حسين يگانه
تعدد مراكز نظارت بر دفاتر خدمات مسافرتي باعث بي نظمي حاكم بر اين آژانس ها شده است.
برخلا ف حساسيت صنعت توريسم نسبت به صنايع ديگر و رقابت كشورهاي جهان بر سر درآمد هنگفت آن، سيستم متولي اين صنعت در كشور هنوز به طور كامل تجهيز نشده و داراي برنامه مدون نيست.
دفاتر خدمات مسافرتي، يكي از اركان عمده اين صنعت است كه طبق ضوابط خاصي از طرف دولت به بخش خصوصي واگذار شده است. اين دفاتر اقدامات صدور و اخذ ويزا، صدور بليت هاي مسافرت هوايي، زميني، ريلي و اجراي تورهاي سياحتي، زيارتي را به عهده دارد و با وجود اينكه به طور مستقيم زير نظر سازمان ايرانگردي و جهانگردي كشور تعيين صلاحيت و نظارت مي شود، سازمان هاي ديگري نيز در صدور مجوزهاي اين دفاتر دخيل هستند، به طوري كه بايد مجوز فروش خدمات تورگرداني و سرويس دهي به مسافر از سازمان ايرانگردي وجهانگردي، فروش اوراق بهادار از سازمان هواپيمايي كشوري، ديدار و سفر به اماكن زيارتي از سازمان حج و زيارت و ديدار از مناطق طبيعي از سازمان حفاظت محيط زيست و تورهاي ورزشي از فدراسيون هاي ورزشي مربوطه كسب شود. در اين راستا مديران آژانس هاي مسافرتي سطح كشور از اين مساله رنج مي برند و خواستار تغيير رويه اين سازمان ها هستند. اين نظر يكي از مديران آژانس خدمات مسافرتي در تهران ا'ست؛
محمد طاها عبدخدايي، رئيس سازمان ايرانگردي وجهانگردي در مصاحبه با خبرنگار ما بيش از هر چيز به اهميت نقش اين سازمان به عنوان يك تشكيلات دولتي نظارتي اشاره كرد و وظيفه سازمان را بيش از همه در راستاي نظارت و هدايت، مهم و اساسي دانست. به همين لحاظ بحث هاي كارشناسي و برنامه ريزي دقيق و هم راستا با رشد شتابان صنعت جهانگردي در سطح بين المللي در اين مقوله ضروري است. همين جا قابل تاكيد است كه نقش نظارتي و هدايتي سازمان در رابطه با دفاتر خدمات مسافرتي (كه عمدتا بخش خصوصي هستند) بايد كارساز و پيش برنده باشد و موانع موجود در سر راه پيشرفت و توسعه كار اين دفاتر را بردارد نه نقشي بازدارنده و مانع تراش.
در ادامه سلسله گزارشات ۲۰۱۰«، يكهزار ميليارد دلار» آگاهي از نظرات مديران آژانس هاي توريستي فعال كشور و مسائل و مشكلات موجود آنان ضروري است.
مشكل حمل و نقل 
در همه جاي دنيا براي توسعه صنعت گردشگري پيش از هر چيز به كاهش نرخ هاي حمل ونقل مي پردازند، ما چه مي كنيم؟
واقفي، مدير يكي از شركت هاي خدمات مسافرتي كه بيشتر در رابطه با ورود توريست فعاليت دارد، در رابطه با مشكل حمل و نقل چنين مي گويد:« حمل ونقل يكي از صنايع مرتبط و نزديك جهانگردي است بي شك اين دو لازم و ملزوم يكديگرند چرا كه امروزه بخش عمده سفرها در ارتباط مستقيم با حمل ونقل داخلي و خارجي است و بدون آن صنعت توريسم بي معناست. هنجار اين است كه متوليان حمل ونقل كشور همكاري هاي لازم را با سازمان ايرانگردي و جهانگردي كشور در جهت مرتفع ساختن نياز اين مجموعه و به نفع دو طرف انجام دهند. اما با وجود اين همكاري گاهي اوقات به مواردي بر مي خوريم كه آنچنان هم خوشايند نيستند. در حالي كه متوليان اجراي تورهاي توريستي اقدام به رزرو جا براي يك تور در سيستم حمل ونقل ريلي كشور مي كنند به جاي اينكه قيمت ها با تخفيف ارائه شود با نرخ دو برابر به فروش مي رسد.»
