رضا قانعان 
ارگ بم قبل از آنكه در خاك فروريزد، ميزبان گروه هاي بي شماري از دانشجويان به ويژه دانشجويان رشته معماري بود. اين يادداشت هاي مدير آخرين گروه دانشجويي است كه توانستند ارگ را سرپا ببينند. پس از آنان گروه بعدي همراه با ارگ به خواب ابدي رفتند.
بالاخره هماهنگي هاي لازم انجام شد و من به اتفاق چهل دانشجوي ترم آخر رشته معماري دانشگاه سوره تهران عازم اردويي علمي به مناطق جنوبي كشور شديم. مقصد نهايي، كرمان از طريق يزد بود. در مرحله اول، بازديد از شهر كرمان و سپس بازديد از ارگ بم. صبح روز اول، بچه ها از بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر كرمان، بازديد كردند و سپس عازم شهر بم شديم. با وجود برنامه ريزي انجام شده، كمي دير به شهر بم رسيديم و وقتي وارد ارگ بم شديم كه هوا داشت تاريك مي شد. دانشجويان از ديدن اين بناي عظيم خشتي، شگفت زده و متحير بودند. يكي از بچه ها در زمان بازديد مي گفت: «حضور در ارگ بم در يك شب مهتابي چقدر خاطره انگيز است.» دانشجويان وقتي نداي بازگشتن را شنيدند، همه دورم حلقه زدند. آنها مي خواستند تا برنامه بازديدها را عوض كنم تا بتوانند فردا مجددا به شهر بم برگردند و در ارگ بم باشند. بي سابقه بود. چون معمولا بعد مسافت، دانشجويان را هرگز به اين فكر نمي انداخت اما آنها با اصرار مي خواستند تا فردا به بم بازگرديم. جمله يكي از دانشجويان هنوز در ذهنم هست كه مي گفت: «استاد، شايد هيچوقت اين فرصت، مجددا برايمان پيش نيايد كه ارگ بم را دوباره ببينيم.» و بقيه دانشجويان هم، همه با او همصدا شدند. به ناچار موافقت كردم. صبح روز بعد بچه ها از كرمان به بم برگشتند و يك روز كامل را در ارگ بم بودند. آنها عكس گرفتند، فيلم تهيه كردند و با مردم خونگرم بم صحبت كردند. آنها با صفاي وجودي خود با ارگ بم هم صحبت مي كردند، گويا محبت ها و مهمان نوازي مردم بم را در خشت خشت ارگ بم هم مي ديدند. وقتي در چايخانه سنتي ارگ بم، دور هم جمع شدند، چقدر راضي بودند از اينكه دوباره به بم آمده بودند و آن را جزو بهترين خاطرات خود مي دانستند.
در راه برگشتن، فكري به ذهنم راه يافت. چون اين سفر با همه سفرهاي دانشجويي قبلي فرق كرده بود و يك گروه از دانشجويان، رنج سفر را دوبار به جان خريده بودند و دوبار از ارگ بم بازديد كرده بودند، پس گزارش سفر آنها هم مي بايست متفاوت باشد. بنابراين از همه دانشجويان خواستم تا بدون مقدمه، هر چه را در ارگ بم احساس كرده بودند، بيان كنند. وقتي اين جملات و كلمات را مجددا خواندم، احساس كردم كه ارگ بم، وديعه اي در وجود اين گروه از دانشجويان گذاشته بود تا پس از ويراني، در تاريخ ثبت شود. آن كلمات عبارت بودند از: جريان زندگي، اوج هنر معماري، گذر از ديوارها و رسيدن به خاطره ها، بناي هميشه جاويد، محل ظهور عظمت، ۲۵۰۰ سال با خشت و بالاخره،  يادمان عظمت و پايداري ايران.
به هر حال پس از شنيدن خبر زلزله به شهر بم رفتم. عمق فاجعه آنقدر زياد بود كه قلم از نوشتن آن معذور است.
به هر سوي كه نگاه مي كردم، غم و غصه و مرگ را مي ديدم اما ارگ بم ساكت بود. هرچند از تن اين حقير به علت بيماري قلبي كاري برنمي آمد، اما آنچه در توان داشتم، به كار بستم. با مردم همدردي كردم و براي مصيبت هايشان اشك ريختم اما ارگ بم همچنان ساكت بود. وقتي مي خواستم به تهران برگردم، ارگ بم سكوت را شكست وگويي ندا سر داد كه: «پيامم را به نسل جوان داده ام، آن را حفظ كنند و براي ساختن مجدد من، اول مرا احساس كنند.»
