تيم  دانش آموزي  المپياد نجوم  «سمپاد»، موفق  به  كسب  عنوان  سوم  هشتمين المپياد جهاني  نجوم  شد.«سمپاد»، مخفف  سازمان  ملي  پرورش  استعدادهاي  درخشان  است  و اين  سازمان نيز زير نظر وزارت  آموزش  و پرورش  فعاليت  مي كند.المپياد جهاني  نجوم  از ۹ تا ۱۶ مهرماه  در استكهلم  سوئد برگزار شده است .
به  گزارش  مديريت  تربيت  بدني  و فوق  برنامه  سازمان  ملي پرورش  استعدادهاي  درخشان ، تيم  سمپاد در غياب  تيم  ملي  كشورمان  به  عنوان نخستين  نماينده  جمهوري  اسلامي ايران  و براي  اولين  بار در هشتمين  دوره  اين المپياد شركت  كرده بود.

گروه اجتماعي:  فرمانده نيروي انتظامي گفت: براساس برنامه ريزي انجام شده، خدمات انتظامي مانند نظام وظيفه، صدور و تعويض گواهينامه و گذرنامه تا پايان سال به صورت غيرحضوري ارايه مي شود.
به گزارش ايسنا، سردار قاليباف در مراسم گشايش ساختمان جديد و سايت مركزي رايانه معاونت وظيفه عمومي ناجا، افزود: طرح خدمات غيرحضوري كه از سال گذشته به صورت آزمايشي اجرا شد، توانست از تردد چهار ميليون مراجعه كننده، جلوگيري كند.
وي از تلاش نيروي انتظامي براي اجراي طرحي خبر داد كه براساس آن در صورت هماهنگي نيروهاي مسلح حتي براي اعزام نيرو نيز هيچ  ضرورتي به مراجعه افراد نيست و مشمولان مي توانند خود را به پادگان آموزشي مشخص معرفي كنند. سردار قاليباف، با اشاره به اصلاحات انجام گرفته در ساختار نظام وظيفه، گفت: اين بخش در گذشته وضعيت مساعدي از نظر ساختمان، امكانات و تجهيزات خدماتي نداشت و يك جوان براي تعيين تكليف خدمت خود بايد چند بار به اين معاونت مراجعه مي كرد.
وي تلاش ۲۷ ماهه مسئولان براي تغيير ساختار معاونت وظيفه را يادآور شد و گفت: نيروي انتظامي سعي مي كند در موضوعات خدماتي كه مردم بيشتر با آن ارتباط دارند، بر سرعت، صحت و دقت عمل خود بيافزايد و در موضوعات پليسي نيز عدالت در امنيت را مورد توجه قرار دهد.
فرمانده نيروي انتظامي تصريح كرد: مردم ممكن است نابرابري هاي اجتماعي و اقتصادي را تحمل كنند، ولي در موضوع امنيت هيچ نابرابري قابل تحمل نيست و نيروي انتظامي با راه اندازي سيستم امنيتي ۱۱۰ توانسته است اين عدالت را برقرار كند.
سردار كارگر، معاون وظيفه عمومي ناجا نيز با اشاره به ۷۰ اقدام اساسي اين معاونت در دو سال گذشته تصريح كرد: اجرايي كردن طرح مكانيزاسيون، يكسان سازي كارت هاي معافيت، صدور كارت المثني براي اولين بار در كشور، متلاشي كردن ۲۰ باند جعل كارت نظام وظيفه و دستگيري ۵۰۰ تن از آنها، برخورد با افراد در پرسنل مختلف، حل مشكل بايگاني پرونده ها و امحاي يك ميليون پرونده، ايجاد دفتر اطلاع رساني، تمديد خدمت مسئولان و فرصت معرفي دانشجويان انصرافي از چهارماه به شش ماه از اصلاحات و اقدامات انجام گرفته در معاونت وظيفه عمومي بوده است.
سردار قاليباف همچنين در مراسم تجليل از فرماندهان و مديران نمونه ناجا اظهار كرد: امروز بزرگترين مشكل كشور بر سرراه مردم و جامعه، ضعف مديريت و ناكارآمدي است.وي افزود: نيروي انتظامي هيچ گاه با سازمان و گروهي معامله نكرده و طرف حساب ما خداوند است.وي ضعف مديريت را خطري بزرگ براي امنيت ملي دانست و افزود: دشمن از اين ضعف براي ايجاد شكاف بين دولت و ملت استفاده مي كند و امنيت داخلي را نيز مورد تهديد قرار مي دهد.
همچنين سردار «ايازي» مدير بازرسي نيروي انتظامي انجام اصلاحات ساختاري و برخورد جدي با پرسنل متخلف را از اقدامات اساسي دانست و گفت: در سال گذشته بيش از ۳۷ هزار پيشنهاد رشوه به پرسنل شده بود كه آنها قبول نكردند و پرونده هاي آنها نيز به مراجع قضايي ارسال شده است.

سازمان  سنجش  آموزش  كشور اعلام  كرد كه  كار توزيع  كارنامه  نهايي  آزمون سراسري  دانشگاهها و مراكز آموزش  عالي  (كنكور) از هفته  آينده  آغاز مي شود.
