لقب قارچ، <پيش نياز حيات> است، چرا كه قارچ با خاصيت <هوموستازي> (حفظ تعادل بدن با محيط) خود، بدن ما را در مقابل بيماري ها بيمه مي كند. مواد مغذي موجود در قارچ، سيستم ايمني بدن را فعال كرده و خاصيت تدافعي بدن را در مقابل عوامل بيماري زا مثل انواع انگل ها، ويروس ها، باكتري ها و ... بالا مي برد. چيني ها و ژاپني ها، قارچ را داروي ضدسرطان مي دانند. در ژاپن، روسيه، چين و آمريكا، بسياري از داروهاي از بين برنده <تومورها> از قارچ هاي خوراكي و غيرخوراكي تهيه مي شوند.
طي پنجاه سال اخير، بسياري از يافته ها و پيشرفت هاي علم پزشكي وابسته به ارگانيسمي كوچك به نام قارچ بوده است. كپك ها و مخمرها كه به نام كلي قارچ ناميده مي شوند؛ از مهم ترين ارگانيسم هاي حياتي اند.
ولين آنتي بيوتيك از قارچ ها و <پني سيلين>، <تترا ساپكلين> و <اورئومايسين> از كپك ها به دست آمد و پس از آن؛ اين داروها شفابخش زخم ها و بيماري ها شد. قارچ، اين موجود زنده كوچك در تهيه نان، پنير، اسيدهاي طبيعي، ماءالشعير و ويتامين ها خصوصا ويتامين ث(C) ، نقش اصلي را داراست. قرص هاي ويتامينC كه در زمان سرماخوردگي از آن استفاده مي كنيد، از قارچ به دست مي آيد. چيني ها از قارچ به عنوان دارو استفاده كرده ومي كنند.
بيماري گاهي به علت آسيب پذير بودن ارثي سيستم ايمني بدن و يا به علت فعال نبودن و آماده نبودن سيستم ايمني بدن اتفاق مي افتد. به اين ترتيب كه عوامل بيماري زا به راحتي بدن ما را مورد تهاجم قرار داده و بيمار مي شويم، اما بيماري ها نيز انواع مختلفي دارند. گاه مثل سرماخوردگي سريع بروز كرده و بهبود مي يابند و گاه مانند بعضي از بيماري ها مثل <سرطان>، <ايدز> و ... پس از گذشت سال ها، نمايان مي شوند. بنابراين داشتن يك بدن آماده و سرحال و با سيستم ايمني هميشه فعال مهم است كه بتواند خطر ابتلا به انواع بيماري ها را كاهش دهد و در صورت بروز هر گونه بيماري، سريعا بهبود يابد.
قارچ، يكي از باارزش ترين خوراكي ها است. قارچ با داشتن چربي بسيار كم، پروتئين گياهي فراوان، آهن، روي، كيتين، فيبر، اسيدهاي آمينه ضروري، ويتامين ها و مواد معدني فراوان، يكي از مهم ترين مواد خوراكي است.
اما قارچ انواع مختلفي دارد. در اين بحث ما به دو نوع اصلي آن اشاره مي كنيم: 1-ريشاي (ريشي) كه قارچي است خوراكي اما مهمترين نوع قارچ خوراكي -2 انواع قارچ خوراكي با نام كليshiitake) )
ريشاي (ريشي):
اين قارچ يكي از انواع مهم قارچ خوراكي است. اين قارچ فوايد فراواني دارد:
۱-باعث توقف رشد <تومورها> مي شود؛ چرا كه اين قارچ باعث افزايش اينترلوكئين 1 و 2 در بدن شده و رشد <تومورها> را متوقف مي كند.
۲-از بين بردن درد و ايجاد حالت بي حسي در اعضاي مختلف بدن
۳ -از بين برنده التهاب در نقاط مختلف بدن
۴-اين قارچ خاصيت آنتي اكسيداني قوي دارد.
۵-باعث افزايش فعاليت سيستم ايمني بدن شده و ما را در مقابل عوامل بيماري زا خصوصا ويروس ها مقاوم مي كند. (خاصيتHDP )
۶ -كاهش دهنده كلسترول و فشار خون
۷ -باعث از بين بردن اخلاط ريه شده و سرفه رامتوقف مي كند
۸ -ممانعت از ابتلا به هپاتيت و آسيب به كبد
۹ -افزايش مقاومت بدن در مقابل ويروس ايدز(HIV)
۱۰ -اين قارچ حاوي مقادير زيادي كلسيم، آهن، فسفر، ويتامينC ،D،B و اسيدپانتوتنيك است.