اولين جلسه كلاس درس مرمت ابنيه، پس از زلزله بم هم حال و هواي ديگري داشت؛ بچه ها از دعوت پنهاني ارگ بم براي بازديد مجدد، سخن مي گفتند و براي غم مردم خونگرم بم اشك مي ريختند و خود را در غم آنها شريك مي دانستند. «شايد ما آخرين هيات علمي - دانشجويي بوديم كه از ارگ بم بازديد كرديم و شايد اولين گروه علمي - دانشجويي باشيم كه مجددا به آن بازخواهيم گشت، اما نه براي بازديد، بلكه براي ساختن ارگ بم، اين شايد مرهمي باشد بر دل مردم مهمان نواز و خونگرم شهر بم و همچنين آغازي باشد براي عاشقان معماري و فرهنگ غني ايران زمين، در راه احياء مجدد آن.
دي ماه ۱۳۸۲ تهران 
كارشناس ارشد مرمت و احياء بناو بافت هاي تاريخي

امير حسين تبريزي 
بي شك، ارگ بم را بايد يادگاري زيبا از شهرهاي گذشته دانست. ارگ بم با وسعتي حدود ۲۴۰هزار كيلومتر مربع، بزرگترين مجموعه خشتي جهان است. اين مجموعه عظيم داراي ۳۸ برج ديده باني و چندين حصار و باروي عظيم است. مواد و مصالح بكار رفته در اين مجموعه به قول مرحوم پيرنيا «ايدري» است يعني در ساخت آن مجموعه از مصالحي بومي و محلي، مثل خشت خام، اندود كاهگل، گاهي هم تنه درخت خرما، سنگ و آجر استفاده شده است. اين مصالح مناسب ترين مواد براي مقاومت در برابر شرايط جوي اين شهر هستند.
از لحاظ كاركرد معماري، ارگ بم دقيقاً شامل همان سه بخش گفته شده درمطالب قبلي يعني كهندژ، شارستان و ربض است.
كهندژ يا همان ارگ حكومتي در مشرف ترين محل ارگ واقع شده است و خود داراي برج و باروي مستقل است. از لحاظ شكل و نحوه قرارگيري اين كهندژ در مشرف ترين نقطه ارگ واقع شده و از يك سمت به بدنه حصار اصلي شهر تكيه داده شده در مواردي كه نياز به دسترسي سريع به خارج از محدوده شهر حس شود به جاي عبور از فضاهاي طولاني شارستان به راحتي بتوان از شهر خارج شد. در اين بخش ،فضاهايي مانند سربازخانه، اصطبل و خانه حاكم ديده مي شود.
در بخش دوم ارگ كه شارستان نام دارد انبوه خانه هاي زيبا با سقفها ي كلمبو و تزئينات اندك به چشم مي خورد. اصطبل اين خانه ها جدا بوده است و بعضي از آنها داراي چاه آب هستند. بعضي از خانه ها دوطبقه و داراي حياط مركزي هستند كه يادگاري از الگوي معماري ايران است.
ساباط ها، كوچه هاي تنگ و تاريك، آب انبار و مساجد و غيره در اين بخش ديده مي شودكه وظيفه خدمات رساني به شهروندان را به عهده داشته اند. نكته جالب، وجود حمام هاي خصوصي در منازل اين ارگ است. بخش سوم كه ربض نام دارد، امروزه شهر بم را در آغوش گرفته و درختان خرما به آن زينت داده است. در گذشته و حال ،كشاورزي در اين بخش صورت مي گرفته است و وظيفه تامين مواد غذايي به اين قسمت محول شده بود.
دانشجوي مرمت بنا دانشگاه ميراث فرهنگي

همكاري جهاني براي بازسازي ارگ بم 
ريكاردو سسا- مدير كل مديترانه و خاورميانه وزارت امور خارجه ايتاليا- كه به همراه يك هيات كارشناسي وارد ايران شده است، پس از بازديد از ارگ بم، آمادگي كامل كشور خود را براي بازسازي ارگ بم اعلام كرد.