روابط عمومي سازمان  سنجش  آموزش  كشور روز پنجشنبه  گزارش  داد كه  توزيع كارنامه  شامل  داوطلباني  خواهد شد كه  در آزمون  سراسري  سال  ۸۲ مجاز به انتخاب  رشته  بوده اند.
كارنامه هاي  داوطلبان  ورود به  دانشگاهها از ۲۱ تا ۳۰ مهر ماه  به نشاني  پستي  متقاضيان  ارسال  مي شود.
همچنين  سازمان  سنجش  آموزش  كشور در گزارشي  از انتشار فهرست  اسامي گروه  دوم  پذيرفته شدگان  نهايي  مراكز تربيت  معلم  خبر داد.
براساس  اين  گزارش ، اسامي ۲۴۱ نفر از بقيه  پذيرفته شدگان  مراكز تربيت معلم  كه  هيات  مركزي  گزينش  وزارت  آموزش  و پرورش ، صلاحيت  عمومي آنان  راتاييد كرد، در شماره  ۲۱ مهرماه  هفته نامه  «پيك  سنجش» منتشر مي شود.

معاون اجتماعي سازمان بهزيستي گفت:  كودكان ۵ ميليون و ۲۰۰ هزار خانواده نيازمند توجه فوري و جدي هستند.
دكتر علم الهدايي در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اعلام كرد: در سال جاري، ۹۰۰ كودك تحت پوشش سازمان بهزيستي با اعتبار ۱۰۰ ميليون تومان، صاحب حساب آتيه شدند.
وي از اختصاص ۵۰۰ ميليون اعتبار غيرنقدي براي كاهش سوءتغذيه كودكان خانواده هاي تحت پوشش سازمان بهزيستي خبر داد و گفت: ۵۰۰ ميليون تومان اعتبار براي كمك هزينه خانواده هاي داراي كودكان زير شش سال تحت پوشش سازمان اختصاص يافته است.
معاون اجتماعي سازمان بهزيستي، روش هاي نگهداري سنتي، اردوگاهي و دارالايتامي كودكان را مخالف فرضيه هاي روانشناسي عنوان كرد و با اشاره به آ سيب پذير بودن كودكان در جامعه، مسايل تربيتي، جسمي، رواني و اجتماعي، آن ها را موضوعي فرابخشي و ملي دانست و گفت: كشور با دارا بودن ۹ ميليون كودك زير شش سال و ۲۷ ميليون جمعيت زير ۱۸ سال بايد به كودكان توجه جدي كند و ايجاد زمينه هاي بهداشتي، جسمي و رواني در نهاد خانواده و توجه كردن به نيازهاي تغذيه و پرورش جسمي آنها در اولويت كاري قرار گيرد.
وي فقدان خانواده و سرپرست مناسب، طلاق، اعتياد، خشونت و وضعيت نامطلوب اقتصادي را از عوامل آسيب  ديدگي كودكان عنوان كرد و در ادامه با اشاره به نرخ ۱۴/۶ درصدي رشد طلاق در كشور و افزايش تعداد كودكان طلاق گفت: نرخ رشد طلاق در تهران ۲۵ درصد است كه در بين يكصد كشور غيراسلامي ايران در جايگاه ۴۴ قرار دارد.
به گفته وي سازمان بهزيستي با دارابودن ۷۰ مركز مداخله در طلاق موفق شده است به طور متوسط از طلاق ۳۵ الي ۴۵ درصد از پرونده هاي ارجاعي جلوگيري كند.
دكتر علم الهدايي اختلالات رواني و عاطفي، پرخاشگري، بيش فعالي و افسردگي را از ويژگي هاي كودكان طلاق عنوان كرد و افزود: اثرات رواني، ارتكاب جرايم اجتماعي، فرار از خانه و خانواده، ناسازگاري با والدين، اختلال در پيشرفت تحصيلي و خودكشي از تأثيرات ديگر طلاق بر كودكان است.

گروه اجتماعي: نيل پست من جامعه شناس منتقد رسانه هاي گروهي آمريكا در سن ۷۲ سالگي در بيمارستان كوئينز نيويورك درگذشت.
به گزارش شبكه تلويزيوني آلمان، «پست من» بيشتر به علت انتقاد از عملكرد رسانه هاي گروهي معروف بود. او معتقد بود تلويزيون و رسانه هاي گروهي مانع رشد ذهني كودكان و بزرگسالان مي شوند. اين استاد دانشگاه نيويورك معتقد بود تلويزيون ذهن كودكان را با پخش برنامه هاي آميخته با آرزوها و تعارضات دوران بزرگسالي مشوش مي كند. يكي از آثار معروف او كتاب مرگ دوران كودكي است كه در سال ۱۹۸۲ چاپ شد.

ايرنا: براساس  آخرين  تحقيق  سازمان  ملل ، شمار نابينايان  در جهان  بين  ۴۰ تا۴۵ ميليون  نفر برآورد مي شود كه  حدود ۹۰ درصد آنان  در كشورهاي  در حال توسعه  زندگي  مي كنند.
اين  تحقيق  كه  توسط سازمان  بهداشت  جهاني  و به  مناسبت  روز جهاني  بينايي (۱۷ مهر ماه ) انتشار يافته  است ، بيماري  تراخم ، كمبود ويتامين  «آ» در كودكان  و فقدان  عينك  را منجر به  نابينايي  دانسته  است .
