسراها، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان برگزار مي شود و مورد استقبال هم قرار مي گيرد.
۲ خانم امير بيگي كه با دختر ۸ ساله اش به جشنواره فرهنگي، هنري، آموزشي كودكان و نوجوانان در خيابان حجاب آمده مي گويد: «اين جشنواره ها هزينه خدمات آموزشي ، فرهنگي و آشنايي كودكان و نوجوانان با كالاهاي هنري و فرهنگي را براي خانواده ها كاهش داده است و خانواده ها از اين جشنواره ها استقبال مي كنند. دولت، نهادها، كارخانه ها، شركت ها و متوليان آموزش و مسائل فرهنگي و هنري با برگزاري كلا س ها، جشنواره ها و نمايشگاههاي مختلف هزينه استفاده خانواده ها و كودكان از اين خدمات را كاهش داده اند. بنابراين بايد از متوليان و كساني كه همت مي كنند و به عرضه محصولا ت فرهنگي و هنري و آموزشي مي پردازند تقدير شود.
وي تأكيد كرد: «در سال هاي اخير گروه هاي صنعتي و توليدي و متوليان جشن فرهنگي جامعه همكاري هاي خوبي را براي ارائه خدمات فرهنگي و آموزشي شروع كرده اند و نهادسازي در زمينه جذب اعتبارات و حمايت هاي مالي براي انجام امور فرهنگي و آموزشي مورد توجه قرار گرفته است.
۳ اما اين اقدامات كافي نيست و همه توليدكنندگان و حتي بخش هاي تجاري بايد اسپانسرهاي مالي قدرتمندي در اختيارداشته باشند. جامعه ما نيازمند نهادسازي فرهنگي ، آموزشي و جذب حمايت هاي مالي است و نبايد تنها از دولت انتظار داشته باشيم يك كار آموزشي انجام دهد.
گسترش جامعه مدني و نهادسازي، مشاركت بخش هاي خصوصي و عمومي كشور در زمينه تربيت فرزندان اين ديار يك ضرورت ملي است و به جاي آنكه منتظر باشيم تا دولت كاري بكند بايد از نهادها و شركت ها و افراد صاحب تمكن مالي حمايت و آنها را جذب كنيم تا جشنواره ها، فرهنگسراها، كلا س هاي آموزشي، محصولا ت فرهنگي و صوتي و تصويري و ... توسعه يابد و سرمايه گذاري گسترده اي در اين زمينه صورت گيرد. شادروان دكتر حسين عظيمي بارها در مباحث توسعه تأكيد كرده بود كه آموزش در مقاطع ابتدايي از اهميت اصولي و اساسي در آينده سازي و تربيت فرزندان فردا برخوردار است و همه مردم و آنها كه توانايي مالي و فكري دارند بايد به حمايت از اين فرآيند همت گمارند.
|
|
۴ نسيم مجيدي معلم منطقه ۲آموزش و پرورش تهران كه با فرزند خود به ديدن جشنواره فرهنگي، هنري، آموزشي كودك و نوجوان آمده مي گويد: «اين جشنواره فرصت دوباره اي براي ديدن بچه ها و لبخندهاي شاد و كودكانه اي است كه همراه پدر و مادرهايشان به جشنواره آمده اند. يكي از مسئولين غرفه ها نيز گفت: اين جشنواره كه با هدف ايجاد لحظات شاد و تفريحي براي بچه ها و نيز عرضه محصولا ت فرهنگي برگزار شده است اگرچه به عنوان اولين تجربه با كاستي هايي مواجه است، اما چهره هاي شاد و جنب و جوش كودكانه بچه ها در آستانه آغاز سال تحصيلي جديد نشان مي دهد كه بچه هاي ما چقدر به چنين برنامه هايي نياز دارند. اعظم زندي يكي از بازديدكنندگان هم گفت: شركت هايي كه توان مالي دارند بايد از اين جشنواره ها حمايت كنند.