ارگ دو هزار ساله بم، بزرگترين مجموعه خشتي جهان است كه بنا به گفته مقامات سازمان ميراث فرهنگي كشور حدود ۸۰ درصد آن در جريان زلزله ۳/۶ درجه ريشتري پنج دي، تخريب شده است.
رئيس و معاون دفاع غير نظامي ايتاليا، مدير كل اداره محوطه هاي تاريخي وزارت ميراث فرهنگي ايتاليا، سسا را در سفر به ايران و سفر به ارگ بم همراهي كرده اند.
عبدالرسول وطن دوست- مدير بين الملل سازمان ميراث فرهنگي كشور- كه روزهاي اخير را به جلب حمايت هاي جهاني و پاسخگويي به اعلام آمادگي كشورهاي مختلف براي بازسازي ارگ بم گذرانده است، به خبرگزاري ميراث فرهنگي كشور گفت:« در جلسه اي كه بين مقامات ايراني و هيات ايتاليايي و با حضور سفير ايتاليا برگزار شد، مقرر شد تا يك هيات كارشناسي، متشكل از كارشناسان ايتاليايي در چند روز آينده راهي ايران شوند و به همراه كارشناسان ايراني وضعيت فعلي ارگ بم را بررسي و مستندنگاري كنند.»
مستندنگاري و بررسي شرايط فعلي ارگ بم اولين گامي است كه ايران مايل است در راه بازسازي ارگ بم برداشته شود. در طول بررسي هاي اوليه، وضعيت تخريب به طور دقيق مشخص خواهد شد. همچنين هزينه و شرايط بازسازي نيز تعيين مي شود. ايران بيشتر تمايل دارد تا بازسازي ارگ بم زير نظر يك كميته هماهنگي با رياست يونسكو انجام شود. وطن دوست كمي پيش تر، به ميراث خبر گفته بود: «ما اميدوار هستيم يونسكو به عنوان يك دستگاه هماهنگ كننده بازسازي ارگ بم در ايران حضور يابد و مانند يك كميته هماهنگ كننده، مسووليت هماهنگي منابع مالي و منابع علمي جهاني را بر عهده بگيرد.» شوراي بين المللي بناها و محوطه هاي تاريخ ( ايكوموس)، مركز ميراث جهاني يونسكو و مركز مطالعه، حفظ و مرمت اموال فرهنگي( ايكروم)، از جمله سازمان هاي بين المللي هستند كه براي كمك اعلام آمادگي كرده  اند.
وطن دوست مي گويد: «اقدامات گسترده تر از چهارم ياپنجم ژانويه آغاز خواهد شد.»
سازمان ميراث فرهنگي كشور همچنين از يك شركت ژاپني كه در زمينه استحكام بخشي بناها در مقابل زلزله تجربه دارد دعوت به همكاري كرده است كه ممكن است تجربيات اين شركت در دوباره سازي ارگ بم به كار گرفته شود.
ضايعه براي ايران و جهان 
سازمان ميراث فرهنگي كشور و دفتر منطقه اي يونسكو در ايران در يك جلسه اضطراري كه در تهران برگزار شد، با صدور يك بيانيه مشترك آمادگي خود براي بازسازي ارگ بم را اعلام كردند.
در بخشي از اين بيانيه آمده است، «جامعه جهاني به اهميت حفاظت از ميراث فرهنگي وقوف داشته و بر عزم خود براي نجات ميراث فرهنگي تاكيد مي كند تا اين آثار به نسل هاي بعدي منتقل شوند.»
در بخش ديگري از اين بيانيه آمده است، «تخريب ارگ تاريخي بم مسلما ضايعه فرهنگي ناگواري نه تنها براي كشور ايران كه براي جهان است.»سازمان ميراث فرهنگي كشور به همراه دفتر منطقه اي يونسكو در ايران خواستار شده اند تا تمامي مجامع و دستگاه هاي ذي ربط نسبت به مرمت ارگ بم اقدام كنند.
اقدامات اوليه براي مرمت ارگ بم از همين حالا شروع شده است.
ايران بيشتر تمايل دارد تا بازسازي ارگ بم زيرنظر يك كميته هماهنگي با رياست يونسكو انجام شود.