همچنين  ۱۳۵ ميليون  نفر در جهان  ديد اندكي  دارند كه  ۸۰ درصد از آنان  مي توانند درمان  شوند.
دكتر «لي  جونگ  ووك» مديركل  سازمان  بهداشت  جهاني  در اين  گزارش  آورده  است : هزينه  آموزش ، ترميم  و از دست رفتن  بازده  توليد به  دليل  نابينايي  آسيب  قابل  ملاحظه اي  را بر روي  افراد، خانوارها، جوامع  و ملتها بويژه  درميان  فقيرترين  مناطق  جهان  وارد مي آورد و سازمان  بهداشت  جهاني  به  اين كشورها در اجراي  طرح  «حق  بينايي» كمك  مي كند.
در پنجاه  و ششمين  اجلاس  سازمان  بهداشت  جهاني  كه  در ماه  مي گذشته  برگزارشد، نمايندگان  دولتهاي  عضو به  اتفاق  آراء قطعنامه اي  را تصويب  كردند كه  به  موجب  آن  نابينايي هاي  قابل  پيشگيري  از بين  خواهد رفت .
اين  قطعنامه  همه  دولتها را نسبت  به  استفاده  از طرحهاي  ملي  توسعه  و ارزيابي  طرحهايي  براي  جلوگيري  از نابينايي  تا سال  ۲۰۰۷ تشويق  كرده  است .

ايرنا: وزير فرهنگ  و ارشاد اسلامي  گفت : مساجد جبهه  فرهنگ  و هنر كشور هستند ومعني دارترين  پديدهاي  هنري  در مساجد خلق  شده  است .
احمد مسجدجامعي  عصر پنجشنبه  در مراسم  آغازين  دومين  جشنواره  بزرگ  جوانان كشور در مشهد افزود: مساجد نه  تنها محل  عبادت  بلكه  مجموعه اي  از هنرهاي مختلف  جامعه  اسلامي  نيز هستند.
وي  گفت : كانونهاي  فرهنگي  و هنري  بايد به  تداوم  سنتهاي  فرهنگي  و هنري اسلامي  بينديشند، اين  حركت  جز با همت  و تلاش  جوانان  ميسر نيست . در اين  مسيركانونهاي  مساجد بايد از سطح  معمول  به  سطح  عالي  و متعالي  برسند. وزير فرهنگ  و ارشاد اسلامي  در خصوص  فعاليت  كانونها افزود: اين  فعاليتها بايد از يك  سو ارزشها و سنن  را حفظ كند و از طرف  ديگر نيازهاي  جامعه امروز را مد نظر قرار دهد.وي همچنين  افزود: سياست  وزارت  فرهنگ  و ارشاد اسلامي  توسعه  فرهنگي  و هنري كشور است . جشنواره  بزرگ  جوانان  به  مدت  سه  روز با شركت  ۵۰۰ نفر از اعضاي  كانونهاي  فرهنگي  و هنري  مساجد كشور در محل  مدرسه  دو در صحن  جمهوري  حرم  مطهر امام رضا(ع ) ادامه  دارد.

گروه اجتماعي: مرزباني منطقه اروندكنار در نخستين ساعات بامداد جمعه، ۹۸ زاير ايراني را كه تلاش داشتند به طور غيرقانوني از مرز دريايي اروند رود به زيارت عتبات عاليات در عراق بروند، بازداشت كرد.
يك منبع آگاه ديروز به خبرنگار ايرنا در اروندكنار گفت: اين زايران به كمك چند صياد محلي مي خواستند از طريق آبراه مرزي اروندرود به شهر فاو عراق بروند ولي با هوشياري مرزبانان منطقه از خروج آنان جلوگيري به عمل آمد.
وي افزود: زايران دستگير شده پس از چند ساعت بازداشت آزاد شدند.
مرزباني منطقه اروندكنار در يك هفته اخير حدود ۲۲۰ زاير ايراني را كه قصد داشتند از طريق اين منطقه راهي شهرهاي مقدس عراق شوند دستگير كردند.
در دو هفته اخير در پي قانوني شدن اعزام زايران عتبات عاليات، مرزباني منطقه بر شدت تدابير امنيتي خود افزوده است. گزارش خبرنگار ايرنا از اروندكنار و شهر آبادان حاكيست صدها زاير عتبات عاليات از نقاط مختلف كشور در تلاش هستند به هر نحو ممكن خود را به آنسوي مرز برسانند تا از آنجا راهي شهرهاي مقدس عراق شوند.

واحد مركزي خبر - خبرگزاري  فرانسه  ديروز در گزارشي  فوري  اعلام  كرد كميته  نروژي  جايزه  نوبل  شيرين  عبادي  را به  عنوان  برنده  جايزه  صلح  نوبل  در سال  جاري  اعلام  كرد.
به دنبال اين انتخاب احمد مسجدجامعي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در پيامي خطاب به شيرين عبادي نوشت: انتخاب شما را براي دريافت جايزه نوبل تبريك مي گويم. تلاش براي دفاع از حقوق كودكان و زنان و فعاليت صلح جويانه با به كارگيري ظرفيت هاي فرهنگي و اجتماعي كشور نشانه اي از شايستگي هاي زن ايراني مسلمان است.