۵ با ورود به سالن، صداي عروسك«چرا» كه اين روزها محبوبيت زيادي بين بچه ها پيدا كرده همه را شادمان مي كند وآنها را به غرفه محصولا ت ميهن مي كشاند.
آنها براي دقايقي در كنار بزرگترهايشان همراه با صداي عروسك محبوبشان لذت مي برند و بالا و پايين مي پرند. مي توان از چهره پدر و مادرها دريافت آنها هم مي خواهند لحظات بيشتري را اينجا بگذرانند. در سوي ديگر سالن در غرفه مينو جنب و جوش كودكانه بچه ها براي كشيدن بهترين نقاشي را شاهد هستيم و بچه ها به دنبال سوژه با دوستان خود رقابت مي كنند و كاغذ و مداد رنگي جستجو مي كنند و مشغول مي شوند.
پدر و مادرها نيز با آوردن مداد رنگي و كاغذ و دادن ايده به بچه هايشان در تلا ش آنها سهيم هستند. بعضي بچه ها با صورت هاي نقاشي شده در سالن به دنبال غرفه هاي مورد علا قه اشان مي گردند، بعضي در كنار غرفه هاي اسباب بازي جمع شده اند و بعضي در كنار غرفه هاي فروش كتاب،CD و لوازم التحرير مشغول به تماشا و گفت وگو هستند.
۶ شقايق ۱۰ ساله كه صورتش به شكل خرگوش نقاشي شده مي گويد: من از غرفه سروش كه صورت ها را گريم مي كرد لذت بردم، نمايش عروسكي هم خيلي خوب بود اما دلم مي خواست غرفه هاي فروش كتاب بيشتر باشد مخصوصاً كتاب هاي داستاني تخيلي. مهران ۱۲ ساله هم كه با مادر و خواهرش به ديدن جشنواره آمده است مي گويد: «خيلي خوب بود، غرفه هايي كه كتاب داشتند بهتر بودند، من به كتاب هاي علمي خيلي علا قه دارم و اين غرفه ها برايم جالب تر بودند اما بخش لوازم التحرير خيلي كم بود.»
خواهر ۷ ساله مهران هم نمايش عروسكي و مسابقه نقاشي را جالب مي داند. ظاهراً برگزاري چنين جشنواره هايي براي والدين هم جالب بوده است. به عبارت ديگر جاي خالي فعاليت هايي اين گونه براي كودكان باعث استقبال خانواده ها شده است.
۷ مادري كه با دختر ۸ ساله اش به جشنواره آمده است مي گويد: تنوع لا زم در خصوص محصولا ت آموزشي و فرهنگي چندان رعايت نشده است و در سطح شهر مي توان محصولا ت بيشتري را ديد اما همين كه كاري براي بچه ها انجام شده است به خودي خود قابل توجه است. بچه ها ياد مي گيرند كه خوردن شير و لبنيات براي آنها مفيد است و در كنار آن به نقاشي و موسيقي و برنامه هاي شاد مي پردازند و روحيه شاد بودن دسته جمعي در آنها تقويت مي شود. آقايي كه همراه دو دخترش به ديدن غرفه ها مشغول است نيز مي گويد: برگزاري چنين جشنواره هايي مي تواند به والدين براي شناسايي نيازهاي بچه ها كمك كند. در چنين فضايي كه برنامه هاي تفريحي همراه با برنامه هاي آموزشي برگزار مي شود والدين مي توانند به گرايش هاي كودكان خويش دست يابند، با كمترين هزينه چند ساعتي را در محيطي سالم در كنار بچه ها به سر برند و با نيازهاي آنها آشنا شوند.