درحالي كه بسياري از كشورهاي جهان هم اكنون در تعطيلات كريسمس به سر مي برند، اما بسياري از مقامات و مديران سازمان هاي بين المللي همدردي خود را با ايران ابراز داشته و براي بازسازي ارگ بم اعلام آمادگي كرده اند. چنانكه در اين بيانيه آمده است اولين گام در راه مرمت ارگ بم جمع آوري كليه مدارك، ازجمله مدارك مدفون در زير آوار خواهد بود.
آخرين عكس ها قبل از زلزله 
نمايشگاهي از آخرين عكس هايي كه چند روز پيش از وقوع زلزله در بم، توسط دانشجويان معماري دانشگاه علم و صنعت تهيه شده بود، در دانشكده معماري اين دانشگاه به نمايش درآمده است.
دانشجويان كارشناسي رشته معماري اين دانشگاه، قرار بود در روز وقوع زلزله در ارگ حضور داشته باشند، اما به دليل مشغله استادشان، سفر را يك هفته زودتر انجام دادند و نمايشگاه حاضر حاصل آخرين سفر دانشجويي به ارگ تاريخي بم است.
اين عكس ها، در سالن ورودي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه علم و صنعت به نمايش درآمده است.

نويسنده:اچ شرودر از دانشگاه وايمر آلمان 
سنت بناهاي خشتي در ناحيه امروزي ازبكستان به هزاران سال قبل باز مي گردد. در طول تاريخ معماران سنتي به فنوني براي استفاده از خشت و گل در بناها رسيده اند، اما به طور كلي اين فنون سنتي در برابر زلزله مقاومت اندكي دارند.
ازبكستان نيز همچون كل منطقه آسياي مركزي از جمله نواحي بسيار زلزله خيز دنياست و تاكنون بر اثر زلزله آسيب هاي فراواني ديده است. در اين مقاله رفتار و واكنش انواع بناهاي سنتي موجود در اين كشور، به ويژه بناهاي خشتي، در شرايط زلزله طبقه بندي شده است.
خشت 
به دليل ميزان بالاي نمك در خاك ازبكستان، به ويژه در مناطق بياباني، خشت هاي پخته هرگز به كيفيت لازم نمي رسند. در نتيجه حتي امروزه نيز استفاده از خشت خام در خارج و داخل شهرها بيشتر رواج دارد.
خشت ها را معمولا در كوره پزخانه هاي سنتي يا با دست در قالب هاي فلزي يا چوبي مي سازند. معمولا خشت در بنا مانند آجرهاي معمولي به كار مي رود و ديوارهاي بيروني بناها معمولا ۳۰ تا ۴۰ سانتي متر ضخامت دارند.
از ديگر مصالح معمول در اين مناطق مي توان به خشت هاي دستي اشاره كرد كه به دو شكل خشك و مرطوب استفاده مي شوند. از اين نوع مصالح بيشتر براي ساختمان هاي بيروني و بناهاي كشاورزي يا به عنوان ماده پركننده چارچوب الواري ساختمان ها استفاده مي شود. در مخلوط اين گل ها گاهي از كاه نيز استفاده مي شود.
كيفيت ساخت اين بناها نيز آنچنان بالا نيست: معماران معمولا رج چيني نمي كنند و در اتصالات و پي ساختمان هم از ملاط استفاده نمي كنند. در نتيجه اين بناها كلا ضعيف اند و به آساني، به ويژه از زلزله، آسيب مي بينند.
طبقه بندي بناها در لرزه شناسي كلان 
رفتار بناها در شرايط زلزله عمدتا با نوع يا نظام ساختاري بنا تعيين مي شود. وقتي هدف توصيف ميزان لرزه زمين (شدت زلزله) در مورد زلزله هاي آسيب زا يا تفسير تاريخ زلزله يك منطقه براي محاسبه ميزان خطر در آن منطقه باشد، طبقه بندي انواع مختلف بناها ازاهميت ويژه اي برخوردار است. هر دو كار را مي توان با توجه به شدت زلزله ها و طبقه بندي آنها بر حسب مقياس هاي مختلف لرزه شناسي كلان انجام داد.