مسجدجامعي در اين پيام افزود: بر اين باورم كه فضاي داخلي ايران كه امكان گفت وگوي فرهنگي وسيع و عرضه آثار برجسته را مهيا ساخته است. همچنان افتخارات ديگري را براي ايرانيان رقم خواهد زد.
سخنگوي وزارت امور خارجه اهداء جايزه نوبل به زني ايراني را نشانه ارتقاء جايگاه زنان در كشورمان دانست.
به گزارش واحد مركزي خبر، سخنگوي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران درباره اعطاي جايزه صلح نوبل به خانم شيرين عبادي گفت: اعطاي جايزه صلح نوبل به يكي از استادان زن جمهوري اسلامي ايران به خاطر مطالعه و تلاش فراوان در زمينه حقوق كودك، موجب خوشحالي است.
آصفي افزود: اين خود نشان دهنده بالندگي، پويايي و ارتقاء جايگاه زنان در جمهوري اسلامي ايران است.
دبيركل جامعه  زينب(س) با اظهار خرسندي از موفقيت شيرين عبادي در كسب جايزه  صلح نوبل اظهار داشت: اميدواريم زنان ايراني بتوانند با استفاده از تواناييهايشان موفقيتهاي بيشتري را در عرصه هاي علمي، سياسي، اقتصادي و اجتماعي كسب كنند.
مريم بهروزي در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران، با بيان اين مطلب افزود: به هر حال از اين كه هر زن ايراني بتواند در عرصه هاي بين المللي به موفقيتي برسد، خوشحالم و اميدوارم همواره وجه برجسته و شايسته  زنان ايراني در عرصه هاي جهاني بدرخشد.يك نماينده مجلس نيز گفت: در انتخاب دريافت كنندگان جايزه  صلح نوبل بيشتر به افرادي كه از آن بهره برداري سياسي خواهند داشت توجه مي شود.
سيدآبادي عضو كميسيون قضايي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي در گفت و گو با خبرنگار پارلماني خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خصوص اهداي جايزه  صلح نوبل به شيرين عبادي اظهار داشت: در اهداي جايزه  صلح نوبل به افرادي كه در جهان امروز واقعا تاثيرات بسزايي در صلح و آرامش دارند و منصفانه و واقع بينانه حركت مي كنند و تاثير مي گذارند از طريق مجامع بين المللي توجهي نمي شود و هميشه اين گزينه ها به سمت افرادي مي رود كه به نظر مي رسد به نحوي نسبت به بزرگنمايي و شرايطي حركت مي كنند تا حداقل از اين طريق بهره برداري هاي سياسي داشته باشند.
وي افزود: در دنياي كنوني و شرايط اخير در صورتي كه قضاوت منصفانه داشته باشيم رييس جمهور ايران تنها كسي بود كه شعار گفت وگوي تمدنها را مطرح كرد و در سازمان ملل هم مورد تاييد قرار گرفت و سال ۲۰۰۲ به عنوان سال گفت وگوي تمدنها نامگذاري شد.اين عضو كميسيون قضايي و حقوقي ادامه داد: در صورتي كه مي خواستند جايزه  صلح نوبل را منصفانه و به حق به شخصيتي اهدا كنند كه سنگ بناي تنش زدايي و ايجاد صلح و ثبات در تمام دنيا را پي گير بود، نظام جمهوري اسلامي و در راس آن رييس جمهور ايران بود.وي يادآور شد: با خصومتهايي كه در قدرتهاي جهاني و نفوذي كه در سازمانهاي بين المللي وجود دارد، به اين مسايل توجهي نمي شود.
آيت الله سيدمحمد موسوي بجنوردي عضو كميسيون حقوق بشر و استاد حوزه و دانشگاه  در مورد اعطاي جايزه صلح نوبل به شيرين عبادي اظهار داشت: اعطاي جايزه به ايشان احتمالا در مورد تخصص وي در حقوق كودك است و كتب خوبي در اين باره نوشته است.وي افزود: در مورد تدوين لايحه منع كودك آزاري كه به مجلس پيشنهاد شد، خانم عبادي اشراف خوبي داشت و احتمالا به اعتبار سابقه  وي در امور حقوقي اين جايزه به او تعلق گرفته است.
حجت الاسلام سيد طه  هاشمي مدير مسئول روزنامه انتخاب نيز گفت: در عين حال كه از موفق شدن ايراني ها در دنيا و فتح كردن قلل رفيع افتخار توسط آنها خوشحاليم، به نظر من افراد شايسته  و بزرگ زيادي در كشور ما بودند كه قطعا شرايط بيشتري براي احراز اين جايزه داشتند و به دليل فعاليت هايي كه براي جلوگيري از جنگ و خونريزي و تلاش براي صلح داشتند قطعا شايسته  گرفتن اين جايزه بودند.
وي ادامه داد: اما به نظر مي رسد انگيزه هايي براي لوث كردن چنين جايگاه هايي در دنيا وجود دارد و اراده هايي عمدتا براي تقابل با ملت ها سعي دارند از برخي مفاهيم سواستفاده كنند و اين مساله جاي تأمل فراوان دارد.وي تأكيد كرد: اگر دنيا راست مي گفت، قبل از همه بايد جايزه را به آقاي خاتمي مي داد كه طراح گفت وگوي تمدنهاست و در حقيقت حركتي را آغاز كرد كه دنيا در سايه  گفت وگو به سمت صلح و همزيستي مسالمت آميز حركت كند و كار بدان جا رسيد كه حتي آغاز هزاره سوم را بر پايه پيشنهاد ايشان سال گفت وگوي تمدن ها ناميدند.