اين درحالي است كه در تمام دنيا قيمت رزرو حمل ونقل تورهاي مسافرتي با تخفيف هاي ويژه همراه است.
او ادامه مي دهد:«چارترينگ هواپيما نيز مشكل ديگري است كه تورگردانان با آن روبه رو هستند. رزرو صندلي هواپيما در سازمان هواپيمايي كشوري براي تعداد زياد مسافر (مثلا ۵۰نفر) براي چند ماه آينده مقدور نيست. بنابراين برگزار كنندگان اين تورها مجبور به اختصاصي كردن هواپيما هستند. در نتيجه خسارت مالي آن متوجه مديران آژانس هاي مذكور شده، شكست آنها را در پي خواهد داشت.
جاذبه داريم؛ جذب چطور؟
پور فرج، مدير يكي از آژانس هاي مسافرتي از اهميت تبليغات و ايجاد تسهيلات براي گردشگران در داخل كشور مي گويد:«به نظر من براي اينكه در سال ۲۰۱۰ به رقم قابل قبولي از هزار ميليارد دلار درآمد كل جهان برسيم و بتوانيم سهم شايسته كشورمان را از اين گردش مالي عظيم بگيريم بايد در دو زمينه به طور جدي فعاليت كنيم:
۱- تبليغات و بازاريابي در خارج از كشور
۲-ايجاد تسهيلات در داخل كشور
توريست ها اكثر كشورهاي دنيا را بازديد كرده اند و از همه راهكارهاي استفاده شده در اين صنعت جهت جذب توريست در كشورهاي ديگر باخبر هستند. بنابراين نمي توان به اين قشر از مردم جهان سرويسي كمتر از هزينه اخذ شده داد. فرض مي كنيم تبليغات و بازاريابي به خوبي انجام شود، اما اگر پس از ورود به كشور سرويس موردنياز او ارائه نشود، پيشرفت حاصل نخواهد شد.
در كشور ما همه عوامل جذب وجود دارد. آثار باستاني و تاريخي، طبيعت چهار فصل و توانايي مردم در برقراري ارتباط با ساير ملل، امتيازاتي است كه مي توانيم به عنوان دانسته هاي خود از آن نام ببريم.
ابتدا بايد به بررسي اين صنعت در بخش دولتي بپردازيم. آيا سازمان متولي توريسم كشور:
- عليه تبليغات منفي كشورهاي ديگر اقدامي به عمل آورده است؟
- به فكر موانع و راهكارهاي رفع آن بوده است؟
- از تجربه كشورهاي ديگر استفاده كرده است؟
- به فكر جايگزين كردن اين صنعت بوده است؟
اگر به اين سوالات جواب داده و درمورد آنان اقدامي انجام داده است، پس چرا پيكره صنعت جهانگردي كشور نتوانسته سهم قابل ملاحظه اي را از آن خود كند؟ واقعيت اين است كه تشكيلات متولي توريسم كشور ما در حدي نيست كه بتواند تبليغات و بازاريابي و ايجاد تسهيلات را به خوبي جامه عمل بپوشاند. جايگاه اين سازمان در وزارت ارشاد نيست.
اين سازمان بايد به صورت مستقل به كار اقتصاد و بازرگاني بپردازد و يا در قالب وزارت خانه تعريف شود. مديران خوب ابزاركار مناسب و بودجه مناسب نياز دارند و در جايي كه اين سازمان زيرمجموعه وزارت ارشاد است، نخواهد توانست توريسم كشور را توسعه دهد. اگر كشور همسايه ما،  تركيه، سالانه ۱۳ ميليون نفر توريست دارد، اين نه به دليل بي بندوباري، بلكه عمدتاً به جهت فراهم بودن ساز و كار و ابزار موجود در بخش جهانگردي است.
توريست با ورود به تركيه از تسهيلات توريستي آن كشور استفاده كرده و البته هزينه آن را نيز مي پردازد و طبيعي است كه اين تعداد پذيرش دارد. بايد اميدوار بود اما ۲۰۱۰ سال هزار ميليارد دلا ري جهانگردي است و جاي درنگ نيست!