۸ در سوي ديگر سالن، آنجا كه محصولا ت آموزشي و فرهنگي در معرض ديد بازديدكنندگان قرار دارد نسبت به بخش تفريحي جشنواره داراي فضاي آرام تري است و بيشتر مورد كند و كاو چشم هاي كنجكاو نوجوانان است در حالي كه بزرگترها از كنار اين غرفه ها بي تفاوت مي گذرند و همين باعث كم رونقي اين غرفه ها شده است. يكي از مسئولين غرفه ها در اين زمينه مي گويد: بزرگترها نبايد تنها به تفريح و سرو صدا بها بدهند بلكه بايد محصولا ت آموزشي را جدي بگيرند و براي آموزش كودكان و نوجوانان آنچه كه تشخيص مي دهند مفيد است تهيه كنند و يا حداقل آشنا شوند و نبايد بي تفاوت از كنار آن بگذرند. در اين ميان مي توان بررسي قيمت محصولا ت مربوطه را از جمله عواملي دانست كه والدين براي بازديد از اين گونه غرفه ها مورد توجه قرار مي دهند.
۹ مژگان عظيمي كارشناس آموزشي در اين زمينه مي گويد: برپا كنندگان جشنواره هزينه قابل توجهي را براي برگزاري، اجاره محل و عرضه محصولا ت تقبل مي كنند و هدفشان علا وه بر آشنايي بچه ها با محصولا تي مانند شير، لبنيات، بستني و شكلا ت، ايجاد محيطي براي تفريح، اوقات فراغت و ارائه محصولا ت فرهنگي و آموزشي است و از اين طريق هم برگزار كنندگان و هم خانواده ها به رشد آموزشي و فرهنگي و هنري جامعه كمك مي كنند. مواد غذايي سالم و مفيد و شناخته شده اي به كودكان و خانوارها معرفي مي شود. خانواده ها بايد از چنين برنامه هايي استقبال كنند و رسانه ها نيز بيشتر به اين موارد بپردازند.
۱۰ محمد لطفي مدير توليد محصولا ت كاوش الكترونيك علت استقبال كم خانواده ها از محصولا ت آموزشي راناآگاهي والدين نسبت به كار اين محصولا ت مي داند و معتقد است چون والدين از اين محصولا ت سردر نمي آورند چندان توجهي نشان نمي دهند وطبعاً كودكان هم گرايش كمتري نشان مي دهند. او مي گويد: مردم بيشتر ترجيح مي دهند براي بچه هايشان اسباب بازي هاي رايج و معمول خارجي تهيه كنند تا كيت هاي الكترونيكي و وسايل كمك آموزشي. سعي شده به بخشي از نيازهاي علمي، آموزشي و تفريحي گروه سني كودك و نوجوان پاسخ داده شود اما اينكه جشنواره چقدر موفق بوده است و يا اصلاً ً چه انگيزه اي برگزاري چنين جشنواره هايي را باعث شده است، سو‡الي است كه سعيد خندق آبادي دبير جشنواره به آن پاسخ مي گويد: سال هاي گذشته نمايشگاه فرهنگي، هنري، آموزشي توسط حوزه هنري سازمان تبليغات برگزار مي شد ولي اين سازمان امسال قصد برگزاري چنين نمايشگاهي را نداشت. با همكاري چند شركت صنعتي كه مايل به همكاري در اين زمينه بودند.(از جمله گروه صنعتي مينو، شركت لبنيات و بستني ميهن، كاوش الكترونيك، انتشارات سروش و هلا ل الكترونيك قشم) اقدام به برگزاري جشنواره فرهنگي- هنري كودكان و نوجوانان كرد.
البته اين اولين جشنواره اي است كه براي كودكان و نوجوانان برگزار شده است و داراي كاستي هايي است كه ما تجربه اي در اين سطح براي كودكان و نوجوانان نداشته ايم. علا وه بر آن از طرف ارگان ها و سازمان هايي كه به نوعي در زمينه مسائل كودكان فعاليت مي كنند نيز كمكي صورت نگرفت تا بتوانيم جشنواره را پربارتر برگزار كنيم. شركت هاي صنعتي هم براي نخستين بار است در چنين جشنواره هايي شركت مي كنند. بنابراين وجود كاستي در اين جشنواره طبيعي به نظر مي رسد.