لخ  والسا رئيس  جمهوري  سابق  لهستان  و برنده  جايزه  صلح  نوبل  سال ۱۹۸۳ اعطاي  جايزه  صلح  نوبل  را در اسلو به  حقوقدان  ايراني ، شيرين  عبادي ، فعال  حقوق  بشر، را «خطايي  بزرگ» ، دانست  و گفت  اين  جايزه  مي بايست  به  پاپ  ژان  پل  دوم  تعلق  مي گرفت .
به  گزارش  خبرگزاري  فرانسه  از ورشو لخ  والسا در گفتگو با شبكه خبري  بيست  و چهار ساعته  تي  وي  ان لهستان  چندين  بار با اظهارتعجب  گفت : «باوركردني  نيست  عجيب  است ».
وي  افزود:« من  مخالفتي  با اين  خانم  ندارم  ولي  اگر كسي  در بين افراد حاضر در دنيا استحقاق  دريافت  چنين  مقامي  را داشته  باشد قطعا كسي  جز پاپ  ژان  پل  دوم  نيست .»

واقعيت اين است كه در دنياي امروزي انتقال انديشه تنها از راه كلام و نوشته ميسر نيست بلكه نقاشي، مجسمه سازي،  عكاسي، سينما و تئاتر و ... به مراتب بهتر از گفتن و نوشتن احساسات ما را به ديگران منتقل مي كند. در اين ميان نقاشي فعاليتي است كه مي توان آن را از ديدگاههاي متفاوت بررسي كرد.
امروزه روانشناسان تجربي متقاعد شده اند كه رفتارهاي گوناگون كودك در دوراني كه كودك رفتاري ساده و ذاتي و يا پيچيده دارد بستگي كاملي به تحولات ارثي و رشد نظام هاي مغزي وي دارد.
« ژان پياژه »در پژوهش هاي خود به اين باور رسيده  است كه: فرايند منطق و ادراك كودك به طور دقيق ناشي از تحريكاتي است كه در اطراف كودك وجود دارد و با تغيير آن مي توان اين فرايند را كند و يا تندتر نمود.
« آنا اوليوريو فراري »نيز دنياي كودكان و گرايش كودك به دويدن، بازي كردن، خط خطي كردن و نقاشي كردن را امري غريزي و يا وابسته به دنياي مخصوص كودكان مي داند قدر مسلم اين است كه در بسياري از عكس العمل ها، فعاليت ها و اشكال رفتاري كودك اثر آشكاري از تكامل گرايي ديده مي شود به طوري كه قبل از چهار دست و پا رفتن مي تواند شنا كند، قبل راه رفتن روي دو پا مي تواند چهار دست و پا راه برود و قبل از حرف زدن مي تواند راه برود. به اين ترتيب اجتماعي كردن رفتار كودك به امكان ارتباط او به وسيله خطوط و علائم بستگي دارد. رسم خط (خط خطي كردن) و اصولاً هر نوع فعاليت بدوي هنري مي تواند معرف يكي از اشكال و يكي از مراحل بازي به صورت تكامل يافته تر و خلاق تر آن باشد و كودك بطور ناخودآگاه مسائل و مشكلاتي را كه در ارتباط با بزرگسالان برايش بوجود مي آيد مطرح مي كند و نقاشي كه به منزله نوعي بازي براي كودك به صورت يك فعاليت اجتماعي در مي آيد و ادراك، حافظه، تخيلات، خلاقيت و نيز نيروي عضلاني تحت تأثير اين فعاليت هاي نمايشي قرار مي گيرد. نقاشي به كودك امكان شناسايي محيط و شركت خود در آن را فراهم مي سازد و يا سوالاتي برايش مطرح مي سازد. اين چنين است كه نقاشي كودكان معني دار مي شود و مي توان آن را شبيه خواب و رويا معني كرد.
به همين دليل آموزش نقاشي به كودك بر پايه  تصحيح نقاشي او اشتباه بزرگي است. با مجبوركردن كودك به كپي و تقليد امكان برقراري هر نوع گفتگو با او را از بين مي بريم . درحاليكه اگر به كودك آزادي عمل بدهيم و قوه ابتكار او را با مشاركت و كار گروهي و بيان موضوعات عمومي و در اختيار قراردادن وسائل و لوازم كار كامل - جهت مطلبي كه او مي خواهد عرضه كند - تقويت كنيم، شخصيت كودك ساخته مي شود و او به پختگي فكري مي رسد.