مقياس هاي لرزه شناسي كلان يكي از راه هاي ساده تميز دادن نوع واكنش بناها به زلزله است. شدت در لرزه شناسي كلان نوعي طبقه بندي است براي ميزان شدت لرزه زمين بر حسب اثراتي كه در ناحيه اي محدود مشاهده مي شود. انواع بناها بر اساس آسيب پذيري و مقاومت شان در برابر زلزله به دسته هاي «اي» تا «اف» تقسيم مي شوند. دسته «اي» بيانگر بناهايي است كه در برابر زلزله كمترين مقاومت را دارند و ديوارهاي خشتي و كاه گلي در دسته «اي-بي» قرار مي گيرند.
كل منطقه آسياي مركزي يكي از زلزله خيزترين مناطق دنياست، بنابراين بناهاي اين منطقه بايد با توجه به اصول ساختمان سازي، مقاوم در برابر زلزله ساخته شوند. نكته مهم ديگر بررسي ميزان آسيب پذيري بناهاي موجود در برابر زلزله براي رسيدن به راهبردهايي براي بهبود مقاومت آنهاست.
راهبردهايي براي بهبود مقاومت بناهاي خشتي در برابر زلزله 
براي بهبود مقاومت بناهاي خشتي در برابر زلزله دو راهبرد عمده وجود دارد:
راهبرد اول 
مهم ترين اصل طراحي بناهاي ضد زلزله، نظم و قاعده سازه هاست. اين اصل به نوع مصالح بنا و نظام سازه اي آن ربطي ندارد. اين اصل شامل ويژگي هاي هندسي بنا (ابعاد، ارتفاع، تعداد طبقات)، توزيع جرم و سختي به علاوه جنبه هاي معماري و مهندسي بنا مي شود. منظور از نظم و قاعده، استفاده از تجربيات و درس هايي كه از زلزله هاي پيشين گرفته ايم در طراحي و ساخت بناهاي جديد است. منظور از نظم و قاعده اجتناب از خطاهايي در طراحي است كه آسيب پذيري ساختمان را بالا مي برند.
راهبرد دوم 
فنون ويژه تقويت سازي شامل ساختن سازه اي «مثل يك جعبه» مستقل از نوع بنا (مصالح، تكنولوژي) است. فرآيند تقويت بنا غالبا پس از رخداد زلزله در نتيجه آسيب ديدن بناها آغاز مي شود و ناگزير با كار تعميرات آنها ارتباط دارد. غالبا سازه هاي چوبي جاي بناهاي خشتي بزرگ را مي گيرند كه در برابر زلزله مقاومت بسيار اندكي دارند.

عمليات حفظ و احياي قنات هاي قديمي و متروكه در تهران به عنوان يكي از مهم ترين منابع آبي پايتخت كه از چندي پيش آغاز شده با پايان مطالعات كارشناسي به زودي به مرحله اجرا در مي آيد.هم اكنون تعداد زيادي از ۳۰۰ قنات موجود در تهران به علت عدم رسيدگي مناسب و پروژه هاي مختلف عمراني خشك شده اند.مهندس مختاري مديرعامل سازمان پارك ها و فضاي سبز شهر در اين مورد مي گويد: در حال حاضر آب شرب تهران پاسخگوي نياز آبي شهر تهران نيست. در صورتي كه مي توان با استفاده از منابع آبي موجود، همچنين قنات هاي قديمي و احياي آنها در آب شرب شهري صرفه جويي كرد. ورود فاضلاب هاي خانگي به قنات هايي كه در محدوده املاك شخصي واقع شده اند از عمده ترين مشكلات اين منابع آبي است.

خانه «الفت» شهر اصفهان كه متعلق به دوران محمدعلي شاه قاجار است در حالي كه مدت ها در انتظار ثبت بود، توسط همسايگانش آتش زده شد.
عضو هيات مديره انجمن اصفهان پژوهان گفت  كه اين خانه ۲۰ روز پيش آتش زده شد. پاكنژاد ادامه مي دهد: اين خانه تلفيقي از نماي ايراني و اروپايي است. اين خانه تاريخي، داراي يك حوض خانه، دو گوشواره، دو نشيمن، يك شاه نشين و يك چاه قديمي است كه با پلكان طولاني به سطح چاه مي رسد. همسايگان براي سوزاندن اين بنا مقدار زيادي هيزم به سقف اين خانه برده اند و آتش زده اند به طوري كه اين خانه از بالا تا پايين سوراخ شده است.خوشبختانه اين بنا هنوز قابل مرمت است.