به زودي نقشه راهنماي توريستي منطقه طالقان منتشر مي شود. طالقان گام در راه توسعه گذاشته است و مثل ديگر نقاط، اين توسعه با بيم ها و اميدهايي همراه است. بديهي است اگر تب و تاب معاملات زميني و ساخت و سازها تحت كنترل هاي قانونمند درنيايد، روند توسعه بي رويه مي تواند براي طالقان پرخسارت باشد. اما نظارت دقيق مردم و مسوولان، به ويژه از طريق شوراهاي اسلامي شهر و روستا، بر روند توسعه، مي تواند از بيم هاي احتمالي بكاهد. حفظ حريم ساحلي رودخانه ها از روند ساخت و ساز عنان گسيخته، حفظ ميراث هاي طبيعي و فرهنگي و كنترل قانونمند فعاليت هاي دلالي زمين و بخصوص جلوگيري از نابودي درختزارها و مراتع، وظيفه اي بس حساس و مهم در اين برهه از تاريخ طالقان است كه پيش روي مردم و مسوولان قرار گرفته است. طالقان هنوز استعدادهاي خوبي براي احياء و توسعه صنايع دستي ديرين اين خطه را دارا است كه مي توان با تقويت آنها، از مهاجرت ناخواسته جمعيت روستايي از طريق ايجاد اشتغال كاست. تجربه كلاردشت، آزمون مناسبي براي جلوگيري از تكرار آن در طالقان است. جاذبه هاي طبيعي بايد در چارچوب تمهيدات قانوني و رفتار مسوولانه، مورد بهره برداري قرار گيرند تا از تخريب آنها جلوگيري شود. براي آشنايي با موقعيت كنوني و پيشينه طالقان، شرح كوتاهي را از نظرتان مي گذرانيم:
منطقه ييلاقي طالقان، با مردماني مهربان، ميهمان نواز و فرهنگ دوست، در ميان كوههاي برفگير البرز، از غرب ارتفاعات كندوان تا چهل كيلومتري شرق قزوين، دامن گسترده است. شاهرود، رگ حياتي اين سرزمين ديرسال، از كوه پايه هاي شرقي آغاز و با طولي نزديك به ۱۰۵ كيلومتر به غرب مي رود. اين شريان آبي، بيش از پانزده رودخانه كوچك و بزرگ منطقه را كه از چشمه سارها و برفاب ها سرچشمه مي گيرند، به همراه خود تا سپيدرود مي برد. شاهرود با آب هاي قزل اوزن آميخته و راهي درياي خزر مي شود. سد مخزني طالقان با ظرفيت ۴۲۰ ميليون مترمكعب كه بر روي شاهرود در دست ساخت است، نقطه عطفي مهم در تاريخ، جغرافيا و محيط زيست منطقه محسوب مي شود كه تحولات و آثار عظيمي را از خود برجاي خواهد گذاشت. طالقان با وسعتي حدود ۱۳۰۰ كيلومتر مربع در ۳۶ درجه و ۱۳ دقيقه عرض شمالي و ۵۰ درجه و ۴۷ دقيقه طول شرقي، در شمال غربي تهران قرار دارد.
روستاهاي زيباي طالقان، در دامنه هاي جنوبي و شمالي، در ارتفاع ۱۴۰۰ تا ۲۶۰۰ متر از سطح دريا در امتداد رودخانه ها و كنار چشمه سارها، پراكنده شده اند. ميانگين درجه حرارت ساليانه در طالقان حدود ۵/۹ و متوسط حداكثر، ۶/۲۷ +و متوسط حداقل، ۳/۱۱-درجه سانتيگراد و ميانگين بارندگي ساليانه، حدود ۵۰۰ ميليمتر است.
شايد هنوز هم بتوان در حافظه پيران طالقان گوشه هايي ازمنظومه عاشقانه عزيز و نگار را جستجو كرد كه نمونه اي غني از فرهنگ شفاهي اصيل عامه و داراي ارزشهاي ويژه موسيقيايي است و تا نواحي دوري از گيلان و طالش و مازندران رواج دارد.
