Hamshahri Newspaper

عضو اتحاديه بين المللي آب شناسي (اي ا اچ ) اعلام كرد: براساس بررسي هاي اوليه نياز آبي بخش كشاورزي به تنهايي تا افق سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۵۰ميليارد مترمكعب خواهد رسيد. از اين رو ايران در دو دهه آينده با چالش هايي در بخش آب مواجه خواهد شد.
دكتر احمد افراسيابي با بيان اين مطلب در گفت و گو باخبرگزاري جمهوري اسلامي ميزان فعلي استحصال آب در كشور را ۱۱۳ ميليارد مترمكعب ذكر كرد و افزود:ميزان ريزش هاي جوي در كشور سالانه حدود ۴۰۰ ميلياردمترمكعب است و با توجه به موقعيت اقليمي ايران ، توجه ويژه به مديريت بهره برداري به ويژه در زمينه منابع آب هاي سطحي و زير زميني ضروري است ومنابع آب آهكي ( كارست ) فقط بايد جهت شرب و طرح هاي ملي اختصاص يابد.
بنيانگذار مركز كارست و معاون پژوهشي مجمع متخصصان ايران گفت : بديهي است كه نقش متخصصان با تجربه در زمينه آب با گرايش مختلف و مشاركت در اين زمينه ، داراي اهميت است .
وي افزود:با توجه به وضعيت آبي كشور و اين كه آب عامل توسعه و سازندگي است ، تشكيلات فعلي آب در وزارت نيرو در افق ۱۴۰۰ نمي تواند پاسخگوي مسايل و چالش هاي آب و محيط زيست كشور باشد.
زيرا در بسياري كشورهاي جهان معمولاتشكيلات آب يا منابع طبيعي و در برخي محيط زيست در يك سازمان و وزارتخانه تمركز يافته و حتي در برخي كشورها بخش آب داراي يك تشكيلات مستقل است .
افراسيابي تصريح كرد، شوراي آب در ايران تشكيل شده است ، اما به لحاظ تسريع در امور و اين كه برخي وظايف آب در ساير وزارتخانه ها ويا مراكز است ، تشكيل يك وزارت آب و محيط زيست با مديريتي قوي وتوانمند در امور اجرايي براي كشوري مانند ايران كه آب اساس توسعه است ، ضروري بنظر مي رسد.
معاون پژوهشي مجمع متخصصان ايران گفت :منابع آب متعلق به نسل هاي آينده است و بايد حراست و حفاظت شوند، زيرا با آب داراي آهك نمي توان به كشاورزي پرداخت و اين منابع فقط براي مصارف شرب و صنايع قابل مصرف است .
به گفته وي ، هر ليتر آب آلوده حدود هفت ليتر آب قابل مصرف را آلوده مي كند.
از اين رو مسئولان بايد همان اندازه كه به امر سدسازي توجه دارندبه ساير پتانسيل هاي آبي كشور مانند منابع آب آهكي (كارست )، يخچال هاي طبيعي ، آب هاي فسيلي و آب در گسل ها و در سفره هاي عميق زيرزميني نيز توجه نمايند.
وي در مورد تامين آب كشاورزي در كشور گفت : با توجه به محدوديت منابع آب در كشور، هدف ما بايد انتقال آب به گياه در خاك باشد و اين امر تنهابا بهبود روش هاي آبياري كشاورزي و حذف آبياري سنتي ميسر خواهد بود.
معاون پژوهشي مجمع متخصصان ايران گفت : مسير توسعه و سازندگي در كشوربدون در نظر گرفتن پژوهش و تحقيق بسيار زيان آور است .
به گفته افراسيابي ، اين انجمن به همين منظور در حال راه اندازي بانك متخصصان كشور است تا بتوان تحقيق هاي موجود را شناسايي و انها را به پروژه تحقيقاتي كه در مناطق مختلف مي تواند به سازندگي و تامين نيازها كمك كند، سوق داد.
وي افزود: براي توفيق در زمينه تحقيق ، بايد اعتبارات بخش پژوهش وتحقيقات در كشور افزايش يابد و به استاندارد ۵، ۱ درصد ارزش توليد ناخالص داخلي برسد. اعتبارات تحقيقاتي كشور اكنون كمتر از يك درصد است .
برداشت از سفره هاي آب زيرزميني
از سوي ديگر دكتر رضا اردكانيان معاون امور آب وزارت نيرومي گويد: اكنون توازن لازم ميان برداشت ازسفره هاي آب زيرزميني و منابع آب هاي سطحي در كشور وجود ندارد. به همين جهت بايد برداشت از سفره هاي زيرزميني تثبيت شود.