« آنا اوليوريو» نويسنده كتاب نقاشي كودكان و مفاهيم آن معتقد است كه نقاشي هاي كودكاني كه دچار آشفتگي رواني هستند بيشتر از ديگر كودكان همسان خواب و رويا است، زيرا كودك دنياي ترس و دلهره خود را با نقاشي نشان مي دهد. همچنان كه آثاري كه «ونسان ون گوگ» در زماني كه در بيمارستان رواني بستري بود، خلق كرده است، علاوه بر نشان دادن خلاقيت او بيانگر دلهره اي است كه او از جهان دارد. به ويژه در تابلو «درختان سرو» و« زنبق زار » به همين ترتيب آزمايش هاي رفتاري كه بر اساس تجزيه و تحليل نقاشي هاي كودكان انجام مي گيرد، از وسيله بيان مخصوص روحيه  كودكان بهره مي گيرد. با دقت در نقاشي كودكان به معاني روشني دست مي يابيم كه حكايت از نشانه ها و علائم خاصي دارند. شايسته است نقاشي كودكان را جدي بگيريم تا نداي كمك آنان را بشنويم .
تفسير نقاشي كودكان
زماني كه جهت آموزش زنان روستايي به روستاي سجاسرود استان زنجان مي رفتم، به كودك ۸ ساله اي كه همراه مادرش در كلاس حضور داشت كاغذ و چند مداد رنگي دادم، كه سرگرم شود. در پايان كلاس ،نقاشي فوق را به دستم داد. ملاحظه مي فرمائيد كه كاملاً فضا روستايي است. پدر و مادر و دو خواهر مشغول به كار و پدر برجسته تر از ديگران و برادر كه حضور ندارد و خود كودك مشغول كمك به پدر، وقتي از آمنه ۸ ساله خواستم كه نقاشي را توضيح دهد علت برجسته بودن تصوير پدر را به صورت عشق و ستايش يافتم و نبود برادر را اعتياد او، كه مادرش توضيح داد: آمنه برادرش را خيلي دوست دارد و اينكه عكس او را نكشيد شايد بيماري اوست كه تمام اعضاي خانواده را ناراحت مي كند. درك و فهم نقاشي هاي كودك يعني چيزي كه او مي خواهد بيان كند، براي والدين و مربيان بسيار لازم است زيرا شناخت آن باعث بهتر شدن روابط بين بزرگسالان و كودكان مي شود. در هنگام تعبير نقاشي كودك به سه مرحله بايد عنايت داشت:
۱- كنايه هاي آگاهانه يا ارادي
۲- كنايه هاي مبهم
۳- كنايه هاي ناخودآگاه
كنايه هاي آگاهانه برجسته نشان دادن تصوير پدر در نقاشي آمنه
كنايه هاي مبهم در حاشيه بودن خود آمنه شايد كمك به پدر
كنايه هاي ناخودآگاه نبود برادر در تصوير.
در بيشتر نقاشي هايي كه كودكان از خانواده به ويژه خانواده خود ترسيم مي كنند يك شخصيت برجسته مي شود كه كودك بيشترين توجه خود را به او دارد. چه علاقه و چه نفرت و بعضاً نگراني از وضعيت او. زيرا آن شخصيت از ديگران مهمتر است و فضاي روحي رواني كودك را اشغال كرده است . به همين علت اين فضا به صورت برجسته تر و يا رنگ هاي زنده تر نشان داده مي شود.
در بررسي نقاشي هاي كودكان به نكات ارزشمندي كه فضاي روحي و رواني او را اشغال كرده پي مي بريم كه به خوبي مي توانيم نداي كمك او را از لابلاي تصاوير بشنويم. كودكي كه در خانواده درهم ريخته و متشنج پرورش مي يابد، در نقاشي خود عوامل تشنج و خشونت را معرفي مي كند.
خانم آصفي كه مربي مهدكودك است چندين برگ نقاشي كودكان را در اختيارم گذاشت. در يكي از آنها ،كنار تصوير پدر دو رشته دندان كشيده شده بود و مادر هم سرش روي پاهايش قرار داشت و خود كودك نيز در كنار مادر و چسبيده به او و جالب تر اينكه درختي در تصوير بود كه شاخه هايش واژگون بود. اين نقاشي فضاي غم انگيزي را نشان مي داد. در ارتباطي كه با خانواده كودك برقرار كردم، دريافتم كه پدر مردي بداخلاق و به شدت عصبي است. خارج شدن دندان از دهان او نشان دهنده اوج خشونت پدر است. ضمناً تصوير پدر نيز نسبت به تصاوير ديگر برجسته تر بود. اين برجستگي از جهت نفرت از خشونت پدر بود.
در نقاشي ديگري تصاوير متعددي از پدر كشيده شده بود كه چوبي نيز در دست دارد به حالت هاي گوناگون و هيچ فرد ديگري در تصوير وجود نداشت. اين كودك نيز داراي پدري خشن بود و آن چوب نيز وسيله اي بوده كه پدر با آن مادر و خواهر او را كتك مي زده است. رفتار خشن پدر آنچنان كودك را مشوش كرده كه كودك ديگر به كسي نمي انديشد. فقط پدر به عنوان واقعيت بيروني در مغز كودك وجود داشته است.
در نقاشي سميه ۶ ساله نيز نقش زني مكرر كشيده شده و پاك شده بود در حالي كه فضاي خانه به طور منظم رسم شده بود. سميه نزد مادر ناتني خود (همسر پدرش) زندگي مي كند و نگهداري سميه به عهده زن باباي اوست كه سميه ناخودآگاه آرزوي نبودن او را دارد. در نقاشي عباس نقش پدرش بسيار تيره بود و چهره او در سايه افراطي محو شده بود و در بررسي به عمل آمده معلوم شد كه عباس پدر ندارد.در نقاشي فرامرز هم تصاوير چندين دوچرخه در هم كشيده شده ديده مي شود و فرامرز بزرگترين آرزوي خود را داشتن يك دوچرخه عنوان مي كند.