قارچ تازه
|
قارچ خشك
|
تركيبات
|
۸/۹۲ گرم
|
۸/۱۵ گرم
|
رطوبت
|
۵/۱ گرم
|
۵/۱۲ گرم
|
پروتئين
|
۴/۰ گرم
|
۶/۱ گرم
|
چربي
|
۴/۵ گرم
|
۶۰ گرم
|
(قندها) هيدرات كربن
|
۶/۰ گرم
|
۵/۵ گرم
|
(فيبر) هيدرات كربن
|
۳/۰ گرم
|
۶/۴ گرم
|
خاكستر
|
۸ ميلي گرم
|
۱۶ ميلي گرم
|
كلسيم
|
۳۹ ميلي گرم
|
۲۴۰ ميلي گرم
|
فسفر
|
۷/۰ ميلي گرم
|
۹/۳ ميلي گرم
|
آهن
|
ماكزيمم
|
۱۵۳۴ ميلي گرم
|
پتاسيم
|
كم
|
۱۰۷/۱۳ ميلي گرم
|
سديم
|
ماكزيمم
|
۲۴/۱۳۲ ميلي گرم
|
مينزيم
|
۴/۰ ميلي گرم
|
۱ ميلي گرم
|
ويتامين ب يك
|
۴/۰ ميلي گرم
|
۱ ميلي گرم
|
ويتامين ب دو
|
۵/۴ ميلي گرم
|
۱۰ ميلي گرم
|
نياسين
|
۳ ميلي گرم در حالت پخته
|
۴/۹ ميلي گرم در 60 ميلي گرم
|
اسيد آسكوربيك (ويتامينC)
|
ماكزيمم
|
۲۷ درصد در 06/0
|
پيش ويتامين 2D
|
۱۰ درصد
|
۱۰ درصد
|
قسمت غيرخوراكي (پس مانده
|
|
|
|
|
انواع قارچ خوراكي با نام كلي شيتك(SHIITAKE) :
تمام قارچ هاي خوراكي نيز خواص مهمي دارند. اين خواص عبارتند از:
۱-كاهش قابل ملاحظه خطر ابتلا به سرطان روده،كبد، معده، تخمدان و ريه ها
۲-افزايش ترشح <لنفوسيتT ، اين ماده باعث از بين بردن سلول هايي مي شود كه ميزبان خوبي براي ويروس ها هستند
۳-آنتي اكسيدان بسيار قوي . (انواع قارچ هاي خوراكي خاصيت آنتي اكسيداني بالايي دارند)
۴-قارچ خوراكي حاوي؛ سلنيوم، اسيداورئيك، ويتامينA ،E،C بوده و منبع بسيار غني ويتامينD است. بنابراين با مصرف قارچ از پوكي استخوان نيز جلوگيري مي شود چرا كه ويتامينD عامل جذب كلسيم است.
۵-كاهش فشار خون و كلسترول
۶ -فعال كردن پروتئيني به نام <پروتئين اينترفرون> با مصرف قارچ خوراكي افزايش يافته و فعاليت ويروس ها در بدن متوقف مي شود
۷ -ممانعت از ابتلا به هپاتيت و حفظ سلامتي كبد
۸-رفع گرفتگي و كوفتگي عضلات
۹ -وجود تركيبات مهم در قارچ ها مثل: همي سلولز، پلي ساكاريدها، پپتيدهاي ساكاريدي، نوكلئوزيدها، تري ترپوئيدها و نشاسته
۱۰ -برقراري تعادل در عملكرد سيستم عصبي و كنترل فعاليت هاي عصبي - عضلاني
۱۱-كنترل متابوليسم بدن
۱۲ -تعادل و تنظيم ترشح هورمون ها
۱۳ -انتقال سريع و مناسب مواد مغذي و اكسيژن با افزايش فعاليت ناقل ها
۱۴ -قارچ خوراكي با داشتن قندهاي مركب (پلي ساكاريدهاي مركب) باعث افزايش ميزان <سيتوكين> دربدن مي شود. <سيتوكين> پروتئيني است كه به وسيله سيستم ايمني بدن ساخته شده و باعث تسهيل عملكرد سلول ها در مقابل عوامل بيماري زا مي شود.
بنابراين مصرف قارچ خوراكي يكي از راه هاي حفظ سلامتي است. در يك رژيم غذايي متعادل و مناسب قارچ به عنوان يكي از شاخص هاي سلامتي گنجانده مي شود. استفاده از آنتي بيوتيك ها، مسكن ها و ... نه تنها كمكي به بازگشت سلامتي ما نمي كنند، بلكه سيستم ايمني راتضعيف كرده و بدن را براي بيماري مستعدتر مي كنند.
جدول فوق ميزان دقيق مواد موجود در قارچ (تازه وخشك) را به شما نشان مي دهد.
مهتاب صفرزاده خسروشاهي
كارشناس علوم و صنايع غذايي
منبعFactsNutritional health.com :