در شماره پيشين زيباشهر كه روز سه شنبه ۱۶/۱۰/۸۲ چاپ شد، «پژوهشگاه زلزله» معرفي شدو بنا به اهميت بحث زلزله در اين روزها فعاليت  هاي رو به گسترش اين مركز تحقيق بيان شد، ولي يادمان رفت بپرسيم «آيا از اين فعاليت ها و پژوهش  ها استفاده شده است؟» اما از همه مهمتر يادمان رفت بنويسيم كه اين مطلب تلخيصي از مطلبي با همين تيتر كه در ماهنامه تخصصي راه و ساختمان شماره سوم چاپ تير و مرداد ۱۳۸۲ (خيلي پيشتر از زلزله بم) چاپ شده بود، است.از «راه و ساختمان»، اين ماهنامه وزين كه پيش تر به حيات زيباشهر بسيار كمك كرده است و بعدا هم از كمك هايش ما را بي نصيب نخواهد گذاشت، بسيار پوزش مي خواهيم.همچنين در شماره پيش زيباشهر كه روز ۹/۱۰/۸۲ چاپ شد، نويسنده و مترجم دو مطلب صفحه «هارميك هنبرچيان» بود كه اشتباه چاپ شده بود، همين طور منبع مطلب «معماري پايدار» Architecture Week بود، كه آن هم به اشتباه چاپ شد.

كانال فاضلاب و بوي بد آن در محوطه تاريخي معبد آناهيتا در كنگاور، مشكلاتي را به وجود آورده و قرار شده است با اصلاح شبكه آب و فاضلاب اين منطقه، كانال فاضلاب به خارج از اين بناي تاريخي انتقال داده شود.كانال فاضلاب خام كنگاور كه از محوطه جنوبي معبد عبور مي كند در ساليان گذشته براي ساكنان منطقه ساخته شد اما پس از خريد خانه هاي اطراف توسط سازمان ميراث فرهنگي كرمانشاه، در رابطه با آزادسازي محوطه و تعيين حريم،  نسبت به انتقال آن به خارج از اين محوطه هنوز اقدامي صورت نگرفته است.معبد آناهيتا يك بناي چهارضعلي است كه ديوارهايش با لاشه سنگ و ملاط و گچ ساخته شده و نماي بيروني آن به وسيله بلوك هاي سنگي تراشيده و به صورت خشكه چين پوشيده شده است.

به دنبال ابلاغ دستورالعمل سامان دهي درختان ۷۰ ساله، محور تاريخي- طبيعي خيابان ولي عصر تهران از سوي سازمان پارك ها و فضاي سبز، يكي از اعضاي شوراي شهر گفت: «فرآيند سامان دهي اين درختان تاريخي ۲ سال طول مي كشد.»اين چنارها به دليل اقدام عجولانه مسوولان شهرداري در سال هاي گذشته مبني بر تغيير بستر طبيعي آن به بستر سيماني، در معرض خزان زودرس و پوسيدگي از درون قرار گرفته اند.خيابان ولي عصر و درختان حاشيه آن بخشي از هويت و سابقه فرهنگي شهر تهران به شمارمي آيد كه در يك دوره تاريخي و زماني به عنوان طولاني ترين خيابان خاورميانه مطرح بوده است و به زودي در فهرست آثار ملي قرار خواهد گرفت.ورود فاضلاب، نخاله و زباله هاي شهري، استفاده از سموم نابودي موش و ايجاد بستر سيماني نفوذناپذير در مسير جويبار اين محور تاريخي ،همواره به عنوان مشكلات اساسي، اين درختان را تهديد مي كند.

نايب رئيس شوراي شهر تهران گفت: «بافت فرسوده محله سيروس به كمترين امكانات شهري و نيز شرايط ايمني براي زندگي مجهز نيست و درصورت ادامه بي توجهي نسبت به ضرورت بازسازي بافت هاي فرسوده اين منطقه، محله سيروس به مهمترين كانون بحران پايتخت تبديل خواهدشد.»
مهندس اميررضا واعظي آشتياني در اين خصوص مي گويد: «پروژه احياي بافت هاي فرسوده، عمليات اجرايي سنگيني است كه اجراي آن به تنهايي از عهده شهرداري تهران خارج است و دولت بايد بودجه اي جداگانه براي بازسازي اين بافت كه به زودي براي تهران مشكلات بزرگي مي آفريند اختصاص دهد.»