وي افزود: به منظور حفظ منابع زيرزميني در كشور، تقاضاي جديد آب مي بايست از طريق منابع آب هاي سطحي پاسخ داده شود.
به گفته وي ، افزايش اتكا به منابع آب هاي سطحي
( سدها)، سبب حفظ و تقويت منابع آب زيرزميني و كاهش بيلان منفي برداشت از سفره ها خواهد شد.
معاون امور آب وزارت نيرو سپس بيلان منفي برداشت از سفره هاي آب زير زميني در كشور را سالانه پنج تا شش ميليارد مترمكعب ذكر كرد.
اردكانيان در مورد اين كه آيا طرح جديدي در بخش آب امسال شروع خواهدشد يا خير؟، گفت : بخش آب با ساير بخش ها متفاوت است و هيچ طرح جديدي دربخش آب بدون تصويب و دريافت مجوزهاي لازم آغاز نخواهد شد.
معاون امور آب وزارت نيرو با تأكيد بر اين كه بخش آب مقوله جدي است وموضوع سرمايه گذاري در اين بخش توسط بخش غيردولتي سخت و فاقد جذابيت هاي لازم است ، گفت : ازاين رو از روش هاي سرمايه گذاري مانند ساخت ، اداره و انتقال (بي اوتي ) و بيع متقابل نمي توان در بخش آب استفاده كرد.
اردكانيان سپس به مقايسه سرانه منابع آب تجديدپذير درايران با كشورهاي همسايه پرداخت و گفت : طبق آخرين آماري كه سال جاري منتشر شد، سرانه منابع آب تجديد پذير در كشور ۲۰۰۰ مترمكعب است ، اما اين رقم در عمان از ۳۸۸مترمكعب ، در تركيه ۳۴۰۰ مترمكعب ، يمن ۲۲۳ مترمكعب ، اردن ۱۷۹ مترمكعب ، عربستان ۱۱۸ مترمكعب و كويت ۱۰ مترمكعب ، فراتر نمي رود.
وي تأكيد كرد، هرچند ايران به لحاظ جفرافيايي در منطقه خشك قرار گرفته است ، اما چنانچه هوشمندانه عمل كنيم و با كنترل جمعيت ، سرانه منابع تجديدپذير را حفظ كنيم ، مي توان بر موضوع آب در كشور مديريت كرد.
اردكانيان تصريح كرد، طبق مصوبات موجود، وزارت نيرو امسال موظف است كه اجراي ۲۸ طرح جديد ساخت سد مخزني را شروع كند و با احداث اين سدها ۵/ ۴ميليارد مترمكعب به حجم آب قابل تنظيم اين كشور افزوده خواهد شد.
به گفته معاون امور آب وزارت نيرو، كار اجرايي احداث سدهاي مخزني ساروق ، زاگرس ، كلان ماير، مروك ، بافت و زرين گل در زمان حاضر آغاز شده است .
اردكانيان افزود: طبق برنامه ، امسال ۱۰ سد مخزني جديد در كشور بايدبهره برداري شود كه تا كنون برخي از آنها از جمله تهم ، كردكندي و تاجيار افتتاح شده اند و برخي ديگر مانند كوثر، ميجران ، بانه ، زاوين كلات ، سده و ارسباران در دست احداث هستند.
وي تأكيد كرد، شش سد جديد از جمله تبارك آباد، بيدواز و ايدوغوش نيزدر سال جاري به مرحله آبگيري مي رسند كه براي سال آينده افتتاح خواهند شد.
به گفته معاون آب وزارت نيرو، امسال ۵۵ هزار هكتار از شبكه هاي آبياري و زهكشي پشت سدها به بهره برداري خواهد رسيد.
همچنين وزارت نيرو درسال جاري كار ساخت ۶۵ هزار هكتار از اين شبكه ها را در قالب ۲۵ طرح آغاز مي كند.
وي در ادامه به طرح جامع آب كشور اشاره كرد و گفت : آب مقوله اي اجتناب ناپذير و چند انضباطي است .
از اين رو اين بخش به تعامل مشترك نياز دارد. ازاين رو طرح جامع آب كشور تدبير و طراحي شده است .
اردكانيان افزود: در طرح جامع آب كشور كار كم نظيري صورت گرفته است و در اين طرح جنبه هاي مختلف آب از جمله مديريت آب ، ساختار تامين آب و... مورد توجه قرار گرفته است .
وي تأكيد كرد، طرح جامع آب كشور شهريور ماه به كميسيون زيربنايي دولت تحويل شد و اين كميسيون نيز به اتفاق آرا آن را تصويب كرده و اكنون دردستوركار دولت است و انتظار مي رود بزودي توسط دولت به تصويب برسد. اين طرح نيازي به تصويب در مجلس شوراي اسلامي ندارد.