در نقاشي عاطفه نيز آدم ها بسيار كوچك و با چشمان خالي از نگاه ترسيم شده بودند. روان شناسان كودك مي گويند: كودكاني كه منزوي و در خود فرورفته هستند، تصاوير انسان ها را در حد و اندازه هاي كوچك نشان مي دهند و فرهاد هم در نقاشي اش بر اثر فشار بيش از حد بر كاغذ سوراخ ايجاد كرده بود و اين نشان از پرخاشگري او بود كه خانم آصفي هم آن را تأييد نمود.
در نقاشي فرزانه ۶ ساله در كنار آدم هاي با لباس روستايي و مرداني كه شيئي شبيه داس به دست دارند و گوسفند، گاو، تلويزيون، ماشين لباسشويي، اتومبيل كامپيوتر نيز ديده مي شود و در بررسي وضعيت زندگي فرزانه خانم آصفي مي گويد كه فرزانه تا ۵ سالگي در روستا زندگي مي كرده است.
در نقاشي محمود شخصيت هاي نقاشي اش با اندازه هاي بزرگ و گل هايي كه پر از تيغ و خار و حيواناتي كه هيولا مانند هستند، ديده مي شود. خانم آصفي درباره رفتار محمود مي گويد: محمود پسري بسيار مضطرب، هيجان زده و پرخاشگر است. او دائم در حال جنبش و تصميم گيري هاي شتاب زده است كه فوري هم از آنها پشيمان مي شود.
در نقاشي مريم هم نكته بسيار جالب و شگفت انگيزي را مشاهده كردم. در فضاي خانه اي كه ترسيم كرده بود خود را در مقابل دستشويي بدون دست كشيده بود و مادرش را نيز با دست هايي كه دستكش سياه به دست داشت. خانم آصفي با خانواده مريم همسايه بود. علت بدون دست بودن و دست هاي پوشيده مادر مريم را در وهله اول نتوانست تفسير كند . بعد از مدتي تفكر خانم آصفي به خاطر آورد كه مادر مريم زني به شدت وسواسي است و اين حالت را در رفتار مريم نيز مشاهده كرده است و آخرين نقاشي متعلق به ليلا بود كه مادرش را در حال رفتن نشان مي داد و اين تصور نياز به هيچ تفسيري نداشته، چون مادر شاغل هرگز در كنار كودك نيست.
در تفسير نقاشي كودكان از اساتيد فن - «ساكولنيا» عضو انستيتو آندر آموزش هنري مسكو مي گويد: كودكان بالاتر از ۶ سال نيز نكاتي بسيار ارزشمندي در جهت بيان احساسات و حالات روحي آنان مشاهده مي شود.
كودك ۸ ساله اي كه خانه اي به شكل قصر و بسيار مجلل و اشيايي با نظم خاص كشيده شده بود، نشانگر اين است كه كودك در يك خانواده مرفه و بدون دغدغه بسر مي برد و كودك ديگر كه خانه را در پشت ميله ها ترسيم مي نمايد نشانگر آن است كه محيط خانه براي او امن نيست.
مطمئناً اين كودك ۸ ساله نمايي از زندان نيز در فيلم ها و يا تصاوير روزنامه يا مجله ديده است.
كودكاني كه شادند معمولاً خانه هاي وسيع و كوچه هاي وسيع ترسيم مي كنند. چون كوچه نماد فرار و گريز است ولي كودكاني كه داراي خانواده گسسته و ناهماهنگ هستند، معمولاً كوچه هاي كج و باريك مي كشند. شايان ذكر است كه تفسير نقاشي به معناي اين نيست كه آنچه را كه يك نقاشي در بردارد به صورت جملات معمولي و قابل فهم مي توان بيان كرد . بلكه جستجوي يك معناي مخفي توسط يك كليد رمز كمك مي كند تا يك نقاشي تفسير شود. كليدهاي رمز به اعتقاد پياژه ابزار تفسير نقاشي ها هستند كه به كمك آنها تحليل نقاشي يعني روانكاوي كودك ممكن مي شود. هنگام تفسير نقاشي كودك مقطع سني كودك مي بايستي دقيقاً در نظر گرفته شده و مهمتر بررسي وضعيت خانوادگي كودك است.
فهم طراحي كردن، قبل از هر چيز به معناي درك فهم كافي و دقيق نسبت به ساختار، شكل، رنگ، جزئيات اختصاصي و موقعيتي كه دارند بستگي پيدا مي كند.
در مشاهده تعدادي از نقاشي هاي كودكان متوجه مي شويم كه موضوع هايي مانند خانه، خورشيد، ابر، درخت، جاده و ... غالباً بارها بي آنكه براي كودك كسل كننده باشد تكرار شده است. تكرار يك موضوع معمولاً داراي معناي خاصي در ارتباط با كودك است . ترجيح دادن ثابت يك موضوع و در موضوع هاي ديگر در سنين مختلف و در نزد كودكان مختلف تفاوت دارد. اما بيشتر نقاشي ها يك نوع تكرار قالبي كه بيانگر مشكلات عاطفي و يا كشمكش دروني حل نشده است، ديده مي شود كه در تعقيب نقاشي پس از رها شدن كودك از آن مشكل مشاهده خواهيم كرد. به تدريج تكرار قالبي كاهش مي يابد و در مرحله اي كلاً قطع مي شود.