جاذبه هاي طبيعي 
طبيعت روح نواز طالقان به عنوان مهمترين جاذبه منطقه، گردشگران بسياري را به سوي خود جلب مي كند. قله استوار شاه البرز با ارتفاع ۴۲۰۰ متر در بلندترين نقطه مرز طالقان و الموت و قله هايي همچون: ساتا، بام، ناز، كهار، زرينه كوه، لشكرك و كلوان با ارتفاه بين ۳۴۰۰ تا ۴۴۰۰ متر به همراه غارهايي مانند: مرغ بند در ناريان، لكه سنگ در سوهان، خلي زر در وركش و غارهاي بزج و بادامستان و نيز آبشارهاي: سفيدآب در غرب شاه البرز، شل بن در غرب بزج، قره نو در جزينان و آبشارهاي: آسكان، سوهان و كركبود، مجموعه اي متنوع و كامل را براي دوست داران طبيعت فراهم آورده اند.
نزديكي به ارتفاعات علم كوه و تخت سليمان و نيز وجود چند مسير راه پيمايي كم نظير كه طالقان را به سواحل درياي خزر مربوط مي كند، بر جذابيت هاي طبيعي منطقه افزوده اند.
جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي 
منزل مرحوم آيت ا... طالقاني در گليرد و يادمان درويش عبدالمجيد طالقاني در مهران، از آثار باارزش تاريخي- فرهنگي طالقان به شمار مي آيند.
از ديگر آثار و بناهاي تاريخي طالقان - برجاي مانده از آسيب هاي طبيعي - مي توان به برخي قلعه ها و امام زاده ها، مقابر، حمام ها و آسياب ها اشاره كرد؛ ارژنگ قلعه در ميناوند، قلعه منصور و قلعه كيقباد در شمال هرنج و قلعه دختر در گته ده، قلعه پراچان و قلعه فاليس، امام زاده هارون در جوستان، شاه محمد حنيفه در كركبود، امام زاده زكريا در ميرالش و امام زاده ابراهيم در تكيه ناوه و نيز امام زاده هاي روستاي سيدآباد، اورازان، كش، كشه رود، كلاهرود، اسفاران، خچيره و بقعه مير دروشته و مقابر پير در ديزان ، مهران ، گته ده، واوانك. بقاياي آسيابها در برخي از روستاها و نيز شهر بزرگ انتقال آب از طالقان به قزوين در امتداد قله هاي كوههاي جنوبي طالقان نيز بسيار ديدني هستند.

جف استراد
روز سوم: روز گرما
يك ماده گوزن كاريبو را ديدم كه در ساحل آنطرف درياچه آب مي نوشيد، خوب تماشايش كردم - مرا ديد و به داخل بوته زار رفت - زيبا بود!
مقداري فيلم گرفته ام، اما كار خيلي كند پيش مي رود. هر از گاهي احساس حماقت مي كنم ولي مي كوشم با نوشيدن آب بيشتر اين احساس را فرونشانم. امشب خيلي ساكت و راكد است،  بيش از آنچه فكرش را بكنيد. اگرچه صبح چندبار هوا توفاني شد،  اما هيچ از گرما كم نكرد. فقط ... اوه، چه احساس خوبي داشتم وقتي يك مشت تگرگ توي دهانم ريختم. جداً چند ثانيه بعد از اينكه شنا مي كنم و از آب بيرون مي آيم، دوباره گرمم مي شود. بنابراين نيم ساعتي لخت و خيس آنجا مي ايستم و سعي مي كنم اندك نسيم خنك كننده اي را حس كنم. مظلومانه به دنبال سايه مي گردم،  اما آفتاب ظالمانه دنبالم مي كند.بهتر بود يك ماه ديگر صبر مي كردم، بعد دست به اين كار مي زدم.از فكر حمله امشب پشه ها لبريز از وحشت شده ام. تمام روز از شدت داغي هوا نمي توانم حتي يك آن نفس تازه كنم. امشب يك جفت سمور آبي در ۱۰ متري من توي آب عقب و جلو مي روند،  يكي شان ديشب آمد. هر از گاه يكبار يكي شان ضربه اي با دم به آب مي زند تا يادم نرود آنجا قلمرو آنهاست.
عجب، از نوشتن اين سطور هم خيس عرق مي شوم! ديشب وقتي باد ناشي از توفان قريب الوقوع وزيد، استراحت كوتاهي كردم. البته يك ساعت بيشتر طول نكشيد. بعد از آن هوا ساكن شد و وزوز ديوانه وار پشه ها تا صبح ادامه يافت.