۱۱ سعيد خندق آبادي هدف اصلي برگزاري جشنواره را، اول تفريحي و در مرحله بعد آموزشي و فرهنگي عنوان مي كند و مي افزايد: از برنامه هايي كه بين كودكان طرفداران زيادي دارد استفاده كرده ايم، از جمله برنامه عروسكي رنگين كمان و عروسك «چرا» كه هر شب از ساعت ۱۹ الي ۲۱ برگزار شد، البته قصد داشتيم برنامه را در فضاي باز اجرا كنيم. اما به دليل استقبال بيش از تصور مجبور شديم آن را در آمفي تئاتر به اجرا درآوريم. برگزاري مسابقات متفاوت و برنامه هاي تقريحي و جذاب براي كودكان و نوجوانان كه توسط غرفه هاي مختلف انجام مي شود، از ديگر برنامه هاي ما در اين جشنواره بوده است كه جوايزي هم از طرف شركت هاي صنعتي حاضر در جشنواره اهداء شد.
۱۲ عليرضا عباسي مسئول تبليغات گروه صنعتي مينو در مورد هدف شركت در اين جشنواره مي گويد: قرار بود گروه صنعتي مينو در آستانه آغاز سال جديد تحصيلي جشني براي كودكان و نوجوانان داشته باشد كه با برگزاري اين جشنواره تصميم گرفته شد كه آن جشن در اين برنامه ادغام شود. وي ادامه مي دهد: ارتباط ويژه اي با مخاطبان داريم. يكسري همكاري هايي با آموزش و پرورش برقرار كرده ايم و اين اولين جشنواره كودكان است كه در آن شركت داشته ايم. متأسفانه تلقي غلطي بين مردم جاري است كه مي گويد، محصولا ت غذايي مربوط به كودكان جملگي فاقد ارزش غذايي هستند. در حالي كه ما استانداردهاي مربوط به ارزش غذايي را رعايت مي كنيم، در حقيقت چگونگي مصرف در خانواده است كه به ارزش غذايي اين محصولا ت لطمه مي زند و آن را تبديل به تنقلا تي بي ارزش مي كند.
۱۳ مسئول تبليغات گروه صنعتي مينو مي گويد: متأسفانه تفكر و فرهنگ مناسب براي برگزاري چنين جشنواره هايي در بين صنايع غذايي ماوجود ندارد. صنايع و انجمن هاي صنعتي درگير مشكلا ت خاص خودشان هستند و همين امر باعث مي شود چنين جشنواره هايي به ندرت برگزار شود.
بنا به آنچه عباسي عنوان مي كند لا زم است صنايع غذايي مربوط به كودكان در اين زمينه فعال تر عمل كنند تا ضمن فرهنگسازي مناسب در ميان خانواده ها و كودكان در خصوص استفاده درست از توليدات، نيازهاي غذايي اين گروه سني را برآورده سازند.
۱۴ حبيب الله اسدي مدير روابط عمومي شركت لبنيات ميهن معتقد است: ما تا به حال تجربه آشنايي از نزديك با اين گروه سني را نداشته ايم. اگر چه بخشي از محصولا ت ما، مربوط به اين گروه سني است اما چون مشاوره و همفكري در اين خصوص نداشته ايم و با كاستي هايي مواجه بوديم. سعي مي كنيم ارتباط خود را با اين گروه سني بيشتر كنيم و شناخت بيشتري نسبت به كودكان به دست آوريم.
براي شركت در چنين جشنواره هايي فضاي بهترو برنامه هاي جذاب تر را براي آينده در نظر خواهيم گرفت. ما انتظار استقبال داشتيم ولي اين ميزان استقبال بيش از انتظار ما است. ما براي چنين كارهايي بايد مشاوره بيشتري بگيريم آن هم از كساني كه در رابطه با مسائل كودكان فعال هستند. در اين جشنواره به عنوان تجربه اول توانستيم برق شادي را در چهره بچه ها و همين طور بزرگترها ببينيم كه اين براي ما خيلي مهم است و تجربه خوبي به شمار مي رود كه با احساسات و روحيات بچه ها از نزديك آشنا شديم.