همانطوري كه ذكر آن رفت در تصاوير كودك امنيت و يا ناامني خانه به وضوح ديده مي شود. خورشيد نيز در بيشتر نقاشي هاي كودكان وجود دارد كه نشان از خوشحالي و يا گرما و بنا به نظر پژوهشگران نماد پدر و يا فرد مطلوب در ذهن كودك است كه وقتي رابطه بين كودك و فرد مطلوب كه مي تواند مربي يا برادر بزرگتر و يا پدر بزرگ و ... خوب باشد.در اين موارد خورشيد به طور كامل در حال درخشيدن است وبعضاً با چشم و ابرو است و لبخندمي زند اما حالت تيره بودن روابط كودك با بزرگان و يا پدر خورشيد به پشت كوه يا قوسي در افق ديده مي شود. اگر كودك از پدر يا ناپدري و يا مربي اش ترسيده باشد رنگ خورشيد نيز جز رنگ هاي تيره مثل قرمز تند و يا سياه درمي آيد. از آنجايي كه درخت داراي سه قسمت است. در نقاشي كودكان از اهميت خاصي برخوردارند و توجه به جزء درخت مثل ريشه تنه و شاخه و برگ هركدام نشان از حالات روحي خاصي از كودك را بيان مي كند. كودكي كه در نقاشي خود به ريشه درخت بيشتر توجه مي كند، معمولاً كودكي آرام است . بسياري از كودكان نيز درخت را بسيار بلند مي كشند و در انتهاي آن چند شاخ و برگ ترسيم مي كنند. روان شناسان اين گروه كودكان اگر در سنين دبستان باشند را كودكاني واپس گرا و آرزومند بازگشت به كودكي معرفي مي كنند و درهم و برهم بودن برگ درختان را نيز نشان از در خود فرورفتگي كودكان مي دانند و كج بودن درخت نقاشي را نيز از عدم ثبات كودك و اما اگر كودكي درختان واضح با شاخه هايي از هم گسسته ترسيم كند نمايانگر آن است كه اين كودك كودكي سازگار با محيط است.
نتيجه:
با جمع بندي مطالبي كه در خصوص مطالعه نقاشي كودكان به دست آورديم، درمي يابيم كه نقاشي تنها وسيله تشخيص ناسازگاري كودك و يا ناراحتي روحي او از محيط خانواده و اجتماع و مدرسه نيست، بلكه خود عامل بالقوه خلاقيتي است كه وسيله درمان موثر هم مي شود. «اشترن» روان درماني نقاشي را براي درمان كودكان ناثابت و عقب مانده توصيه كرده است و نتيجه حاصله از پيشنهاد اشترن جهت استفاده از نقاشي در درمان ناراحتي هاي رواني كودكان نيز اعجاب انگيز بوده است . زياد نقاشي كردن به كودك امكان مي دهد كه قدرت و قابليت خلاقيت خود را بشناسد و در نتيجه حل مشكلات آموزش برايش سهل تر جلوه كند و همچنان كه يك كارشناس بهداشت عمومي مي گويد:
جهان پر از كودكان باهوش و خوش ذهن است كه با ذوق خود به زندگي، معني مي دهند. اي كاش براي كمك به آنها با دست خودمان موجب نابودي آنها نشويم.
در پايان از زني سخن مي گويم كه با كودكي كه در آغوش داشت نزد پيامبر آمد و گفت:براي ما از فرزندان سخن بگوي و
پيامبر گفت:
فرزندان شما به حقيقت فرزندان شما نيستند.
آنها دختران و پسران زندگي اند در سوداي خويش.
اين جوهر حيات است كه به شوق ديدار خويش هر دم از گوشه اي سر بر مي كند.
آنها از كوچه  وجود شما مي گذرند اما از شما نيستند و اگر چه با شمايند به شما تعلق ندارند.
عشق خود را بر آنها نثار كنيد،  اما انديشه هايتان را براي خود نگه داريد.
زيرا آنها را نيز براي خود انديشه اي ديگر است.
چه آنها را در خانه خود مسكن دهيد اما روح آنان را آزاد گذاريد.
زيرا روح آنان در خانه «فردا» زيست خواهد كرد كه شما حتي در رويا نمي توانيد به ديدار آن برويد. ممكن است تلاش كنيد كه شبيه آنها باشيد اما بكوشيد كه آنان را مانند خود بار بياوريد.
زيرا زمان به عقب باز نخواهد گشت و يا ديروز درنگ نخواهد كرد.
***
پس كودكان را جدي بگيريم حتي نقاشي هايشان را، نداي كمك آنها را از لابلاي تصوير رسم شده توسط آنها بشنويم و به ياريشان بشتابيم.
نازخند صبحي
منابع:
۱- ا.ل.كرمن. نقاشي كودكان- كاربرد تست ترسيم خانواده در كلينيك ، مترجم: دكتر دادستان .
۲-كلين دي. توماس. آنجل.ام.جي. سيگر مقدمه اي به روان شناختي نقاشي كودكان ، مترجم: عباس مخبر.