دلم مي خواهد آتشي روشن كنم اما ناي اين كار را ندارم، تا فردا صبر مي كنم. وقتي آتش روشن كردم سعي مي كنم چند تا ماهي بگيرم.ترجيح مي دهم الان در خانه، كنار سو بودم.
برگردان: حميد ذاكري

«جهاني در يك مرز...»
اگر از شما بپرسند اين لقب برازنده كدام كشور است، لابد ابتدا سري به كشورهاي آمريكاي لاتين مي زنيد و بعد، به خودتان مي گوييد بهتر است جست وجو را در كشمير پي بگيريد. اما به نتيجه اي نخواهيد رسيد، چرا كه اين لقب فقط و فقط مختص يك كشور است: ايران!
بله، در همين محدوده اي كه زندگي مي كنيم حيات ۱۶۲ گونه پستاندار، ۵۰۲ گونه پرنده، ۱۹۶ گونه خزنده، ۱۷۴ گونه ماهي، ۲۰ گونه دوزيست و... تنوع اقليمي بي نظيري به وجود آورده است.
در برگيري نمونه هايي از اقاليم همه قاره ها اين لقب را برازنده ما كرده است، شك نكنيد.
۱- شير ايراني 
گونه: شير ايرانيPanthera leo persicus
خانواده: گربه سانانFELIDAE
راسته: گوشتخوارانCARNIVORA
رده:پستاندارانMAMELIA
شير ايراني كه در گذشته نشان ايران زمين بوده در قسمت هاي جنوبي كشور بخصوص استان هاي خوزستان و فارس زندگي مي كرده است. اين شير نسبت به زيرگونه آفريقايي آن داراي يال هايي كوتاه تر، موهايي تيره تر و دمي بلند با دسته اي از موهاي بلند سياه در انتهاي آن متمايز بوده است و بيشتر در مناطق جنگلي، بوته زارها و علفزارهاي نزديك به آب زندگي مي كرده. وزن آن ۱۵۰ تا ۲۵۰ كيلوگرم و طول بدن آن بدون احتساب دم، ۱۵۰ تا ۱۹۰ سانتي متربوده ومهمترين زيستگاه شير ايراني، دشت ارژن فارس بوده است. طبق نظر ريش سفيدان محلي تا سال ۱۳۲۰ يعني حدود پنجاه سال پيش، دسته هاي دو تا پنج تايي شير ايراني در بيشه زارهاي جنوب شهر شوش ديده مي شده اما بر اثر شكار بي رويه مردم محلي بخصوص عشاير، تخريب زيستگاه و سمي كردن لاشه  (از طرف مردم محلي براي شكار شير) و همچنين از بين رفتن طعمه اصلي آن يعني گوزن زرد ايراني، جمعيت آن در ايران منقرض شد. اما خوشبختانه همچنان در قرق جنگلي «گير» در شمال غربي هندوستان واقع در منطقه اي به نام كيتاور حدود دويست قلاده از آن زيست مي كنند.

نهنگ موسوم به قاتل يكي از جالب ترين و جذاب ترين موجودات دريايي است كه علي رغم خطرناك بودن آن در شرايط خاص  به سرعت آموزش مي بيند و قدرت فراگيري بالايي دارد. ونكووركانادا نيز، كه به لحاظ وجود باغ وحش و مراكز نمايش حيوانات معروف است يك آكواريوم بزرگ براي نمايش هاي عمومي دارد كه در اين آكواريوم تنها يك نهنگ قاتل باقي مانده است كه به زودي به سن ديگو منتقل خواهد شد. به تازگي دانشمندان متوجه رفتار عجيبي دربعضي از نهنگ هاي قاتل شده اند اين نهنگ ها به دليل خاصي بدن خود را به كف خليج هاي كم عمق كه پوشيده از سنگ ريزه است مي مالند. با انجام مطالعات ، بهره گيري بيولوژيك خاصي از آن مشخص شده ليكن هنوز علت آن و تاثيري كه در زندگي نهنگ دارد معلوم نيست.

تالاب ها يكي از پراهميت ترين و غني ترين اكوسيستم هاي كشور هستند كه نقش مهمي را در زنجيره حيات و برقراري تعادل در طبيعت ايفا مي كنند.
مهندس نجفي معاون محيط طبيعي سازمان محيط زيست اعلام كرد: «پس از انجام مطالعات لازم بر روي تالاب هاي كشور، حدود صد و سي تالاب شناسايي و برگزيده شده اند. با اتمام اين طرح كليه تالاب هاي كشور داراي شناسنامه خواهند شد.»
وي هدف از اجراي اين طرح را جلوگيري از روند رو به تخريب تالاب هاي كشور عنوان كرد.

محمد طه عبدخدايي، رئيس سازمان ايرانگردي و جهانگردي به همراه جمعي از معاونان خود و مديران اين سازمان «جمعه پنجم دي ماه» تهران را به مدت يك هفته به قصد بيروت ترك كرد.در اين سفر دكتر بروجردي؛ مدير كل بازاريابي بين المللي، مصلحي مديركل نظارت و احمدي؛ مدير كل روابط عمومي، وي را همراهي كردند.هدف از اين سفر بحث و تبادل نظر براي تعاملات فرهنگي، در رابطه با صنعت توريسم بين دو كشور عنوان شده است.لبنان به خاطر شرايط آب و هوايي از سال هاي دور ميزبان جهانگردان و گردشگران متمول دنيا بود كه به خاطر همجواري با فلسطين اشغالي و درگيري هاي نظامي مدتي از صنعت توريسم فاصله گرفته بود. ولي مي كوشد تا موقعيت از دست رفته را بازيابد.

درناي سيبري پرنده اي است مهاجر كه در زمستان در جنوب درياي خزر، در دامگاه فريدون كنار ديده مي شود. اين پرنده در مناطق تالابي، شاليزارها، نيزارها و درياچه ها به سر مي برد. آشيانه اش را بر روي زمين و گاهي نيز در آبهاي كم عمق مي سازد. طول بدن پرنده حدود ۱۳۵ سانتيمتر است. نوع بالغ آن كاملا سفيد است و رنگ صورت و پاهايش قرمز مايل به بنفش است. در هنگام پرواز شاهپرهاي سياه رنگش به خوبي مشخص است. جالب است بدانيد از اين پرنده شايد به تعداد انگشتان دست هم در دنيا وجود نداشته باشد و بقيه از بين رفته اند. پس فراموش نكنيم كه اين گونه باارزش در حال انقراض، اينك در فريدون كنار به سر مي برد و بايد همه ما دست به دست هم بدهيم تا از خطر انقراض، رهايي يابد.

روابط عمومي سازمان ايرانگردي و جهانگردي شهرستان مهران در استان ايلام كه همجوار با مرز زميني عراق است، طي سه ماهه گذشته محل تردد يك ميليون و ششصد هزار نفر زائران عتبات عاليات بوده است كه رقم فوق العاده اي است.شريفي، مدير سازمان ايرانگردي و جهانگردي استان ايلام، از صدور مجوز ۷۰ زائرسرا در شهرستان مهران خبر داد و افزود: «وجود چنين سطحي از رفت و آمد،  امكانات رفاهي مناسبي مي طلبد كه باتوجه به جنگ زدگي مهران، هنوز تسهيلات گردشگري فراهم نيامده و ۷۰ زائرسرا فقط استعداد جذب و پذيرايي سه هزار نفر از هموطنان را دارا هستند؛ درحالي كه طي سه ماهه گذشته بالغ بر ۶/۱ ميليون نفر زائر در اين شهر تردد داشته اند.» به هرحال ظاهرا خوشابه حالشان، گرچه امكانات ندارند.

شوراي عالي آموزش دانشگاه علامه طباطبايي با برگزاري دوره مديريت هتلداري در سطح كارشناسي موافقت كرد.
دكتر حميد ضرغام - عضو هيات علمي دانشكده مديريت و حسابداري دانشگاه علامه طباطبايي - با اعلام اين خبر گفت:  «به اين ترتيب و با موافقت شوراي گسترش، اين رشته از سال تحصيلي آينده در اين دنشكده برگزار مي شود. هرچند منعي درخصوص تصويب اين رشته وجود ندارد.
همچنين برنامه هاي آزمون كارشناسي ارشد مديريت جهانگردي با دو گرايش برنامه ريزي و بازاريابي در سال تحصيلي آينده درحال تنظيم است.»